სპონტანური ბაქტერიული პერიტონიტი

SBP-ის მკურნალობა პირველ რიგში მიმართულია შესაბამისი ემპირიული ანტიბიოტიკების დროულ დანიშვნაზე.[59]Biggins SW, Angeli P, Garcia-Tsao G, et al. Diagnosis, evaluation, and management of ascites, spontaneous bacterial peritonitis and hepatorenal syndrome: 2021 practice guidance by the American Association for the Study of Liver Diseases. Hepatology. 2021 Aug;74(2):1014-48. https://www.doi.org/10.1002/hep.31884 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33942342?tool=bestpractice.com [79]European Association for the Study of the Liver. EASL clinical practice guidelines for the management of patients with decompensated cirrhosis. J Hepatol. 2018 Aug;69(2):406-60. https://www.doi.org/10.1016/j.jhep.2018.03.024 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29653741?tool=bestpractice.com

აგრესიული რეანიმაცია უმნიშვნელოვანესია სეფსისის დროს, სითხეების გადასხმით და ჰიპერტენზიული საშუალებებით, რათა შევინარჩუნოთ საშუალო არტერიული წნევა >65 mmHg.[112]Evans L, Rhodes A, Alhazzani W, et al. Surviving sepsis campaign: international guidelines for management of sepsis and septic shock 2021. Intensive Care Med. 2021 Nov;47(11):1181-247. https://www.doi.org/10.1007/s00134-021-06506-y http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34599691?tool=bestpractice.com ემპირიული ფართო სპექტრის ანტიბიოტიკები დიაგნოზის დადგენიდან რაც შეიძლება მალე უნდა დაინიშნოს, იდეალურ შემთხვევაში არა უგვიანეს 1 საათისა.

არაჰოსპიტალური ინფექცია

პირველი რიგის ემპირიული ანტიბიოტიკოთერაპია საზოგადოებაში შეძენილი სპონტანური ბაქტერიული პერიტონიტისთვის არის ინტრავენური მესამე თაობის ცეფალოსპორინი (მაგ. ცეფოტაქსიმი, ცეფტრიაქსონი).[59]Biggins SW, Angeli P, Garcia-Tsao G, et al. Diagnosis, evaluation, and management of ascites, spontaneous bacterial peritonitis and hepatorenal syndrome: 2021 practice guidance by the American Association for the Study of Liver Diseases. Hepatology. 2021 Aug;74(2):1014-48. https://www.doi.org/10.1002/hep.31884 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33942342?tool=bestpractice.com ალტერნატიული ვარიანტებია ინტრავენური ციპროფლოქსაცინი ან ამპიცილინი/სულბაქტამი. მკურნალობა უნდა გაგრძელდეს 5-7 დღის განმავლობაში.[79]European Association for the Study of the Liver. EASL clinical practice guidelines for the management of patients with decompensated cirrhosis. J Hepatol. 2018 Aug;69(2):406-60. https://www.doi.org/10.1016/j.jhep.2018.03.024 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29653741?tool=bestpractice.com [113]Felisart J, Rimola A, Arroyo V, et al. Cefotaxime is more effective than is ampicillin-tobramycin in cirrhotics with severe infections. Hepatology. 1985 May-Jun;5(3):457-62. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3888810?tool=bestpractice.com [114]Rimola A, Salmeron JM, Clemente G. Two different dosages of cefotaxime in the treatment of spontaneous bacterial peritonitis in cirrhosis: results of a prospective, randomized, multicenter study. Hepatology. 1995 Mar;21(3):674-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7875666?tool=bestpractice.com [115]Gomez-Jimenez J, Ribera E, Gasser I, et al. Randomized trial comparing ceftriaxone with cefonicid for treatment of spontaneous bacterial peritonitis in cirrhotic patients. Antimicrob Agents Chemother. 1993;37:1587-92. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pubmed&pubmedid=8215267 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8215267?tool=bestpractice.com

გართულებული არაჰოსპიტალური სპონტანური ბაქტერიული პერიტონიტის (მაგ. სეფსისის, შოკის, ღვიძლისმიერი ენცეფალოპათიის, გასტროინტესტინური სისხლდენის, ილეუსის ან თირკმლის უკმარისობის) მქონე პაციენტები ყოველთვის საჭიროებენ ჰოსპიტალიზაციას და ემპირიული ინტრავენური ანტიბიოტიკებით მკურნალობას.

მიუხედავად იმისა, რომ არსებობს კვლევები, რომლებიც მხარს უჭერენ ორალური ანტიბიოტიკების სტაციონარულ გამოყენებას საგულდაგულოდ შერჩეულ პაციენტებში (პაციენტები, რომლებსაც აღენიშნებათ საზოგადოებაში შეძენილი ინფექცია და სხვაგვარად კარგად გრძნობენ თავს, სეფსისის, ენცეფალოპათიის ან კუჭ-ნაწლავის სისხლდენის ნიშნების გარეშე), ღვიძლის დაავადებათა კვლევის ამერიკული ასოციაციის (AASLD) და ღვიძლის შესწავლის ევროპული ასოციაციის (EASL) გაიდლაინებში არ არის ნახსენები საწყისი პერორალური ანტიბიოტიკოთერაპია.[59]Biggins SW, Angeli P, Garcia-Tsao G, et al. Diagnosis, evaluation, and management of ascites, spontaneous bacterial peritonitis and hepatorenal syndrome: 2021 practice guidance by the American Association for the Study of Liver Diseases. Hepatology. 2021 Aug;74(2):1014-48. https://www.doi.org/10.1002/hep.31884 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33942342?tool=bestpractice.com [79]European Association for the Study of the Liver. EASL clinical practice guidelines for the management of patients with decompensated cirrhosis. J Hepatol. 2018 Aug;69(2):406-60. https://www.doi.org/10.1016/j.jhep.2018.03.024 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29653741?tool=bestpractice.com [116]Figueiredo FAF, Coelho HSM, Alvariz RG, et al. Randomized trial comparing intravenous ceftriaxone with oral cefixime for treatment of spontaneous bacterial peritonitis (SBP) in cirrhotic patients: pilot study. Presented at: 5th United European Gastroenterology Week, Paris, 1996.[117]Navasa M, Follo A, Llovet JM, et al. Randomized, comparative study of oral ofloxacin versus intravenous cefotaxime in spontaneous bacterial peritonitis. Gastroenterology. 1996 Oct;111(4):1011-7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8831596?tool=bestpractice.com [118]Tuncer I, Topcu N, Durmus A, et al. Oral ciprofloxacin versus intravenous cefotaxime and ceftriaxone in the treatment of spontaneous bacterial peritonitis. Hepatogastroenterology. 2003;50:1426-30. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14571754?tool=bestpractice.com  არ არსებობს კვლევები, რომლებშიც შეფასებულია ამბულატორიული თერაპიის უსაფრთხოება.

ნოზოკომური ინფექციების ან რეზისტენტული სახეობების მაღალი რისკის მქონე პაციენტების ანტიმიკრობული მკურნალობა

ნოზოკომიური ინფქეციის მქონე ან რეზისტენტული სახეობებით ინფიცირების მაღალი რისკის ქვეშ მყოფ პაციენტებს უნდა ჩაუტარდეთ ემპირიული ფართო სპექტრის ინტრავენური ანტიბიოტიკოთერაპია.[59]Biggins SW, Angeli P, Garcia-Tsao G, et al. Diagnosis, evaluation, and management of ascites, spontaneous bacterial peritonitis and hepatorenal syndrome: 2021 practice guidance by the American Association for the Study of Liver Diseases. Hepatology. 2021 Aug;74(2):1014-48. https://www.doi.org/10.1002/hep.31884 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33942342?tool=bestpractice.com ვარიანტები მოიცავს კარბაპენემს (მაგ., იმიპენემი/ცილასტატინი, მეროპენემი) ან პიპერაცილინი/ტაზობაქტამს.[59]Biggins SW, Angeli P, Garcia-Tsao G, et al. Diagnosis, evaluation, and management of ascites, spontaneous bacterial peritonitis and hepatorenal syndrome: 2021 practice guidance by the American Association for the Study of Liver Diseases. Hepatology. 2021 Aug;74(2):1014-48. https://www.doi.org/10.1002/hep.31884 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33942342?tool=bestpractice.com [79]European Association for the Study of the Liver. EASL clinical practice guidelines for the management of patients with decompensated cirrhosis. J Hepatol. 2018 Aug;69(2):406-60. https://www.doi.org/10.1016/j.jhep.2018.03.024 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29653741?tool=bestpractice.com ამ პოპულაციაში ცეფალოსპორინების მიმართ რეზისტენტობის პრობლემის გათვალისწინებით, ღვიძლის შესწავლის ევროპული ასოციაციის მიერ რეკომენდებულია ცეფალოსპორინების ნაცვლად კარბაპენემებით პირველადი მკურნალობა.[79]European Association for the Study of the Liver. EASL clinical practice guidelines for the management of patients with decompensated cirrhosis. J Hepatol. 2018 Aug;69(2):406-60. https://www.doi.org/10.1016/j.jhep.2018.03.024 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29653741?tool=bestpractice.com [119]Piano S, Fasolato S, Salinas F, et al. The empirical antibiotic treatment of nosocomial spontaneous bacterial peritonitis: Results of a randomized, controlled clinical trial. Hepatology. 2016 Apr;63(4):1299-309. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26084406?tool=bestpractice.com [120]Jindal A, Kumar M, Bhadoria AS, et al. A randomized open label study of 'imipenem vs. cefepime' in spontaneous bacterial peritonitis. Liver Int. 2016 May;36(5):677-87. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26474358?tool=bestpractice.com ვანკომიცინი ან დაპტომიცინი უნდა დაემატოს გრამდადებითი კოკების უკეთესი დაფარვის საჭიროებისას (მაგ. სეფსისის მქონე პაციენტებისთვის ან ფტორქინოლონებით პროფილაქტიკის ანამნეზის მქონე პირებში, ან გრამდადებითი მულტირეზისტენტული ორგანიზმების მაღალი გავრცელების ადგილებში).[79]European Association for the Study of the Liver. EASL clinical practice guidelines for the management of patients with decompensated cirrhosis. J Hepatol. 2018 Aug;69(2):406-60. https://www.doi.org/10.1016/j.jhep.2018.03.024 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29653741?tool=bestpractice.com [121]Sheikhbahaei S, Abdollahi A, Hafezi-Nejad N, et al. Patterns of antimicrobial resistance in the causative organisms of spontaneous bacterial peritonitis: a single centre, six-year experience of 1981 samples. Int J Hepatol. 2014;2014:917856. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3980918 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24778884?tool=bestpractice.com [122]Ariza X, Castellote J, Lora-Tamayo J, et al. Risk factors for resistance to ceftriaxone and its impact on mortality in community, healthcare and nosocomial spontaneous bacterial peritonitis. J Hepatol. 2012 Apr;56(4):825-32. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22173153?tool=bestpractice.com [123]Novovic S, Semb S, Olsen H, et al. First-line treatment with cephalosporins in spontaneous bacterial peritonitis provides poor antibiotic coverage. Scand J Gastroenterol. 2012 Feb;47(2):212-6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22191479?tool=bestpractice.com [124]Reuken PA, Pletz MW, Baier M, et al. Emergence of spontaneous bacterial peritonitis due to enterococci - risk factors and outcome in a 12-year retrospective study. Aliment Pharmacol Ther. 2012 May;35(10):1199-208. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22449290?tool=bestpractice.com [125]Angeloni S, Leboffe C, Parente A, et al. Efficacy of current guidelines for the treatment of spontaneous bacterial peritonitis in the clinical practice. World J Gastroenterol. 2008 May 7;14(17):2757-62. https://www.wjgnet.com/1007-9327/full/v14/i17/2757.htm http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18461661?tool=bestpractice.com  დაპტომიცინი რეკომენდებულია პაციენტებისთვის, რომლებსაც აქვთ წინა ვანკომიცინის მიმართ რეზისტენტული ენტეროკოკური (VRE) ინფექცია ან ვანკომიცინის მიმართ რეზისტენტულ ენტეროკოკზე დადებითი ზედამხედველობის ნაცხი.[59]Biggins SW, Angeli P, Garcia-Tsao G, et al. Diagnosis, evaluation, and management of ascites, spontaneous bacterial peritonitis and hepatorenal syndrome: 2021 practice guidance by the American Association for the Study of Liver Diseases. Hepatology. 2021 Aug;74(2):1014-48. https://www.doi.org/10.1002/hep.31884 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33942342?tool=bestpractice.com ფართო სპექტრის ანტიბიოტიკების არჩევანი მორგებული უნდა იყოს ადგილობრივი გავრცელებისა და მულტიმედიკამენტების რეზისტენტული ორგანიზმების ტიპზე, ხოლო ანტიბიოტიკების დაფარვა უნდა შემცირდეს როგორც კი კულტურის შედეგები იქნება ხელმისაწვდომი.[59]Biggins SW, Angeli P, Garcia-Tsao G, et al. Diagnosis, evaluation, and management of ascites, spontaneous bacterial peritonitis and hepatorenal syndrome: 2021 practice guidance by the American Association for the Study of Liver Diseases. Hepatology. 2021 Aug;74(2):1014-48. https://www.doi.org/10.1002/hep.31884 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33942342?tool=bestpractice.com

პაციენტები, რომლებიც რეაგირებენ მკურნალობაზე და 48 საათის განმავლობაში კლინიკურად უმჯობესდებიან, შეიძლება გადავიყვანოთ პერორალურ ანტიბიოტიკებზე.[46]Ricart E, Soriano G, Novella MT, et al. Amoxicillin-clavulanic acid versus cefotaxime in the therapy of bacterial infections in cirrhotic patients. J Hepatol. 2000 Apr;32(4):596-602. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10782908?tool=bestpractice.com [126]Angeli P, Guarda S, Fasolato S, et al. Switch therapy with ciprofloxacin vs. intravenous ceftazidime in the treatment of spontaneous bacterial peritonitis in patients with cirrhosis: similar efficacy at lower cost. Aliment Pharmacol Ther. 2006 Jan 1;23(1):75-84. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2036.2006.02706.x/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16393283?tool=bestpractice.com [127]Terg R, Cobas S, Fassio E, et al. Oral ciprofloxacin after a short course of intravenous ciprofloxacin in the treatment of spontaneous bacterial peritonitis: results of a multicenter, randomized study. J Hepatol. 2000;33:564-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11059861?tool=bestpractice.com ანტიბიოტიკებით მკურნალობა უნდა გაგრძელდეს სრული 5-7-დღიანი კურსის ჩასატარებლად.[59]Biggins SW, Angeli P, Garcia-Tsao G, et al. Diagnosis, evaluation, and management of ascites, spontaneous bacterial peritonitis and hepatorenal syndrome: 2021 practice guidance by the American Association for the Study of Liver Diseases. Hepatology. 2021 Aug;74(2):1014-48. https://www.doi.org/10.1002/hep.31884 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33942342?tool=bestpractice.com

ეფექტურობა

ზოგადად, არ არის განსხვავება ეფექტიანობის თვალსაზრისით, კერძოდ სიკვდილობის, SBP-ის ალაგების და 30 დღის განმავლობაში რეჰოსპიტალიზაციის მაჩვენებლებს შორის სხვადასხვა ანტიბიოტიკების გამოყენებისას.[115]Gomez-Jimenez J, Ribera E, Gasser I, et al. Randomized trial comparing ceftriaxone with cefonicid for treatment of spontaneous bacterial peritonitis in cirrhotic patients. Antimicrob Agents Chemother. 1993;37:1587-92. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pubmed&pubmedid=8215267 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8215267?tool=bestpractice.com [118]Tuncer I, Topcu N, Durmus A, et al. Oral ciprofloxacin versus intravenous cefotaxime and ceftriaxone in the treatment of spontaneous bacterial peritonitis. Hepatogastroenterology. 2003;50:1426-30. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14571754?tool=bestpractice.com [46]Ricart E, Soriano G, Novella MT, et al. Amoxicillin-clavulanic acid versus cefotaxime in the therapy of bacterial infections in cirrhotic patients. J Hepatol. 2000 Apr;32(4):596-602. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10782908?tool=bestpractice.com [126]Angeli P, Guarda S, Fasolato S, et al. Switch therapy with ciprofloxacin vs. intravenous ceftazidime in the treatment of spontaneous bacterial peritonitis in patients with cirrhosis: similar efficacy at lower cost. Aliment Pharmacol Ther. 2006 Jan 1;23(1):75-84. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2036.2006.02706.x/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16393283?tool=bestpractice.com [128]Iogna Prat L, Wilson P, Freeman SC, et al. Antibiotic treatment for spontaneous bacterial peritonitis in people with decompensated liver cirrhosis: a network meta-analysis. Cochrane Database Syst Rev. 2019 Sep 16;9:CD013120. https://www.doi.org/10.1002/14651858.CD013120.pub2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31524949?tool=bestpractice.com [129]Chen TA, Lo GH, Lai KH, et al. Single daily amikacin versus cefotaxime in the short-course treatment of spontaneous bacterial peritonitis in cirrhotics. World J Gastroenterol. 2005 Nov 21;11(43):6823-7. http://www.wjgnet.com/1007-9327/full/v11/i43/6823.htm http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16425390?tool=bestpractice.com [130]Grange J. Randomized comparative study of moxifloxacin versus amoxicillin-clavulanate in the treatment of bacterial infection in cirrhotic patients. Hepatology. 2004;40(suppl 1):631. ტიპიურად, კვლევები არ გვიჩვენებს მესამე თაობის ცეფალოსპორინების ცალსახა უპირატესობას სხვა ანტიბიოტიკებთან შედარებით; თუმცა, მაღალი ეფექტიანობის გამო, ისინი SBP-ის სტანდარტულ თერაპიად მოიაზრებიან.[131]Chavez-Tapia NC, Soares-Weiser K, Brezis M, et al. Antibiotics for spontaneous bacterial peritonitis in cirrhotic patients. Cochrane Database Syst Rev. 2009;(1):CD002232. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD002232.pub2/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19160207?tool=bestpractice.com [113]Felisart J, Rimola A, Arroyo V, et al. Cefotaxime is more effective than is ampicillin-tobramycin in cirrhotics with severe infections. Hepatology. 1985 May-Jun;5(3):457-62. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3888810?tool=bestpractice.com

რეზისტენტობა ცეფალოსპორინების და ფტორქინოლონების მიმართ

გრამ-დადებითი კოკით გამოწვეული ინფექციებისა და ფართო სპექტრის ბეტა-ლაქტამაზას (ESBL)- წარმომქმნელი გრამ-უარყოფითი ბაცილების გაზრდილმა პრევალენტობამ, კარბაპენემებისადმი რეზისტენტულ  Klebsiella pneumoniae-თან ერთად, წარმოშვა კითხვა, რჩება თუ არა მესამე თაობის ცეფალოსპორინები ადეკვატურ, პირველი რიგის ემპირიულ მკურნალობად. 2001-2019 წლებში გამოქვეყნებული კვლევების თანახმად, ცეფალოსპორინებისა და ფტორქინოლონების მიმართ რეზისტენტობის მაჩვენებლები შესაბამისად 30%-ს და 40%-ს შეადგენს.[13]Al-Ghamdi H, Al-Harbi N, Mokhtar H, et al. Changes in the patterns and microbiology of spontaneous bacterial peritonitis: analysis of 200 cirrhotic patients. Acta Gastroenterol Belg. 2019 Apr-Jun;82(2):261-6. https://www.ageb.be/ageb-journal/ageb-volume/ageb-article/138 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31314186?tool=bestpractice.com [122]Ariza X, Castellote J, Lora-Tamayo J, et al. Risk factors for resistance to ceftriaxone and its impact on mortality in community, healthcare and nosocomial spontaneous bacterial peritonitis. J Hepatol. 2012 Apr;56(4):825-32. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22173153?tool=bestpractice.com [123]Novovic S, Semb S, Olsen H, et al. First-line treatment with cephalosporins in spontaneous bacterial peritonitis provides poor antibiotic coverage. Scand J Gastroenterol. 2012 Feb;47(2):212-6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22191479?tool=bestpractice.com [124]Reuken PA, Pletz MW, Baier M, et al. Emergence of spontaneous bacterial peritonitis due to enterococci - risk factors and outcome in a 12-year retrospective study. Aliment Pharmacol Ther. 2012 May;35(10):1199-208. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22449290?tool=bestpractice.com [125]Angeloni S, Leboffe C, Parente A, et al. Efficacy of current guidelines for the treatment of spontaneous bacterial peritonitis in the clinical practice. World J Gastroenterol. 2008 May 7;14(17):2757-62. https://www.wjgnet.com/1007-9327/full/v14/i17/2757.htm http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18461661?tool=bestpractice.com [132]Umgelter A, Reindl W, Miedaner M, et al. Failure of current antibiotic first-line regimens and mortality in hospitalized patients with spontaneous bacterial peritonitis. Infection. 2009 Feb;37(1):2-8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19169633?tool=bestpractice.com [133]Bhat G, Vandana KE, Bhatia S, et al. Spontaneous ascitic fluid infection in liver cirrhosis: bacteriological profile and response to antibiotic therapy. Indian J Gastroenterol. 2013 Sep;32(5):297-301. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23515981?tool=bestpractice.com [134]Badawy AA, Zaher TI, Sharaf SM, et al. Effect of alternative antibiotics in treatment of cefotaxime resistant spontaneous bacterial peritonitis. World J Gastroenterol. 2013 Feb 28;19(8):1271-7. https://www.wjgnet.com/1007-9327/full/v19/i8/1271.htm http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23483064?tool=bestpractice.com [135]Oliveira JC, Carrera E, Petry RC, et al. High prevalence of multidrug resistant bacteria in xirrhotic patients with spontaneous bacterial peritonitis: is it time to change the standard antimicrobial approach? Can J Gastroenterol Hepatol. 2019;2019:6963910. https://www.doi.org/10.1155/2019/6963910 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31214551?tool=bestpractice.com

2005-2011 წლებში 314 პოზიტიური კულტურის ერთცენტრიან კვლევას არ უჩვენებია სპონტანური ბაქტერიული პერიტონიტის მიკრობულ ეტიოლოგიაში რაიმე ცვლილება, მაგრამ აჩვენა პირველი რიგის ანტიბიოტიკების (მაგ. ცეფოტაქსიმი) მიმართ რეზისტენტობის მნიშვნელოვანი ზრდა.[121]Sheikhbahaei S, Abdollahi A, Hafezi-Nejad N, et al. Patterns of antimicrobial resistance in the causative organisms of spontaneous bacterial peritonitis: a single centre, six-year experience of 1981 samples. Int J Hepatol. 2014;2014:917856. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3980918 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24778884?tool=bestpractice.com

SBP-ის პირველი ეპიზოდის მქონე პაციენტებშიც კი, 2007-2013 წლებში ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა 30%-იანი რეზისტენტობის მაჩვენებელი მესამე თაობის ცეფალოსპორინების მიმართ არანოზოკომური SBP-ის დროს და 44%-იანი მაჩვენებელი ნოზოკომური SBP-ის დროს.[136]Friedrich K, Nüssle S, Rehlen T, et al. Microbiology and resistance in first episodes of spontaneous bacterial peritonitis: implications for management and prognosis. J Gastroenterol Hepatol. 2016 Jun;31(6):1191-5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26676553?tool=bestpractice.com აღმოჩნდა, რომ მომატებული ანტიმიკრობული რეზისტენტობა SBP-ის მქონე პაციენტებში წარმოადგენს სიკვდილობის დამოუკიდებელ საპროგნოზო ფაქტორს. რეზისტენტობის ახალი კანონზომირებები ყურადღებით უნდა იქნას შესწავლილი ყოველ დაწესებულებაში, რათა განისაზღვროს, საჭიროა თუ არა უფრო ფართო სპექტრის ემპირიული ანტიბიოტიკოთერაპია. ერთმა რანდომიზებულმა კონტროლირებადმა კვლევამ დაადგინა, რომ დაბალი დოზის ცეფოტაქსიმი არანაკლებ ეფექტურია, ვიდრე მაღალი დოზის ცეფოტაქსიმი ციროზის დრის განვითარებული SBP-ის შემთხვევაში.[114]Rimola A, Salmeron JM, Clemente G. Two different dosages of cefotaxime in the treatment of spontaneous bacterial peritonitis in cirrhosis: results of a prospective, randomized, multicenter study. Hepatology. 1995 Mar;21(3):674-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7875666?tool=bestpractice.com

ალბუმინი

ნაჩვენებია, რომ ინტრავენური ალბუმინით მკურნალობა ამცირებს გაურთულებელი სპონტანური ბაქტერიული პერიტონიტის მქონე პაციენტების საავადმყოფოში სიკვდილობას.[137]Sort P, Navasa M, Arroyo V, et al. Effect of intravenous albumin on renal impairment and mortality in patients with cirrhosis and spontaneous bacterial peritonitis. N Engl J Med. 1999;341:403-409. http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM199908053410603#t=article http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10432325?tool=bestpractice.com თირკმელების ასოცირებული დისფუნქციის მქონე პაციენტები, როგორც ჩანს, ყველაზე მეტ სარგებელს იღებენ.[59]Biggins SW, Angeli P, Garcia-Tsao G, et al. Diagnosis, evaluation, and management of ascites, spontaneous bacterial peritonitis and hepatorenal syndrome: 2021 practice guidance by the American Association for the Study of Liver Diseases. Hepatology. 2021 Aug;74(2):1014-48. https://www.doi.org/10.1002/hep.31884 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33942342?tool=bestpractice.com [79]European Association for the Study of the Liver. EASL clinical practice guidelines for the management of patients with decompensated cirrhosis. J Hepatol. 2018 Aug;69(2):406-60. https://www.doi.org/10.1016/j.jhep.2018.03.024 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29653741?tool=bestpractice.com  ალბუმინი ამცირებს თირკმლის უკმარისობას, სავარაუდოდ მიმოქცევითი მოცულობის გაზრდით და პროანთებით მოლეკულებთან შეკავშირებით.[97]Koulaouzidis A, Bhat S, Saeed AA. Spontaneous bacterial peritonitis. World J Gastroenterol. 2009 Mar 7;15(9):1042-9. https://www.wjgnet.com/1007-9327/full/v15/i9/1042.htm http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19266595?tool=bestpractice.com [137]Sort P, Navasa M, Arroyo V, et al. Effect of intravenous albumin on renal impairment and mortality in patients with cirrhosis and spontaneous bacterial peritonitis. N Engl J Med. 1999;341:403-409. http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM199908053410603#t=article http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10432325?tool=bestpractice.com

დიდი მოცულობის პარაცენტეზი (LVP)

გაურთულებელი SBP-ის (არა სეფსისი, ღვიძლისმიერი ენცეფალოპათია, გასტროინტესტინური სისხლდენა, ან მნიშვნელოვანი თირკმლის დისფუნქცია) მქონე პაციენტებში ჩატარებულმა კვლევებმა წარმოაჩინა, რომ LVP ალბუმინის ჩანაცვლებით უსაფრთხოა.[138]Choi CH, Han KH, Kim do Y, et al. Efficacy and safety of large volume paracentesis in cirrhotic patients with spontaneous bacterial peritonitis: a randomized, prospective study [in Korean]. Taehan Kan Hakhoe Chi. 2002 Mar;8(1):52-60. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12499817?tool=bestpractice.com [139]Choi CH, Ahn SH, Kim DY, et al. Long-term clinical outcome of large volume paracentesis with intravenous albumin in patients with spontaneous bacterial peritonitis: a randomized prospective study. J Gastroenterol Hepatol. 2005 Aug;20(8):1215-22. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16048569?tool=bestpractice.com არ არსებობს კვლევები იმის თაობაზე, უსაფრთხოა თუ არა LVP SBP-ით გართულებულ პაციენტებში.

ასციტის დრენაჟის ანიმაციური დემონსტრირება

განმეორებითი პარაცენტეზი და გაფართოებული ანტიბიოტიკური გადაფარვა მკურნალობის მიმართ რეზისტენტულ პაციენტებში.

პაციენტებს, რომლებსაც არ აქვთ მნიშვნელოვანი კლინიკური გაუმჯობესება, ან რომლებსაც არ უვლინდებათ დადასტურებული ანტიბიოტიკებისადმი მგრძნობიარე ორგანიზმი მათი საწყისი ასციტური სითხის კულტურიდან, უნდა გაიარონ განმეორებითი დიაგნოსტიკური პარაცენტეზი მკურნალობის დაწყებიდან 48 საათის შემდეგ.[59]Biggins SW, Angeli P, Garcia-Tsao G, et al. Diagnosis, evaluation, and management of ascites, spontaneous bacterial peritonitis and hepatorenal syndrome: 2021 practice guidance by the American Association for the Study of Liver Diseases. Hepatology. 2021 Aug;74(2):1014-48. https://www.doi.org/10.1002/hep.31884 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33942342?tool=bestpractice.com [140]Garcia-Tsao G. Bacterial infections in cirrhosis: treatment and prophylaxis. J Hepatol. 2005;42(suppl 1):S85-92. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15777576?tool=bestpractice.com თუ 48 საათის შემდეგ განმეორებითი პარაცენტეზის დროს ნანახია ნეიტროფილების აბსოლუტური რიცხვის შემცირება 25%-ით, ეს ითვლება წარუმატებელ მკურნალობად.[59]Biggins SW, Angeli P, Garcia-Tsao G, et al. Diagnosis, evaluation, and management of ascites, spontaneous bacterial peritonitis and hepatorenal syndrome: 2021 practice guidance by the American Association for the Study of Liver Diseases. Hepatology. 2021 Aug;74(2):1014-48. https://www.doi.org/10.1002/hep.31884 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33942342?tool=bestpractice.com

ანტიბიოტიკოთერაპიის შეცვლა შეიძლება მოხდეს სისხლის ან ასციტური სითხის კულტურის შედეგების მიხედვით. თუ არ აღინიშნება ზრდა, MRSA-ის და D ჯგუფის ენტეროკოკების გადასაფარად საფიქრებელია ვანკომიცინის დამატება, ან მასზე გადასვლა. ასევე, საფიქრებელია რეზისტენტული ენტერობაქტერიის (როგორიცაა E coli) გადამფარი ანტიბიოტიკების ჩართვა.

მნიშვნელოვან გაუმჯობესებაში წარუმატებლობა ასევე ზრდის ვარაუდს მეორადი პერიტონიტის შესახებ, და შეიძლება საჭირო გახდეს ვიზუალური კვლევები, ან ქირურგიული კონსულტაცია.