აივ-დაკავშირებული ოპორტუნისტული ინფექციები

ტუბერკულოზის ადრეული დიაგნოზი და მკურნალობა კრიტიკულია და უნდა დაემორჩილოს იმ ზოგად პრინციპებს, რომელიც შემუშავებულია ტუბერკულოზის მკურნალობისთვის აივ ინფექციის არმქონე პაციენტებში. პირდაპირი დაკვირვების ქვეშ თერაპია (DOT) რეკომენდებულია რათა უზრუნველყოს ეფექტური თერაპია, მოახდინოს რეზისტენტობის პრევენცია და განკურნება მოხდეს მკურნალობის შედარებით მოკლე კურსით (6-9 თვე). მკურნალობის გეგმა უნდა იყოს დაფუძნებული რეკომენდებული დოზის საერთო რაოდენობის დასრულებაზე და არა მკურნალობის ჩატარების ხანგრძლივობაზე.

ტუბერკულოზის მკურნალობა ორფაზიანია: საწყისი ინტენსიური ფაზა, რომელსაც დაუყოვნებლივ მოჰყვება გაგრძელების ფაზა. ემპირიული ანტიტუბერკულოზური მედიკამენტური მკურნალობა უნდა დაიწყოს მგრძნობელობაზე ტესტების შედეგების მოლოდინში. გულდასმით უნდა შეფასდეს წამალთაშორისი შესაძლო ურთიერთქმედება და ანტირეტროვირუსული მკურნალობა (ART) და ანტიტუბერკულოზური რეჟიმები შესაბამისად უნდა იყოს მორგებული.

ინტენსიური ფაზა: იზონიაზიდი, რიფამპიცინი ან რიფაბუტინი, პირაზინამიდი და ეთამბუტოლი ერთად მიიღება ყოველდღიურად (კვირაში 5-7 დღე) 2 თვის (8 კვირის) განმავლობაში.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [199]Nahid P, Dorman SE, Alipanah N, et al. Official American Thoracic Society/Centers for Disease Control and Prevention/Infectious Diseases Society of America Clinical Practice Guidelines: Treatment of Drug-Susceptible Tuberculosis. Clin Infect Dis. 2016 Oct 1;63(7):e147-e195. https://www.doi.org/10.1093/cid/ciw376 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27516382?tool=bestpractice.com [200]World Health Organization. WHO consolidated guidelines on tuberculosis: module 4: treatment: drug-susceptible tuberculosis treatment. May 2022 [internet publication]. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/353829/9789240048126-eng.pdf?sequence=1 ​ ეთამბუტოლის მიღება უნდა შეწყდეს, თუ იზოლატი მგრძნობიარეა იზონიაზიდის, რიფამპიცინის ან რიფაბუტინისადმი.

იზონიაზიდით მკურნალობაზე მყოფმა ყველა აივ ინფექციით მცხოვრებმა პირმა (PLWH) იზონიაზიდთან დაკავშირებული ნეიროპათიის პრევენციისთვის დამატებით უნდა მიიღოს პირიდოქსინი.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

რიფაბუტინს, რიფამპიცინთან შედარებით, უფრო ნაკლები ზემოქმედება აქვს შრატში პროტეაზას ინჰიბიტორების კონცენტრაციაზე. პაციენტებმა, რომელთაც უტარდება მკურნალობა პროტეაზას ინჰიბიტორებზე დაფუძნებული ანტირეტროვირუსული რეჟიმით, ანტიტუბერკულოზური რეჟიმის ფარგლებში რიფამპიცინის ნაცვლად უნდა მიიღონ რიფაბუტინი. თუ პაციენტი იღებს პროტეაზას ინჰიბიტორს და განიხილება რიფაბუტინის დანიშვნა, რეკომენდებულია სპეციალისტის კონსულტაცია.

აივ ინფიცირებულმა პაციენტებმა, რომელთაც არ ჩატარებიათ ანტირეტროვირუსული მკურნლობა და დაუდგინდათ აქტიური ტუბერკულოზის დიაგნოზი, აშშ-ის გაიდლაინებით რეკომენდებულია, ART დაიწყონ ანტიტუბერკულოზური მკურნალობის დაწყებიდან 2 კვირაში (თუ CD4 უჯრედების რაოდენობა <50 უჯრედი/მიკროლიტრზე) და 8 კვირაში, თუ თუ CD4 უჯრედების რაოდენობა უფრო მეტია.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [199]Nahid P, Dorman SE, Alipanah N, et al. Official American Thoracic Society/Centers for Disease Control and Prevention/Infectious Diseases Society of America Clinical Practice Guidelines: Treatment of Drug-Susceptible Tuberculosis. Clin Infect Dis. 2016 Oct 1;63(7):e147-e195. https://www.doi.org/10.1093/cid/ciw376 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27516382?tool=bestpractice.com ​​ გაიდლაინებით ასევე რეკომენდებულია, რომ ცენტრალური ნერვული სისტემის ტუბერკულოზით დაავადებულ პირებში საწყისი ანტირეტროვირუსული მკურნალობა, CD4 უჯრედების რაოდენობის მიუხედავად, გადაიდოს ტუბერკულოზის 8 კვირიანი კურსის დასრულებამდე.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [199]Nahid P, Dorman SE, Alipanah N, et al. Official American Thoracic Society/Centers for Disease Control and Prevention/Infectious Diseases Society of America Clinical Practice Guidelines: Treatment of Drug-Susceptible Tuberculosis. Clin Infect Dis. 2016 Oct 1;63(7):e147-e195. https://www.doi.org/10.1093/cid/ciw376 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27516382?tool=bestpractice.com ​​ ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის (WHO) გაიდლაინებით რეკომენდებულია, რომ ანტირეტროვირუსული თერაპია დაიწყოს რამდენადაც შესაძლებელია მალე, ანტიტუბერკულოზური თერაპიიდან 2 კვირის განმავლობაში, CD4 უჯრედების რაოდენობის მიუხედავად, თუ პაციენტს არ აქვს ტუბერკულოზური მენინგიტი (როდესაც ART დაყოვნდება 4-8 კვირით)[200]World Health Organization. WHO consolidated guidelines on tuberculosis: module 4: treatment: drug-susceptible tuberculosis treatment. May 2022 [internet publication]. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/353829/9789240048126-eng.pdf?sequence=1 თუ ტუბერკულოზი განვითარდება პაციენტებში, რომლებიც უკვე იტარებენ ანტირეტროვირუსულ თერაპიას, საჭიროა ანტიტუბერკულოზური მკურნალობის დაუყოვნებლივი დაწყება და შეიძლება საჭირო გახდეს ანტირეტროვირუსული თერაპიის ცვლილება, რათა შემცირდეს წამლის ურთიერთქმედების რისკი. ამავდროულად შენარჩუნებული უნდა იყოს ვირუსის სუპრესია.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

გამოცდილ სპეციალისტთან კონსულტაცია განსახილველია, როდესაც იწყება ტუბერკულოზის მკურნალობა აივ-ინფიცირებულ პაციენტებში, რომლებიც იღებენ ანტირეტროვირუსულ მედიკამენტებს, ვინაიდან წამალთაშორის ურთიერთქმედება კომპლექსური და მნიშნველოვანია.

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

აივ ინფექციით მცხოვრებ პირებში, ცენტრალური ნერვული სისტემის ტუბერკულოზური დაზიანებით, განიხილება დამატებით კორტიკოსტეროიდული თერაპია.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

მკურნალობის ოპტიმალური ხანგრძლივობა უცნობია. პაციენტების უმეტესობისთვის, გაგრძელების თერაპიის 4 თვე სავარაუდოდ ადექვატური იქნება, თუმცა ზოგიერთ შემთხვევაში რეკომენდებულია გახანგრძლივებული მკურნალობა.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [199]Nahid P, Dorman SE, Alipanah N, et al. Official American Thoracic Society/Centers for Disease Control and Prevention/Infectious Diseases Society of America Clinical Practice Guidelines: Treatment of Drug-Susceptible Tuberculosis. Clin Infect Dis. 2016 Oct 1;63(7):e147-e195. https://www.doi.org/10.1093/cid/ciw376 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27516382?tool=bestpractice.com [200]World Health Organization. WHO consolidated guidelines on tuberculosis: module 4: treatment: drug-susceptible tuberculosis treatment. May 2022 [internet publication]. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/353829/9789240048126-eng.pdf?sequence=1 ჯამში 6 თვიანი ხანგრძლივობის თერაპია რეკომენდებულია ფილტვის მედიკამენტისადმი მგრძნობიარე და ფილტვგარე ტუბერკულოზისთვის, გარდა დისემინირებული ფილტვგარე ან ცენტრალური ნერვული სისტემის ან ძვლის/სახსრების ტუბერკულოზისა. ჯამში 9 თვიანი თერაპია რეკომენდებულია ფილტვის ტუბერკულოზისთვის, თუ მკურნალობიდან 2 თვეში კულტურა დადებითია, ასევე მძიმე კავერნული დაავადების ან დისემინირებული ტუბერკულოზისთვის; 9-12 თვიანი თერაპია ფილტვგარე ტუბერკულოზისთვის ცნს-ის დაზიანებით და 6-9 თვიანი მკურნალობა ფილტვგარე ტუბერკულოზისთვის ძვლის ან სახსრების დაზიანებით.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [199]Nahid P, Dorman SE, Alipanah N, et al. Official American Thoracic Society/Centers for Disease Control and Prevention/Infectious Diseases Society of America Clinical Practice Guidelines: Treatment of Drug-Susceptible Tuberculosis. Clin Infect Dis. 2016 Oct 1;63(7):e147-e195. https://www.doi.org/10.1093/cid/ciw376 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27516382?tool=bestpractice.com [200]World Health Organization. WHO consolidated guidelines on tuberculosis: module 4: treatment: drug-susceptible tuberculosis treatment. May 2022 [internet publication]. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/353829/9789240048126-eng.pdf?sequence=1

იზონიაზიდით მკურნალობისას ყველა აივ-ინფიცირებულმა პაციენტმა, იზონიაზიდ-ასოცირებული ნეიროპათიის პრევენციის მიზნით, უნდა მიიღოს პირიდოქსინი,[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

პაციენტებისთვის, რომელთაც ექსპოზიციისა და ტუბერკულოზის ინფექციის გადადების დაბალი რისკი აქვთ, ქრონიკული სუპრესორული მკურნალობა ლატენტური ან აქტიური ტუბერკულოზის საწყისი და შემდგომი ფაზის დასრულების შემდეგ, საჭირო არ არის.

რეჟიმი ინიშნება კვირაში 5-7 ჯერ, პირდაპირი დაკვირვების ქვეშ.

აქტიური ფილტვის ტუბერკულოზის მკურნალობის ალტერნატიული ვარიანტია ყოველდღიური იზონიაზიდის, რიფაპენტინის, მოქსიფლოქსაცინის და პირაზინამიდის 4-თვიანი რეჟიმი. თუმცა, ეს ალტერნატიული რეჟიმი რეკომენდირებულია მხოლოდ იმ პაციენტებში, რომლებიც იღებენ ეფავირენცზე დაფუძნებულ ანტირეტროვირუსულ თერაპიას, რომლებსაც აქვთ CD4 რაოდენობა ≥100 უჯრედი/მიკროლიტრი და არ არსებობს სხვა ცნობილი წამლის ურთიერთქმედება.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [200]World Health Organization. WHO consolidated guidelines on tuberculosis: module 4: treatment: drug-susceptible tuberculosis treatment. May 2022 [internet publication]. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/353829/9789240048126-eng.pdf?sequence=1

საერთაშორისო, რანდომიზებულმა, კონტროლირებადმა ღია ეტიკეტის მე-3 ფაზის კლინიკურმა კვლევამ აჩვენა, რომ ოთხთვიანი ყოველდღიური მკურნალობის რეჟიმი, რომელიც მოიცავს მაღალი დოზით (ოპტიმიზებულ) რიფაპენტინს მოქსიფლოქსაცინთან ერთად, ისეთივე ეფექტურია ფილტვის ტუბერკულოზის მკურნალობისთვის, როგორიც სტანდარტული, ყოველდღიური, ექვსთვიანი რეჟიმი.[201]Dorman SE, Nahid P, Kurbatova EV, et al. Four-month rifapentine regimens with or without moxifloxacin for tuberculosis. N Engl J Med. 2021 May 6;384(18):1705-18. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8282329 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33951360?tool=bestpractice.com

იზონიაზიდით მკურნალობისას ყველა აივ-ინფიცირებულმა პაციენტმა უნდა მიიღოს პირიდოქსინი, რათა თავიდან ავიცილოთ იზონიაზდთან დაკავშირებული ნეიროპათია.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

გამოცდილ სპეციალისტთან კონსულტაცია განსახილველია, როდესაც იწყება ტუბერკულოზის მკურნალობა აივ-ინფიცირებულ პაციენტებში, რომლებიც იღებენ ანტირეტროვირუსულ მედიკამენტებს, ვინაიდან წამალთაშორის ურთიერთქმედება კომპლექსური და მნიშნველოვანია.

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

დამატებით კორტიკოსტეროიდული თერაპია გასათვალისწინებელია აივ ინფიცირებულ პაციენტებში ცენტრალური ნერვული სისტემის დაზიანებით მიმდინარე ტუბერკულოზის დროს.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ალტერნატიული რეჟიმის გაგრძელების ფაზა შედგება იზონიაზიდის, რიფაპენტინისა და მოქსიფლოქსაცინისგან 9 კვირის განმავლობაში. თუმცა, ეს ალტერნატიული რეჟიმი რეკომენდირებულია მხოლოდ იმ პაციენტებში, რომლებიც იღებენ ეფავირენცზე დაფუძნებულ ანტირეტროვირუსულ თერაპიას, რომლებსაც აქვთ CD4 რაოდენობა ≥100 უჯრედი/მიკროლიტრი და არ არსებობს სხვა ცნობილი წამლის ურთიერთქმედება.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [200]World Health Organization. WHO consolidated guidelines on tuberculosis: module 4: treatment: drug-susceptible tuberculosis treatment. May 2022 [internet publication]. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/353829/9789240048126-eng.pdf?sequence=1

იზონიაზიდით მკურნალობისას ყველა აივ-ინფიცირებულმა პაციენტმა უნდა მიიღოს პირიდოქსინი, რათა თავიდან ავიცილოთ იზონიაზდთან დაკავშირებული ნეიროპათია.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

თუ გვაქვს რეზსტენტობა იზონიაზიდის მიმართ, უნდა დაინიშნოს რეჟიმი, რომელიც შედგება რიფაბუტინის ან რიფამპიცინისგან, პირაზინამიდისგან და ეთამბუტოლისგან. პირველი 6 თვე ემატება ფთორქინოლონი (მოქსიფლოქსაცინი ან ლევოფლოქსაცინი).[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [202]World Health Organization. WHO consolidated guidelines on tuberculosis. Module 4: treatment - drug-resistant tuberculosis treatment, 2022 update. Dec 2022 [internet publication]. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/365308/9789240063129-eng.pdf?sequence=1

სხვა ანტიტუბერკულოზური მედიკამენტებისადმი რეზისტენტული ტუბერკულოზის დროს მკურნალობა დამოკიდებულია ინდივიდუალურ რეზისტენტულ მდგომარეობაზე. მულტირეზისტენტული ტუბერკულოზის (MDR-TB) შემთხვევაში საჭიროა გამოცდილ სპეციალისტთან კონსულტაცია. აივ ინფექციით მცხოვრები ტუბერკულოზით დაავადებული პაციენტების კოჰორტაში ანტიტუბერკულოზური მკურნალობის ანამნეზი მულტირეზისტენტული ტუბერკულოზის ერთადერთი პროგნოზული ფაქტორია.[203]Telzak EE, Chirgwin KD, Nelson ET, et al. Predictors for multidrug-resistant tuberculosis among HIV-infected patients and response to specific drug regimens. Int J Tuberc Lung Dis. 1999 Apr;3(4):337-43. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10206505?tool=bestpractice.com მრავალ წამალზე რეზისტენტული ტუბერკულოზის მქონე პაციენტებს აქვთ წარუმატებელი მკურნალობისა და რეციდივის მაღალი რისკი. მრავალ წამალზე რეზისტენტული ტუბერკულოზის მკურნალობის რეჟიმი ინდივიდუალურად უნდა შეიქმნას.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [202]World Health Organization. WHO consolidated guidelines on tuberculosis. Module 4: treatment - drug-resistant tuberculosis treatment, 2022 update. Dec 2022 [internet publication]. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/365308/9789240063129-eng.pdf?sequence=1

საჭიროა ყველა იზოლატის ტესტირება მედიკამენტისადმი მგრძნობელობაზე, რადგან წამლისადმი რეზისტენტობის მაჩვენებელი მაღალია.[207]Gardner EM, Burman WJ, DeGroote MA, et al. Conventional and molecular epidemiology of macrolide resistance among new Mycobacterium avium complex isolates recovered from HIV-infected patients. Clin Infect Dis. 2005 Oct 1;41(7):1041-4. https://academic.oup.com/cid/article/41/7/1041/307634 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16142672?tool=bestpractice.com   მკურნალობა უნდა მოიცავდეს მაკროლიდს (აზითრომიცინს ან კლარითრომიცინს) პლუს ეთამბუტოლი.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [209]Benson CA, Williams PL, Currier JS, et al. A prospective, randomized trial examining the efficacy and safety of clarithromycin in combination with ethambutol, rifabutin, or both for the treatment of disseminated Mycobacterium avium complex disease in persons with acquired immunodeficiency syndrome. Clin Infect Dis. 2003 Nov 1;37(9):1234-43. https://academic.oup.com/cid/article/37/9/1234/521802 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14557969?tool=bestpractice.com

სავალდებულოა, რომ აივ ინფექციით მცხოვრებმა ადამიანებმა (PLWH), დისემინირებული Mycobacterium avium complex (MAC) ჩაიტარონ სუპრესიული ანტირეტროვირუსული მკურნალობა (ART), ვინაიდან ერთდროულად ART-ით და MAC-ით თერაპია ასოცირებულია გაუმჯობესებულ გამოსავლებთან და რეციდივის დაბალ სიხშირესთან. რადგან დისემინირებულმა MAC-მა შეიძლება გამოიწვიოს კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის აბსორბციის დარღვევა, გასათვალისწინებელია სამკურნალო პრეპარატების დონის მონიტორინგი.[208]Haworth CS, Banks J, Capstick T, et al. British Thoracic Society guidelines for the management of non-tuberculous mycobacterial pulmonary disease (NTM-PD). Thorax. 2017 Nov;72(suppl 2):ii1-64. https://thorax.bmj.com/content/72/Suppl_2/ii1 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29054853?tool=bestpractice.com

პაციენტებისთვის, რომლებიც უკვე იღებენ ანტირეტროვირუსულ მკურნალობას (ART), მნიშვნელოვანია ინტენსიური მეთვალყურეობა ART-სა და ანტიმიკობაქტერიულ მედიკამენტებს შორის ნებიმიერ ურთიერთქმედებაზე.

ანტირეტროვირუსული თერაპია უნდა დაიწყოს დისემინირებული MAC-ის დიაგნოზის დადგენიდან რამდენდაც შესაძლებელია მალე და სასურველია იმავე დროს, თუ პაციენტი უკვე არ იტარებს ART-ს.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new ​

მთელი სიცოცხლის მანძილზე მეორეული პროფილაქტიკა რეკომენდებულია დისემინირებული MAC ინფექციის მქონე პაციენტებისთვის, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც ანტირეტროვირუსული თერაპიის შედეგად ვითარდება იმუნური რეკონსტიტუცია.[211]El-Sadr WM, Burman WJ, Grant LB, et al. Discontinuation of prophylaxis for Mycobacterium avium complex disease in HIV-infected patients who have a response to antiretroviral therapy. N Engl J Med. 2000 Apr 13;342(15):1085-92. http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM200004133421503#t=article http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10766581?tool=bestpractice.com ქრონიკული შემანარჩუნებელი თერაპია (მეორეული პროფილაქტიკა) იგივეა, რაც საწყისი სამკურნალო რეჟიმები.

მკურნალობა უნდა გაგრძელდეს სულ მცირე 12 თვის განმავლობაში; შემანარჩუნებელი თერაპია ამ პერიოდის შემდეგ უნდა მოიხსნას იმ შემთხვევაში, თუ სიმპტომები არ ვლინდება და 6 თვეზე მეტია პაციენტს CD4 > 100 უჯრედი/მიკროლიტრზე, ანტირეტროვირუსული თერაპიის ფონზე.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new ქრონიკული შემანარჩუნებელი თერაპია/მეორადი პროფილაქტიკა შეიძლება ხელახლა დაინიშნოს, თუ CD4 რაოდენობა სტაბილურად მცირდება 100 უჯრედი/მიკროლიტრი-ზე მეტად და შეუძლებელია სრული ანტირეტროვირუსული თერაპიის ჩატარება.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

პაციენტებში, შორსწასული იმუნოსუპრესიით (CD4 უჯრედების რაოდენობა <50 უჯრედი/მიკროლიტრზე) ან მაღალი მიკობაქტერიული დატვირთვით, ან ეფექტური ანტირეტროვირუსული მკურნალობის არარსებობით, საწყის კომბინაციურ რეჟიმს შეიძლება დაემატოს მესამე ან მეოთხე მედიკამენტი.

მესამე ან მეოთხე მედიკამენტის დამატების შესაძლო ვარიანტებია: რიფაბუტინი, ფთორქინოლონი (მაჰ., ლევოფლოქსაცინი, მოქსიფლოქსაცინი) ან საინექციო ამინოგლიკოზიდი (მაგ., ამიკაცინი, სტრეპტომიცინი).[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [209]Benson CA, Williams PL, Currier JS, et al. A prospective, randomized trial examining the efficacy and safety of clarithromycin in combination with ethambutol, rifabutin, or both for the treatment of disseminated Mycobacterium avium complex disease in persons with acquired immunodeficiency syndrome. Clin Infect Dis. 2003 Nov 1;37(9):1234-43. https://academic.oup.com/cid/article/37/9/1234/521802 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14557969?tool=bestpractice.com [210]Kemper CA, Meng TC, Nussbaum J, et al. Treatment of Mycobacterium avium complex bacteremia in AIDS with a four-drug oral regimen. Rifampin, ethambutol, clofazimine, and ciprofloxacin. The California Collaborative Treatment Group. Ann Intern Med. 1992 Mar 15;116(6):466-72. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1739237?tool=bestpractice.com ​​

საშუალოდან-მძიმე ფორმის დაავადება განსაზღვრულია, როგორც არტერიული სისხლის აირები ოთახის ჟანგბადზე pO2 ≥70 მმ.ვწყ.სვ ან ალვეოლურ-არტერიული (A-a) გრადიენტი ≤35 მმ.ვწყ.სვ.

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლი (TMP/SMX) უპირატესი მკურნალობაა და უნდა დაენიშნოს პერორალურად მსუბუქი ფორმის დაავადების მქონე პირებს, რომელთაც არ აღენიშნებათ კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დისფუნქცია; ინტრავენურად ის უნდა მიიღონ იმ პაციენტებმა, რომელთაც არ შეუძლიათ მედიკამენტის პერორალურად მიღება ან მათი აბსორბირება.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [212]Safrin S, Finkelstein DM, Feinberg J, et al. Comparison of three regimens for treatment of mild to moderate Pneumocystis carinii pneumonia in patients with AIDS. A double-blind, randomized, trial of oral trimethoprim-sulfamethoxazole, dapsone-trimethoprim, and clindamycin-primaquine. ACTG 108 Study Group. Ann Intern Med. 1996 May 1;124(9):792-802. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8610948?tool=bestpractice.com ​ ამბულატორიული პაციენტისთვის პერორალური თერაპია TMP/SMX-ით მაღალეფექტურია დაავადების მსუბუქიდან საშუალო სიმძიმის შემთხვევაში, სტაბილური მდგომარების დროს.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new თუ პაციენტს პნევმოცისტური პნევმონია განუვითარდა ტრიმეთოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლის პროფილაქტიკური დოზის ფონზე, მკურნალობა, როგორც წესი, ეფექტური იქნება იმავე მედიკამენტის სტანდარტული დოზებით.

ალტერნატიული მკურნალობებია: დაპსონი პლიუს თრიმეთოპრიმი, პრიმაქინი პლიუს კლინდამიცინი და ატოვაქინის სუსპენზია.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

მკურნალობის ხანგრძლივობა 21 დღეა.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

თუ უკვე არ არის ანტირეტროვირუსული თერაპია დაწყებული, უნდა დაიწყოს პნევმოცისტური პნევმონიის დიაგნოსტირებიდან პირველი 2 კვირის განმავლობაში, როდესაც შესაძლებელია.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

მეორეული პროფილაქტიკა მთელი სიცოცხლის განმავლობაში განსახილველია ყველა იმ პაციენტისთვის, რომელთაც აქვთ პნევმოცისტური პნევმონიის ანამნეზი, გარდა იმ შემთხვევისა თუ ანტირეტროვირუსული თერაპიის შედეგად განვითარდა იმუნური რეკონსტიტუცია.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new მეორეული პროფილაქტიკა იწყება ხელახლა, თუ CD4 უჯრედების რაოდენობა, აივ რნმ-ის მიუხედავად, შემცირდება <100 უჯრედი/მიკროლიტრზე, ან CD4 უჯრედების რაოდენობა 100-200 უჯრედი/მიკროლიტრზე დიაპაზონშია და აივ რნმ სცდება ტესტის ზღვრულ მაჩვენებელს.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

მეორეული პროფილაქტიკური არჩევანი დაფუძნებულია იმ რეჟიმებზე, რომლებიც გამოიყენებიან საწყისი მკურნალობის სამკურნალოდ.

მაგალითად: ტრიმეთოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლი, დაპსონი პლიუს პირიმეთამინი და ფოლიუმის მჟავა, ატოვაქინი, ატოვაქინი პლიუს პირიმეთამინი და ფოლიუმის მჟავა და აეროზოლიზებული პენტამიდინი.

საშუალო-მძიმე ფორმა განსაზღვრულია როგორც არტერიული სისხლის აირები ოთახის ჟანგბადზე pO2 <70 მმ.ვწყ.სვ ან ალვეოლურ-არტერიული (A-a) გრადიენტი >35 მმ.ვწყ.სვ. რესტპირატორული უკმარისობის მქონე პაციენტებისთვის, ინტენსიურ თერაპიულ განყოფილებაში მოთავსება და რესპირაციული მხარდაჭერაა აუცილებელი, საჭიროებისამებრ.[213]Morris A, Wachter RM, Luce J, et al. Improved survival with highly active antiretroviral therapy in HIV-infected patients with severe Pneumocystis carinii pneumonia. AIDS. 2003 Jan 3;17(1):73-80. https://journals.lww.com/aidsonline/Fulltext/2003/01030/Improved_survival_with_highly_active.10.aspx http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12478071?tool=bestpractice.com

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლით მკურნალობა არის არჩევის მკურნალობა.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new ინტრავენური მკურნალობა იწყება, იცვლება პერორულ თერაპიაზე კლინიკური გაუმჯობესების შემდეგ.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new პაციენტის მდგომარეობა ჩვეულებრივ, კლინიკურად უმჯობესდება 4-8 კვირის განმავლობაში.[214]Montaner JS, Lawson LM, Levitt N, et al. Corticosteroids prevent early deterioration in patients with moderately severe Pneumocystis carinii pneumonia and the acquired immunodeficiency syndrome (AIDS). Ann Intern Med. 1990 Jul 1;113(1):14-20. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2190515?tool=bestpractice.com

ალტერნატიული რეჟიმი განსახილველია, როცა არ ვლინდება კლინიკური გაუმჯობესება 4-5 დღის შემდეგ ან პაციენტი ინტოლერანტულია ტრიმეთოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლისადმი. აღნიშნული მოიცავს ინტრავენურ პენტამიდინს ან კლინდამიცინს პლუს პრიმაქინი.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

მიუხედავად იმისა, რომ მან აჩვენა ეფექტურობა, პენტამიდინის გამოყენება დაკავშირებულია სიცოცხლისათვის პოტენციურად საშიშ ტოქსიკურობასთან, მათ შორის, თირკმლის მძიმე ფორმის დისფუნქციასა და QT ინტერვალის გახანგრძლივებასთან.[215]Benfield T, Atzori C, Miller RF, et al. Second-line salvage treatment of AIDS-associated Pneumocystis jirovecii pneumonia: a case series and systematic review. J Acquir Immune Defic Syndr. 2008 May 1;48(1):63-7. https://journals.lww.com/jaids/Fulltext/2008/05010/Second_Line_Salvage_Treatment_of_AIDS_Associated.8.aspx http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18360286?tool=bestpractice.com

მკურნალობის ხანგრძლივობა 21 დღეა.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

თუ პაციენტი უკვე არ მკურნალობს, ანტირეტროვირუსული თერაპია პნევმოცისტური პნევმონიის დიაგნოზიდან 2 კვირის განმავლობაში უნდა დაიწყოს, როცა ეს შესაძლებელია.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

კორტიკოსტეროიდები შეიძლება დაინიშნოს ყველა პაციენტთან, დაავადების ზომიერიდან მძიმე ფორმით, ანუ მათთან, რომელთა ჟანგბადის პარციალური წნევის მაჩვენებელი ოთახის ჰაერზე <70 მმ ვწყ სვ.-ზე და A-a ჟანგბადის გრადიენტი >35 მმ ვწყ სვ.-ზე. თუ არტერიული სისხლი არ არის მიღებული, ჟანგბადით გაჯერება <92% ოთახის ჰაერზე შეიძლება გამოყენებული იყოს ზომიერიდან მძიმე ფორმის დაავადების სუროგატულ მარკერად.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [216]National Institutes of Health-University of California Expert Panel for Corticosteroids as Adjunctive Therapy for Pneumocystis Pneumonia. Consensus statement on the use of corticosteroids as adjunctive therapy for pneumocystis pneumonia in the acquired immunodeficiency syndrome. N Engl J Med. 1990 Nov 22;323(21):1500-4. https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM199011223232131 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2136587?tool=bestpractice.com ​​ კორტიკოსტეროიდები ასევე გასათვალისწინებელია იმ პაციენტებისთვის, რომელთა რესპირატორული სიმპტომები გაუარესდა მკურნალობის დაწყების შემდეგ.

ინტრავენური მეთილპრედნიზოლონის მიცემა შესაძლებელია 75%იანი პრედნიზოლონის დოზის სახით.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ცხოვრების ბოლომდე მეორეული პროფილაქტიკა განსახილველია ყველა იმ პაციენტისთვის, რომელთაც აქვთ პნევმოცისტური პნევმონიის ანამნეზი, გარდა იმ შემთხვევისა თუ ანტირეტროვირუსული თერაპიის შედეგად იმუნური რეკონსტიტუცია განვითარდა.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new მეორეული პროფილაქტიკა იწყება ხელახლა, თუ CD4 უჯრედების რაოდენობა, აივ რნმ-ის მიუხედავად, შემცირდება <100 უჯრედი/მიკროლიტრზე, ან CD4 უჯრედების რაოდენობა 100-200 უჯრედი/მიკროლიტრზე დიაპაზონშია და აივ რნმ სცდება ტესტის ზღვრულ მაჩვენებელს.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

მეორეული პროფილაქტიკური არჩევანი დაფუძნებულია იმ რეჟიმებზე, რომლებიც გამოიყენებიან საწყისი მკურნალობის სამკურნალოდ.

მაგალითად: ტრიმეთოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლი, დაპსონი პლიუს პირიმეთამინი და ფოლიუმის მჟავა, ატოვაქინი, ატოვაქინი პლიუს პირიმეთამინი და ფოლიუმის მჟავა და აეროზოლიზებული პენტამიდინი.

საწყისი თერაპია ინდივიდუალიზებულია იმუნოსუპრესიის დონის, დაზიანების ადგილმდებარეობის, დაზიანების სიმძიმის, მკურნალობაზე დამყოლობისა და თანმხლები წამლების გათვალისწინებით.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new განციკლოვირი, როგორც წესი, არჩევის აგენტია ციტომეგალოვირუსული ინფექციის ან დაავადების დროს.

სისტემური თერაპია ამცირებს ავადობას კონტრალატერალურ თვალში; ეს გასათვალისწინებელია, როდესაც გადაწყვეტილებას იღებთ შეყვანის გზასთან დაკავშირებით.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

მხედველობის უეცარი დაკარგვის გამომწვევი დაზიანებების შემთხვევაში, უპირატესი საწყისი მკურნალობაა ინტრავენური განციკლოვირი ან პერორული ვალგანციკლოვირი ინტრავენური განციკლოვირით ან ფოსკარნეტით ალტერნატიულია: მინისებრ სხეულში განციკლოვირი ან ფოსკარნეტი კომბინაციაში ინტრავენურ ფოსკარნეტთან ან ციდოფოვირთან (პრობენეციდი და ფიზიოლოგიური ხსნარი ციდოფოვირამდე და შემდეგ).

საუკეთესო შემთხვევაში, მართვაში ჩართული უნდა იყოს ოფთალმოლოგი, რომელსაც აქვს ციტომეგალოვირუსული რეტინიტის გამოცდილება პრაქტიკაში.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

საწყისი მკურნალობის შემდეგ აუცილებელია ქრონიკული შემანარჩუნებელი თერაპია. შემანარჩუნებელი თერაპიის უსაფრთხო შეწყვეტა შესაძლებელია არააქტიური დაავადების დროს იმ პაციენტებში, რომელთაც სტაბილურად აქვთ CD4+ უჯრედების რაოდენობა ( >100 უჯრედი/მიკროლიტრი ≥3-დან- 6 თვის განმავლობაში); რეკომენდებულია ოფთალმოლოგის კონსულტაცია. თვალის რეგულარული გასინჯვა რეციდივის ან იმუნური აღდგენითი უვეიტის ადრეულ ეტპზე დადგენისათვის, უნდა ჩაარდეს ყოველ 3 თვეში ერთხელ იმ პაციენტებში, რომელთაც შეწყვიტეს შემანარჩუნებელი თერაპია, იმისთვის მოხდეს რეციდივის ან იმუნური აღდგენის უვეიტის ადრეული დადგენა.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

ადრეული რეციდივი ხშირად გამოწვეულია სისტემურად შეყვანილი წამლის შეზღუდული ინტრაოკულარული შეღწევადობით.[227]Kuppermann BD, Quiceno JI, Flores-Aguilar M, et al. Intravitreal ganciclovir concentration after intravenous administration in AIDS patients with cytomegalovirus retinitis: implications for therapy. J Infect Dis. 1993 Dec;168(6):1506-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8245536?tool=bestpractice.com

თუ რეციდივი განვითარდა შემანარჩუნებელი თერაპიის მიღებისას, რეკომენდებულია იგივე წამლის ხელახალი დაწყება, რომელსაც მოყვება შემანარჩუნებელი თერაპიის თავიდან დაწყება. პირველი რეციდივისას ალტერნატიული წამლით შეცვლა განსახილველია, თუ მოსალოდნელია წამლის მიმართ რეზისტენტობა ან თუ გვერდითი ეფექტები ან ტოქსიკურობა ხელს უშლის საწყისი აგენტის ოპტიმალურ კურსს.

პატარა პერიფერული დაზიანებისთვის შესაძლოა შესაფერისი იყოს მხოლოდ პერორული ვალგანციკლოვირი.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

სისტემური ანტივირუსული თერაპია ინიშნება 3-6 თვით, სანამ არ მივიღებთ ანტირეტროვირუსული მკურნალობით ინდუცირებულ იმუნურ აღდგენას.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

გასტროინტესტინური დაავადების დროს რეკომენდებულია პერორული ვალგანციკლოვირი, ინტრავენური განციკლოვირი ან ფოსკარნეტი 21-დან-42 დღემდე (ან სანამ სიმპტომები აღმოიფხვრება).

ინტრავენური განციკლოვირი უპირატესია პერორალურ ვალგანციკლოვირზე გადასვლასთან ერთად, თუ პაციენტი კარგად იტანს მედიკამენტს და ხდება პრეპარატის აბსორბირება. თუ სიმპტომები არ არის ისეთი მძიმე, რომ დააბრკოლოს მედიკემენტების ორალური შეწოვა, პირველი რიგის თერაპიაა პერორალური ვალგანციკლოვირი.

განციკლოვირზე რეზისტენტობის ან აუტანლობის დროს ალტერნატიული აგენტია ფოსკარნეტი.

როგორც წესი, შემანარჩუნებელი თერაპია საჭირო არ არის ციტომეგალოვირუსული ეზოფაგიტის ან კოლიტის შემთხვევაში, თუმცა რეციდივების დროს გასათვალისწინებელია.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

კომბინაციური რეჟიმი გამოიყენება დაავადების სტაბილიზაციისა და მაქსიმალური პასუხისთვის.

არ არის დადგენილი თერაპიის ოპტიმალური ხანგრძლივობა.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

შემანარჩუნებელი თერაპია უნდა გაგრძელდეს მთელი ცხოვრების განმავლობაში, გარდა იმ შემთხვევისა როდესაც არის იმუნიტეტის აღდგენის მტკიცებულება.

პერორული ფლუკონაზოლი არჩევის პრეპარატია მიუხედავად იმისა, რომ იტრაკონაზოლი და პოზაკონაზოლი ისეთივე ეფექტურია, როგორც ფლუკონაზოლი, ისინი მეორე რიგის პრეპარატებად გამოიყენებიან.[228]Pappas PG, Kauffman CA, Andes DR, et al. Clinical practice guideline for the management of candidiasis: 2016 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2016 Feb 15;62(4):e1-50. http://cid.oxfordjournals.org/content/62/4/e1.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26679628?tool=bestpractice.com პოსაკონაზოლს ზოგადად, უკეთესად იტანენ, ვიდრე იტრაკონაზოლს.

ოროფარინგეული კანდიდოზის საწყისი ეპიზოდის მკურნალობა უნდა გაგრძელდეს 7-დან -14 დღემდე. აზოლური ფუნგიციდების ქრონიკულმა ან ხანგრძლივმა გამოყენებამ შესაძლოა ხელი შეუწყოს რეზისტენტობისა და ჰეპატოტქსიკურობის განვითარებას.

მოწოდებულია ფლუკონაზოლის ერთჯერად დოზიანი რეჟიმი, მაგრამ საჭიროა შემდგომი კვლევები მისი ეფექტურობის დასადგენად.[233]Hamza OJ, Matee MI, Bruggemann RJ, et al. Single-dose fluconazole versus standard 2-week therapy for oropharyngeal candidiasis in HIV-infected patients: a randomized, double-blind, double-dummy trial. Clin Infect Dis. 2008 Nov 15;47(10):1270-6. http://cid.oxfordjournals.org/content/47/10/1270.full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18840077?tool=bestpractice.com

ფლუკონაზოლისადმი რეფრაქტერული ოროფარინგული კანდიდოზი შესაძლოა დაექვემდებაროს იტრაკონაზოლის სუსპენზიის გამოყენებას ან პოსაკონაზოლით მკურნალობას. შეიძლება ასევე ვორიკონაზოლის გამოყენება. მძიმე ფორმის რეფრაქტერულ შემთხვევებში შეიძლება ინტრავენური ექინოკანდინის ან ამფოტერიცინი B-ს გამოყენება.[228]Pappas PG, Kauffman CA, Andes DR, et al. Clinical practice guideline for the management of candidiasis: 2016 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2016 Feb 15;62(4):e1-50. http://cid.oxfordjournals.org/content/62/4/e1.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26679628?tool=bestpractice.com [229]Hegener P, Troke PF, Fätkenheuer G, et al. Treatment of fluconazole-resistant candidiasis with voriconazole in patients with AIDS. AIDS. 1998 Nov 12;12(16):2227-8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9833866?tool=bestpractice.com

პაციენტებმა შესაძლოა გამოსცადონ ჰეპატოტოქსიკურობა სისტემური აზოლით 7-დან -10 დღეზე მეტი ხნის მკურნალობის შემთხვევაში.

საყლაპავის კანდიდოზის ეფექტური მკურნალობისთვის საჭიროა სოკოს საწინააღმდეგო სისტემური პრეპარატები. პირველი რიგის თერაპიად განიხილება პერორალური ან ინტრავენური ფლუკონაზოლი. ფლუკონაზოლისადმი რეფრაქტერული დაავადებისთვის მეორე რიგის მკურნალობად განიხილება პერორალური იტრაკონაზოლი. ალტერნატიული ვარიანტებია: ვორიკონაზოლი, იზავუკონაზოლი, ანიდულაფუნგინი, კაფსოფუნგინი, მიკაფუნგინი და ამფოტერიცინი.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [228]Pappas PG, Kauffman CA, Andes DR, et al. Clinical practice guideline for the management of candidiasis: 2016 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2016 Feb 15;62(4):e1-50. http://cid.oxfordjournals.org/content/62/4/e1.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26679628?tool=bestpractice.com

ეზოფაგური კანდიდოზის ექინოკანდინებით (კასპოფუნგინი, მიკაფუნგინი, ანიდულაფუნგინი) მკურნალობისას დაფიქსირდა რეციდივის მაღალი მაჩვენებელი ფლუკონაზოლთან შედარებით.

მკურნალობის ხანგრძლივობა არის 14-დან-21 დღემდე.

ფლუკონაზოლის მიმართ რეზისტენტული დაავადება შესაძლოა დაექვემდებაროს იტრაკონაზოლით ან პოზაკონაზოლით მკურნალობას.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

აგრეთვე, შესაძლოა ეფექტური იყოს ამფოტერიცინ B დეოქსიქოლატი ან ლიპიდური ფორმულაცია შესაძლოა ექინოკანდინით (ანიდულაფუნგინი, კასპოფუნგინი ან მიკაფუნგინი) მკურნალობის გამოყენება.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

მკურნალობის ხანგრძლივობაა 14-დან-21 დღე (28 დღე პოზაკონაზოლისთვის). აზოლური ფუნგიციდების ქრონიკულმა ან ხანგრძლივმა გამოყენებამ შესაძლოა ხელი შეუწყოს რეზისტენტობისა და ჰეპატოტქსიკურობის განვითარებას.

გაურთულებელი ვულვოვაგინალური კანდიდოზი აივ-ინფიცირებულ ქალბატონებში, როგორც წესი, ემორჩილება მოკლე კურსს პერორული ფლუკონაზოლით (ერთი დოზა) ან იტრაკონაზოლით, ან ტოპიკური აზოლიებით (3-7 დღე).[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

ვაგინიტის მძიმე ფორმების ან განმეორებითი ეპიზოდების შემთხვევაში, საჭიროა პერორული ფლუკონაზოლით ან სოკოს საწინააღმდეგო პრეპარატებით ტოპიკურ თერაპია სულ მცირე 7 დღის განმავლობაში.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

იმუნოკომპეტენტურ და იმუნოკომპრომისულ პაციენტებში ფილტვის კლინიკურად მსუბუქიდან ზომიერი სიმძიმის კოქციდიოიდომიკოზის (მაგ., კოქციდიოიდური კეროვანი პნევმონიისთვის) დროს უპირატესი აგენტებია პერორალური ფლუკონაზოლი ან იტრაკონაზოლი.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [230]Galgiani JN, Catanzaro A, Cloud GA, et al. Comparison of oral fluconazole and itraconazole for progressive, nonmeningeal coccidioidomycosis. A randomized, double-blind trial. Mycoses Study Group. Ann Intern Med. 2000 Nov 7;133(9):676-86. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11074900?tool=bestpractice.com

ალტერნატიული აზოლებია ვორიკონაზოლი და პოსაკონაზოლი, თუმცა მათ შესახებ მონაცემები მწირია.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [231]Kim MM, Vikram HR, Kusne S, et al. Treatment of refractory coccidioidomycosis with voriconazole or posaconazole. Clin Infect Dis. 2011 Dec;53(11):1060-6. https://academic.oup.com/cid/article/53/11/1060/305478 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22045955?tool=bestpractice.com

კოქციდიოიდომიკოზის მქონე ყველა ინდივიდში იმუნური სტატუსის მიუხედავად, ხშირია რეციდივი და მისი მართვა უნდა განახორციელოს ინფექციურ დაავადებებში გამოცდილმა ექიმმა.

ფილტვის მძიმე ფორმის კოქციდიოიდომიკოზის (მაგ., ფილტვის დიფუზური ინფილტრატები) ან ფილტვგარე არამენინგეური კოქციდიოიდომიკოზის დროს და ასევე იმ პაციენტებში, რომელთა CD4 უჯრედების რაოდენობა ნაკლებია 50 უჯრედი/მმ3, საჭიროა ინტრავენური ამფოტერიცინი B დეზოქსიქოლატის ან ლიპოსომური ამფოტერიცინი B-ს დაუყოვნებელი ადმინისტრირება. კლინიკური გაუმჯობესების შემდეგ შეიძლება გადასვლა პერორალურ აზოლზე და CD4 უჯრედების რაოდენობის მიუხედავად, უნდა გაგრძელდეს ხანგრძლივად.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new

მენინგეური კოქციდიოიდომიკოზის დროს უპირატესია მაღალი დოზით ინტრავენური ან ორალური ფლუკონაზოლით მკურნალობა. ალტერნატივად შეიძლება დაინიშნის სხვა აზოლები, როგორიცაა, იტრაკონაზოლი, თუმცა აღნიშნულის შესახებ მონაცემები მწირია და ასევე მცირეა კლინიკური გამოცდილებაც.[1]National Institutes of Health, Centers for Disease Control and Prevention, HIV Medicine Association, and Infectious Diseases Society of America. Panel on Guidelines for the Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in Adults and Adolescents with HIV. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV: Mycobacterium tuberculosis. 2024 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/hiv-clinical-guidelines-adult-and-adolescent-opportunistic-infections/whats-new [232]Tucker RM, Denning DW, Dupont B, et al. Itraconazole therapy for chronic coccidioidal meningitis. Ann Intern Med. 1990 Jan 15;112(2):108-12. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2153012?tool=bestpractice.com

რეფრაქტერულ შემთხვევებში შესაძლოა საჭირო გახდეს ინტრათეკალური ამფოტერიცინი B-ს გამოყენება. რეკომენდებულია გამოცდილ სპეციალისტთან კონსულტაცია. ინტრათეკალური თერაპია უნდა დაინიშნოს მედიკამენტის მიწოდების ამ ტექნიკაში ძალიან გამოცდილი კლინიცისტის მიერ. ინტრათეკალური დოზირების თაობაზე მითითებისთვის გაიარეთ კონსულტაცია სპეციალისტთან.