მკურნალობის ალგორითმი

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება

მწვავე

რეზექტაბელური დაავადება (1-ლი და მე-2 სტადია)

Back
1-ლი რიგის – 

ქირურგიული რეზექცია

რეზექტაბელური სიმსივნის დროს უპირატეს მკურნალობად მიჩნეულია ქირურგიული ამოკვეთა.[42]

ქირურგიული ჩარევის ტიპი და მასშტაბი დამოკიდებულია სიმსივნის ადგილმდებარეობაზე.

ყველაზე ხშირად გამოყენებული პროცედურებია: პროქსიმალური პანკრეატიკოდუოდენექტომია ანტრექტომიით (კაუშ-უიპლის პროცედურა) ან პილორუსის შემანარჩუებელი პანკრეატიკოდუოდენექტომია (ტრავერსო-ლონგმირის პროცედურა) პანკრეასის თავის სიმსივნეების დროს.

პილორუსის შემანარჩუნებელი პანკრეატიკოდუოდენექტომიით შესაძლოა მივაღწიოთ კაუშ-უიპლის პანკრეატიკოდუოდენექტომიის მსგავს სიცოცხლის ხარისხს და გადარჩენადობას.[78][118] [ Cochrane Clinical Answers logo ]

ფართო ლიმფადენექტომია ასოცირებულია მეტ არასასურველ ეფექტთან, დამატებითი სარგებლის გარეშე, ვიდრე სტანდარტული ლიმფადენექტომია.[81]

Back
პლიუს – 

პანკრეასის ფერმენტების ჩანაცვლება

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

პანკრეასის კიბოს ყველა შემთხვევაში უნდა გამოიყენებოდეს პანკრეასის ფერმენტების დანამატები, რათა წონა და სიცოცხლის ხარისხი შენარჩუნდეს. ყურადღება უნდა მიექცეს კვებას და საკვებ დანამატებსაც.[17]​​[42]​ პაციენტებს უნდა შესთავაზონ კვების შეფასება რეგისტრირებული დიეტოლოგის მიერ, თუ ეს შესაძლებელია.[1]​​

პირველადი პარამეტრები

პანკრეატინი: დოზა დამოკიდებულია ბრენდზე; დაუკავშირდით სპეციალისტს დოზირების შემდგომი მითითებებისთვის

Back
განიხილე – 

პრეოპერაციული ბილიარული სტენტირება

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

თუმცა ქოლანგიტის სიმპტომების მქონე (ან მათ, ვისაც უყოვნდება ქირურგიული ოპერაცია >10 დღით ლოჯისტიკური მიზეზების გამო) პაციენტებს შესაძლოა დასჭირდეთ შინაგანი სანაღვლე სტენტირება. თუ სტენტი მოთავსებულია პრეოპერაციულად, თვითგაფართოებული ლითონის სტენტი უნდა დაიდგას ენდოსკოპურად.[42]

კლინიკური კვლევის ფარგლებში ასევე რეკომენდებულია დროებითი სტენტირება პაციენტებში, რომელთაც უტარდებათ ნეოადიუვანტური ინდუქციური თერაპია ქირურგიულ ოპერაციამდე.

სიყვითლის მქონე პაციენტებში რუტინული სტენტირება რეზექციის დაწყებამდე არ არის რეკომენდებული; არ არის ქირურგიული შედეგის გაუმჯობესება და ამან შეიძლება გაზარდოს ინფექციური გართულებების რისკი.[42][88]

Back
განიხილე – 

ნეოადიუვანტური რადიოთერაპია ან ქიმიორადიოთერაპია

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

პანკრეასის კიბოს ნეოადიუვანტური თერაპია (ოპერაციამდე ჩატარებული მკურნალობა სიმსივნის ზომის ან გავრცელების შესამცირებლად ყველა სიმსივნური ქსოვილის წარმატებული ქირურგიული მოცილების შანსების გასაუმჯობესებლად) ჯერ კიდევ შესწავლილია.

ნეოადიუვანტური კომბინაციური ქიმიოთერაპია ან ფთორურაცილზე დაფუძნებული ქიმიორადიოთერაპია შეგვიძლია შევთავაზოთ: პაციენტებს, რომლებზეც არსებობს მეტასტაზური დაავადების არსებობის ეჭვი (თუმცა არა რადიოლოგიური თვალსაჩინოება); პაციენტებს, რომლებშიც აღინიშნება პერფორმანს-სტატუსის ზღვრული მაჩვენებელი და შესაძლებელია მდგომარეობის გაუმჯობესება სისტემური თერაპიის გზით. ერთ რანდომიზებულ კონტროლირებად კვლევაში 246 პაციენტის რეზექტირებადი ან სასაზღვრო რეზექტირებადი პანკრეასის კიბოთი, ნეოადიუვანტური ქიმიორადიოთერაპია, რასაც მოჰყვა ოპერაცია და დამხმარე ქიმიოთერაპია, არ უზრუნველყოფდა გადარჩენის მნიშვნელოვან საერთო გაუმჯობესებას დაუყოვნებლივ ქირურგიულ ჩარევასთან შედარებით, რასაც მოჰყვა ადიუვანტური ქიმიოთერაპია. თუმცა, ეს ასოცირებული იყო დაავადებისგან თავისუფლად მნიშვნელოვნად უკეთეს გადარჩენასთან.[93]

ტექნიკურად არარეზექტაბელური სიმსივნის რეზექტაბელურად გარდაქმნა წინასწარი ნეოადიუვანტური თერაპიით იშვიათად ხერხდება.[94][95]

დოზისა და რეჟიმის განსაზღვრა უნდა მოხდეს ადგილობრივი პროტოკოლის საშუალებით.

Back
პლიუს – 

ადიუვანტური (დამატებითი) ქიმიოთერაპია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

დამხმარე თერაპია წარმოადგენს მკურნალობას, რომელიც პაციენტს უტარდება ქირურგიული ოპერაციის შემდგომ, რათა შემცირდეს ფარული დაავადების რეციდივის რისკი. 3 ფაზის კლინიკურ კვლევებში აჩვენა, რომ დამხმარე თერაპია აუმჯობესებს საერთო გადარჩენას როგორც საკონტროლო, ასევე ექსპერიმენტულ ჯგუფში.[89]​პანკრეასის კიბოს მქონე იმ პაციენტებს, რომელთაც არ ჩაუტარდათ ნეოადიუვანტური თერაპია, უნდა შევთავაზოთ დამატებითი თერაპიის 6-თვიანი კურსი.[94]

კლინიკური ონკოლოგიის ამერიკული საზოგადოება (ASCO) რეკომენდაციას უწევს ფოლინის მჟავას, ფტორურაცილის, ირინოტეკანის და ოქსალიპლატინის (mFOLFIRINOX) მოდიფიცირებულ კომბინაციას.[94] ეს გაიდლაინები დაფუძნებულია ერთ მულტიცენტრულ, ღია ეტიკეტზე, რანდომიზებულ კვლევაზე 493 პაციენტის რეზექციის მქონე პანკრეასის სადინრის ადენოკარცინომა. კვლევამ აჩვენა, რომ ადიუვანტურმა თერაპიამ mFOLFIRINOX-ით მნიშვნელოვნად გააუმჯობესა გადარჩენა გემციტაბინის მონოთერაპიასთან შედარებით (53,5 თვე 35,5 თვესთან შედარებით).[96] თუ ეს კომბინაცია უკუნაჩვენებია, ASCO გირჩევთ ორმაგ თერაპიას გემციტაბინით და კაპეციტაბინით ან გემციტაბინით ან ფტორურაცილით და ფოლინის მჟავით.[94] ფოლინის მჟავა აძლიერებს ფთორურაცილის ეფექტს და, შესაბამისად, ხშირად გამოიყენება ამ უკანასკნელთან ერთად. როგორც გემციტაბინი, ასევე ფთორურაცილი იწვევს თიმიდილატ-სინთაზას ინჰიბირებას, რომელიც საჭიროა ნუკლეოიტიდი თიმიდინის სინთეზისთვის.

გაერთიანებული სამეფოს ჯანმრთელობისა და ზრუნვის ბრწყინვალების ეროვნული ინსტიტუტი (NICE) რეკომენდაციას უწევს ადიუვანტურ ორმაგ თერაპიას გემციტაბინით და კაპეციტაბინით, თუ არ არსებობს შეშფოთება ტოქსიკურობის ან ტოლერანტობის შესახებ.[42]​ ერთმა მულტიცენტრულმა, ღია ეტიკეტზე, რანდომიზებულმა კვლევამ 732 პაციენტზე რეზექციის მქონე პანკრეასის სადინრის ადენოკარცინომა აჩვენა, რომ ადიუვანტური თერაპია კაპეციტაბინით და გემციტაბინით მნიშვნელოვნად აუმჯობესებდა გადარჩენას მხოლოდ გემციტაბინთან შედარებით (28.0 v. 25.5 თვე).[97]

იხილეთ ადგილობრივი სპეციალისტების პროტოკოლი დოზირების გაიდლაინებისთვის.

პირველადი პარამეტრები

mFOLFIRINOX

ოქსალიპლატინი

და

ფლუროურაცილო

და

ირინოტეკანი

და

ფოლის მჟავა

ან

გემციტაბინი

და

კაპეციტაბინი

ან

გემციტაბინი

ან

ფლუროურაცილო

და

ფოლის მჟავა

Back
განიხილე – 

ადიუვანტური (დამატებითი) ქიმიორადიოთერაპია

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

არასრულად ამოკვეთილი კიბოს პირობებში დამხმარე ქიმიორადიოთერაპიის გამოყენების შესახებ აზრები კვლავ იყოფა. ESPAC-1-ისა და მეტა-ანალიზის მონაცემები მიუთითებს, რომ ქიმიორადიოთერაპია ახანგრძლივებს გადარჩენას მხოლოდ არასრულად რეზექციის (R1 ან R2 რეზექცია) სიმსივნეებისთვის.[98]​​[99] როდესაც მკურნალობის საშუალებად არჩეულია ქიმიორადიოთრაპია, რეკომენდებულია ფთორურაცილზე დაფუძნებული ქიმიორადიოთერაპია დამხმარე სისტემური გემციტაბინით.[100][101][102]

დამხმარე ქიმიოთერაპიის ან ქიმიორადიოთერაპიის გამოყენება შეიძლება მხოლოდ იმ პაციენტებში, რომელთა ჯანმრთელობის მდგომარეობა ქირურგიული ოპერაციის შემდგომ დამაკმაყოფილებელია.[42]​ იდეალურ პირობებში მკურნალობა უნდა დაიწყოს ქირურგიული ოპერაციიდან 4-8 კვირის ფარგლებში . თუმცა მონაცემები, რომლებიც ეხება დამხმარე ქიმიოთერაპიის დროის შერჩევას, მეტყველებს ფაქტზე, რომ მკურნალობის დაგვიანება 12 კვირამდე მნიშვნელოვან ზეგავლენას კლინიკურ გამოსავალზე არ ახდენს (როდესაც სრულდება დამხმარე ქიმიოთერაპიის ექვსივე ციკლი).[103]

შესწავლილია დამხმარე ქიმიოთერაპიის როლი პაციენტებში, რომლებიც მკურნალობენ ნეოადიუვანტური ქიმიოთერაპიით.

იხილეთ ადგილობრივი სპეციალისტების პროტოკოლი დოზირების გაიდლაინებისთვის.

პირველადი პარამეტრები

ფლუროურაცილო

და

ფოლის მჟავა

და

გემციტაბინი

ადგილობრივად გავრცელებული არარეზექტაბელური დაავადება (მე-3 სტადია)

Back
1-ლი რიგის – 

ენდოსკოპიური სტენტის ჩადგმა ან პალიატიური ქირურგიული ჩარევა

ადგილობრივად გავრცელებული არარეზექტაბელური სიმსივნე: სიმსივნეები, რომლებიც მოიცავენ ახლომდებარე სტრუქტურებს იმგვარი გავრცელებით, რომ შეუძლებელი ხდება მათი ამოკვეთა თუნდაც მეტასტაზების არარსებობის პირობებში. მეტასტაზები ადგილობრივ ლიმფურ კვანძებში, რაც ცდება რეზექციის ველს, მიჩნეულია არარეზექტაბელურად.[1]​​

ენდოსკოპიური პალიაცია უპირატესია ქირურგიულ მიდგომებთან შედარებით.

ბილიარული ობსტრუქციის მქონე პაციენტებს უნდა შესთავაზონ პალიატიური მკურნალობა ნაღვლის სადინარის სტენტის ენდოსკოპიური დაყენებით.[1]​​ შერჩეულ პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ სიცოცხლის ხანგრძლივობა, შეიძლება განიხილებოდეს პერკუტანული ბილიარული დრენაჟი (რომელსაც მოჰყვება დრენაჟის ინტერნალიზება) ან ღია ბილიარული ნაწლავის შემოვლითი გზა.[1]​​

პალიატიური გასტროეჯუნოსტომია შეიძლება იყოს მიზანშეწონილი კუჭის ან თორმეტგოჯა ნაწლავის ობსტრუქციის მქონე პაციენტებში და კარგი ზოგადი მდგომარეობა. თუ პაციენტი ცუდ ზოგად მდგომარეობაშია, განიხილება ენტერალური სტენტირება ან პერკუტანული ენდოსკოპიური გასტროსტომია ვენტილაციასთან ერთად. თორმეტგოჯა ნაწლავში სტენტის დაყენებამდე უზრუნველყოფილი უნდა იყოს ნაღვლის გადინება.[1]​​

Back
პლიუს – 

ქიმიოთერაპია, ქიმიორადიოთრაპია ან სხეულის სტერეოტაქტიკური რადიოთერაპია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ბილიარული ობსტრუქციის და თუ წარმოდგენილია - კუჭის ობსტრუქციის მოხსნის შემდეგ გამოიყენება სისტემური მკურნალობა ქიმიორადიოთრაპიით ან კომბინაციური ქიიმიოთერაპიით.

კარგ ზოგად მდგომარეობაში მყოფ პაციენტებში, როგორც ჩანს, მიზანშეწონილია კომბინირებული თერაპია ფოლფირინოქსით (ფოლინის მჟავა, ფტორურაცილი, ირინოტეკანი და ოქსალიპლატინი) ან დოზით მოდიფიცირებული ფოლფირინოქსით, ან გემციტაბინით და პაკლიტაქსელით, რომლებიც დაკავშირებულია ნანონაწილაკებთან (ნაბ-პაკლიტაქსელი).[1]​​​[106]​​[107][108]​​ [ Cochrane Clinical Answers logo ] ​ ალტერნატიული რეჟიმი მოიცავს გემციტაბინზე დაფუძნებულ კომბინირებულ ქიმიოთერაპიას პლატინის ანალოგით (ოქსალიპლატინი ან ცისპლატინი) ან ფტორპირიმიდინით (ფტორურაცილი ან კაპეციტაბინი).[3]​​[109]​​[110][111]​​[123]​​[124]​​[125]​​[126] [ Cochrane Clinical Answers logo ] დავის საგანს წარმოადგენს ერლოტინიბის (პერორული HER1/EGFR თიროზინ კინაზას ინჰიბიტორი) გამოყენება. თავდაპირველი კვლევების მიხედვით გამოვლინდა შეზღუდული მაგრამ მნიშვნელოვანი სარგებელი გადარჩენის თვალსაზრისით (2 კვირა), თუმცა საერთო გადარჩენის კუთხით არ აღნიშნულა მნიშვნელოვანი განსხვავება ადგილობრივად გავრცელებული პანკრეასის კიბოს მქონე პაციენტებში, რომლებიც იყვნენ რანდომიზებული გემციტაბინი ან გემციტაბინი პლიუს ერლოტინიბზე.[112][113][114]

NALIRIFOX-ის რეჟიმი (ლიპოსომული ირინოტეკანი, ფტორურაცილი, ფოლინის მჟავა, ოქსალიპლატინი) არის კიდევ ერთი მისაღები ვარიანტი, რომელიც რეკომენდებულია კიბოს ეროვნული ყოვლისმომცველი ქსელის მიერ ადგილობრივად განვითარებული კიბოს მქონე პაციენტებისთვის კარგი ან საშუალო ეფექტურობის სტატუსით.[1]​​[115] მიუხედავად იმისა, რომ ნალირიფოქსს აქვს უპირატესობები გემციტაბინთან და ნაბ-პაკლიტაქსელთან შედარებით, არ არსებობს აშკარა უპირატესობა ფოლფირინოქსის მიმართ.[1]

ქიმიორადიოთრაპია ან სხეულის სტერეოტაქტიკური რადიოთერაპია შეგვიძლია შევთავაზოთ კარგი პერფორმანს-სტატუსის მქონე პაციენტებს, რომელთაც აღენიშნებათ კიბოს ადგილობრივი გავრცელება (შორეული მეტასტაზების გარეშე) ქიმიოთერაპიის დროს ან მას შემდეგ. მკურნალობის ხსენებული მეთოდი ასევე შეგვიძლია გამოვიყენოთ ქიმიოთრაპიაზე მორეაგირე პაციენტებში, როგორც კონსოლიდაციური თერაპია ადგილობრივი კონტროლის გასაუმჯობესებლად.[116] კვლავ მიმდინარეობს კვლევები სხეულის სტერეოტაქტიკურ რადიოთერაპიის როლთან დაკავშირებით ადგილბრივად გავრცელებულ პანკრეასის კიბოსთან მიმართებით.

დაავადების ბუნებიდან და გადარჩენის ცუდი სტატისტიკიდან გამომდინარე, მეორე რიგის მკურნალობის საშუალებების შესახებ კლინიკური კვლევების რაოდენობა შეზღუდულია, თუმცა პაციენტებმა, რომლებმაც მიიღეს პირველი რიგის გემციტაბინით ქიმიოთერაპია და აღენიშნებათ კარგი პერფორმანს-სტატუსი, შესაძლოა ისარგებლონ მეორე რიგის კომბინაციური თერაპიით: ოქსალიპლატინი, ფთორურაცილი და ფოლინის მჟავა.[117]

იხილეთ ადგილობრივი სპეციალისტების პროტოკოლი დოზირების გაიდლაინებისთვის.

პირველადი პარამეტრები

ფოლფირინოქსი

ოქსალიპლატინი

და

ფლუროურაცილო

და

ირინოტეკანი

და

ფოლის მჟავა

ან

ნალირიფოქსი

ირინოტეკანი, ლიპოსომური

და

ფლუროურაცილო

და

ფოლის მჟავა

და

ოქსალიპლატინი

ან

გემციტაბინი

და

პაკლიტაქსელის ნანონაწილაკები, ალბუმინთან შეჭიდული

ან

გემციტაბინი

ან

გემციტაბინი

--და--

ოქსალიპლატინი

იყოს

ცისპლატინი

იყოს

კაპეციტაბინი

იყოს

ერლოტინიბი

ან

გემციტაბინი

და

ფლუროურაცილო

და

ფოლის მჟავა

ან

ფლუროურაცილო

და

ფოლის მჟავა

მეორეული ვარიანტები

ოქსალიპლატინი

და

ფლუროურაცილო

და

ფოლის მჟავა

Back
პლიუს – 

ტკივილის მართვა + პანკრეასის ფერმენტების ჩანაცვლება

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

პანკრეასთან დაკავშირებული ტკივილი (მუცლისა და წელის) შეიძლება რთულად საკონტროლო სიმპტომი იყოს.

ტკივილის კონტროლი უნდა დაიწყოს ტკივილგამაყუჩებლების "კიბის" მეთოდით, თუმცა ხშირად საჭირო ხდება ოპიოიდების ჩართვა.

ტკივილგამაყუჩებელი პრეპარატის შერჩევისთვის საჭიროა ტკივილის მართვის ადგილობრივი პროტოკოლების გამოყენება. დოზირება აუცილებელია ტიტრაციით, ინდივიდუალური საჭიროებების შესაბამისად და სიმპტომის შემსუბუქებისა და გვერდითი მოვლენების ბალანსის დაცვით.

დამატებითი ვარიანტებია ხანგრძლივი მოქმედების ოპიოიდური ტკივილგამაყუჩებლების გამოყენება, კანქვეშა (ან ენდოსკოპიური, ულტრაბგერის კონტროლით მიმდინარე) ფაშვის ბლოკი ან სპლანქნიექტომია.[42]​​[140][141][142] [ Cochrane Clinical Answers logo ] თუმცა, გაერთიანებული სამეფოს პანკრეასის კიბოს ეროვნული ინსტიტუტი (NICE) რეკომენდაციას უწევს პანკრეასის კიბოს მქონე ადამიანებში სპლანქნიკექტომიის საწინააღმდეგოდ.[42][მტკიცებულების დონე A]

აუცილებელია პანკრეასის ფერმენტების დანამატები, რათა წონა და სიცოცხლის ხარისხი შენარჩუნდეს. ყურადღება უნდა მიექცეს კვებას და საკვებ დანამატებსაც.[17]

​ პაციენტებს უნდა შესთავაზონ კვების შეფასება რეგისტრირებული დიეტოლოგის მიერ, თუ ეს შესაძლებელია.[1]​​

პირველადი პარამეტრები

პანკრეატინი: დოზა დამოკიდებულია ბრენდზე; დაუკავშირდით სპეციალისტს დოზირების შემდგომი მითითებებისთვის

მეტასტაზური დაავადება (მე-4 სტადია)

Back
1-ლი რიგის – 

ენდოსკოპიური სტენტის ჩადგმა ან პალიატიური ქირურგიული ჩარევა

ენდოსკოპიური პალიაცია უპირატესია ქირურგიულ მიდგომებთან შედარებით.

ბილიარული ობსტრუქციის მქონე პაციენტებს უნდა შესთავაზონ პალიატიური მკურნალობა ნაღვლის სადინარის სტენტის ენდოსკოპიური დაყენებით.[1]​​ შერჩეულ პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ სიცოცხლის ხანგრძლივობა, შეიძლება განიხილებოდეს პერკუტანული ბილიარული დრენაჟი (რომელსაც მოჰყვება დრენაჟის ინტერნალიზება) ან ღია ბილიარული ნაწლავის შემოვლითი გზა.[1]​​

პალიატიური გასტროეჯუნოსტომია შეიძლება იყოს მიზანშეწონილი კუჭის ან თორმეტგოჯა ნაწლავის ობსტრუქციის მქონე პაციენტებში და კარგი ზოგადი მდგომარეობა. თუ პაციენტი ცუდ ზოგად მდგომარეობაშია, განიხილება ენტერალური სტენტირება ან პერკუტანული ენდოსკოპიური გასტროსტომია ვენტილაციასთან ერთად. თორმეტგოჯა ნაწლავში სტენტის დაყენებამდე უზრუნველყოფილი უნდა იყოს ნაღვლის გადინება.[1]​​

Back
პლიუს – 

ქიმიოთერაპია ან იმუნოთერაპია

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

გემციტაბინის მონოთერაპია, რომელიც ტარდება ყოველკვირეულად, ოთხ კვირაში სამჯერ, რეკომენდირებულია პალიატიური მკურნალობისთვის ცუდი ჯანმრთელობის მდგომარეობის ან არასახარბიელო თანმხლები პროფილის მქონე პაციენტებისთვის.[1]​​​​[42]​​[43]​​[119] ნანონაწილაკების ალბუმინთან დაკავშირებული პაკლიტაქსელი (ნაბ-პაკლიტაქსელი), კაპეციტაბინი ან ერლოტინიბი (პერორალური HER1/EGFR ტიროზინკინაზას ინჰიბიტორი) შეიძლება დაემატოს გემციტაბინს დოზისა და გრაფიკის პროაქტიული კორექტირებით გვერდითი ეფექტების შესამცირებლად.[43]

კარგი ზოგადი მდგომარეობის მქონე პაციენტებისთვის სასურველი ვარიანტია ფოლფირინოქსის რეჟიმი (ფოლინის მჟავა, ფტორურაცილი, ირინოტეკანი და ოქსალიპლატინი) ან ფოლფირინოქსის შეცვლილი დოზა, ან კომბინირებული თერაპია გემციტაბინთან და ნაბ-პაკლიტაქსელთან.[1]​​​[42]​​ [ Cochrane Clinical Answers logo ] [ Cochrane Clinical Answers logo ] ​ მე-3 ფაზის კვლევებში ორივე რეჟიმმა გააუმჯობესა გადარჩენა მარტო გემციტაბინთან შედარებით.[106]​​[107] FOLFIRINOX ამჟამად მოწოდებულია, როგორც პირველი რიგის მკურნალობა ბრიტანეთის ჯანმრთელობისა და კლინიკური დახელოვნების ეროვნული ინსტიტუტის (NICE) მიერ პაციენტებში, რომლებიც აქტიურნი არიან ან ფიზიკური აქტივობა მხოლოდ მცირედ აქვთ შეზღუდული (აღმოსავლური კოოპერაციული ონკოლოგიის ჯგუფის შკალით სტატუსი 0–1).[42]​ NICE რეკომენდაციას უწევს გემციტაბინისა და ნაბ-პაკლიტაქსელის კომბინაციას მოზრდილებში არანამკურნალევი მეტასტაზური ადენოკარცინომის დროს, რაც ზღუდავს მის გამოყენებას იმ შემთხვევებში, როდესაც სხვა კომბინირებული მკურნალობა არ არის შესაფერისი და სხვაგვარად დაინიშნება გემციტაბინის მონოთერაპია.[120]

NALIRIFOX-ის რეჟიმი (ლიპოსომული ირინოტეკანი, ფტორურაცილი, ფოლინის მჟავა, ოქსალიპლატინი) არის კიდევ ერთი მისაღები ვარიანტი, რომელიც რეკომენდებულია კიბოს ეროვნული ყოვლისმომცველი ქსელის მიერ ადგილობრივად განვითარებული კიბოს მქონე პაციენტებისთვის კარგი ან საშუალო ეფექტურობის სტატუსით.[1]​​[115] ერთმა რანდომიზებულმა, ღია ეტიკეტზე, მე-3 ფაზა კვლევამ (NAPOLI 3) მოიხსენია საერთო გადარჩენისა და პროგრესირების გარეშე გადარჩენის სტატისტიკურად მნიშვნელოვანი გაუმჯობესება NALIRIFOX-ით გემციტაბინთან და ნაბ-პაკლიტაქსელთან შედარებით მეტასტაზური პანკრეასის კიბოს მქონე პაციენტებში.[121]​​[122] მიუხედავად იმისა, რომ ნალირიფოქსს აქვს უპირატესობები გემციტაბინთან და ნაბ-პაკლიტაქსელთან შედარებით, არ არსებობს აშკარა უპირატესობა ფოლფირინოქსის მიმართ.[1]

სხვა ვარიანტები მოიცავს კომბინირებულ თერაპიას გემციტაბინთან და პლატინის ანალოგთან (ოქსალიპლატინი ან ცისპლატინი), ფტორპირიმიდინი (ფტორურაცილი ან კაპეციტაბინი), ერლოტინიბი, ან ოქსალიპლატინის კომბინაცია ფტორურაცილთან და ფოლინის მჟავასთან.[109]​​[110][112][113][123]​​[124]​​[125]​​[126] [ Cochrane Clinical Answers logo ] კომბინირებული ქიმიოთერაპია ფტორურაცილთან და გემციტაბინთან არ არის უფრო ეფექტური 1 წლის განმავლობაში, ვიდრე გემციტაბინის მონოთერაპია პანკრეასის არაოპერაციული კიბოს მქონე ადამიანებში. აღნიშნული კომბინაციური რეჟიმები კვლავ გამოიყენება კლინიკურ პრაქტიკაში, რადგანაც პაციენტის გარკვეული ჯგუფები კარგად პასუხობენ ამ მკურნალობაზე (ამ პაციენტების შესარჩევად ბიომარკერი არ არსებობს).[127][128][129]

თუ პაციენტი იღებდა გემციტაბინზე დაფუძნებულ პირველი რიგის თერაპიას და ეფექტი დადებითი იყო, შესაძლოა ეფექტური იყოს მეორე რიგის კომბინაციური თერაპიაც: ოქსალიპლატინი, ფთორურაცილი და ფოლინის მჟავა.[42]​​[117] NICE რეკომენდაციას უწევს გემციტაბინზე დაფუძნებულ ქიმიოთერაპიას, როგორც მეორე რიგის მკურნალობას პირებში, ვისი მდგომარეობაც დამძიმდა FOLFIRINOX-ის შემდეგ.[42]​ ალტერნატიული ვარიანტია ფთორურაცილისა და ლიპოსომური ირინოტეკანის კომბინაცია, რომლის ფონზეც ჯამური გადარჩენადობა უკეთესია ვიდრე მხოლოდ ფთორურაცილის ფონზე (6.1 თვე vs. 4.2 თვე).[130]

პემბროლიზუმაბი (დაპროგრამებული სიკვდილი [PD]-1 იმუნური გამშვები პუნქტის ინჰიბიტორი) რეკომენდებულია, როგორც მეორე რიგის თერაპია იმ პაციენტებისთვის, რომლებიც დადებითად აფასებენ შეუსაბამობის აღდგენის დეფიციტს ან მიკროსატელიტის არასტაბილურობას.[43] პემბროლიზუმაბმა მიიღო დაჩქარებული დამტკიცება აშშ-ში არარეზექტირებადი ან მეტასტაზური მყარი სიმსივნეების მქონე პაციენტების სამკურნალოდ, რომლებსაც აქვთ ბიომარკერი, რომელსაც ეწოდება მაღალი მიკროსატელიტური არასტაბილურობა ან შეუსაბამობის აღდგენის დეფიციტი.[133] პანკრეასის კიბოს დროს პემბროლიზუმაბის ეფექტურობის დასადგენად I და II ფაზის კვლევები მიმდინარეობს.[134][135][136]

ტროპომიოზინის რეცეპტორების კინაზას ინჰიბიტორი (მაგ., ლაროტრექტინიბი, ენტრექტინიბი) რეკომენდებულია, როგორც მეორე რიგის თერაპია სიმსივნეების მქონე პაციენტებისთვის, რომლებსაც აქვთ ნეიროტროფიული რეცეპტორის ტიროზინ კინაზას (NTRK) გენის შერწყმა.[43] NTRK-დადებითი მყარი სიმსივნეების მქონე პაციენტების ერთი ფაზის 1/2 კვლევა (n = 55) მოიცავდა ერთ პაციენტს პანკრეასის კიბოთი. ამ პაციენტს განუვითარდა სიმსივნის ზომის 30%-იანი შემცირება ლაროტრექტინიბით მკურნალობის შემდეგ. საერთო ჯამში, პაციენტთა 75% უპასუხა ლაროტრექტინიბს და 55% იყო პროგრესირების გარეშე 1 წლის განმავლობაში. ლაროტრექტინიბით მკურნალობა კარგად გადაიტანა.[131] ენტრეკტინიბის 1 და 2 ფაზის კვლევები პაციენტებში NTRK შერწყმის დადებითი სიმსივნეებით (n = 54) მოიცავდა 3 პაციენტს ლოკალურად განვითარებული ან მეტასტაზური პანკრეასის კიბოთი. სამივე პაციენტმა აჩვენა სიმსივნის მოცულობის შემცირება. კვლევაში მონაწილე პაციენტთა 57 პროცენტმა უპასუხა ენტრექტინიბს.[132]​​

იხილეთ ადგილობრივი სპეციალისტების პროტოკოლი დოზირების გაიდლაინებისთვის.

პირველადი პარამეტრები

გემციტაბინი

და

პაკლიტაქსელის ნანონაწილაკები, ალბუმინთან შეჭიდული

ან

ფოლფირინოქსი

ოქსალიპლატინი

და

ფლუროურაცილო

და

ირინოტეკანი

და

ფოლის მჟავა

ან

ნალირიფოქსი

ირინოტეკანი, ლიპოსომური

და

ფლუროურაცილო

და

ფოლის მჟავა

და

ოქსალიპლატინი

ან

გემციტაბინი

ან

გემციტაბინი

--და--

ოქსალიპლატინი

იყოს

ცისპლატინი

იყოს

კაპეციტაბინი

იყოს

ერლოტინიბი

ან

გემციტაბინი

და

ფლუროურაცილო

და

ფოლის მჟავა

ან

ოქსალიპლატინი

და

ფლუროურაცილო

და

ფოლის მჟავა

ან

ფლუროურაცილო

და

ირინოტეკანი, ლიპოსომური

მეორეული ვარიანტები

პემბროლიზუმაბი

ან

ლაროტრექტინიბი

ან

ენტრექტინიბი

Back
პლიუს – 

ტკივილის მართვა + პანკრეასის ფერმენტების ჩანაცვლება

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

პანკრეასთან დაკავშირებული ტკივილი (მუცლისა და წელის) შეიძლება რთულად საკონტროლო სიმპტომი იყოს.

ტკივილის კონტროლი უნდა დაიწყოს ტკივილგამაყუჩებლების "კიბის" მეთოდით, თუმცა ხშირად საჭირო ხდება ოპიოიდების ჩართვა.

ტკივილგამაყუჩებელი პრეპარატის შერჩევისთვის საჭიროა ტკივილის მართვის ადგილობრივი პროტოკოლების გამოყენება. დოზირება აუცილებელია ტიტრაციით, ინდივიდუალური საჭიროებების შესაბამისად და სიმპტომის შემსუბუქებისა და გვერდითი მოვლენების ბალანსის დაცვით.

დამატებითი ვარიანტებია ხანგრძლივი მოქმედების ოპიოიდური ტკივილგამაყუჩებლების გამოყენება, კანქვეშა (ან ენდოსკოპიური, ულტრაბგერის კონტროლით მიმდინარე) ფაშვის ბლოკი ან სპლანქნიექტომია.[42]​​[140][141][142] [ Cochrane Clinical Answers logo ] თუმცა, გაერთიანებული სამეფოს პანკრეასის კიბოს ეროვნული ინსტიტუტი (NICE) რეკომენდაციას უწევს პანკრეასის კიბოს მქონე ადამიანებში სპლანქნიკექტომიის საწინააღმდეგოდ.[42][მტკიცებულების დონე A]

პალიატიური რადიოთერაპია შეიძლება გამოყენებულ იქნას ობსტრუქციის, სისხლდენის ან ანალგეზიისადმი რეფრაქციული ტკივილის სიმპტომების შესამსუბუქებლად.​[1]​​

აუცილებელია პანკრეასის ფერმენტების დანამატები, რათა წონა და სიცოცხლის ხარისხი შენარჩუნდეს. ყურადღება უნდა მიექცეს კვებას და საკვებ დანამატებსაც.[17]

​ პაციენტებს უნდა შესთავაზონ კვების შეფასება რეგისტრირებული დიეტოლოგის მიერ, თუ ეს შესაძლებელია.[1]​​

პირველადი პარამეტრები

პანკრეატინი: დოზა დამოკიდებულია ბრენდზე; დაუკავშირდით სპეციალისტს დოზირების შემდგომი მითითებებისთვის

Back
განიხილე – 

ოლაპარიბი

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ოლაპარიბი, პოლი(ადენოზინ დიფოსფატ რიბოზა) პოლიმერაზას (PARP) ინჰიბიტორი, დამტკიცებულია შეერთებულ შტატებში, როგორც შემანარჩუნებელი თერაპია პანკრეასის მეტასტაზური ადენოკარცინომის მქონე მოზრდილებისთვის და დადასტურებული ან საეჭვო მავნე მუტაციებით BRCA1 ან BRCA2, რომელთაც არ განუცდიათ დაავადების პროგრესირება მინიმუმ16. კვირის პირველი რიგის პლატინაზე დაფუძნებული ქიმიოთერაპია. მე-3 ფაზის კვლევამ აჩვენა, რომ პაციენტებში, რომელთა დაავადება არ პროგრესირებდა პირველი რიგის პლატინაზე დაფუძნებული ქიმიოთერაპიის დროს, ოლაპარიბის შემანარჩუნებელი თერაპია მნიშვნელოვნად ახანგრძლივებს პროგრესირების გარეშე გადარჩენას პლაცებოსთან შედარებით (7.4 თვე 3.8 თვესთან შედარებით) პაციენტებში ჩანასახოვანი BRCA1 ან BRCA2. მუტაცია.[137] საერთო გადარჩენის მნიშვნელოვანი გაუმჯობესება არ ყოფილა.[138] ​ მონაცემთა შუალედური ანალიზის დროს, არ იყო განსხვავება საერთო სიკვდილიანობაში ოლაპარიბის და პლაცებოს ჯგუფებს შორის. გვერდითი მოვლენები უფრო ხშირად დაფიქსირდა ოლაპარიბის ჯგუფში, ვიდრე პლაცებოს ჯგუფში და მოიცავდა დაღლილობას, გულისრევას, ანემიას, მუცლის ტკივილს, დიარეას, მადის დაქვეითებას, ყაბზობას, ღებინებას, ზურგის ტკივილს და ართრალგიას.[137]

პლატინისადმი მგრძნობიარე პაციენტებს BRCA1 ან BRCA2 მუტაციით შეუძლიათ გააგრძელონ ქიმიოთერაპია ან გადავიდნენ ოლაპარიბის შემანარჩუნებელ თერაპიაზე. პაციენტმა და ექიმმა უნდა მიიღონ ერთობლივი გადაწყვეტილება ქიმიოთერაპიაზე პასუხის, ტოქსიკურობის, პაციენტის უპირატესობის, კლინიკური მონაცემებისა და ღირებულების გათვალისწინებით.[43]

იხილეთ ადგილობრივი სპეციალისტების პროტოკოლი დოზირების გაიდლაინებისთვის.

პირველადი პარამეტრები

ოლაპარიბი

back arrow

აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას