ანამნეზი და გასინჯვა

ძირითადი დიაგნოსტიკური ფაქტორები

ხშირი

რისკ-ფაქტორების არსებობა

ძირითადი რისკ-ფაქტორები მოიცავს კუჭის შიგთავსის ასპირაციისკენ მიდრეკილებას, პირის ღრუს არასათანადო ჰიგიენას და კბილის ექსტრაქციას, ბრონქოობსტრუქციას (ავთვისებიანი, უცხო სხეული), იმუნიტეტის დაქვეითებას (ქიმიოთერაპია, ორგანოების ტრანსპლანტაცია, კორტიკოსტეროიდებით მკურნალობა, აივ ინფექცია), ქრონიკულ დაავადებებს (ფქოდ, ბრონქოექტაზია, შაქრიანი დიაბეტი, სკლეროდერმია, საყლაპავის დივერტიკული, ღვიძლის და თირკმელების დაავადება), ფილტვგარე სეფსისს (ტრიკუსპიდური სარქვლის ენდოკარდიტი, სეპტიკური თრომბოფლებიტი) და პნევმონიას.

ცხელება

მწვავე ცხელების გამოვლინება (მაგ., >38.5°C [>101°F]) მწვავე ინფექციის დროს. ქრონიკული ინფექციების დროს, სუბფებრილური ცხელება შესაძლოა გაგრძელდეს რამდენიმე კვირის ან მეტის განმავლობაში.

პროდუქტიული ხველა

როგორც წესი, პროდუქტიული ხველა ჩირქოვანი ნახველით. დაავადებიდან მეორე ან მესამე კვირას იწყება დიდი ოდენობით ჩირქოვანი გამონადენის ამოხველება. ჩირქოვანი ნახველი აღენიშნება პაციენტების დაახოებით 50%-ს. აღნიშნული ცუდი სუნის მქონე ნახველი მაღალი ალბათობით მიუთითებს ანაერობულ ინფექციაზე.[2]

იშვიათი

კავერნოზული (ამფორული) სუნთქვითი ხმიანობა

შესაძლებელია აბსცესის თავზე მოსმენა და წააგავს ბოთლის ყელში ჩაბერვისას გამოცემულ ხმას.

სხვა დიაგნოსტიკური ფაქტორები

ხშირი

გულის შუილი

ახლად დაწყებული ან გაუარესებული გულის შუილები წარმოადგენს ბაქტერიული ენდოკარდიტის ნიშნებს, რამაც შესაძლებელია გამოიწვიოს ფილტვის აბსცესი სეპტიკური ემბოლიით.

გულმკერდი პლევრიტული ტკივილიგულმკერდის პლევრიტული ტკივილი

ფილტვის აბსცესის მწვავე სიმპტომი. პულმონური ემბოლიის სიმპტომი, რომელიც წინ უძღვის პერსისტენტული ცხელებას მეორადად, პულმონური ინფარქტის დროს ინფექციის შედეგად განვითარებული ფილტვის აბსცესის დროს.

კონსტიტუციური სიმპტომები

ღამის ოფლიანობა, შეუძლოდ ყოფნა და წონაში კლება ქრონიკული აბსცესის დამახასიათებელი სიმპტომებია.

კახექსია

ქრონიკული აბსცესის შემთხვევაში, შესაძლოა აშკარა იყოს ცუდი კვებითი სტატუსი კახექსიით და სიფერმკრთალით (კანის და სუბკონიუნქტივალური).

სიფერმკრთალე

ქრონიკული აბსცესის შემთხვევაში, შესაძლოა აშკარა იყოს ცუდი კვებითი სტატუსი კახექსიით და სიფერმკრთალით (კანის და სუბკონიუნქტივალური), რაც ქრონიკული დაავადების ანემიისას მეორეულად ვითარდება.

ღრძილების დაავადება

შესაძლებელია აღინიშნებოდეს ღრძილების დაავადების ნიშნები ჰალიტოზთან ერთად.

ჰალითოზი

შესაძლებელია აღინიშნებოდეს ღრძილების დაავადების ნიშნები ჰალიტოზთან ერთად.

ღებინების რეფლექსის არარსებობა

შესაძლოა არ არსებობდეს ისეთი ფონური ნევროლოგიური დაავადების მქონე პაციენტებში, როგორიცაა მაგალითად, ინსულტი.

იშვიათი

ქოშინი

ფილტვის ემბოლიის სიმპტომი, რომელიც წინ უძღვის პერსისტენტული ცხელების განვითარებას ფილტვის აბსცესისას, ფილტვის ინფარქტის ინფექციის მეორეულ სიმპტომს წარმოადგენს.

ჰემოპტიზი

შესაძლოა აღინიშნებოდეს ფილტვის ქრონიკული აბსცესისას და როგორც წესი არის უმნიშვნელო, თუმცა, შეიძლება იყოს მასიურიც.[28]

ფილტვის ემბოლიის სიმპტომი, რომელიც წინ უძღვის პერსისტენტული ცხელების განვითარებას ფილტვის აბსცესისას, ფილტვის ინფარქტის ინფექციის მეორეულ სიმპტომს წარმოადგენს.

ჟრჟოლა

მიუხედავად იმისა, რომ თითქმის არასოდეს ყოფილა მოხსენებული, შემცივნება და კანკალი შეიძლება გამოვლინდეს ფილტვის აბსცესის დროს, რომელიც მეორადად ვითარდება მარჯვენამხრივი (ტრიკუსპიდური სარქველი) ბაქტერიული ენდოკარდიტის დროს, სეპტიური ემბოლიის შედეგად ან თრომბოფლებიტის დროს ბაქტერიემიის შედეგად.

სისუსტე

ბაქტერიული ენდოკარდიტის არასპეციფიკური სიმპტომი, რამაც სეპტიკური ემბოლიის საშუალებით შესაძლებელია ფილტვის აბსცესი გამოიწვიოს.

ართრალგია

ბაქტერიული ენდოკარდიტის სიმპტომი, რამაც შესაძლებელია გამოიწვიოს ფილტვის აბსცესი სეპტიკური ემბოლიის საშუალებით.

ჰემორაგიული დაზიანებები

კანის და თვალის ბადურა გარსის დაზიანებები წარმოადგენს ბაქტერიული ენდოკარდიტის ნიშნებს, რამაც შეიძლება ფილტვის აბსცესი სეპტიკური ემბოლიის შედეგად გამოიწვიოს.

კრეპიტაცია

ისმინება ასოცირებული პარენქიმის კონსოლიდაციისას.

ბრონქული სუნთქვა

ისმინება ასოცირებული პარენქიმის კონსოლიდაციისას.

სუნთქვის ხმიანობის დაქვეითება

ისმინება ასოცირებული ემპიემის არსებობისას.

მუდმივი ცალმხრივი ხიხინი

მუდმივი ხიხინი, რომელიც შემოსაზღვრულია 1 ჰემითორაქსით, მიუთითებს სასუნთქი გზების ობსტრუქციაზე, რაც შესაძლებელია გამოწვეული იყოს სიმსივნით ან უცხო სხეულით.

რისკფაქტორები

ძლიერი

კუჭის შიგთავსის ასპირაციისადმი მიდრეკილება

დაქვეითებული ცნობიერება და საყლაპავის დაქვეითებული რეფლექსი ხელს უწყობს კუჭის შიგთავსის ასპირაციას და აქედან გამომდინარე ითვლება ფილტვის აბსცესების განვითარების ძირითად რისკ-ფაქტორებად.[4][9][18]​​​[25][26]​​​ ასპირაციის გამომწვევია: ალკოჰოლური სტუპორუ, კრუნჩხვა, ინსულტი, ნევროლოგიური ბულბარული დისფუნქცია, წამლის დოზის გადაჭარბება, ზოგადი ანესთეზია, სტომატოლოგიური ან ოროფარინგეული ქირურგია, საყლაპავისმიერი დაავადება (სტრიქტურა, ავთვისებიანი სიმსივნე, რეფლუქსი და დივერტიკული) და ნაზოგასტრალური ან ენდოტრაქეული მილები.

პირის ღრუს არასაკმარისი ჰიგიენა და კბილის ექსტრაქცია

ხშირია ღრძილების დაავადება და სტომატოლოგიური ჰიგიენის დარღვევა, რაც ხელს უწყობს პირის ღრუს ანაერობული ორგანიზმების მაღალ სიმჭიდროვეს, განსაკუთრებით ღრძილების ნაპრალებში. ამის საპირისპიროდ, ანაერობული ფილტვის აბსცესები იშვიათია უკბილო პაციენტებში. ასევე რისკ-ფაქტორს წარმოადგენს კბილის ექსტრაქცია.

ბრონქის ობსტრუქცია

კარცინომამ, უცხო სხეულმა, გაფართოებული ლიმფური კვანძის მიერ გარეგანმა კომპრესიამ შეიძლება გამოიწვიოს ობსტრუქცია, რაც აფერხებს ასპირირებული სეკრეტისგან ეფექტურ გაწმენდას, ხელს უწყობს ობსტრუქციის ადგილის დისტალურად ინფექციის წარმოქმნას.

იმუნოსუპრესია

ძირითადი რისკ-ფაქტორებია ქიმიოთერაპია, ორგანოების ტრანსპლანტაცია, კორტიკოსტეროიდული თერაპია, აივ ინფექციის გამო.[9][26][27]

ქრონიკული დაავადება

ძირითადი რისკ-ფაქტორებია ფონური რესპირატორული დაავადებები(ფქოდი და ბრონქოექტაზია), შაქრიანი დიაბეტი, სკლეროდერმია და ღვიძლის ან თირკმელების დაავადებები.[9][26][27]

ფილტვგარეშე სეფსისი

ფილტვის მეტასტაზური აბსცესი შეიძლება გამოიწვიოს ფილტვგარეშე ინფექციამ, მაგალითად ბაქტერიული ენდოკარდიტის დროს(სამკარიანი სარქველის დაზიანება) განვითარებულმა სეპტიკურმა პულმონურმა ემბოლიამ ამ სეპტიკურმა თრომბოფლებიტმა.[21][23]

პნევმონია

წინმსწრები პნევმონია  ხშირია და, როგორც წესი, იწვევს მონომიკრობულ აბსცესს, რომელიც გამოწვეულია აერობული ბაქტერიებით (მაგ. Staphylococcus aureus, Klebsiella pneumoniae, Haemophilus influenzae, Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli, Pasteurella multocida, Legreptoneneco Aureus, Burkholladeria. კოკები).[9][18]​ ფონური პნევმონია ასევე ასოცირდება გაზრდილ სიკვდილიანობასთან.

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას