გარდამავალი იშემიური შეტევა

ჯანმრთელობის ეროვნული ინსტიტუტის ინსულტის შკალა

იშემიური დაზიანების სიმძიმის შემაფასებელი სისტემა

[ NIH-ის ინსულტის ქულა Opens in new window ]

მაჩვენებლები გასინჯვის თითოეულ კომპონენტზე (შესრულებულია ჩამოთვლილი თანმიმდევრობით) ფასდება ქულებით:

1. ცნობიერების დონე (LOC): LOC სკალა; LOC შეკითხვები; LOC კომანდები

2. საუკეთესო მზერა

3. ვიზუალური: მხედველობის ველის შემოწმება

4. სახის დამბლა

5. ზედა კიდურის მოტორული ფუნქცია: ზედა კიდურები ინდივიდუალურად მოწმდება პასიურ გადაადგილებაზე - თითოეული ფასდება ცალცალკე

6. ქვედა კიდურების მოტორული ფუნქცია: ქვედა კიდურები ინდივიდუალურად ფასდება პასიურ გადაადგილებაზე - თითოეული ფასდება ცალცალკე

7. კიდურების ატაქსია: გამოხატულია 1 ან მეტ კიდურში

8. სენსორული: ჩხვლეტის მგრძნობელობის დაქვეითება

9. მეტყველება: სურათის აღწერის საშუალებით აფაზიის შეფასება

10. დისართრია: პაციენტმა უნდა გაიმეოროს სიტყვები წინასწარ განსაზღვრული სიიდან

11. უყურადღებობა ან დაქვეითებული აღქმა: უყურადღებობის ან აღქმის შეფასება გრძნობის ორ ორგანოში, მხედველობა და მსუბუქი შეხება

ქულები ჯამდება და სიმძიმის შკალის მიხედვით განისაზღვრება

ABCD2 შკალა[75]Giles MF, Rothwell PM. Risk of stroke early after transient ischemic attack: a systematic review and meta-analysis. Lancet Neurol. 2007 Dec;6(12):1063-72. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17993293?tool=bestpractice.com [76]Johnston SC, Rothwell PM, Nguyen-Huynh MN, et al. Validation and refinement of scores to predict very early stroke risk after transient ischaemic attack. Lancet. 2007 Jan 27;369(9558):283-92. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17258668?tool=bestpractice.com

შეიძლება გამოყენებულ იქნას TIA შემდეგ ინსულტის განვითარების რისკის წინასწარ განსაზღვრის ხელშესაწყობად.

[ ABCD2 ქულა გიშ-ის შემდეგ ინსულტის რისკის პროგნოზირებისთვის Opens in new window ]

რისკფაქტორის ქულები (მაქსიმალური რაოდენობა 7 ქულა)

• ასაკი ≥60 წელი: 1 ქულა

• არტერიული წნევა ≥140 მმ.ვწყ.სვ. (სისტოლური) ან ≥90 მმ.ვწყ.სვ.(დიასტოლური): 1 ქულა

• ცალმხრივი სისუსტის კლინიკური დეფიციტი: 2 ქულა; ან მეტყველების დარღვევის კლინიკური დეფიციტი: 1 ქულა

• ხანგრძლივობა ≥60 წუთი: 2 ქულა; ან ხანგრძლივობა 10-59 წუთი: 1 ქულა

• დიაბეტი: 1 ქულა.

რისკის კატეგორიები

• დაბალი (0-3 ქულა): 2 დღის ინსულტის რისკი 1%

• საშუალო (4-5 ქულა): 2 დღის ინსულტის რისკი 4.1%

• მაღალი (6-7 ქულა): 2 დღის ინსულტის რისკი 8.1%.

ABCD2 ქულის განახლებები, ABCD3 და ABCD3-I ჩათვლით, დამტკიცებულია და კიდევ იხვეწება.[57]Kiyohara T, Kamouchi M, Kumai Y, et al. ABCD3 and ABCD3-I scores are superior to ABCD2 score in the prediction of short- and long-term risks of stroke after transient ischemic attack. Stroke. 2014 Feb;45(2):418-25. https://www.ahajournals.org/doi/full/10.1161/strokeaha.113.003077 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24335223?tool=bestpractice.com [77]Dai Q, Sun W, Xiong Y, et al. From clinical to tissue-based dual TIA: validation and refinement of ABCD3-I score. Neurology. 2015 Apr 7;84(14):1426-32. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25746561?tool=bestpractice.com ABCD3 ამატებს >2 TIA არსებობას კვირაში პროგნოზულ მოდელზე, ხოლო ABCD3-I დამატებით ვიზუალიზაციურ მონაცემებს იყენებს პროგნოზის გასაუმჯობესებლად. არსებობს გარკვეული მტკიცებულება, რომელიც მიუთითებს, რომ ABCD3-I ქულა ყველაზე ეფექტურია.[57]Kiyohara T, Kamouchi M, Kumai Y, et al. ABCD3 and ABCD3-I scores are superior to ABCD2 score in the prediction of short- and long-term risks of stroke after transient ischemic attack. Stroke. 2014 Feb;45(2):418-25. https://www.ahajournals.org/doi/full/10.1161/strokeaha.113.003077 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24335223?tool=bestpractice.com [58]Kelly PJ, Albers GW, Chatzikonstantinou A, et al. Validation and comparison of imaging-based scores for prediction of early stroke risk after transient ischaemic attack: a pooled analysis of individual-patient data from cohort studies. Lancet Neurol. 2016 Nov;15(12):1238-47. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27751555?tool=bestpractice.com მტკიცებულებებმა აჩვენა, რომ იზოლაციის დროს გამოყენებული რისკის პროგნოზირების ქულა სუსტია იშემიური შეტევის (TIA) შემდეგ ინსულტის დაბალი და მაღალი რისკის დიფერენცირებაში.[58]Kelly PJ, Albers GW, Chatzikonstantinou A, et al. Validation and comparison of imaging-based scores for prediction of early stroke risk after transient ischaemic attack: a pooled analysis of individual-patient data from cohort studies. Lancet Neurol. 2016 Nov;15(12):1238-47. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27751555?tool=bestpractice.com ​[59]Merwick A, Albers GW, Amarenco P, et al. Addition of brain and carotid imaging to the ABCD² score to identify patients at early risk of stroke after transient ischaemic attack: a multicentre observational study. Lancet Neurol. 2010 Nov;9(11):1060-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20934388?tool=bestpractice.com ​​ გაერთიანებული სამეფოს ჯანდაცვის და სამედიცინო დახმარების დახელოვნების ეროვნული ინსტიტუტი რეკომენდაციას იძლევა, რომ ყველა ადამიანი, ვისაც ეჭვმიტანილი აქვს TIA, განიხილებოდეს, როგორც ინსულტის პოტენციურად მაღალი რისკის მქონე, სპეციალისტის მიერ შეფასებით და გამოკვლევით სიმპტომების დაწყებიდან 24 საათის განმავლობაში.[43]National Institute for Health and Care Excellence. Stroke and transient ischaemic attack in over 16s: diagnosis and initial management. Apr 2022 [internet publication]. https://www.nice.org.uk/guidance/ng128