აშშ-ის გაიდლაინებით რეკომენდებულია 4.0-5.4 სმ დიამეტრის ინფრა-იუქსტარენული მუცლის აორტის ანევრიზმის შემთხვევაში ულტრასონოგრაფიით/კომპიუტერული ტომოგრაფიით მონიტორინგი ყოველ 6-12 თვეში.[4]Isselbacher EM, Preventza O, Hamilton Black J 3rd, et al. 2022 ACC/AHA guideline for the diagnosis and management of aortic disease: a report of the American Heart Association/American College of Cardiology Joint Committee on Clinical Practice Guidelines. Circulation. 2022 Dec 13;146(24):e334-e482.
https://www.doi.org/10.1161/CIR.0000000000001106
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36322642?tool=bestpractice.com
4,5 სმ-ზე მეტი დიამეტრი ქალებში და 5 სმ-ზე დიამეტრი მამაკაცებში, ამ შემთხვევაში გაიდლაინის რეკომენდაციით მეთვალყურეობა უნდა მოხდეს ყოველ 6 თვეში.[4]Isselbacher EM, Preventza O, Hamilton Black J 3rd, et al. 2022 ACC/AHA guideline for the diagnosis and management of aortic disease: a report of the American Heart Association/American College of Cardiology Joint Committee on Clinical Practice Guidelines. Circulation. 2022 Dec 13;146(24):e334-e482.
https://www.doi.org/10.1161/CIR.0000000000001106
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36322642?tool=bestpractice.com
მუცლის აორტის ანევრიზმა AAA < 3,9 სმ საჭიროებს ულტრასონოგრაფიას ყოველ 2-3 წელიწადში.[4]Isselbacher EM, Preventza O, Hamilton Black J 3rd, et al. 2022 ACC/AHA guideline for the diagnosis and management of aortic disease: a report of the American Heart Association/American College of Cardiology Joint Committee on Clinical Practice Guidelines. Circulation. 2022 Dec 13;146(24):e334-e482.
https://www.doi.org/10.1161/CIR.0000000000001106
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36322642?tool=bestpractice.com
რადიოლოგიის ამერიკული კოლეჯი გვირჩევს, რომ ფერადი დუპლექსის დოპლერის ულტრაბგერა, მუცლისა და მენჯის CT კონტრასტით და მაგნიტურ-რეზონანსული ანგიოგრაფია (MRA) არის ყველა შესაბამისი გამოსახულების მოდალობა ასიმპტომური AAA-ს მქონე პაციენტების მეთვალყურეობისთვის.[4]Isselbacher EM, Preventza O, Hamilton Black J 3rd, et al. 2022 ACC/AHA guideline for the diagnosis and management of aortic disease: a report of the American Heart Association/American College of Cardiology Joint Committee on Clinical Practice Guidelines. Circulation. 2022 Dec 13;146(24):e334-e482.
https://www.doi.org/10.1161/CIR.0000000000001106
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36322642?tool=bestpractice.com
[289]Expert Panel on Vascular Imaging; Collard M, Sutphin PD, et al. ACR Appropriateness Criteria: abdominal aortic aneurysm follow-up (without repair). J Am Coll Radiol. 2019 May;16(5s):S2-S6.
https://www.doi.org/10.1016/j.jacr.2019.02.005
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31054747?tool=bestpractice.com
ასევე არსებობს მტკიცებულება იმისა, რომ ფერადი დუპლექს დოპლერის ულტრაბგერა შეიძლება იყოს ისეთივე მგრძნობიარე, როგორც CT, EVAR-ის შემდგომ გაჟონვის გამოსავლენად და შეიძლება გამოყენებულ იქნას როგორც უსაფრთხო და ეფექტური ალტერნატივა, რომელიც თავიდან აიცილებს პაციენტებს შემდგომ რადიაციაზე.[290]Brazzelli M, Hernández R, Sharma P, et al. Contrast-enhanced ultrasound and/or colour duplex ultrasound for surveillance after endovascular abdominal aortic aneurysm repair: a systematic review and economic evaluation. Health Technol Assess. 2018 Dec;22(72):1-220.
https://www.doi.org/10.3310/hta22720
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30543179?tool=bestpractice.com
[291]Harky A, Zywicka E, Santoro G, et al. Is contrast-enhanced ultrasound (CEUS) superior to computed tomography angiography (CTA) in detection of endoleaks in post-EVAR patients? A systematic review and meta-analysis. J Ultrasound. 2019 Mar;22(1):65-75.
https://www.doi.org/10.1007/s40477-019-00364-7
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30771104?tool=bestpractice.com
[292]de Mik SML, Geraedts ACM, Ubbink DT, et al. Effect of imaging surveillance after endovascular aneurysm repair on reinterventions and mortality: a systematic review and meta-analysis. J Endovasc Ther. 2019 Aug;26(4):531-41.
https://www.doi.org/10.1177/1526602819852085
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31140361?tool=bestpractice.com
დიდ ბრიტანეთში მცირე ზომის ანევრიზმების დროს (3.0-4.4 სმ) იყენებენ ერთწლიან ინტერვალს, ხოლო 4.5-5.4 სმ შემთხვევაში ყოველ 3 თვეში ერთხელ კეთდება კვლევა.[128]Public Health England. NHS public health functions agreement 2019-20. Service specification no.23. NHS Abdominal Aortic Aneurysm Screening Programme. July 2019 [internet publication].
https://www.england.nhs.uk/wp-content/uploads/2017/04/Service-Specification-No.23-Abdominal_Aortic_Aneurysm.pdf
ერთი სისტემური მიმოხილვისა და პაციენტების მონაცემების მეტა-ანალიზის დასკვნის მიხედვით, 2-წლიანი სკრინინგ-ინტერვალი 3.0-4.4 სმ დიამეტრის, ხოლო 6-თვიანი ინტერვალი 4.5-5.4 სმ დიამეტრის მუცლის აორტის ანევრიზმისთვის უსაფრთხო და ხარჯთეფექტურია.[104]Thompson S, Brown L, Sweeting M, et al; RESCAN Collaborators. Systematic review and meta-analysis of the growth and rupture rates of small abdominal aortic aneurysms: implications for surveillance intervals and their cost-effectiveness. Health Technol Assess. 2013 Sep;17(41):1-118.
https://www.journalslibrary.nihr.ac.uk/hta/hta17410/#/full-report
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24067626?tool=bestpractice.com
მუცლის აორტის ანევრიზმის ზრდისა და გაგლეჯის სიხშირის ანალიზით დადგინდა, რომ გაგლეჯის რისკის <1% შესანარჩუნებლად, საჭიროა 8.5-წლიანი სკრინინგ-ინტერვალი მამაკაცებში, რომელთა ანევრიზმის საწყისი ზომაც იყო 3.0 სმ.[104]Thompson S, Brown L, Sweeting M, et al; RESCAN Collaborators. Systematic review and meta-analysis of the growth and rupture rates of small abdominal aortic aneurysms: implications for surveillance intervals and their cost-effectiveness. Health Technol Assess. 2013 Sep;17(41):1-118.
https://www.journalslibrary.nihr.ac.uk/hta/hta17410/#/full-report
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24067626?tool=bestpractice.com
თუ მამაკაცებში ანევრიზმის თავდაპირველი დიამეტრი არის 5.0 სმ, შემდგომი მეთვალყურეობის ინტერვალი შეადგენს 17 თვეს. ანევრიზმის ზრდის სიჩქარის იდენტურობის მიუხედავად, გაგლეჯის სიხშირე 4-ჯერ მეტი იყო ქალებში, ვიდრე მამაკაცებში.[104]Thompson S, Brown L, Sweeting M, et al; RESCAN Collaborators. Systematic review and meta-analysis of the growth and rupture rates of small abdominal aortic aneurysms: implications for surveillance intervals and their cost-effectiveness. Health Technol Assess. 2013 Sep;17(41):1-118.
https://www.journalslibrary.nihr.ac.uk/hta/hta17410/#/full-report
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24067626?tool=bestpractice.com
მეთვალყურეობის პროგრამები და ოპერაციული ჩარევის კრიტერიუმები საჭიროა მოერგოს ქალებსაც, რომლებშიც შემთხვევით გამოვლინდა მუცლის აორტის ანევრიზმა.
ჩარევის შემდგომი პერიოდი
აშშ-ის სისხლძარღვთა ქირურგიის საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს საბაზისო მეთვალყურეობას კონტრასტით გაძლიერებული კომპიუტერული ტომოგრაფიით და ფერადი დუპლექს სონოგრაფიით ენდოვასკულური ანევრიზმის შეკეთბიდან 1-ლი თვის ფარგლებში.[4]Isselbacher EM, Preventza O, Hamilton Black J 3rd, et al. 2022 ACC/AHA guideline for the diagnosis and management of aortic disease: a report of the American Heart Association/American College of Cardiology Joint Committee on Clinical Practice Guidelines. Circulation. 2022 Dec 13;146(24):e334-e482.
https://www.doi.org/10.1161/CIR.0000000000001106
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36322642?tool=bestpractice.com
[78]Chaikof EL, Dalman RL, Eskandari MK, et al. The Society for Vascular Surgery practice guidelines on the care of patients with an abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg. 2018 Jan;67(1):2-77.e2.
https://www.jvascsurg.org/article/S0741-5214(17)32369-8/fulltext
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29268916?tool=bestpractice.com
[212]Smith T, Quencer KB. Best practice guidelines: imaging surveillance after endovascular aneurysm repair. AJR Am J Roentgenol. 2020 May;214(5):1165-74.
https://www.doi.org/10.2214/AJR.19.22197
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32130043?tool=bestpractice.com
თუ არ ვლინდება ენდოგაჟონვა ან ანევრიზმის ზრდა, რადიოლოგიური კვლევები რეკომენდებულია 12 თვეში კონტრასტული CT ან ფერადი დუპლექს-ულტრაბგერით.[4]Isselbacher EM, Preventza O, Hamilton Black J 3rd, et al. 2022 ACC/AHA guideline for the diagnosis and management of aortic disease: a report of the American Heart Association/American College of Cardiology Joint Committee on Clinical Practice Guidelines. Circulation. 2022 Dec 13;146(24):e334-e482.
https://www.doi.org/10.1161/CIR.0000000000001106
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36322642?tool=bestpractice.com
[78]Chaikof EL, Dalman RL, Eskandari MK, et al. The Society for Vascular Surgery practice guidelines on the care of patients with an abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg. 2018 Jan;67(1):2-77.e2.
https://www.jvascsurg.org/article/S0741-5214(17)32369-8/fulltext
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29268916?tool=bestpractice.com
ღია ქირურგიული ჩარევის ან EVAR-ის შემდეგ რეკომენდებულია 5-წლიანი ინტერვალებით მონიტორინგი არაკონტრასტული კომპიუტერული ტომოგრაფიის საშუალებით.[4]Isselbacher EM, Preventza O, Hamilton Black J 3rd, et al. 2022 ACC/AHA guideline for the diagnosis and management of aortic disease: a report of the American Heart Association/American College of Cardiology Joint Committee on Clinical Practice Guidelines. Circulation. 2022 Dec 13;146(24):e334-e482.
https://www.doi.org/10.1161/CIR.0000000000001106
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36322642?tool=bestpractice.com
[78]Chaikof EL, Dalman RL, Eskandari MK, et al. The Society for Vascular Surgery practice guidelines on the care of patients with an abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg. 2018 Jan;67(1):2-77.e2.
https://www.jvascsurg.org/article/S0741-5214(17)32369-8/fulltext
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29268916?tool=bestpractice.com
სისხლძარღვთა ქირურგიის ევროპული საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს კომპიუტერული ტომოგრაფიული ანგიოგრაფიის (CTA) ჩატარებას ყველა პაციენტში და ჩვეულებრივ რენტგენოგრაფიას თავდაპირველი პროცედურიდან 30 დღეში.[9]Wanhainen A, Verzini F, Van Herzeele I, et al. Editor's choice - European Society for Vascular Surgery (ESVS) 2019 clinical practice guidelines on the management of abdominal aorto-iliac artery aneurysms. Eur J Vasc Endovasc Surg. 2019 Jan;57(1):8-93.
https://www.ejves.com/article/S1078-5884(18)30698-1/fulltext
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30528142?tool=bestpractice.com
თუ ფიქსირდება ენდოგაჟონვა, CTA მოწოდებულია 6 თვეზე და 12 თვეზე, ჩვეულებრივი რენტგენის თანხლებით. თუ პაციენტს არ აქვს ადრეული ენდოგაჟონვა და გრაფტი კარგ პოზიციაშია, შეიძლება გამოვტოვოთ CTA მე-6 თვეზე, თუმცა 12-ე თვეს აუცილებელია CTA და რენტგენოლოგიური კვლევა. თუ ენდოგაჟონვა არ აღინიშნება და ანევრიზმა სტაბილურია/ზომაში იკლებს, რეკომენდებულია ყოველწიური დუპლექს-ულტრასონოგრაფია ჩვეულებრივი რენტგენით.[9]Wanhainen A, Verzini F, Van Herzeele I, et al. Editor's choice - European Society for Vascular Surgery (ESVS) 2019 clinical practice guidelines on the management of abdominal aorto-iliac artery aneurysms. Eur J Vasc Endovasc Surg. 2019 Jan;57(1):8-93.
https://www.ejves.com/article/S1078-5884(18)30698-1/fulltext
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30528142?tool=bestpractice.com
ქალები უფრო მეტი რისკის ქვეშ არიან პოსტოპერაციული გართულებების (კიდურის იშემია, თირკმლის და გულ-სისხლძარღვთა გართულებები) და სიკვდილიანობა (საავადმყოფოში და 30-დღიანი), ვიდრე მამაკაცები; მკაცრი გრძელვადიანი მეთვალყურეობა აუცილებელია ქალ პაციენტებში, რომლებიც გადიან AAA-ს რემონტს.[159]Liu Y, Yang Y, Zhao J, et al. Systematic review and meta-analysis of sex differences in outcomes after endovascular aneurysm repair for infrarenal abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg. 2020 Jan;71(1):283-296.e4.
https://www.doi.org/10.1016/j.jvs.2019.06.105
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31466739?tool=bestpractice.com
გრაფტის ინფექციის ანტიბიოტიკებით პროფილაქტიკა ნაჩვენებია ბრონქოსკოპიის, გასტროინტესტინური ან გენიტოურინული ენდოსკოპიის წინ, და ნებისმიერი სტომატოლოგიური პროცედურის წინ, რომელმაც შეიძლება გამოიწვიოს სისხლდენა.[78]Chaikof EL, Dalman RL, Eskandari MK, et al. The Society for Vascular Surgery practice guidelines on the care of patients with an abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg. 2018 Jan;67(1):2-77.e2.
https://www.jvascsurg.org/article/S0741-5214(17)32369-8/fulltext
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29268916?tool=bestpractice.com
გენერალიზებული სეფსისი, საზარდულის დრენაჟი, ფსევდოანევრიზმის ფორმირება ან გაურკვეველი ტკივილი ღია ოპერაციის ან EVAR-ის შემდეგ მიუთითებს გრაფტის ინფექციის შეფასების საჭიროებაზე,[78]Chaikof EL, Dalman RL, Eskandari MK, et al. The Society for Vascular Surgery practice guidelines on the care of patients with an abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg. 2018 Jan;67(1):2-77.e2.
https://www.jvascsurg.org/article/S0741-5214(17)32369-8/fulltext
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29268916?tool=bestpractice.com
ღია წესით ოპერაციის ან EVAR-ის შემდეგ გასტროინტესტინური სისხლდენის შემთხვევაში, რეკომენდირებულია აორტო-ენტერული ფისტულის გამორიცხვა.[78]Chaikof EL, Dalman RL, Eskandari MK, et al. The Society for Vascular Surgery practice guidelines on the care of patients with an abdominal aortic aneurysm. J Vasc Surg. 2018 Jan;67(1):2-77.e2.
https://www.jvascsurg.org/article/S0741-5214(17)32369-8/fulltext
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29268916?tool=bestpractice.com