მძიმე მწვავე რესპირატორული სინდრომი (SARS)
- მიმოხილვა
- თეორია
- დიაგნოზი
- მართვა
- მეთვალყურეობა
- წყაროები
მკურნალობის ალგორითმი
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება
SARS ეჭვის მიტანა
იზოლაციის პროცედურები პლუს დამხმარე მოვლა
მძიმე მწვავე რესპირაციულ სინდრომზე კლინიკური ეჭვის შემთხვევაში, უნდა დაიწყოს ყველა შესაბამისი დამცავი ღონისძიება გადაცემის რისკის შესამცირებლად, დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის (CDC) მიერ დადგენილი მკაცრი კონტაქტისა და აეროგენული სიფრთხილის ზომების დაუყოვნებლივი განხორციელებით.[44]Centers for Disease Control and Prevention. Severe acute respiratory syndrome (SARS): infection control. May 2005 [internet publication]. http://www.cdc.gov/sars/infection/index.html ღონისძიებები კიდევ უფრო უნდა გამკაცრდეს, როცა დიაგნოსტიკური, თუ სამკურნალო მიზნით აეროზულგენერაციული პროცედურების საჭიროების დრო დადგება.
დაავადებათა კონტროლის ცენტრების რჩევით, SARS-CoV დაავადებით დაავადებული პაციენტები, რომლებსაც სამედიცინო მიზეზების გამო არ ესაჭიროებათ ჰოსპიტალიზაცია, შეიძლება იზოლირებული იყვნენ სახლში.[45]Centers for Disease Control and Prevention. Public health guidance for community-level preparedness and response to severe acute respiratory syndrome (SARS), version 2/3. Supplement D: community containment measures, including non-hospital isolation and quarantine. Jan 2004 [internet publication]. https://www.cdc.gov/sars/guidance/d-quarantine/index.html სტაბილური პაციენტი სასურველია, მოთავსდეს იზოლირებულად და მისი მკურნალობა ბაროკამერაში ხდებოდეს, თუ ეს ხელმისაწვდომია. უფრო მძიმე შემთხვევაში(მაგ. მწვავე სუნთქვის უკმარისობის დროს) სასურველია, მოთავსდნენ ინტენსიური თერაპიის ბლოკში, ან შუალედური მართვის ბლოკში ჰაერწვეთოვანი კონტაქტის უსაფრთხოების ზომებით.
დამხმარე მოვლა მოიცავს ჟანგბადის შესაფერის რეჟიმში მიწოდებას ჰიპოქსემიის გასაუმჯობესებლად, დიარეით, ან ცხელებით გამოწვეული სითხის დეფიციტის შევსებას, ელექტროლიტური დარღვევების კორექციას, ანტიპირეტიკებისა და ანალგეტიკების გამოყენებას ცხელებისა და ტკივილის სამართავად.
მექანიკური ვენტილაცია
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
მოსალოდნელი, ან განვითარებული სუნთქვის უკმარისობის შემთხვევაში, პაციენტები სასურველია, მოთავსდნენ ინტენსიური თერაპიის ბლოკში, ან შუალედური მოვლის განყოფილებაში. ინტუბაცია და მექანიკური ვენტილაცია გამოიყენება, თუ პაციენტი კლინიკურად უარესდება და სპონტანური სუნთქვისას ვერ ვინარჩუნებთ SaO2 90%-ზე მაღლა მიუხედავად ჟანგბადის მაქსიმალური მიწოდებისა.[49]Lew TW, Kwek TK, Tai D, et al. Acute respiratory distress syndrome in critically ill patients with severe acute respiratory syndrome. JAMA. 2003;290:374-80. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12865379?tool=bestpractice.com
არაინვაზიური ვენტილაცია დადებითი წნევის რეჟიმში(NIPPV) დაკავშირებულია ვირუსის გავრცელების რისკთან და როგორც პნევმოთორაქსის, ისე კანქვეშა და შუასაყრის ემფიზემის მაღალ ალბათობასთან.
მექანიკური ვენტილაციის დროს გადაცემის რისკის შესამცირებლად უნდა მიიღებოდეს შემდეგი სიფრთხილის ზომები: აეროზოლირებული ტენიანობის თავიდან აცილება და ვენტურის ნიღბების გამოყენება დატენიანების გარეშე, ტომარა-ნიღბის ვენტილაციის თავიდან არიდება და იმ ნიღბების გამოყენება, რომლებიც ამოსუნთქული აირების ფილტრაციის საშუალებას იძლევა, ადეკვატური სედაციის გამოყენება ინტუბაციის დროს, დახურული გამწოვი სისტემების და სუბმიკრონული ფილტრების გამოყენება მექანიკური ვენტილატორების ამოსასუნთქ გამოსასვლელში, სედაციის ან პარალიზის გამოყენება ხველების შესამცირებლად, ვენტილატორის მოლოდინის რეჟიმზე გადაყვანა და ამოსუნთქვის ბოლოს დადებითი წნევის (PEEP) გამორთვა წრედის გათიშვისას და ბრონქოსკოპიის თავიდან არიდება, თუ ეს შესაძლებელია.[51]Levy MM, Baylor MS, Bernard GR, et al. Clinical issues and research in respiratory failure from severe acute respiratory syndrome. Am J Respir Crit Care Med. 2005;171:518-526. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15591472?tool=bestpractice.com
საზოგადოებაში შეძენილი პნევმონიის ემპირიული მკურნალობა
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
დიაგნოზის თავდაპირველი გაურკვევლობის გამო, კეთილგონიერი პირველი რიგის მკურნალობად მიიჩნევა როგორც ტიპიური(მათ შორის წამლისადმი რეზისტენტული შტამები), ისე ატიპიური საზოგადოებაში შეძენილი რესპირატორული პათოგენების საწინააღმდეგო ანტიბიოტიკოთერაპია.
გონივრულია შესაბამისი ბეტა-ლაქტამი მაკროლიდთან ერთად ან მონოთერაპია რესპირატორული ფტორქინოლონით
ჰოსპიტალიზებულ პაციენტებში ინტრავენური კომბინაციების შესაძლო მაგალითებია ცეფტრიაქსონი ან ცეფტაროლინი პლუს აზითრომიცინი ან კლარითრომიცინი. ლევოფლოქსაცინით, ან მოქსიფლოქსაცინით ჩატარებული მონოთერაპია მოიაზრება ალტერნატიულ მეთოდად მოიაზრება.[52]Metlay JP, Waterer GW, Long AC, et al. Diagnosis and treatment of adults with community-acquired pneumonia. An official clinical practice guideline of the American Thoracic Society and Infectious Diseases Society of America. Am J Respir Crit Care Med. 2019 Oct 1;200(7):e45-67. https://www.doi.org/10.1164/rccm.201908-1581ST http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31573350?tool=bestpractice.com
ანტიბიოტიკოთერაპია სასურველია შეწყდეს, როგორც კი შესაბამისი დიაგნოზი დადასტურდება.
პირველადი პარამეტრები
ცეფტრიაქსონი: 1-2გ ინტრავენურად, ყოველ 24 საათში
იყოს
ცეფტაროლინი: 600 მგ ინტრავენურად, 12 საათში ერთხელ
--და--
აზიტრომიცინი: 500 მგ ინტრავენურად, ყოველ 24 საათში
იყოს
კლარითრომიცინი: 500 მგ ინტრავენურად ყოველ 12 საათში ერთხელ
ან
ლევოფლოქსაცინი: 750 მგ ინტრავენურად, ყოველ 24 საათში
ან
მოქსიფლოქსაცინი: 400 მგ ინტრავენურად, 24 საათში ერთხელ
გრიპის ემპირიული მკურნალობა
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
თუ ეპიდემიოლოგიურად ნაჩვენებია(მაგ. გრიპის სეზონური ეპიდემიის დროს), გრიპის ვირუსის საწინააღმდეგოდ სასურველია გამოვიყენოთ ზანამივირის, ან ოსელტამივირის 5-დღიანი კურსი
პირველადი პარამეტრები
ზანამივირი: 10 მგ(2 ინჰალაცია) ორჯერ დღეში 5 დღის განმავლობაში
ან
ოსელტამივირი: 75 მგ პერორულად დღეში ორჯერ 5 დღის განმავლობაში
დადასტურებული SARS
იზოლაციის პროცედურები პლუს დამხმარე მოვლა
მსუბუქი და საშუალო სიმძიმის ინფექციისთვის დამახასიათებელია ცხელება (≥38°C [100,4°F]) და დამატებით ქვედა სასუნთქი გზების დაავადების ერთი ან მეტი სიმპტომი: ხველა, ქოშინი, სუნთქვის გაძნელება.[21]Centers for Disease Control and Prevention. Public health guidance for community-level preparedness and response to severe acute respiratory syndrome (SARS) version 2. Supplement B: SARS surveillance. Appendix B1: revised CSTE SARS surveillance case definition. May 2005 [internet publication]. http://www.cdc.gov/sars/guidance/B-surveillance/app1.html ქვემოთ ჩამოთვლილი არ ვლინდება: გაუარესებული რადიოგრაფიული შეხორცება, ჟანგბადის მზარდი საჭიროება და სუნთქვის სიხშირე ≥ 30/წუთში.
მძიმე მწვავე რესპირაციულ სინდრომზე კლინიკური ეჭვის შემთხვევაში, უნდა დაიწყოს ყველა შესაბამისი დამცავი ღონისძიება გადაცემის რისკის შესამცირებლად, დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის (CDC) მიერ დადგენილი მკაცრი კონტაქტისა და აეროგენული სიფრთხილის ზომების დაუყოვნებლივი განხორციელებით.[44]Centers for Disease Control and Prevention. Severe acute respiratory syndrome (SARS): infection control. May 2005 [internet publication]. http://www.cdc.gov/sars/infection/index.html ღონისძიებები კიდევ უფრო უნდა გამკაცრდეს, როცა დიაგნოსტიკური, თუ სამკურნალო მიზნით აეროზულგენერაციული პროცედურების საჭიროების დრო დადგება.
დაავადებათა კონტროლის ცენტრების რჩევით, SARS-CoV დაავადებით დაავადებული პაციენტები, რომლებსაც სამედიცინო მიზეზების გამო არ ესაჭიროებათ ჰოსპიტალიზაცია, შეიძლება იზოლირებული იყვნენ სახლში.[45]Centers for Disease Control and Prevention. Public health guidance for community-level preparedness and response to severe acute respiratory syndrome (SARS), version 2/3. Supplement D: community containment measures, including non-hospital isolation and quarantine. Jan 2004 [internet publication]. https://www.cdc.gov/sars/guidance/d-quarantine/index.html სტაბილური პაციენტი სასურველია, მოთავსდეს იზოლირებულად და მისი მკურნალობა ბაროკამერაში ხდებოდეს, თუ ეს ხელმისაწვდომია. უფრო მძიმე შემთხვევაში(მაგ. მწვავე სუნთქვის უკმარისობის დროს) სასურველია, მოთავსდნენ ინტენსიური თერაპიის ბლოკში, ან შუალედური მართვის ბლოკში ჰაერწვეთოვანი კონტაქტის უსაფრთხოების ზომებით.
დამხმარე მოვლა მოიცავს ჟანგბადის შესაფერის რეჟიმში მიწოდებას ჰიპოქსემიის გასაუმჯობესებლად, დიარეით, ან ცხელებით გამოწვეული სითხის დეფიციტის შევსებას, ელექტროლიტური დარღვევების კორექციას, ანტიპირეტიკებისა და ანალგეტიკების გამოყენებას ცხელებისა და ტკივილის სამართავად.
მექანიკური ვენტილაცია
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
მოსალოდნელი, ან განვითარებული სუნთქვის უკმარისობის შემთხვევაში, პაციენტები სასურველია, მოთავსდნენ ინტენსიური თერაპიის ბლოკში, ან შუალედური მოვლის განყოფილებაში. ინტუბაცია და მექანიკური ვენტილაცია გამოიყენება, თუ პაციენტის მდგომარეობა კლინიკურად უარესდება და სპონტანური სუნთქვისას ვერ ვინარჩუნებთ SaO2-ის მაჩვენებელს 90%-ის ზემოთ, მიუხედავად ჟანგბადის მაქსიმალური მიწოდებისა.[49]Lew TW, Kwek TK, Tai D, et al. Acute respiratory distress syndrome in critically ill patients with severe acute respiratory syndrome. JAMA. 2003;290:374-80. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12865379?tool=bestpractice.com
არაინვაზიური ვენტილაცია დადებითი წნევის რეჟიმში(NIPPV) დაკავშირებულია ვირუსის გავრცელების რისკთან და როგორც პნევმოთორაქსის, ისე კანქვეშა და შუასაყრის ემფიზემის მაღალ ალბათობასთან.
მექანიკური ვენტილაციის დროს გადაცემის რისკის შესამცირებლად უნდა მიიღებოდეს შემდეგი სიფრთხილის ზომები: აეროზოლირებული ტენიანობის თავიდან აცილება და ვენტურის ნიღბების გამოყენება დატენიანების გარეშე, ტომარა-ნიღბის ვენტილაციის თავიდან არიდება და იმ ნიღბების გამოყენება, რომლებიც ამოსუნთქული აირების ფილტრაციის საშუალებას იძლევა, ადეკვატური სედაციის გამოყენება ინტუბაციის დროს, დახურული გამწოვი სისტემების და სუბმიკრონული ფილტრების გამოყენება მექანიკური ვენტილატორების ამოსასუნთქ გამოსასვლელში, სედაციის ან პარალიზის გამოყენება ხველების შესამცირებლად, ვენტილატორის მოლოდინის რეჟიმზე გადაყვანა და ამოსუნთქვის ბოლოს დადებითი წნევის (PEEP) გამორთვა წრედის გათიშვისას და ბრონქოსკოპიის თავიდან არიდება, თუ ეს შესაძლებელია.[51]Levy MM, Baylor MS, Bernard GR, et al. Clinical issues and research in respiratory failure from severe acute respiratory syndrome. Am J Respir Crit Care Med. 2005;171:518-526. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15591472?tool=bestpractice.com
ლოპინავირი/რიტონავირი დიაგნოზის დადასტურებამდე
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
მსუბუქი-ზომიერი ინფექციის დროს აღინიშნება ცხელება(≥38°C [100.4°F]) პლუს 1 ან მეტი ქვედა სასუნთქი გზების ავადმყოფობის სიმპტომი: ხველა, ქოშინი, სუნთქვის გაძნელება.[21]Centers for Disease Control and Prevention. Public health guidance for community-level preparedness and response to severe acute respiratory syndrome (SARS) version 2. Supplement B: SARS surveillance. Appendix B1: revised CSTE SARS surveillance case definition. May 2005 [internet publication]. http://www.cdc.gov/sars/guidance/B-surveillance/app1.html ქვემოთ ჩამოთვლილი არ ვლინდება: გაუარესებული რადიოგრაფიული შეხორცება, ჟანგბადის მზარდი საჭიროება და სუნთქვის სიხშირე ≥ 30/წუთში.
მძიმე მწვავე რესპირაციული სინდრომის სამკურნალოდ ანტივირუსული პრეპარატების გამოყენების შესახებ რანდომიზებული კონტროლირებული კვლევების მონაცემები შეზღუდულია, თუმცა, როგორც ჩანს, ანტივირუსული თერაპია დადასტურებულ შემთხვევებში შეძლებისამებრ ადრე უნდა დაიწყოს.
ლოპინავირი/ რიტონავირის კომბინაცია სასურველია, 14 დღის განმავლობაში მივიღოთ.[53]Chu CM, Cheng VC, Hung IF, et al. Role of lopinavir/ritonavir in the treatment of SARS: initial virological and clinical findings. Thorax. 2004;59:252-256. http://thorax.bmj.com/content/59/3/252.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14985565?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
ლოპინავირი/რიტონავირი: 400/100 მგ ორალურად ორჯერ დღეში
რიბავირინი
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
მსუბუქი და საშუალო სიმძიმის ინფექციისთვის დამახასიათებელია ცხელება (≥38°C [100,4°F]) და დამატებით ქვედა სასუნთქი გზების დაავადების ერთი ან მეტი სიმპტომი: ხველა, ქოშინი, სუნთქვის გაძნელება.[21]Centers for Disease Control and Prevention. Public health guidance for community-level preparedness and response to severe acute respiratory syndrome (SARS) version 2. Supplement B: SARS surveillance. Appendix B1: revised CSTE SARS surveillance case definition. May 2005 [internet publication]. http://www.cdc.gov/sars/guidance/B-surveillance/app1.html ქვემოთ ჩამოთვლილი არ ვლინდება: გაუარესებული რადიოგრაფიული შეხორცება, ჟანგბადის მზარდი საჭიროება და სუნთქვის სიხშირე ≥ 30/წუთში.
თუმცა მონოთერაპიის სახით ნაკლებეფექტურია, ლოპინავირი/რიტონავირის კომბინაციასთან ერთად შეიძლება რიბავირინის გამოყენებაც.[16]Tsang KW, Ooi GC, Ho PL. Diagnosis and pharmacotherapy of severe acute respiratory syndrome: what have we learnt? Eur Respir J. 2004;24:1025-1032. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15572549?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
რიბავირინი: დაუკავშირდით სპეციალისტს დოზირებასთან დაკავშირებით.
ფსიქოლოგიური დახმარება და სამართლებრივი მხარე
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
მსუბუქი და საშუალო სიმძიმის ინფექციისთვის დამახასიათებელია ცხელება (≥38°C [100,4°F]) და დამატებით ქვედა სასუნთქი გზების დაავადების ერთი ან მეტი სიმპტომი: ხველა, ქოშინი, სუნთქვის გაძნელება.[21]Centers for Disease Control and Prevention. Public health guidance for community-level preparedness and response to severe acute respiratory syndrome (SARS) version 2. Supplement B: SARS surveillance. Appendix B1: revised CSTE SARS surveillance case definition. May 2005 [internet publication]. http://www.cdc.gov/sars/guidance/B-surveillance/app1.html ქვემოთ ჩამოთვლილი არ ვლინდება: გაუარესებული რადიოგრაფიული შეხორცება, ჟანგბადის მზარდი საჭიროება და სუნთქვის სიხშირე ≥ 30/წუთში.
პაციენტები, ისევე, როგორც მათი ნათესავები, შეიძლება, საჭიროებდნენ ფსიქოთერაპევტის კონსულტაციას და სამართლებრივ დახმარებას სპეციალიზებული მკურნალობისთვის.
იზოლაციის პროცედურები პლუს დამხმარე მოვლა
მძიმე ინფექციის დროს ვლინდება გაუარესებული რადიოგრაფიული შეხორცება, ჟანგბადის მზარდი საჭიროება(PaO2 < 10კპა/SpO2 < 90%/ოქსიგენაციის ინდექსი < 300 მმ.ვწყ.სვ), და სუნთქვის სიხშირე წუთში 30 და მეტი.
მძიმე მწვავე რესპირაციულ სინდრომზე კლინიკური ეჭვის შემთხვევაში, უნდა დაიწყოს ყველა შესაბამისი დამცავი ღონისძიება გადაცემის რისკის შესამცირებლად, დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრის (CDC) მიერ დადგენილი მკაცრი კონტაქტისა და აეროგენული სიფრთხილის ზომების დაუყოვნებლივი განხორციელებით.[44]Centers for Disease Control and Prevention. Severe acute respiratory syndrome (SARS): infection control. May 2005 [internet publication]. http://www.cdc.gov/sars/infection/index.html ღონისძიებები კიდევ უფრო უნდა გამკაცრდეს, როცა დიაგნოსტიკური, თუ სამკურნალო მიზნით აეროზულგენერაციული პროცედურების საჭიროების დრო დადგება.
დაავადებათა კონტროლის ცენტრების რჩევით, SARS-CoV დაავადებით დაავადებული პაციენტები, რომლებსაც სამედიცინო მიზეზების გამო არ ესაჭიროებათ ჰოსპიტალიზაცია, შეიძლება იზოლირებული იყვნენ სახლში.[45]Centers for Disease Control and Prevention. Public health guidance for community-level preparedness and response to severe acute respiratory syndrome (SARS), version 2/3. Supplement D: community containment measures, including non-hospital isolation and quarantine. Jan 2004 [internet publication]. https://www.cdc.gov/sars/guidance/d-quarantine/index.html სტაბილური პაციენტი სასურველია, მოთავსდეს იზოლირებულად და მისი მკურნალობა ბაროკამერაში ხდებოდეს, თუ ეს ხელმისაწვდომია. უფრო მძიმე შემთხვევაში(მაგ. მწვავე სუნთქვის უკმარისობის დროს) სასურველია, მოთავსდნენ ინტენსიური თერაპიის ბლოკში, ან შუალედური მართვის ბლოკში ჰაერწვეთოვანი კონტაქტის უსაფრთხოების ზომებით.
დამხმარე მოვლა მოიცავს ჟანგბადის შესაფერის რეჟიმში მიწოდებას ჰიპოქსემიის გასაუმჯობესებლად, დიარეით, ან ცხელებით გამოწვეული სითხის დეფიციტის შევსებას, ელექტროლიტური დარღვევების კორექციას, ანტიპირეტიკებისა და ანალგეტიკების გამოყენებას ცხელებისა და ტკივილის სამართავად.
მექანიკური ვენტილაცია
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
მოსალოდნელი, ან განვითარებული სუნთქვის უკმარისობის შემთხვევაში, პაციენტები სასურველია, მოთავსდნენ ინტენსიური თერაპიის ბლოკში, ან შუალედური მოვლის განყოფილებაში. ინტუბაცია და მექანიკური ვენტილაცია გამოიყენება, თუ პაციენტის მდგომარეობა კლინიკურად უარესდება და სპონტანური სუნთქვისას ვერ ვინარჩუნებთ SaO2-ის მაჩვენებელს 90%-ის ზემოთ, მიუხედავად ჟანგბადის მაქსიმალური მიწოდებისა.[49]Lew TW, Kwek TK, Tai D, et al. Acute respiratory distress syndrome in critically ill patients with severe acute respiratory syndrome. JAMA. 2003;290:374-80. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12865379?tool=bestpractice.com
არაინვაზიური ვენტილაცია დადებითი წნევის რეჟიმში(NIPPV) დაკავშირებულია ვირუსის გავრცელების რისკთან და როგორც პნევმოთორაქსის, ისე კანქვეშა და შუასაყრის ემფიზემის მაღალ ალბათობასთან.
მექანიკური ვენტილაციის დროს გადაცემის რისკის შესამცირებლად უნდა მიიღებოდეს შემდეგი სიფრთხილის ზომები: აეროზოლირებული ტენიანობის თავიდან აცილება და ვენტურის ნიღბების გამოყენება დატენიანების გარეშე, ტომარა-ნიღბის ვენტილაციის თავიდან არიდება და იმ ნიღბების გამოყენება, რომლებიც ამოსუნთქული აირების ფილტრაციის საშუალებას იძლევა, ადეკვატური სედაციის გამოყენება ინტუბაციის დროს, დახურული გამწოვი სისტემების და სუბმიკრონული ფილტრების გამოყენება მექანიკური ვენტილატორების ამოსასუნთქ გამოსასვლელში, სედაციის ან პარალიზის გამოყენება ხველების შესამცირებლად, ვენტილატორის მოლოდინის რეჟიმზე გადაყვანა და ამოსუნთქვის ბოლოს დადებითი წნევის (PEEP) გამორთვა წრედის გათიშვისას და ბრონქოსკოპიის თავიდან არიდება, თუ ეს შესაძლებელია.[51]Levy MM, Baylor MS, Bernard GR, et al. Clinical issues and research in respiratory failure from severe acute respiratory syndrome. Am J Respir Crit Care Med. 2005;171:518-526. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15591472?tool=bestpractice.com
ლოპინავირი/რიტონავირი დიაგნოზის დადასტურებამდე
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
მძიმე ინფექციის დროს ვლინდება გაუარესებული რადიოგრაფიული შეხორცება, ჟანგბადის მზარდი საჭიროება(PaO2 < 10კპა/SpO2 < 90%/ოქსიგენაციის ინდექსი < 300 მმ.ვწყ.სვ), და სუნთქვის სიხშირე წუთში 30 და მეტი.
მძიმე მწვავე რესპირაციული სინდრომის სამკურნალოდ ანტივირუსული პრეპარატების გამოყენების შესახებ რანდომიზებული კონტროლირებული კვლევების მონაცემები შეზღუდულია, თუმცა, როგორც ჩანს, ანტივირუსული თერაპია დადასტურებულ შემთხვევებში შეძლებისამებრ ადრე უნდა დაიწყოს.
ლოპინავირი/ რიტონავირის კომბინაცია სასურველია, 14 დღის განმავლობაში მივიღოთ.[53]Chu CM, Cheng VC, Hung IF, et al. Role of lopinavir/ritonavir in the treatment of SARS: initial virological and clinical findings. Thorax. 2004;59:252-256. http://thorax.bmj.com/content/59/3/252.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14985565?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
ლოპინავირი/რიტონავირი: 400/100 მგ ორალურად ორჯერ დღეში
კორტიკოსტეროიდი
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
როგორც აღნიშნავენ, გარკვეული ეფექტურობით გამოირჩევა მძიმე ინფექციის დროს(კრიტიკული SARS), როცა ვლინდება გაუარესებული რადიოგრაფიული შეხორცება, ჟანგბადის მზარდი საჭიროება(PaO2 < 10კპა/ SpO2 < 90%/ოქსიგენაციისს ინდექსი < 300 მმ.ვწყ.სვ), და სუნთქვის სიხშირე წუთში 30 და მეტი.[54]Chen RC, Tang XP, Tan SY, et al. Treatment of severe acute respiratory syndrome with glucosteroids: the Guangzhou experience. Chest. 2006;129:1441-1452. http://journal.publications.chestnet.org/article.aspx?articleid=1084497 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16778260?tool=bestpractice.com
თუმცა მრავალი სახესხვაობა იქნა გამოცდილი, ყველაზე ხშირად მეთილპრედნიზოლონის იმპულსური ინექციები გამოიყენება 3-6 დღის განმავლობაში.
კორტიკოსტეროიდები, რომლებიც ემატება ლოპინავირს/რიტონავირს და/ან რიბავირინს ინფექციის ადრეულ ეტაპზე, ნაჩვენებია, რომ ამცირებს პროგრესირებას მწვავე რესპირატორული დისტრეს სინდრომისკენ, ისევე როგორც სიკვდილობის მაჩვენებელს.[16]Tsang KW, Ooi GC, Ho PL. Diagnosis and pharmacotherapy of severe acute respiratory syndrome: what have we learnt? Eur Respir J. 2004;24:1025-1032. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15572549?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
მეთილპრედნიზოლონი: 250-500 მგ ინტრავენურად დღეში ერთხელ 3-6 დღის განმავლობაში
რიბავირინი
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
მძიმე ინფექციის დროს ვლინდება გაუარესებული რადიოგრაფიული შეხორცება, ჟანგბადის მზარდი საჭიროება(PaO2 < 10კპა/SpO2 < 90%/ოქსიგენაციის ინდექსი < 300 მმ.ვწყ.სვ), და სუნთქვის სიხშირე წუთში 30 და მეტი.
თუმცა მონოთერაპიის სახით ნაკლებეფექტურია, ლოპინავირი/რიტონავირის კომბინაციასთან ერთად შეიძლება რიბავირინის გამოყენებაც.[16]Tsang KW, Ooi GC, Ho PL. Diagnosis and pharmacotherapy of severe acute respiratory syndrome: what have we learnt? Eur Respir J. 2004;24:1025-1032. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15572549?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
რიბავირინი: დაუკავშირდით სპეციალისტს დოზირებასთან დაკავშირებით.
IgM-გამდიდრებული იმუნოგლობულინი
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
მძიმე ინფექციის დროს ვლინდება გაუარესებული რადიოგრაფიული შეხორცება, ჟანგბადის მზარდი საჭიროება(PaO2 < 10კპა/SpO2 < 90%/ოქსიგენაციის ინდექსი < 300 მმ.ვწყ.სვ), და სუნთქვის სიხშირე წუთში 30 და მეტი.
თუმცაღა ზოგ ქვეყნებში ხელმისაწვდომი არ არის, IgM გამდიდრებული იმუნოგლობულინი (პენტაგლობინი®), როგორც აღმოჩნდა, სარგებლიანია SARS მკურნალობისას.[55]Ho JC, Wu AY, Lam B, et al. Pentaglobin in steroid-resistant severe acute respiratory syndrome. Int J Tuberc Lung Dis. 2004;8:1173-1179. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15527148?tool=bestpractice.com
ინტერფერონი ალფაკონ-1
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
მძიმე ინფექციის დროს ვლინდება გაუარესებული რადიოგრაფიული შეხორცება, ჟანგბადის მზარდი საჭიროება(PaO2 < 10კპა/SpO2 < 90%/ოქსიგენაციის ინდექსი < 300 მმ.ვწყ.სვ), და სუნთქვის სიხშირე წუთში 30 და მეტი.
შეიძლება, გამოვიყენოთ იმ პაციენტებში, რომლებთანაც რიბავირინისა და პულსირებული მეთილპრედნიზოლონის გამოყენებისას შესაფერისი შედეგი არ იქნა მიღებული.
ერთ არაკონტროლირებადი კლინიკური კვლევის შემდეგ აღინიშნა, რომ სინთეზური ინტერფერონის ალფაკონ-1 და კორტიკოსტეროიდების კომბინირებული 10-დღიანი კურსი ოქსიგენაციის გაუმჯობესებას და რადიოლოგიური პათოლოგიის გაწოვის დაჩქარებას იწვევს.[56]Loutfy MR, Blatt LM, Siminovitch KA, et al. Interferon alfacon-1 plus corticosteroids in severe acute respiratory syndrome: a preliminary study. JAMA. 2003;290:3222-3228. http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=197895 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14693875?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
ინტერფერონი ალფაკონ-1: დაუკავშირდით სპეციალისტს დოზირებასთან დაკავშირებით.
კონვალესცენტური პლაზმა
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
მძიმე ინფექციის დროს ვლინდება გაუარესებული რადიოგრაფიული შეხორცება, ჟანგბადის მზარდი საჭიროება(PaO2 < 10კპა/SpO2 < 90%/ოქსიგენაციის ინდექსი < 300 მმ.ვწყ.სვ), და სუნთქვის სიხშირე წუთში 30 და მეტი.
შეიძლება, გამოვიყენოთ იმ პაციენტებში, რომლებთანაც რიბავირინისა და პულსირებული მეთილპრედნიზოლონის გამოყენებისას შესაფერისი შედეგი არ იქნა მიღებული.
კონვალესცენტური პლაზმის ეფექტიანობა SARS მკურნალობისას არ არის დადასტურებული.[57]Stockman LJ, Bellamy R, Garner P. SARS: systematic review of treatment effects. PLoS Med. 2006;3:e343. http://www.plosmedicine.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pmed.0030343 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16968120?tool=bestpractice.com [58]Mair-Jenkins J, Saavedra-Campos M, Baillie JK, et al; Convalescent Plasma Study Group. The effectiveness of convalescent plasma and hyperimmune immunoglobulin for the treatment of severe acute respiratory infections of viral etiology: a systematic review and exploratory meta-analysis. J Infect Dis. 2015;211:80-90. http://jid.oxfordjournals.org/content/211/1/80.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25030060?tool=bestpractice.com
ფსიქოლოგიური დახმარება და სამართლებრივი მხარე
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
მძიმე ინფექციის დროს ვლინდება გაუარესებული რადიოგრაფიული შეხორცება, ჟანგბადის მზარდი საჭიროება(PaO2 < 10კპა/SpO2 < 90%/ოქსიგენაციის ინდექსი < 300 მმ.ვწყ.სვ), და სუნთქვის სიხშირე წუთში 30 და მეტი.
პაციენტები, ისევე, როგორც მათი ნათესავები, შეიძლება, საჭიროებდნენ ფსიქოთერაპევტის კონსულტაციას და სამართლებრივ დახმარებას სპეციალიზებული მკურნალობისთვის.
აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას