სპონტანური ბაქტერიული პერიტონიტი

შორს წასული ციროზის მქონე პაციენტებში (დაჭიმული ასციტის, გასტროინტესტინური სისხლდენის, ღვიძლისმიერი ენცეფალოპათიის მზარდი სიხშირის ეპიზოდები) სავარაუდოა ნაწლავში ბაქტერიების ჭარბი ზრდა ჰემატოგენური გავრცელების მატებით, აგრეთვე შემცირებული ასციტური ცილის შემცველობა და ოფსონინური აქტივობა ინფექციის წინააღმდეგ საბრძოლველად.

რანდომიზებულმა, პლაცებოთი კონტროლირებულმა კვლევამ გვიჩვენა, რომ პაციენტები ჯამური ასციტური ცილის კონცენტრაციით <15 გ/ლ (<1.5 გ/დლ) სპონტანური ბაქტერიული პერიტონიტის (SBP) უფრო გაზრდილი რისკის ქვეშ იმყოფებიან, ვიდრე ცილის უფრო მაღალი კონცენტრაციის მქონე პაციენტები.[51]Terg R, Fassio E, Guevara M, et al. Ciprofloxacin in primary prophylaxis of spontaneous bacterial peritonitis: a randomized, placebo-controlled study. J Hepatol. 2008 May;48(5):774-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18316137?tool=bestpractice.com თუმცა, შემდგომმა კვლევებმა ეს შედეგი არ დაადასტურა.[52]Bruns T, Lutz P, Stallmach A, et al. Low ascitic fluid protein does not indicate an increased risk for spontaneous bacterial peritonitis in current cohorts. J Hepatol. 2015 Aug;63(2):527-8. http://www.journal-of-hepatology.eu/article/S0168-8278%2815%2900333-5/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26015370?tool=bestpractice.com [53]Mo S, Bendtsen F, Wiese SS, et al. Low ascitic fluid total protein levels is not associated to the development of spontaneous bacterial peritonitis in a cohort of 274 patients with cirrhosis. Scand J Gastroenterol. 2018 Feb;53(2):200-5. https://www.doi.org/10.1080/00365521.2017.1411973 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29214880?tool=bestpractice.com

ასციტის მქონე პაციენტებში, რომლებიც ჰოსპიტალიზებულნი იყვნენ მწვავე გასტროინტესტინური სისხლდენის გამო, SBP-ის პრევალენტობა 10%-14%-ს შეადგენს.[6]Blaise M, Pateron D, Trinchet JC, et al. Systemic antibiotic therapy prevents bacterial infections in cirrhotic patients presenting with gastrointestinal hemorrhage. Hepatology. 1994 Jul;20(1 Pt 1):34-8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8020902?tool=bestpractice.com [7]Bleichner G, Boulanger R, Squara P, et al. Frequency of infections in cirrhotic patients presenting with acute gastrointestinal haemorrhage. Br J Surg. 1986 Sep;73(9):724-6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3489499?tool=bestpractice.com მიიჩნევა, რომ ეს განპირებებულია ჰემორაგიული ეპიზოდების დროს ენტერული ბაქტერიის სისხლის ნაკადთან წვდომის მიზეზით.

იწვევს ბაქტერიემიას 5%-დან 30%-მდე პაციენტებში, რაც ზრდის ასციტურ სითხეში ინფექციის ჰემოგენური გზით გავრცელების რისკს.[47]Strauss E, Caly WR. Spontaneous bacterial peritonitis: a therapeutic update. Expert Rev Anti Infect Ther. 2006 Apr;4(2):249-60. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16597206?tool=bestpractice.com [48]Fernandez J, Navasa M, Gomez J, et al. Bacterial infections in cirrhosis: epidemiological changes with invasive procedures and norfloxacin prophylaxis. Hepatology. 2002 Jan;35(1):140-8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11786970?tool=bestpractice.com [49]Navasa M, Rimola A, Rodés J. Bacterial infections in liver disease. Semin Liver Dis. 1997;17(4):323-33. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9408968?tool=bestpractice.com ლატექსის რგოლით ენდოსკოპურ ლიგირებას არ უჩვენებია რისკის ზრდა.

არ არსებობს კვლევა, რომელიც აჩვენებდა, რომ ღვიძლის დაავადების ბოლო სტადიით გამოწვეული ასციტის მქონე პაციენტები SBP-ის განვითარების უფრო მაღალი რისკის ქვეშ იმყოფებიან, ვიდრე არაღვიძლისმიერი მიზეზით გამოწვეული ასციტის მქონე პაციენტები. თუმცა, არსებობს მოსაზრება, რომ ციროზის მექანიზმი, რომელიც ინფექციის მიმართ მგრძნობიარობის მომატების მიზეზია, შეიძლება არ იყოს წარმოდგენილი ციროზის არმქონე პაციენტებში.[54]Yildirim B, Sezgin N, Sari R, et al. Complement and immunoglobulin levels in serum and ascitic fluid of patients with spontaneous bacterial peritonitis, malignant ascites, and tuberculous peritonitis. South Med J. 2002 Oct;95(10):1158-62. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12425501?tool=bestpractice.com

რესპირატორული და საშარდე გზების ინფექციებმა შეიძლება დააინფიციროს ასციტური სითხე; ამ შემთხვევებში, SBP-ის გამომწვევი ორგანიზმები არ არის ნორმალური ასციტის ფლორის ნაწილი.

ინვაზიური პროცედურები, როგორიცაა ცენტრალური ვენის კათეტერიზაცია, შარდის ბუშის კათეტერიზაცია, პარაცენტეზი და საუღლე ვენიდან ღვიძლის შიდა პორტოსისტემური შუნტის მოთავსება, SBP-თან არის ასოცირებული.