ალტეპლაზა პაციენტებისთვის, რომლებსაც აქვთ ინსულტის დაწყების უცნობი დრო, ან დაწყებიდან 4,5-დან 9,0 საათამდე
ინსულტის დაწყების გაურკვეველი დროის მქონე პაციენტში, რომელიც სხვაგვარად ექვემდებარება ალტეპლაზას ინტრავენური თრომბოლიზით მკურნალობას, დიფუზურად შეწონილი გამოსახულების (DWI) დადებითი შედეგი, სითხის შესუსტების ინვერსიის აღდგენა (FLAIR) - უარყოფითი დაზიანება მაგნიტურ-რეზონანსულ ტომოგრაფიაზე, ან შეუსაბამობა კომპიუტერულ-ტომოგრაფიული პერფუზიით, რომელიც გვიჩვენებს იშემიური უბნის გარშემო გადარჩენადი ქსოვილის (პენუმბრა) არსებობას, მიუთითებს, რომ თრომბოლიზისთვის არის უსაფრთხო და ეფექტური პერიოდი.[238]Thomalla G, Simonsen CZ, Boutitie F, et al; WAKE-UP Investigators. MRI-guided thrombolysis for stroke with unknown time of onset. N Engl J Med. 2018 Aug 16;379(7):611-22.
https://www.nejm.org/doi/10.1056/NEJMoa1804355
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29766770?tool=bestpractice.com
არსებობს ახალი მტკიცებულებები, რომ ზოგიერთ პაციენტს, რომლებიც მიმართავენ გადაუდებელი დახმარების განყოფილებას ინსულტის დაწყებიდან 4,5-დან 9,0 საათამდე, შესაძლოა ასევე ისარგებლონ ალტეპლაზათი, რომელიც პერფუზიული ვიზუალიზაციის ქვეშ იმართება.[122]Campbell BC, Ma H, Ringleb PA, et al; EXTEND, ECASS-4, and EPITHET Investigators. Extending thrombolysis to 4·5-9 h and wake-up stroke using perfusion imaging: a systematic review and meta-analysis of individual patient data. Lancet. 2019 Jul 13;394(10193):139-47.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31128925?tool=bestpractice.com
[123]Campbell BCV, Ma H, Parsons MW, et al. Association of reperfusion after thrombolysis with clinical outcome across the 4.5- to 9-hours and wake-up stroke time window: a meta-analysis of the EXTEND and EPITHET randomized clinical trials. JAMA Neurol. 2021 Feb 1;78(2):236-40.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33137171?tool=bestpractice.com
[155]Ma H, Campbell BC, Parsons MW, et al; EXTEND Investigators. Thrombolysis guided by perfusion imaging up to 9 hours after onset of stroke. N Engl J Med. 2019 May 9;380(19):1795-803.
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1813046
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31067369?tool=bestpractice.com
[239]Thomalla G, Boutitie F, Ma H, et al. Intravenous alteplase for stroke with unknown time of onset guided by advanced imaging: systematic review and meta-analysis of individual patient data. Lancet. 2020 Nov 14;396(10262):1574-84.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33176180?tool=bestpractice.com
ამ კვლევებში დაფიქსირდა სიმპტომური იტრაცერებრული სისხლდენის სიხშირის უმნიშვნელო ზრდა. თუმცა, შემდგომმა მეტა-ანალიზმა არ გამოავლინა სიმპტომური ჰემორაგიის მომატებული რისკი.[123]Campbell BCV, Ma H, Parsons MW, et al. Association of reperfusion after thrombolysis with clinical outcome across the 4.5- to 9-hours and wake-up stroke time window: a meta-analysis of the EXTEND and EPITHET randomized clinical trials. JAMA Neurol. 2021 Feb 1;78(2):236-40.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33137171?tool=bestpractice.com
დაბალი დოზის ალტეპლაზა
ერთმა სისტემურმა მიმოხილვამ დაასკვნა, რომ ალტეპლაზას დაბალი დოზა მსგავსია სტანდარტული დოზის ალტეპლაზისა ნევროლოგიური ფუნქციის გაუმჯობესების და სიკვდილობის კუთხით და ამცირებს სიმპტომური ინტრაკრანიალური ინციდდენტობას სიხშირეს სტანდარტულ დოზასთან შედარებით პაციენტებში, რომელთაც აღენიშნებათ მწვავე იშემიური ინსულტი.[240]Cheng JW, Zhang XJ, Cheng LS, et al. Low-dose tissue plasminogen activator in acute ischemic stroke: a systematic review and meta-analysis. J Stroke Cerebrovasc Dis. 2018 Feb;27(2):381-90.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29111341?tool=bestpractice.com
ერთმა შემდგომმა სისტემურმა მიმოხილვამ, რომელიც მოიცავდა დიდ რანდომიზებულ კვლევას, რომელიც ძირითადად ჩატარდა აზიაში, დააფიქსირა, რომ ალტეპლაზას დაბალი დოზა არ ასოცირდება სიკვდილის ან შესაძლებლობების შეზღუდვის, მარტო სიკვდილის ან სიმპტომური ინტრაკრანიული სისხლდენის უფრო დაბალ რისკთან.[241]Wang X, You S, Sato S, et al. Current status of intravenous tissue plasminogen activator dosage for acute ischaemic stroke: an updated systematic review. Stroke Vasc Neurol. 2018 Mar;3(1):28-33.
https://svn.bmj.com/content/3/1/28.long
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29600005?tool=bestpractice.com
ედარავონი
ითვლება, რომ ედარავონი მოქმედებს თავისუფალი რადიკალების გაწმენდით. ედარავონის ინტრავენური შეყვანა ასოცირებული იყო ინსულტის მქონე პაციენტებში გაუმჯობესებულ შედეგებთან და რეკომენდებულია მწვავე იშემიური ინსულტის სამკურნალოდ ჩინური და იაპონური გაიდლაინებით.[242]Wang Y, Liu M, Pu C. 2014 Chinese guidelines for secondary prevention of ischemic stroke and transient ischemic attack. Int J Stroke. 2017 Apr;12(3):302-20.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28381199?tool=bestpractice.com
[243]Xu J, Wang A, Meng X, et al. Edaravone dexborneol versus edaravone alone for the treatment of acute ischemic stroke: a phase III, randomized, double-blind, comparative trial. Stroke. 2021 Mar;52(3):772-80.
https://www.doi.org/10.1161/STROKEAHA.120.031197
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33588596?tool=bestpractice.com
ედარავონი არ არის დამტკიცებული იშემიური ინსულტისთვის აშშ-ში და ევროპაში.
რეკომბინანტული კალიკრეინი-1 (KLK1)
ადამიანის ქსოვილის რეკომბინანტული (სინთეზურ) ფორმა რეკომბინანტული კალიკრეინი-1, სერინის პროტეაზა, რომელიც მნიშვნელოვან როლს ასრულებს მიკროცირკულაციის, არტერიული წნევისა და სისხლის ნაკადის რეგულირებაში, მიენიჭა დაჩქარებული შემუშავების ავტორიზაცია აშშ-ს სურსათისა და წამლების სააგენტოსგან (FDA).[244]Alexander-Curtis M, Pauls R, Chao J, et al. Human tissue kallikrein in the treatment of acute ischemic stroke. Ther Adv Neurol Disord. 2019;12:1756286418821918.
https://www.doi.org/10.1177/1756286418821918
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30719079?tool=bestpractice.com
დაგეგმილია რანდომიზირებული, ორმაგად ბრმა, პლაცებოზე კონტროლირებადი კვლევა, რათა შეფასდეს ეფექტურობა და გავლენა ინსულტის განმეორებაზე.
Novel რეაბილიტაციის ტექნიკები
მოწყობილობა, რომელიც იყენებს ტვინ-კომპიუტერის ინტერფეისის კონტროლს რობოტული ეგზოჩონჩხით, შესაძლოა დაეხმაროს ინსულტს გადარჩენილ ადამიანებს ხელებისა და მკლავების ფუნქციის აღდგენაში. მოწყობილობა დამტკიცებულია აშშ-ს სურსათისა და წამლის სააგენტოს მიერ მიერ 18 წელზე უფროსი ასაკის პაციენტებისთვის, როდესაც ინსულტიდან გასულია, სულ მცირე, 6 თვე, რათა ხელი შეუწყოს კუნთების აღდგენას და მოძრაობის დიაპაზონის შენარჩუნებას ან გაზრდას. ეგზოჩონჩხი (რობოტული ხელის სამაგრი) ხსნის და ხურავს დაზიანებულ ხელს ელექტროენცეფალოგრაფიული (EEG) სიგნალების სპექტრული ძალის გამოყენებით დაუზიანებელი ნახევარსფეროდან, რომელიც დაკავშირებულია პარეზული კიდურის წარმოსახვითი ხელის მოძრაობებთან.[245]Bundy DT, Souders L, Baranyai K, et al. Contralesional brain-computer interface control of a powered exoskeleton for motor recovery in chronic stroke survivors. Stroke. 2017 Jul;48(7):1908-15.
https://www.doi.org/10.1161/STROKEAHA.116.016304
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28550098?tool=bestpractice.com
ცილოსტაზოლი
ეს არის მწვავე იშემიური ინსულტის დროს გამოსაყენებელი განვითარებადი ვარიანტი, რომელიც მსგავსია ასპირინისა მისი ეფექტურობითა და უსაფრთხოებით.[246]Kamal AK, Naqvi I, Husain MR, et al. Cilostazol versus aspirin for secondary prevention of vascular events after stroke of arterial origin. Cochrane Database Syst Rev. 2011 Jan 19;(1):CD008076.
https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD008076.pub2/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21249700?tool=bestpractice.com
[247]Huang HP, Lin WH, Chen SG, et al. Comparative efficacy and safety of nine anti-platelet therapies for patients with ischemic stroke or transient ischemic attack: a mixed treatment comparisons. Mol Neurobiol. 2017 Mar;54(2):1456-66.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26846361?tool=bestpractice.com
[
]
How do cilostazol and aspirin compare for the prevention of vascular events after stroke of arterial origin?/cca.html?targetUrl=https://cochranelibrary.com/cca/doi/10.1002/cca.497/fullსწორი პასუხის ჩვენება გრძელვადიანი ორმაგი ანტითრომბოციტული თერაპია ასპირინით პლუს ცილოსტაზოლით ნაჩვენები იყო ეფექტური და უსაფრთხო მეორადი პრევენციისთვის იაპონიაში მაღალი რისკის იშემიური ინსულტის მქონე პაციენტებში.[248]Toyoda K, Uchiyama S, Yamaguchi T, et al; CSPS.com Trial Investigators. Dual antiplatelet therapy using cilostazol for secondary prevention in patients with high-risk ischaemic stroke in Japan: a multicentre, open-label, randomised controlled trial. Lancet Neurol. 2019 Jun;18(6):539-48.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31122494?tool=bestpractice.com
პაციენტებში, რომლებსაც აღენიშნებათ ინსულტი ან გარდამავალი იშემიური შეტევა, რომელიც გამოწვეულია ძირითადი ინტრაკრანიული არტერიის 50%-დან 99%-მდე სტენოზით, ასპირინთან ან კლოპიდოგრელთან ცილოსტაზოლის დამატება შეიძლება განიხილებოდეს განმეორებითი ინსულტის რისკის შესამცირებლად.[102]Kleindorfer DO, Towfighi A, Chaturvedi S, et al. 2021 guideline for the prevention of stroke in patients with stroke and transient ischemic attack: a guideline from the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke. 2021 Jul;52(7):e364-467.
https://www.ahajournals.org/doi/full/10.1161/STR.0000000000000375
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34024117?tool=bestpractice.com
რივაროქსაბანი პლუს ასპირინი
ერთ კვლევაში, რივაროქსაბანის პლუს ასპირინის დაბალი დოზა დაკავშირებული იყო მნიშვნელოვან დაცვასთან მომავალი ინსულტისგან, ვიდრე მარტო ასპირინის ან მარტო რივაროქსაბანის შემთხვევაში, ადამიანებში, რომლებსაც ანამნეზში ჰქონდათ კორონარული არტერიის დაავადება ან პერიფერიული არტერიის დაავადება და გადატანილი ინსულტი.[116]Sharma M, Hart RG, Connolly SJ, et al. Stroke outcomes in the COMPASS Trial. Circulation. 2019 Feb 26;139(9):1134-45.
https://www.ahajournals.org/doi/full/10.1161/CIRCULATIONAHA.118.035864
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30667279?tool=bestpractice.com