ფილტვის აბსცესი
- მიმოხილვა
- თეორია
- დიაგნოზი
- მართვა
- მეთვალყურეობა
- წყაროები
მკურნალობის ალგორითმი
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება
გრამუარყოფითი ან მულტი რეზისტენტული ორგანიზმის დაბალი ალბათობა
ემპირიული ინტრავენული ანტიბიოტიკები
ტიპური კლინიკური გამოვლინებისა და რადიოლოგიური ნიშნების არსებობის შემთხვევაში, დაიწყეთ ემპირიული ინტრავენური ანტიბიოტიკოთერაპია მანამდე, სანამ დასრულდება კულტურის კვლევა. მას შემდეგ რაც კულტურის კვლევის პასუხები ცნობილი გახდება, ანტიბიოტიკები უნდა დაინიშნოს კულტურის მგრძნობელობის მიხედვით. ორალურ თერაპიაზე გადასვლა შესაძლებელია, როდესაც პაციენტს შეეძლება ენტერული კვება და აღენიშნება კლინიკური პასუხი.
კლინდამიცინი სავარაუდოდ პენიცილინზე უპირატესია, მაგრამ ვინაიდან მისი სპექტრი იზღუდება გრამდადებითი მიკრობებით, საჭიროა მეორე ან მესამე თაობის ცეფალოსპორინთან კომბინაცია.[43]Levison ME, Mangura CT, Lorber B, et al. Clindamycin compared with penicillin for the treatment of anaerobic lung abscess. Ann Intern Med. 1983 Apr;98(4):466-71. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6838068?tool=bestpractice.com [44]Ewig S, Schäfer H. Treatment of community-acquired lung abscess associated with aspiration [in German]. Pneumologie. 2001 Sep;55(9):431-7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11536067?tool=bestpractice.com [45]Marik PE, Careau P. The role of anaerobes in patients with ventilator-associated pneumonia and aspiration pneumonia: a prospective study. Chest. 1999 Jan;115(1):178-83. http://journal.chestnet.org/article/S0012-3692(15)38101-0/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9925081?tool=bestpractice.com
მიკრობული მულტირეზისტენტობის მაღალი რისკის პაციენტებთან პენიცილინი პლუს მეტრონიდაზოლი არ უნდა დაენიშნოს.
მკურნალობა ჩვეულებისამებრ, გრძელდება მინიმუმ 6-8 კვირის განმავლობაში, თერაპიული პასუხის მონიტორინგი ხორციელება სერიული რენტგენოსკოპიით.
პირველადი პარამეტრები
ამპიცილინ/სულბაქტამი: 3გ ინტრავენურად 6 საათში ერთხელ
მეტი ამპიცილინ/სულბაქტამიდოზა მოიცავს2 გ ამპიცილინს პლუს 1 გ სულბაქტამი.
ან
ცეფუროქსიმი: 1.5 გ ინტრავენულად 8 საათში ერთხელ
იყოს
ცეფოტაქსიმი: 1-2გ ინტრავენურად ყოველ 4 საათში ერთხელ
იყოს
ცეფტრიაქსონი: 1-2გ ინტრავენურად, ყოველ 24 საათში
--და--
კლინდამიცინი: 600-900 მგ ინტრავენურად ყოველ 8 საათში
მეორეული ვარიანტები
ნატრიუმ ბენზილპენიცილინი: 2.4 - 4.8 გ/დღეში ინტრავენულად, დაყოფილი დოზებით ყოველ 6 საათში ერთხელ
და
მეტრონიდაზოლი: 500 მგ ინტრავენურად ყოველ 6 საათში
გულმკერდის ფიზიოთერაპია და პოსტურალური დრენაჟი
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
ფილტვის დიდი აბსცესის დროს, პაციენტების მოთავსებამ გვერდით მწოლიარე მდგომარეობაში აბსცესის მხარეს, როდესაც აბსცესი დაბლა მოექცევა, შესაძლოა თავიდან აგვაცილოს შიგთავსის უეცარი გამოთავისუფლება, რაც იწვევს ასფიქსიას ან ინფექციის გავრცელებას ფილტვის სხვა სეგმენტებზე. გულმკერდის ფიზიოთერაპიამ და პოსტურულმა დრენაჟმა შესაძლოა გააუმჯობესოს ჩირქოვანი და ნეკროზული აბსცესის შიგთავსის კლირენსი.
ქირურგიული ჩარევა
ინტერვენციული დრენაჟი ტარდება გაუხსნელი აბსცესების შემთხვევაში (განსაკუთრებით თუ ასოცირდება ემპიემასთან), მედიკამენტური მკურნალობისადმი რეზისტენტობის, მნიშვნელოვანი სისხლდენის ან დიდი აბსცესების დროს (>6 სმ).[10]Walters J, Foley N, Molyneux M. Continuing education in anaesthesia, critical care and pain: pus in the thorax: management of empyema and lung abscess. 2011 Dec 1;11(6):229-33. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1743181617301968 [47]Mueller PR, Berlin L. Complications of lung abscess aspiration and drainage. AJR Am J Roentgenol. 2002 May;178(5):1083-6. http://www.ajronline.org/doi/full/10.2214/ajr.178.5.1781083 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11959705?tool=bestpractice.com [48]vanSonnenberg E, D'Agostino HB, Casola G, et al. Lung abscess: CT-guided drainage. Radiology. 1991 Feb;178(2):347-51. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1987590?tool=bestpractice.com [49]Estrera AS, Platt MR, Mills LJ, et al. Primary lung abscess. J Thorac Cardiovasc Surg. 1980 Feb;79(2):275-82. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7351852?tool=bestpractice.com [50]American College of Radiology. ACR appropriateness criteria: radiologic management of infected fluid collections. 2019 [internet publication]. https://acsearch.acr.org/docs/69345/Narrative ყველა პროცედურა უნდა შესრულდეს სათანადოდ მომზადებული კონსულტანტის მიერ შესაბამისად აღჭურვილ დაწესებულებაში.
ვიდეოკონტროლირებადი თორაკოსკოპია ნაკლებად ინვაზიური მიდგომაა რეზექციასთან შედარებით.[51]Harris RJ, Kavuru MS, Rice TW, et al. The diagnostic and therapeutic utility of thoracoscopy: a review. Chest. 1995 Sep;108(3):828-41. http://journal.chestnet.org/article/S0012-3692(16)34239-8/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7656641?tool=bestpractice.com
დაზიანებული წილის ან სეგმენტის რეზექცია: სათადარიგო გზაა იმ პაციენტებისათვის, რომლებთანაც არ ვლინდება დამყოლობა ანტიბიოტიკო და სხვა ტიპის თერაპიაზე. უფრო მეტად საჭიროა დიდი ღრუების, მასიური სისხლდენის, თანმხლები პლევრული ემპიემის, ნეოპლაზმების ან მულტირეზისტენტული ბაქტერიებით ან სოკოებით გამოწვეული ინფექციების მქონე პაციენტებისთვის.[52]Bartlett JG. Lung abscess. In: Baum GL, Wolinsky E, eds. Textbook of pulmonary diseases. 5th ed. Boston, MA: Little, Brown; 1994:607-620. ფილტვის რეზექციის შემდეგ გადარჩენის მაჩვენებელი მერყეობს 89%-დან 95%-მდე.
პერკუტანული CT სკანირება ან ულტრაბგერითი დრენაჟი: საუკეთესო შედეგები, თუმცა კონსერვატული მართვის მსგავსი გართულებების სიხშირე.[53]Lin Q, Jin M, Luo Y, et al. Efficacy and safety of percutaneous tube drainage in lung abscess: a systematic review and meta-analysis. Expert Rev Respir Med. 2020 Sep;14(9):949-56. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32421402?tool=bestpractice.com ეს არის ეფექტური და უსაფრთხო, მარცხი ძირითადად ხდება მთავარი გართულების გამო (თვითონ ფილტვის პათოლოგიური პარენქიმის გამო).[54]Lee JH, Hong H, Tamburrini M, et al. Percutaneous transthoracic catheter drainage for lung abscess: a systematic review and meta-analysis. Eur Radiol. 2022 Feb;32(2):1184-94. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34327579?tool=bestpractice.com
ემპირიული ინტრავენული ანტიბიოტიკები
ტიპური კლინიკური გამოვლინებისა და რადიოლოგიური ნიშნების არსებობის შემთხვევაში, დაიწყეთ ემპირიული ინტრავენური ანტიბიოტიკოთერაპია მანამდე, სანამ დასრულდება კულტურის კვლევა. მას შემდეგ რაც კულტურის კვლევის პასუხები ცნობილი გახდება, ანტიბიოტიკები უნდა დაინიშნოს კულტურის მგრძნობელობის მიხედვით. ორალურ თერაპიაზე გადასვლა შესაძლებელია, როდესაც პაციენტს შეეძლება ენტერული კვება და აღენიშნება კლინიკური პასუხი.
პენიცილინზე და ცეფალოსპორინებზე ალერგიის მქონე პაციენტებს გრამ-ნეგატიურ პათოგენებზე ზემოქმედებისათვის შესაძლებელია დაენიშნოთ კლინდამიცინით მკურნალობა აზტრეონამთან, ციპროფლოქსაცინთან ან ლევოფლოქსაცინთან კომბინაციაში.
მკურნალობა ჩვეულებისამებრ, გრძელდება მინიმუმ 6-8 კვირის განმავლობაში, თერაპიული პასუხის მონიტორინგი ხორციელება სერიული რენტგენოსკოპიით.
პირველადი პარამეტრები
აზტრეონამი: 1-2 გ ინტრავენურად ყოველ 6-8 საათში
იყოს
ციპროფლოქსაცინი: 400მგ ინტრავენურად ყოველ 8-12 საათში.
იყოს
ლევოფლოქსაცინი: 500-750 მგ ინტრავენულად ყოველ 24 საათში ერთხელ
--და--
კლინდამიცინი: 600-900 მგ ინტრავენურად ყოველ 8 საათში
გულმკერდის ფიზიოთერაპია და პოსტურალური დრენაჟი
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
ფილტვის დიდი აბსცესის დროს, პაციენტების მოთავსებამ გვერდით მწოლიარე მდგომარეობაში აბსცესის მხარეს, როდესაც აბსცესი დაბლა მოექცევა, შესაძლოა თავიდან აგვაცილოს შიგთავსის უეცარი გამოთავისუფლება, რაც იწვევს ასფიქსიას ან ინფექციის გავრცელებას ფილტვის სხვა სეგმენტებზე. გულმკერდის ფიზიოთერაპიამ და პოსტურულმა დრენაჟმა შესაძლოა გააუმჯობესოს ჩირქოვანი და ნეკროზული აბსცესის შიგთავსის კლირენსი.
ქირურგიული ჩარევა
ინტერვენციული დრენაჟი ტარდება გაუხსნელი აბსცესების შემთხვევაში (განსაკუთრებით თუ ასოცირდება ემპიემასთან), მედიკამენტური მკურნალობისადმი რეზისტენტობის, მნიშვნელოვანი სისხლდენის ან დიდი აბსცესების დროს (>6 სმ).[10]Walters J, Foley N, Molyneux M. Continuing education in anaesthesia, critical care and pain: pus in the thorax: management of empyema and lung abscess. 2011 Dec 1;11(6):229-33. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1743181617301968 [47]Mueller PR, Berlin L. Complications of lung abscess aspiration and drainage. AJR Am J Roentgenol. 2002 May;178(5):1083-6. http://www.ajronline.org/doi/full/10.2214/ajr.178.5.1781083 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11959705?tool=bestpractice.com [48]vanSonnenberg E, D'Agostino HB, Casola G, et al. Lung abscess: CT-guided drainage. Radiology. 1991 Feb;178(2):347-51. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1987590?tool=bestpractice.com [49]Estrera AS, Platt MR, Mills LJ, et al. Primary lung abscess. J Thorac Cardiovasc Surg. 1980 Feb;79(2):275-82. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7351852?tool=bestpractice.com [50]American College of Radiology. ACR appropriateness criteria: radiologic management of infected fluid collections. 2019 [internet publication]. https://acsearch.acr.org/docs/69345/Narrative ყველა პროცედურა უნდა შესრულდეს სათანადოდ მომზადებული კონსულტანტის მიერ შესაბამისად აღჭურვილ დაწესებულებაში.
ვიდეოკონტროლირებადი თორაკოსკოპია ნაკლებად ინვაზიური მიდგომაა რეზექციასთან შედარებით.[51]Harris RJ, Kavuru MS, Rice TW, et al. The diagnostic and therapeutic utility of thoracoscopy: a review. Chest. 1995 Sep;108(3):828-41. http://journal.chestnet.org/article/S0012-3692(16)34239-8/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7656641?tool=bestpractice.com
დაზიანებული წილის ან სეგმენტის რეზექცია: სათადარიგო გზაა იმ პაციენტებისათვის, რომლებთანაც არ ვლინდება დამყოლობა ანტიბიოტიკო და სხვა ტიპის თერაპიაზე. უფრო მეტად საჭიროა დიდი ღრუების, მასიური სისხლდენის, თანმხლები პლევრული ემპიემის, ნეოპლაზმების ან მულტირეზისტენტული ბაქტერიებით ან სოკოებით გამოწვეული ინფექციების მქონე პაციენტებისთვის.[52]Bartlett JG. Lung abscess. In: Baum GL, Wolinsky E, eds. Textbook of pulmonary diseases. 5th ed. Boston, MA: Little, Brown; 1994:607-620. ფილტვის რეზექციის შემდეგ გადარჩენის მაჩვენებელი მერყეობს 89%-დან 95%-მდე.
პერკუტანული CT სკანირება ან ულტრაბგერითი დრენაჟი: საუკეთესო შედეგები, თუმცა კონსერვატული მართვის მსგავსი გართულებების სიხშირე.[53]Lin Q, Jin M, Luo Y, et al. Efficacy and safety of percutaneous tube drainage in lung abscess: a systematic review and meta-analysis. Expert Rev Respir Med. 2020 Sep;14(9):949-56. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32421402?tool=bestpractice.com ეს არის ეფექტური და უსაფრთხო, მარცხი ძირითადად ხდება მთავარი გართულების გამო (თვითონ ფილტვის პათოლოგიური პარენქიმის გამო).[54]Lee JH, Hong H, Tamburrini M, et al. Percutaneous transthoracic catheter drainage for lung abscess: a systematic review and meta-analysis. Eur Radiol. 2022 Feb;32(2):1184-94. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34327579?tool=bestpractice.com
გრამუარყოფითი ან მულტი რეზისტენტული ორგანიზმის მაღალი ალბათობა
ემპირიული ინტრავენული ანტიბიოტიკები
ტიპური კლინიკური გამოვლინებისა და რადიოლოგიური ნიშნების არსებობის შემთხვევაში, დაიწყეთ ემპირიული ინტრავენური ანტიბიოტიკოთერაპია მანამდე, სანამ დასრულდება კულტურის კვლევა. მას შემდეგ რაც კულტურის კვლევის პასუხები ცნობილი გახდება, ანტიბიოტიკები უნდა დაინიშნოს კულტურის მგრძნობელობის მიხედვით. ორალურ თერაპიაზე გადასვლა შესაძლებელია, როდესაც პაციენტს შეეძლება ენტერული კვება და აღენიშნება კლინიკური პასუხი.
კლინდამიცინი აზტრეონამთან, ციპროფლოქსაცინთან ან ლევოფლოქსაცინთან სასარგებლო კომბინაციაა, როდესაც ეჭვია ისეთ გრამუარყოფით ორგანიზმებზე, როგორიცაა მაგალითად,Pseudomonas aeruginosa.[20]Daley D, Mulgrave L, Munro S, et al. An evaluation of the in vitro activity of piperacillin/tazobactam. Pathology. 1996 May;28(2):167-72. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8743825?tool=bestpractice.com
პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი მაღალეფექტურია შერეული ბაქტერიული ფლორის წინააღმდეგ და უფრო ძლიერმოქმედია P aeruginosa-ს წინააღმდეგ, ვიდრე ტიკარცილინი/კლავულანატი.
კარბაპენემის ჯგუფის მედიკამენტები გამოყენებული უნდა იქნას იმ შემთხვევებში, თუ საეჭვოა მულტირეზისტენტობა. ისინი განსაკუთრებით სასარგებლოა Acinetobacter-ის სახეობებით გამოწვეული ინფექციების სამკურნალოდ. ერტაპენემი არ არის რეკომენდებული, თუ P aeruginosa ან Acinetobacter სახეობები ითვლება პოტენციურ პათოგენად.
მკურნალობა ჩვეულებისამებრ, გრძელდება მინიმუმ 6-8 კვირის განმავლობაში, თერაპიული პასუხის მონიტორინგი ხორციელება სერიული რენტგენოსკოპიით.
პირველადი პარამეტრები
პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი: 3.375 - დან 4.5 გ-მდე ინტრავენულად ყოველ 6 საათში ერთხელ
მეტი პიპერაცილინი/ტაზობაქტამიდოზა მოიცავს 3 გ პიპერაცილინს და 0.375 გ ტაზობაქტამს, ან 4 გ პიპერაცილინს პლუს 0.5 გ ტაზობაქტამს.
ან
ტიკარცილინი/კლავულონის მჟავა: 3.1 გ ინტრავენულად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ
მეტი ტიკარცილინი/კლავულონის მჟავადოზა შედგება 3 გ ტიკარცილინისა და 0.1 გ კლავულანის მჟავასგან.
ან
აზტრეონამი: 1-2 გ ინტრავენურად ყოველ 6-8 საათში
იყოს
ციპროფლოქსაცინი: 400 მგ ინტრავენურად, ყოველ 8 საათში
იყოს
ლევოფლოქსაცინი: 750 მგ ინტრავენურად, ყოველ 24 საათში
--და--
კლინდამიცინი: 600-900 მგ ინტრავენურად ყოველ 8 საათში
ან
იმიპენემ/ცილასტატინი: 500-1000 მგ ინტრავენურად ყოველ 6 საათში ერთხელ
მეტი იმიპენემ/ცილასტატინიდოზა მიეკუთვნება იმიპენემის კომპონენტს.
ან
მეროპენემი: 1-2 გ ინტრავენურად 8 საათში ერთხელ
ან
ერტაპენემი: 1 გ ინტრავენურად ყოველ 24 საათში
გულმკერდის ფიზიოთერაპია და პოსტურალური დრენაჟი
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
ფილტვის დიდი აბსცესის დროს, პაციენტების მოთავსებამ გვერდით მწოლიარე მდგომარეობაში აბსცესის მხარეს, როდესაც აბსცესი დაბლა მოექცევა, შესაძლოა თავიდან აგვაცილოს შიგთავსის უეცარი გამოთავისუფლება, რაც იწვევს ასფიქსიას ან ინფექციის გავრცელებას ფილტვის სხვა სეგმენტებზე. გულმკერდის ფიზიოთერაპიამ და პოსტურულმა დრენაჟმა შესაძლოა გააუმჯობესოს ჩირქოვანი და ნეკროზული აბსცესის შიგთავსის კლირენსი.
ქირურგიული ჩარევა
ინტერვენციული დრენაჟი ტარდება გაუხსნელი აბსცესების შემთხვევაში (განსაკუთრებით თუ ასოცირდება ემპიემასთან), მედიკამენტური მკურნალობისადმი რეზისტენტობის, მნიშვნელოვანი სისხლდენის ან დიდი აბსცესების დროს (>6 სმ).[10]Walters J, Foley N, Molyneux M. Continuing education in anaesthesia, critical care and pain: pus in the thorax: management of empyema and lung abscess. 2011 Dec 1;11(6):229-33. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1743181617301968 [47]Mueller PR, Berlin L. Complications of lung abscess aspiration and drainage. AJR Am J Roentgenol. 2002 May;178(5):1083-6. http://www.ajronline.org/doi/full/10.2214/ajr.178.5.1781083 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11959705?tool=bestpractice.com [48]vanSonnenberg E, D'Agostino HB, Casola G, et al. Lung abscess: CT-guided drainage. Radiology. 1991 Feb;178(2):347-51. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1987590?tool=bestpractice.com [49]Estrera AS, Platt MR, Mills LJ, et al. Primary lung abscess. J Thorac Cardiovasc Surg. 1980 Feb;79(2):275-82. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7351852?tool=bestpractice.com [50]American College of Radiology. ACR appropriateness criteria: radiologic management of infected fluid collections. 2019 [internet publication]. https://acsearch.acr.org/docs/69345/Narrative ყველა პროცედურა უნდა შესრულდეს სათანადოდ მომზადებული კონსულტანტის მიერ შესაბამისად აღჭურვილ დაწესებულებაში.
ვიდეოკონტროლირებადი თორაკოსკოპია ნაკლებად ინვაზიური მიდგომაა რეზექციასთან შედარებით.[51]Harris RJ, Kavuru MS, Rice TW, et al. The diagnostic and therapeutic utility of thoracoscopy: a review. Chest. 1995 Sep;108(3):828-41. http://journal.chestnet.org/article/S0012-3692(16)34239-8/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7656641?tool=bestpractice.com
დაზიანებული წილის ან სეგმენტის რეზექცია: სათადარიგო გზაა იმ პაციენტებისათვის, რომლებთანაც არ ვლინდება დამყოლობა ანტიბიოტიკო და სხვა ტიპის თერაპიაზე. უფრო მეტად საჭიროა დიდი ღრუების, მასიური სისხლდენის, თანმხლები პლევრული ემპიემის, ნეოპლაზმების ან მულტირეზისტენტული ბაქტერიებით ან სოკოებით გამოწვეული ინფექციების მქონე პაციენტებისთვის.[52]Bartlett JG. Lung abscess. In: Baum GL, Wolinsky E, eds. Textbook of pulmonary diseases. 5th ed. Boston, MA: Little, Brown; 1994:607-620. ფილტვის რეზექციის შემდეგ გადარჩენის მაჩვენებელი მერყეობს 89%-დან 95%-მდე.
პერკუტანული CT სკანირება ან ულტრაბგერითი დრენაჟი: საუკეთესო შედეგები, თუმცა კონსერვატული მართვის მსგავსი გართულებების სიხშირე.[53]Lin Q, Jin M, Luo Y, et al. Efficacy and safety of percutaneous tube drainage in lung abscess: a systematic review and meta-analysis. Expert Rev Respir Med. 2020 Sep;14(9):949-56. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32421402?tool=bestpractice.com ეს არის ეფექტური და უსაფრთხო, მარცხი ძირითადად ხდება მთავარი გართულების გამო (თვითონ ფილტვის პათოლოგიური პარენქიმის გამო).[54]Lee JH, Hong H, Tamburrini M, et al. Percutaneous transthoracic catheter drainage for lung abscess: a systematic review and meta-analysis. Eur Radiol. 2022 Feb;32(2):1184-94. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34327579?tool=bestpractice.com
ემპირიული ინტრავენული ანტიბიოტიკები
ტიპური კლინიკური გამოვლინებისა და რადიოლოგიური ნიშნების არსებობის შემთხვევაში, დაიწყეთ ემპირიული ინტრავენური ანტიბიოტიკოთერაპია მანამდე, სანამ დასრულდება კულტურის კვლევა. მას შემდეგ რაც კულტურის კვლევის პასუხები ცნობილი გახდება, ანტიბიოტიკები უნდა დაინიშნოს კულტურის მგრძნობელობის მიხედვით. ორალურ თერაპიაზე გადასვლა შესაძლებელია, როდესაც პაციენტს შეეძლება ენტერული კვება და აღენიშნება კლინიკური პასუხი.
პენიცილინზე და ცეფალოსპორინებზე ალერგიის მქონე პაციენტებს გრამ-ნეგატიურ პათოგენებზე ზემოქმედებისათვის შესაძლებელია დაენიშნოთ კლინდამიცინით მკურნალობა აზტრეონამთან, ციპროფლოქსაცინთან ან ლევოფლოქსაცინთან კომბინაციაში.
მკურნალობა, როგორც წესი, გრძელდება სულ მცირე 6-8 კვირა. თერაპიული პასუხის მონიტორინგისთვის გულმკერდის განმეორებითი რენტგენოგრაფია გამოიყენება.
პირველადი პარამეტრები
აზტრეონამი: 1-2 გ ინტრავენურად ყოველ 6-8 საათში
იყოს
ციპროფლოქსაცინი: 400 მგ ინტრავენურად, ყოველ 8 საათში
იყოს
ლევოფლოქსაცინი: 750 მგ ინტრავენურად, ყოველ 24 საათში
--და--
კლინდამიცინი: 600-900 მგ ინტრავენურად ყოველ 8 საათში
გულმკერდის ფიზიოთერაპია და პოსტურალური დრენაჟი
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
ფილტვის დიდი აბსცესის დროს, პაციენტების მოთავსებამ გვერდით მწოლიარე მდგომარეობაში აბსცესის მხარეს, როდესაც აბსცესი დაბლა მოექცევა, შესაძლოა თავიდან აგვაცილოს შიგთავსის უეცარი გამოთავისუფლება, რაც იწვევს ასფიქსიას ან ინფექციის გავრცელებას ფილტვის სხვა სეგმენტებზე. გულმკერდის ფიზიოთერაპიამ და პოსტურულმა დრენაჟმა შესაძლოა გააუმჯობესოს ჩირქოვანი და ნეკროზული აბსცესის შიგთავსის კლირენსი.
ქირურგიული ჩარევა
ინტერვენციული დრენაჟი ტარდება გაუხსნელი აბსცესების შემთხვევაში (განსაკუთრებით თუ ასოცირდება ემპიემასთან), მედიკამენტური მკურნალობისადმი რეზისტენტობის, მნიშვნელოვანი სისხლდენის ან დიდი აბსცესების დროს (>6 სმ).[10]Walters J, Foley N, Molyneux M. Continuing education in anaesthesia, critical care and pain: pus in the thorax: management of empyema and lung abscess. 2011 Dec 1;11(6):229-33. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1743181617301968 [47]Mueller PR, Berlin L. Complications of lung abscess aspiration and drainage. AJR Am J Roentgenol. 2002 May;178(5):1083-6. http://www.ajronline.org/doi/full/10.2214/ajr.178.5.1781083 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11959705?tool=bestpractice.com [48]vanSonnenberg E, D'Agostino HB, Casola G, et al. Lung abscess: CT-guided drainage. Radiology. 1991 Feb;178(2):347-51. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1987590?tool=bestpractice.com [49]Estrera AS, Platt MR, Mills LJ, et al. Primary lung abscess. J Thorac Cardiovasc Surg. 1980 Feb;79(2):275-82. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7351852?tool=bestpractice.com [50]American College of Radiology. ACR appropriateness criteria: radiologic management of infected fluid collections. 2019 [internet publication]. https://acsearch.acr.org/docs/69345/Narrative ყველა პროცედურა უნდა შესრულდეს სათანადოდ მომზადებული კონსულტანტის მიერ შესაბამისად აღჭურვილ დაწესებულებაში.
ვიდეოკონტროლირებადი თორაკოსკოპია ნაკლებად ინვაზიური მიდგომაა რეზექციასთან შედარებით.[51]Harris RJ, Kavuru MS, Rice TW, et al. The diagnostic and therapeutic utility of thoracoscopy: a review. Chest. 1995 Sep;108(3):828-41. http://journal.chestnet.org/article/S0012-3692(16)34239-8/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7656641?tool=bestpractice.com
დაზიანებული წილის ან სეგმენტის რეზექცია: სათადარიგო გზაა იმ პაციენტებისათვის, რომლებთანაც არ ვლინდება დამყოლობა ანტიბიოტიკო და სხვა ტიპის თერაპიაზე. უფრო მეტად საჭიროა დიდი ღრუების, მასიური სისხლდენის, თანმხლები პლევრული ემპიემის, ნეოპლაზმების ან მულტირეზისტენტული ბაქტერიებით ან სოკოებით გამოწვეული ინფექციების მქონე პაციენტებისთვის.[52]Bartlett JG. Lung abscess. In: Baum GL, Wolinsky E, eds. Textbook of pulmonary diseases. 5th ed. Boston, MA: Little, Brown; 1994:607-620. ფილტვის რეზექციის შემდეგ გადარჩენის მაჩვენებელი მერყეობს 89%-დან 95%-მდე.
პერკუტანული CT სკანირება ან ულტრაბგერითი დრენაჟი: საუკეთესო შედეგები, თუმცა კონსერვატული მართვის მსგავსი გართულებების სიხშირე.[53]Lin Q, Jin M, Luo Y, et al. Efficacy and safety of percutaneous tube drainage in lung abscess: a systematic review and meta-analysis. Expert Rev Respir Med. 2020 Sep;14(9):949-56. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32421402?tool=bestpractice.com ეს არის ეფექტური და უსაფრთხო, მარცხი ძირითადად ხდება მთავარი გართულების გამო (თვითონ ფილტვის პათოლოგიური პარენქიმის გამო).[54]Lee JH, Hong H, Tamburrini M, et al. Percutaneous transthoracic catheter drainage for lung abscess: a systematic review and meta-analysis. Eur Radiol. 2022 Feb;32(2):1184-94. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34327579?tool=bestpractice.com
გრამუარყოფითი ან მულტი რეზისტენტული ორგანიზმის დაბალი ალბათობა
ემპირიული პერორალური ანტიბიოტიკები
მას შემდეგ რაც კულტურის კვლევის პასუხები ცნობილი გახდება, ანტიბიოტიკები უნდა დაინიშნოს კულტურის მგრძნობელობის მიხედვით. ორალურ თერაპიაზე გადასვლა შესაძლებელია, როდესაც პაციენტს შეეძლება ენტერული კვება და აღენიშნება კლინიკური პასუხი.
კლინდამიცინი სავარაუდოდ უპირატესია პენიცილინზე, მაგრამ, რადგან მისი სპექტრი იზღუდება გრამდადებითი მიკრობებით, საჭიროა მეორე ან მესამე თაობის ცეფალოსპორინთან კომბინაცია.[43]Levison ME, Mangura CT, Lorber B, et al. Clindamycin compared with penicillin for the treatment of anaerobic lung abscess. Ann Intern Med. 1983 Apr;98(4):466-71. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6838068?tool=bestpractice.com [44]Ewig S, Schäfer H. Treatment of community-acquired lung abscess associated with aspiration [in German]. Pneumologie. 2001 Sep;55(9):431-7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11536067?tool=bestpractice.com [45]Marik PE, Careau P. The role of anaerobes in patients with ventilator-associated pneumonia and aspiration pneumonia: a prospective study. Chest. 1999 Jan;115(1):178-83. http://journal.chestnet.org/article/S0012-3692(15)38101-0/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9925081?tool=bestpractice.com
მიკრობული მულტირეზისტენტობის მაღალი რისკის პაციენტებთან პენიცილინი პლუს მეტრონიდაზოლი არ უნდა დაენიშნოს.
მკურნალობა, როგორც წესი, გრძელდება სულ მცირე 6-8 კვირა. გულმკერდის სერიული რენტგენოგრაფია თერაპიული პასუხის მონიტორინგისთვის გამოიყენება.
პირველადი პარამეტრები
ამოქსიცილინ/კლავულანატი: 500 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ, ან 875 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ
მეტი ამოქსიცილინ/კლავულანატიდოზა ეხება ამოქსიცილინის კომპონენტს.
ან
ცეფუროქსიმი: 500 მგ პერორალურად დღეში 2-3-ჯერ
და
კლინდამიცინი: 300-600 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ
მეორეული ვარიანტები
ფენოქსიმეთილპენიცილინი: 500 მგ პერორალურად დღეში 3-4-ჯერ
და
მეტრონიდაზოლი: 500 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ
გულმკერდის ფიზიოთერაპია და პოსტურალური დრენაჟი
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
ფილტვის დიდი აბსცესის დროს, პაციენტების მოთავსებამ გვერდით მწოლიარე მდგომარეობაში აბსცესის მხარეს, როდესაც აბსცესი დაბლა მოექცევა, შესაძლოა თავიდან აგვაცილოს შიგთავსის უეცარი გამოთავისუფლება, რაც იწვევს ასფიქსიას ან ინფექციის გავრცელებას ფილტვის სხვა სეგმენტებზე. გულმკერდის ფიზიოთერაპიამ და პოსტურულმა დრენაჟმა შესაძლოა გააუმჯობესოს ჩირქოვანი და ნეკროზული აბსცესის შიგთავსის კლირენსი.
ემპირიული პერორალური ანტიბიოტიკები
მას შემდეგ რაც კულტურის კვლევის პასუხები ცნობილი გახდება, ანტიბიოტიკები უნდა დაინიშნოს კულტურის მგრძნობელობის მიხედვით. ორალურ თერაპიაზე გადასვლა შესაძლებელია, როდესაც პაციენტს შეეძლება ენტერული კვება და აღენიშნება კლინიკური პასუხი.
პენიცილინზე და ცეფალოსპორინებზე ალერგიის მქონე პაციენტებს გრამ-უარყოფითი პათოგენების გასანადგურებლად უნდა დაენიშნოთ კლინდამიცინით მკურნალობა ციპროფლოქსაცინთან ან ლევოფლოქსაცინთან კომბინაციაში.
მკურნალობა, როგორც წესი, გრძელდება სულ მცირე 6-8 კვირა. თერაპიული პასუხის მონიტორინგისთვის გულმკერდის განმეორებითი რენტგენოგრაფია გამოიყენება.
პირველადი პარამეტრები
ციპროფლოქსაცინი: 500-750 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ
იყოს
ლევოფლოქსაცინი: 500-750 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ
--და--
კლინდამიცინი: 300-600 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ
გულმკერდის ფიზიოთერაპია და პოსტურალური დრენაჟი
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
ფილტვის დიდი აბსცესის დროს, პაციენტების მოთავსებამ გვერდით მწოლიარე მდგომარეობაში აბსცესის მხარეს, როდესაც აბსცესი დაბლა მოექცევა, შესაძლოა თავიდან აგვაცილოს შიგთავსის უეცარი გამოთავისუფლება, რაც იწვევს ასფიქსიას ან ინფექციის გავრცელებას ფილტვის სხვა სეგმენტებზე. გულმკერდის ფიზიოთერაპიამ და პოსტურულმა დრენაჟმა შესაძლოა გააუმჯობესოს ჩირქოვანი და ნეკროზული აბსცესის შიგთავსის კლირენსი.
გრამუარყოფითი ორგანიზმების ან მულტი რეზისტენტული ორგანიზმის მაღალი ალბათობა: პენიცილინზე/ცეფალოსპორინზე ალერგიით ან ალერგიის გარეშე
ემპირიული პერორალური ანტიბიოტიკები
მას შემდეგ რაც კულტურის კვლევის პასუხები ცნობილი გახდება, ანტიბიოტიკები უნდა დაინიშნოს კულტურის მგრძნობელობის მიხედვით. ორალურ თერაპიაზე გადასვლა შესაძლებელია, როდესაც პაციენტს შეეძლება ენტერული კვება და აღენიშნება კლინიკური პასუხი.
კლინდამიცინი ციპროფლოქსაცინთან ან ლევოფლოქსაცინთან წარმოადგენს სასარგებლო კომბინაციას, როდესაც არსებობს ეჭვი ისეთ გრამუარყოფით ორგანიზმებზე, როგორიცაა მაგალითად, Pseudomonas aeruginosa.[20]Daley D, Mulgrave L, Munro S, et al. An evaluation of the in vitro activity of piperacillin/tazobactam. Pathology. 1996 May;28(2):167-72. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8743825?tool=bestpractice.com
მკურნალობა, როგორც წესი, გრძელდება სულ მცირე 6-8 კვირა. თერაპიული პასუხის მონიტორინგისთვის გულმკერდის განმეორებითი რენტგენოგრაფია გამოიყენება.
პირველადი პარამეტრები
ციპროფლოქსაცინი: 750 მგ პერორულად დღეში ორჯერ
იყოს
ლევოფლოქსაცინი: 750 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ
--და--
კლინდამიცინი: 300-600 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ
გულმკერდის ფიზიოთერაპია და პოსტურალური დრენაჟი
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
ფილტვის დიდი აბსცესის დროს, პაციენტების მოთავსებამ გვერდით მწოლიარე მდგომარეობაში აბსცესის მხარეს, როდესაც აბსცესი დაბლა მოექცევა, შესაძლოა თავიდან აგვაცილოს შიგთავსის უეცარი გამოთავისუფლება, რაც იწვევს ასფიქსიას ან ინფექციის გავრცელებას ფილტვის სხვა სეგმენტებზე. გულმკერდის ფიზიოთერაპიამ და პოსტურულმა დრენაჟმა შესაძლოა გააუმჯობესოს ჩირქოვანი და ნეკროზული აბსცესის შიგთავსის კლირენსი.
აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას