მკურნალობის ალგორითმი

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება

მწვავე

ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :

1-ლი რიგის – დაკვირვება: მონიტორინგი ან ბუდეზონიდი

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
მსუბუქად აქტიური
1-ლი რიგის – 

დაკვირვება: მონიტორინგი ან ბუდეზონიდი

ბუდესონიდის ან 5-ASA თერაპიის მონიტორინგი

პერორალური ბუდეზონიდი (მოდიფიცირებული გამოთავისუფლების კორტიკოსტეროიდი, რომელიც აქტიურია განსაკუთრებით ტერმინალურ ილეუმზე) არის სასურველი მკურნალობა რემისიის ინდუცირებისთვის მსუბუქი და ზომიერად აქტიური ლოკალიზებული ileocaecal CD-ში.[90] ორალური ბუდეზონიდი (კორტიკოსტეროიდი,რომელიც აქტიურია კონკრეტულად თეძოს ნაწლავის ტერმინალური ნაწილის წინააღმდეგ) უპირატესი მკურნალობაა რემისიის ფაზის წარმოქმნისთვის, მაშინ როდესაც ვლინდება მსუბუქად აქტიური, ილიოცეკალურ მიდამოში არსებული კრონის დაავადება. ნაჩვენებია, რომ ის აღემატება როგორც პლაცებოს, ასევე ამინოსალიცილატებს.[89][112]

ბუდესონიდის ხანმოკლე ეფექტი სტანდარტული კორტიკოსტეროიდების ეფექტზე ნაკლებია და შესაბამისად მას აქვს ლიმიტირებული როლი მძიმე ფორმის დაავადების მქონე პაციენტებში ან მსხვილი ნაწლავის უფრო ექსტენსიური ჩართულობის დროს. ბუდესონიდს აქვს გვერდითი ეფექტებისა და სხვა კორტიკოსტეროიდებთან შედარებით გამოხატული თირკმლის სუპრესიის დაბალი ალბათობა.[90][113][114] [ Cochrane Clinical Answers logo ]

პირველადი პარამეტრები

ბუდესონიდი: 9 მგ პერორალურად (გარსიანი) დღეში ერთხელ დილით, მაქსიმუმ 8 კვირა; შესაძლოა შევამციროთ 6 მგ-მდე მკურნალობის შეწყვეტამდე 2 კვირით ადრე

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
მსუბუქად აქტიური
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ექსტრა ინტესტინალური გამოვლინებების მენეჯმენტი[78]

1-ლი რიგის – ბუდეზონიდი ან სტანდარტული პერორალური კორტიკოსტეროიდები (გამოიყენეთ ანტი-რეციდივის მანამდე ეფექტური მკურნალობა)

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი.
1-ლი რიგის – 

ბუდეზონიდი ან სტანდარტული პერორალური კორტიკოსტეროიდები (გამოიყენეთ ანტი-რეციდივის მანამდე ეფექტური მკურნალობა)

ნაჩვენებია, რომ პერორალური ბუდეზონიდი უფრო მეტად იწვევს რემისიას, ვიდრე ამინოსალიცილატები ან პლაცებო, და უნდა იქნას გამოყენებული სისტემური კორტიკოსტეროიდების (მაგ. პრედნიზოლონი) შეზღუდულ ტერმინალურ ილეალური/აღმავალი მსხვილი ნაწლავის CD-სთვის.[89][90][117]

ორალურ სისტემურ კორტიკოსტეროიდებს აქვს დადასტურებული ეფექტურობა რემისიის გამოწვევაში.[118] თუმცა, კორტიკოსტეროიდებს აქვთ მნიშვნელოვანი არასასურველი ეფექტების პროფილი და შეიძლება გამოიწვიოს სერიოზული ინფექცია, განსაკუთრებით ჰოსპიტალიზირებულ ხანდაზმულ პაციენტებში.[119][120][121]

ეს გართულებები ხშირად საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას. გარდა ამისა, ხანგრძლივი გამოყენება იწვევს იმუნოსუპრესიას.

პირველადი პარამეტრები

ბუდესონიდი: 9 მგ პერორალურად (გარსიანი) დღეში ერთხელ დილით, მაქსიმუმ 8 კვირა; შესაძლოა შევამციროთ 6 მგ-მდე მკურნალობის შეწყვეტამდე 2 კვირით ადრე

მეორეული ვარიანტები

პრენდიზოლონი: 0.5-0.75 მგ/კგ/დღეში ორალურად, თანდათანობით უნდა შემცირდეს დოზა პასუხიდან გამომდინარე.

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი.
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი.
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

მე-2 რიგის – იმუნომოდულატორული თერაპია + ორალური კორტიკოსტეროიდები თანდათანობით შემცირებადი დოზით

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი.
მე-2 რიგის – 

იმუნომოდულატორული თერაპია + ორალური კორტიკოსტეროიდები თანდათანობით შემცირებადი დოზით

იმუნომოდულატორები (მაგ., აზათიოპრინი, მერკაპტოპურინი, მეტოტრექსატი) ჩვეულებრივ გამოიყენება კორტიკოსტეროიდებთან კომბინაციაში, როგორც კორტიკოსტეროიდების შემნახველი აგენტები, რათა ხელი შეუწყოს რემისიის ინდუქციას აქტიურ CD-ში, თუმცა მათი ეფექტურობის კლინიკური მტკიცებულებები ურთიერთსაწინააღმდეგო და საკამათო იყო.[122] კორტიკოსტეროიდების დოზა თანდათანობით უნდა შემცირდეს.

იმუნომოდულატორები არ არის რეკომენდებული მონოთერაპიულად რემისიის ინდუქციისთვის.[90][118] მეტოტრექსატი შეიძლება განიხილებოდეს კორტიკოსტეროიდზე დამოკიდებულ პაციენტებში, რომელთც არ აქვთ ალტერნატიული ვარიანტები, თუმცა მტკიცებულება რემისიის ინდუქციის შესახებ სუსტია.[90][123] [ Cochrane Clinical Answers logo ]

მეთოტრექსატი არის პირველი რიგის იმუნოოსუპრესანტი იმ პაციენტებში,რომელთაც აქვთ კრონის დაავადებასთან ასოცირებული ართროპათია. მას შემდეგ რაც კლინიკური პასუხი გამოვლინდება შიდაკუნთოვანი მეთოტრექსატით, შესაძლებელია მისი შეცვლა ორალური მეთოტრექსატით.

კლინიცისტებმა უნდა გაითვალისწინონ სპეციფიკური სიფრთხილე იმუნომოდულატორების გამოყენებასთან დაკავშირებით.

პირველადი პარამეტრები

აზათიოპრინი: 1-2.5 მგ/კგ/დოზა ორალურად დღეში ერთხელ

ან

მერკაპტოპურინი: 0.75-1.5 მგ/კგ/დღეში ორალურად

მეორეული ვარიანტები

მეთოტრექსატი: 25მგ ორალურად/კანქვეშ/შიდაკუნთოვანი კვირაში ერთხელ

და

ფოლიუმმჟავა: 1 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი.
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი.
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

მე-3 რიგის – ბიოლოგიური თერაპია ± აზათიოპრინი + ორალური კორტიკოსტეროიდების თანდათანობით შემცირებადი დოზა

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი.
მე-3 რიგის – 

ბიოლოგიური თერაპია ± აზათიოპრინი + ორალური კორტიკოსტეროიდების თანდათანობით შემცირებადი დოზა

კორტიკოსტეროიდების ზემოქმედება მინიმუმამდე უნდა შემცირდეს CD-ით დაავადებულ პაციენტებში. ეფექტური მიდგომაა ბიოლოგიური აგენტების ადრეული დანერგვა, როგორიცაა სიმსივნის ნეკროზის ფაქტორი (TNF)-ალფა ინჰიბიტორები (მაგ., ინფლიქსიმაბი, ადალიმუმაბი, ცერტოლიზუმაბ პეგოლი).[90][118]

TNF-ალფა ინჰიბიტორებმს ინფლიქსიმაბს და ადალიმუმაბს გამოუვლინდა სასარგებლო შედეგები CD-ის მკურნალობაში.[127][128][129][130][131]

გრძელვადიანი ნარკოტიკების უსაფრთხოების პროფილი გაურკვეველია. შეიძლება მივიღოთ მძიმე იმუნოდეფიციტი, რის შედეგადაც განვითარდება სუპერინფექციები, შესაძლებელია ტუბერკულოზის რეაქტივაცია და ლიმფომის განვითარება.[133] ამ თერაპიის მიმართ ანტისხეულები პოტენციურ შეშფოთებას იწვევს, რადგან მათ შეიძლება გამოიწვიოს კლინიკური პასუხის დაკარგვა და შრატის დონის დაქვეითება.[134][135]

ამ მკურნალობის ეფექტურობა შეიძლება გაგრძელდეს 54 კვირამდე და შემცირდეს კორტიკოსტეროიდების საჭიროება.[1][136] კორტიკოსტეროიდების დოზა თანდათანობით უნდა შემცირდეს.

შეყვანისას და შეყვანიდან 30წუთში პაციენტებს შეიძლება განუვითარდეთ ცხელება, შეციება, ქავილი, ურტიკარია, გულმკერდის ტკივილი, ჰიპოტენზია, ჰიპერტენია და დისპნოე.

რემისიის გამოწვევის მიზნით, ინფლიქსიმაბით და თიოპურინით კომბინირებული მკურნალობა რეკომენდებულია ზომიერი და მძიმე CD-ით დაავადებულ პაციენტებში, რომელთაც გამოუვლინდათ არაადეკვატური პასუხი სტანდარტულ თერაპიაზე.[129]

კვლევებით ნაჩვენებია კომბინაციური იმუნომოდულატორული თერაპიის სარგებელი.[128][130][131][137][138]​​

ერთ-ერთი მეტა-ანალიზის შედეგად ჩანს, რომ ინფლიქსიმაბი უფრო ეფექტურია კორტიკოსტეროიდებით-თავისუფალი რემისიული ფაზის განვითარებისთვის, ვიდრე იმუნომოდულატორი აზათიოპრინი, თუმცა მნიშვნელოვანია, რომ აზათიოპრინისა და ინფლიქსიმაბის კომბინაციას უკეთესი შედეგი ჰქონდა, ვიდრე მხოლოდ ინფლიქსიმაბით მკურნალობას.[123] [ Cochrane Clinical Answers logo ] მეტა-ანალიზის მიხედვით, ადალიმუმაბი და ინფლიქსიმაბისა და აზათიოპრინის კომბინაცია ყველაზე ეფექტური თერაპიაა CD-ის რემისიის ინდუქციისა და შენარჩუნებისთვის.[130][131]

კომბინირებული მკურნალობა ასოცირდება იმუნოსუპრესიის მაღალ ხარისხთან და ლიმფომის უფრო მაღალ რისკთან; ამიტომ გამართლებული განსაკუთრებული სიფრთხილე.[129]

ევროპული გაიდლაინების მიხედვით, ადალიმუმაბით კომბინირებული თერაპია მონოთერაპიასთან შედარებით, არ არის რეკომენდებული.[129] ამერიკის გასტროენტეროლოგიის ასოციაცია რეკომენდაციას უწევს კომბინირებულ თერაპიას ადალიმუმაბის მონოთერაპიასთან შედარებით.[118]

Cochrane-ის მიმოხილვებიდან მიღებული მტკიცებულებები მხარს უჭერს ადალიმუმაბის ან ცერტოლიზუმაბ პეგოლის გამოყენებას, როგორც ეფექტური სამკურნალო საშუალებების რემისიის ინდუქციის მიზნით კლინიკური პასუხის მქონე პაციენტებში ზომიერი და მძიმედ აქტიური CD-ით.[129][132]

ბაზარზე გამოქვეყნდა TNF-ალფა ინჰიბიტორების რამდენიმე ბიოსიმილარი (მაგ., ინფლიქსიმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული, ადალიმუმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული); თუმცა, ხელმისაწვდომობა და გამოყენება განსხვავდება მდებარეობის მიხედვით. ბიოსიმილარი აგენტი ძალიან ჰგავს, მაგრამ არაა იდენტური, ორიგინალური ბიოლოგიური აგენტისა. ბიოსიმილარი აგენტები შედარებულია რეფერენს აგენტთან ხარისხის, უსაფრთხოებისა და ეფექტიანობის თვალსაზრისით.[106][107][108]

ვედოლიზუმაბი (ინტეგრინის რეცეპტორების ანტაგონისტი) და უსტეკინუმაბი (ინტერლეუკინის [IL]-12 და IL-23 ანტაგონისტი) შეიძლება გამოყენებულ იქნას TNF-ალფა ინჰიბიტორების ნაცვლად რემისიის ინდუქციისთვის CD-ში შერჩეულ პაციენტებში ან სადაც TNF-ალფა ინჰიბიტორი თერაპია წარუმატებელი იყო.[90][118][139][140][141][142][143][146]

ვედოლიზუმაბი რეკომენდირებულია ზომიერი და მძიმე ფორმის პაციენტებისთვის, რომელთაც არ შეუძლიათ ატანა ან წარსულში ჰქონდათ წარუმატებელი TNF-ალფა ინჰიბიტორული თერაპია.[59][90][140][144] აქვს კარგი უსაფრთხოების პროფილი, თუმცა კვლევები კვლავ მიმდინარეობს.[105][144][145]

Ustekinumab დამტკიცებულია ევროპასა და დიდ ბრიტანეთში ზომიერად ან მძიმედ აქტიური CD მქონე პაციენტების სამკურნალოდ, რომელთაც აქვთ არაადეკვატური პასუხი ან დაკარგეს პასუხი, აქვთ აუტანლობა ან უკუნაჩვენება სტანდარტული თერაპიის ან TNF-ალფა ინჰიბიტორებით თერაპიისა.[90][146] აშშ-ს სურსათისა და წამლის ადმინისტრაციის მტკიცებულებით, მოწოდებულია უსტეკინუმაბი ზომიერად ან მძიმედ აქტიური CD-ის სამკურნალოდ მოზრდილებში, რომელთაც აქვთ არაადეკვატური პასუხი იმუნომოდულატორების ან კორტიკოსტეროიდების მიმართ, ან უვლინდებათ აუტანლობა იმუნომოდულატორების ან კორტიკოსტეროიდების მიმართ, ან ვისანაც წარუმატებელი აიყო მკურნალობა ერთი ან მეტი TNF-ალფა ინჰიბიტორით.

კრონის დაავადებისას ვედოლიზუმაბ და უსტეკინუმაბ გამოყენება დამტკიცებულია ამერიკაში და სხვა ქვეყნებში, მაგრამ ევროპული წამლების სააგენტოს ჯერ არ დაუმტკიცებია ეს წამალი.[104][105][144][145]

თუმცა, იგივე სიფრთხილის ზომები მიიღება, როგორც TNF-ალფა ინჰიბიტორების შემთხვევაში, სანამ არ გახდება ცნობილი გრძელვადიანი მონაცემების შედეგები.

პირველადი პარამეტრები

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

და

აზათიოპრინი: 1-2.5 მგ/კგ/დოზა ორალურად დღეში ერთხელ

ან

ადალიმუმაბი: 160მგ კანქვეშ 1 კვირაში 0, 80 მგ, მე2 კვირაში, შემდეგ 40 მგ ყოველ 2 კვირაში ,დაიწყეთ მე4 კვირას.

ან

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ცერტოლიზუმაბ პეგოლ:: 400მგ კანქვეშ მიღება 0, 2, 4 კვირაზე, 400მგ ყოველ 4 კვირაში მე-8 კვირიდან

მეორეული ვარიანტები

ვედოლიზუმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი:: საწყისი (ინდუქციის) რეჟიმი: წონა ≤55 კგ: 260 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; წონა 56-85 კგ: 390 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; წონა >85 კგ: 520 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; შენარჩუნების რეჟიმი: 90 მგ კანქვეშ, ყოველ 8 კვირაში ერთხელ (იწყება ინდუქციის რეჟიმიდან 8 კვირაში)

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი.
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი.
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

1-ლი რიგის – ბიოლოგიური თერაპიის ადრე დაწყება + ორალური კორტიკოსტეროიდების დოზის თანდათანობითი კლება.

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: რეციდივი კორტიკოსტეროიდ -დამოკიდებული/ რეზისტენტული
1-ლი რიგის – 

ბიოლოგიური თერაპიის ადრე დაწყება + ორალური კორტიკოსტეროიდების დოზის თანდათანობითი კლება.

კორტიკოსტეროიდების ზემოქმედება მინიმუმამდე უნდა შემცირდეს CD-ით დაავადებულ პაციენტებში. ეფექტური მიდგომაა ბიოლოგიური აგენტების ადრეული დანერგვა, როგორიცაა სიმსივნის ნეკროზის ფაქტორი (TNF)-ალფა ინჰიბიტორები, განსაკუთრებით კორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებულ, კორტიკოსტეროიდებზე რეფრაქტერულ ან კორტიკოსტეროიდების აუტანლობა პაციენტებში.[90][118]

TNF-ალფა ინჰიბიტორებმს ინფლიქსიმაბს და ადალიმუმაბს გამოუვლინდა სასარგებლო შედეგები CD-ის მკურნალობაში.[127][128][129][130][131]

Cochrane-ის მიმოხილვებიდან მიღებული მტკიცებულებები მხარს უჭერს ადალიმუმაბის ან ცერტოლიზუმაბ პეგოლის გამოყენებას, როგორც ეფექტური სამკურნალო საშუალებების რემისიის ინდუქციის მიზნით კლინიკური პასუხის მქონე პაციენტებში ზომიერი და მძიმედ აქტიური CD-ით.[129][132]

გრძელვადიანი ნარკოტიკების უსაფრთხოების პროფილი გაურკვეველია. შეიძლება მივიღოთ მძიმე იმუნოდეფიციტი, რის შედეგადაც განვითარდება სუპერინფექციები, შესაძლებელია ტუბერკულოზის რეაქტივაცია და ლიმფომის განვითარება.[133] ამ თერაპიის მიმართ ანტისხეულები პოტენციურ შეშფოთებას იწვევს, რადგან მათ შეიძლება გამოიწვიოს კლინიკური პასუხის დაკარგვა და შრატის დონის დაქვეითება.[134][135] ამ მკურნალობის ეფექტურობა შეიძლება გაგრძელდეს 54 კვირამდე და შემცირდეს კორტიკოსტეროიდების საჭიროება.[1][136]

ბაზარზე გამოქვეყნდა TNF-ალფა ინჰიბიტორების რამდენიმე ბიოსიმილარი (მაგ., ინფლიქსიმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული, ადალიმუმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული); თუმცა, ხელმისაწვდომობა და გამოყენება განსხვავდება მდებარეობის მიხედვით. ბიოსიმილარი აგენტი ძალიან ჰგავს, მაგრამ არაა იდენტური, ორიგინალური ბიოლოგიური აგენტისა. ბიოსიმილარი აგენტები შედარებულია რეფერენს აგენტთან ხარისხის, უსაფრთხოებისა და ეფექტიანობის თვალსაზრისით.[106][107][108]

ვედოლიზუმაბი (ინტეგრინის რეცეპტორების ანტაგონისტი) და უსტეკინუმაბი (ინტერლეუკინის [IL]-12 და IL-23 ანტაგონისტი) შეიძლება გამოყენებულ იქნას TNF-ალფა ინჰიბიტორების თერაპიის ნაცვლად შერჩეულ პაციენტებში ან სადაც TNF-ალფა ინჰიბიტორებით თერაპია წარუმატებელი აღმოჩნდა.[90][118][139][140][141][142][143][146]

ვედოლიზუმაბი რეკომენდირებულია ზომიერი და მძიმე ფორმის პაციენტებისთვის, რომელთაც არ შეუძლიათ ატანა ან წარსულში ჰქონდათ წარუმატებელი TNF-ალფა ინჰიბიტორული თერაპია.[59][90][140][144] ნაჩვენებია, რომ მას აქვს უსაფრთხოების კარგი პროფილი, თუმცა ცდები მიმდინარეობს.[105][144][145]

Ustekinumab დამტკიცებულია ევროპასა და დიდ ბრიტანეთში ზომიერად ან მძიმედ აქტიური CD მქონე პაციენტების სამკურნალოდ, რომელთაც აქვთ არაადეკვატური პასუხი ან დაკარგეს პასუხი, აქვთ აუტანლობა ან უკუნაჩვენება სტანდარტული თერაპიის ან TNF-ალფა ინჰიბიტორებით თერაპიისა.[90][146] აშშ-ს სურსათისა და წამლის ადმინისტრაციის მტკიცებულებით, მოწოდებულია უსტეკინუმაბი ზომიერად ან მძიმედ აქტიური CD-ის სამკურნალოდ მოზრდილებში, რომელთაც აქვთ არაადეკვატური პასუხი იმუნომოდულატორების ან კორტიკოსტეროიდების მიმართ, ან უვლინდებათ აუტანლობა იმუნომოდულატორების ან კორტიკოსტეროიდების მიმართ, ან ვისანაც წარუმატებელი აიყო მკურნალობა ერთი ან მეტი TNF-ალფა ინჰიბიტორით.

კრონის დაავადებისას ვედოლიზუმაბ და უსტეკინუმაბ გამოყენება დამტკიცებულია ამერიკაში და სხვა ქვეყნებში, მაგრამ ევროპული წამლების სააგენტოს ჯერ არ დაუმტკიცებია ეს წამალი.[104][105][144][145]

თუმცა, დღესდღეობით სიფრთხილის იმავე ზომებს უწევენ რეკომენდაციას, როგორც TNF-ალფას ინჰიბიტორების გამოყენებისას, რადგან ხანგრძლივი ეფექტების მონაცემები არ არსებობს.

კორტიკოსტეროიდების დოზა თანდათანობით უნდა შემცირდეს.

პირველადი პარამეტრები

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი: 160მგ კანქვეშ 1 კვირაში 0, 80 მგ, მე2 კვირაში, შემდეგ 40 მგ ყოველ 2 კვირაში ,დაიწყეთ მე4 კვირას.

ან

ცერტოლიზუმაბ პეგოლ:: 400მგ კანქვეშ მიღება 0, 2, 4 კვირაზე, 400მგ ყოველ 4 კვირაში მე-8 კვირიდან

მეორეული ვარიანტები

ვედოლიზუმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი:: საწყისი (ინდუქციის) რეჟიმი: წონა ≤55 კგ: 260 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; წონა 56-85 კგ: 390 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; წონა >85 კგ: 520 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; შენარჩუნების რეჟიმი: 90 მგ კანქვეშ, ყოველ 8 კვირაში ერთხელ (იწყება ინდუქციის რეჟიმიდან 8 კვირაში)

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: რეციდივი კორტიკოსტეროიდ -დამოკიდებული/ რეზისტენტული
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: რეციდივი კორტიკოსტეროიდ -დამოკიდებული/ რეზისტენტული
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

მე-2 რიგის – მეთოტრექსატი

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: რეციდივი კორტიკოსტეროიდ -დამოკიდებული/ რეზისტენტული
მე-2 რიგის – 

მეთოტრექსატი

მეტოტრექსატი შეიძლება განიხილებოდეს კორტიკოსტეროიდზე დამოკიდებულ პაციენტებში, რომელთაც არ აქვთ ალტერნატიული ვარიანტები, თუ იგი თავდაპირველად არ გამოიყენებოდა, თუმცა მტკიცებულება რემისიის ინდუქციის შესახებ სუსტია.[90][123] [ Cochrane Clinical Answers logo ]

მეტოტრექსატი უნდა შეწყდეს ორსულობის დაგეგმვის შემთხვევაში.[90]

კლინიცისტებმა უნდა გაითვალისწინონ სპეციფიკური სიფრთხილე იმუნომოდულატორების გამოყენებასთან დაკავშირებით.

პირველადი პარამეტრები

მეთოტრექსატი: 25მგ ორალურად/კანქვეშ/შიდაკუნთოვანი კვირაში ერთხელ

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: რეციდივი კორტიკოსტეროიდ -დამოკიდებული/ რეზისტენტული
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: რეციდივი კორტიკოსტეროიდ -დამოკიდებული/ რეზისტენტული
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

მე-3 რიგის – ქირურგიული ჩარევა

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: რეციდივი კორტიკოსტეროიდ -დამოკიდებული/ რეზისტენტული
მე-3 რიგის – 

ქირურგიული ჩარევა

სამედიცინო თერაპიაზე წარუმატებელი პასუხი ან სიმპტომების გაუარესება არის მწვავე ქირურგიული ჩარევის მაჩვენებელი.[59] თუ არის ობსტრუქციული სიმპტომები, ქირურგიული ჩარევა უნდა განიხილოს უფრო ადრე.

მიუხედავად იმისა რომ პაციენტები პასუხობენ ორალურ კორტიკოსტეროიდებს, 80% სჭირდებათ ოპერაცია დიაგნოზიდან 5 წლის განმავლობაში.

ლიმიტირებულმა ილიოცეკალურმა რეზექციამ აჩვენა 35-40%-ით დაავადების განმეორება 10 წელში, 50% არ ჰქონდათ მსგავსი სიმძიმის სიმპტომები 15 წლის განმავლობაში. არ არსებობს მსგავსი მონაცემები სამედიცინო თერაპიისთვის.[149][150][151][152]

შეზღუდული ილეოცეკალური რეზექციის მაღალი წარმატების მაჩვენებლის გამო პაციენტებში, რომელთაც შეზღუდული აქვთ CD ამ ზონაში,ოპერაცია რეკომენდებულია, როგორც ინფლიქსიმაბის მკურნალობის გონივრული ალტერნატივა.[91]

წინასაოპერაციო ოპტიმიზაცია წარმოადგენს საკვანძო ელემენტს რთული სიტუაციებისა და ქრონიკული დაავადებების წარმატებულ მართვაში. პერიოპერაციული მოვლის მრავალი ასპექტი საერთოა აბდომინური ყველა პროცედურისთვის, თუმცა ზოგიერთი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია CD-ის კონტექსტში.[91] კორტიკოსტეროიდების დოზების წინასაოპერაციო შემცირებამ შეიძლება შეამციროს პოსტოპერაციული გართულებები, მაგრამ საჭიროა ფრთხილი მონიტორინგი, რათა თავიდან იქნას აცილებული დაავადების დატვირთვა.[91] კვების ოპტიმიზაცია ქირურგიულ ჩარევამდე, ენტერალური ან პარენტერალური კვებით, რეკომენდებულია იმ პაციენტებში, რომელთაც აქვთ კვებითი დეფიციტი.[91] მტკიცებულებებით სავარაუდოა, რომ სიმსივნის ნეკროზის ფაქტორის ალფა ინჰიბიტორით, ვედოლიზუმაბით ან უსტეკინუმაბით პრეოპერაციული მკურნალობა არ ზრდის პოსტოპერაციული გართულებების რისკს პაციენტებში CD-ით, რომელთაც ჩატარებული აქვთ აბდომინური ქირურგიული ჩარევა.[91][109][110]

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: რეციდივი კორტიკოსტეროიდ -დამოკიდებული/ რეზისტენტული
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: რეციდივი კორტიკოსტეროიდ -დამოკიდებული/ რეზისტენტული
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

1-ლი რიგის – ჰოსპიტალიზაცია +ორალური ან ინტრავენური სტანდარტული კორტიკოსტეროიდები + ქირურგიული ჩარევის განხილვა

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
1-ლი რიგის – 

ჰოსპიტალიზაცია +ორალური ან ინტრავენური სტანდარტული კორტიკოსტეროიდები + ქირურგიული ჩარევის განხილვა

ქირურგიული ჩარევა უნდა განიხილოს და პაციენტის მკურნალობა უნდა მოხდეს ინდივიდუალურად,მრავალპროფილიანი გუნდის მიერ. საჭიროა გამოირიცხოს ინტრააბდომინალური აბსცესის ალბათობა.

მძიმედ აქტიური დაავადების მქონე პაციენტებს თავდაპირველად უნდა უმკურნალონ ორალური ან ინტრავენური კორტიკოსტეროიდებით.[59]

პირველადი პარამეტრები

პრენდიზოლონი: 0.5-0.75 მგ/კგ/დღეში ორალურად, თანდათანობით უნდა შემცირდეს დოზა პასუხიდან გამომდინარე.

ან

ჰიდროკორტიზონის ნატრიუმის სუქცინატი: 100 მგ ინტრავენულად ყოველ 8 საათში ერთჯერ

ან

მეთილპრედნიზოლონი: 12-15მგ ინტრავენურად 6 საათში ერთხელ

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

განიხილე – იმუნომოდულატორული თერაპია + ორალური კორტიკოსტეროიდები თანდათანობით შემცირებადი დოზით

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

იმუნომოდულატორული თერაპია + ორალური კორტიკოსტეროიდები თანდათანობით შემცირებადი დოზით

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ორალური კორტიკოსტეროიდები ეფექტური თერაპიაა, იმუნომოდულატორების დამატების შემთხვევაში, როგორიცაა აზათიოპრინი, მერკაპტოპურინი ან მეთოტრექსატი, იმ პაციენტებში რომელთაც აქვთ რეციდივი.[122][135]

იმუნომოდულატორები აინჰიბირებს დნმ-ის და რნმ-ის სინთეზს, იწვევს უჯრედის პროლიფერაციის შეჩერებას. ეს იწვევს იმუნური სისტემის სუპრესიას.

მეთოტრექსატი არის პირველი რიგის იმუნოოსუპრესანტი იმ პაციენტებში,რომელთაც აქვთ კრონის დაავადებასთან ასოცირებული ართროპათია. მას შემდეგ რაც კლინიკური პასუხი გამოვლინდება შიდაკუნთოვანი მეთოტრექსატით, შესაძლებელია მისი შეცვლა ორალური მეთოტრექსატით.

კლინიცისტმა უნდა გამოიჩინოს განსაკუთრებული სიფრთხილე იმუნომოდულატორების გამოყენებასთან დაკავშირებით.

კორტიკოსტეროიდების დოზა თანდათანობით უნდა შემცირდეს.

პირველადი პარამეტრები

აზათიოპრინი: 1-2.5 მგ/კგ/დოზა ორალურად დღეში ერთხელ

ან

მერკაპტოპურინი: 0.75-1.5 მგ/კგ/დღეში ორალურად

მეორეული ვარიანტები

მეთოტრექსატი: 25მგ ორალურად/კანქვეშ/შიდაკუნთოვანი კვირაში ერთხელ

და

ფოლიუმმჟავა: 1 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ

მე-2 რიგის – ბიოლოგიური თერაპია ან ოპერაცია

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
მე-2 რიგის – 

ბიოლოგიური თერაპია ან ოპერაცია

სიმსივნური ნეკროზის ფაქტორის (TNF) - ალფა ინჰიბიტორები, იმუნომოდულატორით ან მის გარეშე, არის შესაბამისი ვარიანტი მძიმედ აქტიური დაავადების მქონე პაციენტებისთვის, აქტიური დაავადების გამწვავების ობიექტური მტკიცებულების არსებობისას ან მათთვის, ვინც არ რეაგირებს საწყის თერაპიაზე.[59][90][118][135][137][138]

კომბინირებული მკურნალობა ასოცირდება იმუნოსუპრესიის მაღალ ხარისხთან და ლიმფომის უფრო მაღალ რისკთან; ამიტომ, ის უნდა იქნას გამოყენებული მხოლოდ ამ პაციენტების ჯგუფის მენეჯმენტში გამოცდილი ექსპერტების მიერ.[129]

რემისიის გამოწვევის მიზნით, ინფლიქსიმაბით და თიოპურინით კომბინირებული მკურნალობა რეკომენდებულია ზომიერი და მძიმე CD-ით დაავადებულ პაციენტებში, რომელთაც გამოუვლინდათ არაადეკვატური პასუხი სტანდარტულ თერაპიაზე.[129] ეს კომბინაცია არის ვარიანტი პაციენტებისთვის, რომელთაც აქვთ აქტიური, გამწვავებული დაავადების ობიექტური მტკიცებულება, ან მათთვის, ვინც არ რეაგირებს საწყის თერაპიაზე.[135][137][138]

ადალიმუმაბით კომბინირებული თერაპია არ არის რეკომენდებული მონოთერაპიასთან შედარებით კრონის და კოლიტის ევროპული ორგანიზაციის გაიდლაინებით CD-ს დროს.[129] თუმცა, ამერიკის გასტროენტეროლოგიური ასოციაცია რეკომენდაციას უწევს კომბინირებულ თერაპიას მონოთერაპიასთან შედარებით.[118]

მეტა-ანალიზის მიხედვით, ადალიმუმაბი და ინფლიქსიმაბისა და აზათიოპრინის კომბინაცია ყველაზე ეფექტური თერაპიაა CD-ის რემისიის ინდუქციისა და შენარჩუნებისთვის.[130][131]

Cochrane-ის მიმოხილვებიდან მიღებული მტკიცებულებები მხარს უჭერს ადალიმუმაბის ან ცერტოლიზუმაბ პეგოლის გამოყენებას, როგორც ეფექტური სამკურნალო საშუალებების რემისიის ინდუქციის მიზნით კლინიკური პასუხის მქონე პაციენტებში ზომიერი და მძიმედ აქტიური CD-ით.[129][132]

ბაზარზე გამოქვეყნდა TNF-ალფა ინჰიბიტორების რამდენიმე ბიოსიმილარი (მაგ., ინფლიქსიმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული, ადალიმუმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული); თუმცა, ხელმისაწვდომობა და გამოყენება განსხვავდება მდებარეობის მიხედვით. ბიოსიმილარი აგენტი ძალიან ჰგავს, მაგრამ არაა იდენტური, ორიგინალური ბიოლოგიური აგენტისა. ბიოსიმილარი აგენტები შედარებულია რეფერენს აგენტთან ხარისხის, უსაფრთხოებისა და ეფექტიანობის თვალსაზრისით.[106][107][108]

ვედოლიზუმაბი (ინტეგრინის რეცეპტორების ანტაგონისტი) და უსტეკინუმაბი (ინტერლეუკინის [IL]-12 და IL-23 ანტაგონისტი) შეიძლება გამოყენებულ იქნას TNF-ალფა ინჰიბიტორების ნაცვლად რემისიის ინდუქციისთვის CD-ს შემთხვევაში შერჩეულ პაციენტებში, ან როდესაც სტანდარტული თერაპია და/ან TNF-ალფა ინჰიბიტორებით თერაპია წარუმატებელი აღმოჩნდა.[90][118][139][140][141][142][143]

იგივე სიფრთხილის ზომები მიიღება, როგორც TNF-ალფა ინჰიბიტორების შემთხვევაში, სანამ არ გახდება ცნობილი გრძელვადიანი მონაცემების შედეგები.

ქირურგიული ჩარევა არის გონივრული ალტერნატივა ზოგიერთი პაციენტისთვის, რომელიც უპირატესობას ანიჭებს ბიოლოგიურ აგენტებს, თუმცა მოსაზრებები განსხვავებულია ოპტიმალური დროის შესახებ. ზოგიერთ ექსპერტს მიაჩნია, რომ ქირურგიული ჩარევა საჭიროა არაეფექტური სამედიცინო თერაპიის შემდეგ 2-6 კვირაში, ზოგიერთი კი ფიქრობს, რომ აუცილებელია დაუყოვნელივ. კორტიკოსტეროიდებით ან ანტიTNF თერაპიით მკურნალობის მიუხედავად, მძიმე სიმპტომების შემთხვევაში პაციენტებს ესაჭიროებათ პრაქტიკული მკურნალობა, რომელიც ინდივიდუალურად მოერგება პაციენტს დაავადების გამოვლინებიდან გამომდინარე.

წინასაოპერაციო ოპტიმიზაცია წარმოადგენს საკვანძო ელემენტს რთული სიტუაციებისა და ქრონიკული დაავადებების წარმატებულ მართვაში. პერიოპერაციული მოვლის მრავალი ასპექტი საერთოა აბდომინური ყველა პროცედურისთვის, თუმცა ზოგიერთი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია CD-ის კონტექსტში.[91] კორტიკოსტეროიდების დოზების წინასაოპერაციო შემცირებამ შეიძლება შეამციროს პოსტოპერაციული გართულებები, მაგრამ საჭიროა ფრთხილი მონიტორინგი, რათა თავიდან იქნას აცილებული დაავადების დატვირთვა.[91] კვების ოპტიმიზაცია ქირურგიულ ჩარევამდე, ენტერალური ან პარენტერალური კვებით, რეკომენდებულია იმ პაციენტებში, რომელთაც აქვთ კვებითი დეფიციტი.[91] მტკიცებულებებით სავარაუდოა, რომ წინასაოპერაციო მკურნალობა TNF-ალფა ინჰიბიტორით, ვედოლიზუმაბით ან უსტეკინუმაბით არ ზრდის პოსტოპერაციული გართულებების რისკს CD-ით დაავადებულ იმ პაციენტებში, რომელთაც ჩატარებული აქვთ აბდომინური ოპერაცია.[91][109][110]

ქირურგიული ჩარევა უნდა განიხილოს და პაციენტის მკურნალობა უნდა მოხდეს ინდივიდუალურად,მრავალპროფილიანი გუნდის მიერ. საჭიროა გამოირიცხოს ინტრააბდომინალური აბსცესის ალბათობა.

პირველადი პარამეტრები

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

იყოს

ადალიმუმაბი: 160მგ კანქვეშ 1 კვირაში 0, 80 მგ, მე2 კვირაში, შემდეგ 40 მგ ყოველ 2 კვირაში ,დაიწყეთ მე4 კვირას.

--და--

აზათიოპრინი: 1-2.5 მგ/კგ/დოზა ორალურად დღეში ერთხელ

ან

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი: 160მგ კანქვეშ 1 კვირაში 0, 80 მგ, მე2 კვირაში, შემდეგ 40 მგ ყოველ 2 კვირაში ,დაიწყეთ მე4 კვირას.

ან

ცერტოლიზუმაბ პეგოლ:: 400მგ კანქვეშ მიღება 0, 2, 4 კვირაზე, 400მგ ყოველ 4 კვირაში მე-8 კვირიდან

მეორეული ვარიანტები

ვედოლიზუმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი:: საწყისი (ინდუქციის) რეჟიმი: წონა ≤55 კგ: 260 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; წონა 56-85 კგ: 390 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; წონა >85 კგ: 520 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; შენარჩუნების რეჟიმი: 90 მგ კანქვეშ, ყოველ 8 კვირაში ერთხელ (იწყება ინდუქციის რეჟიმიდან 8 კვირაში)

განიხილე – თანდათანობით უნდა შემცირდეს კორტიკოსტეროიდების დოზა

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

თანდათანობით უნდა შემცირდეს კორტიკოსტეროიდების დოზა

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

კორტიკოსტეროიდების დოზა თანდათანობით უნდა შემცირდეს.

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
საშუალოდ აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდ დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

1-ლი რიგის – ჰოსპიტალიზაცია + ადრეული დაწყება ბიოლოგიური აგენტების ან ოპერაცია

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
მძიმე აქტიური: კორდიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/ რეზისტენტული
1-ლი რიგის – 

ჰოსპიტალიზაცია + ადრეული დაწყება ბიოლოგიური აგენტების ან ოპერაცია

მძიმე სიმპტომების მქონე პაციენტები საჭიროებს ჰოსპიტალიზაციას.

ქირურგიული ჩარევა უნდა განიხილოს და პაციენტის მკურნალობა უნდა მოხდეს ინდივიდუალურად,მრავალპროფილიანი გუნდის მიერ. საჭიროა გამოირიცხოს ინტრააბდომინალური აბსცესის ალბათობა.

სულ უფრო ხშირად უწევენ რეკომენდაციას მკურნალობის დაღმავალი ტიპის მიდგომას. ეს სტრატეგია გულისხმობს უფრო მძლავრი მკურნალობის დაწყებას (მაგ. სიმსივნის ნეკროზის ფაქტორი [TNF]-ალფა ინჰიბიტორის თერაპია) დაავადების პროცესის დასაწყისში. ამ სტრატეგიის მიზანია კორტიკოსტეროიდების განმეორებითი კურსის შემცირება, შესაბამისად გვერდითი ეფექტებისა და კორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებულების განვითარების შემცირება. ნაჩვენებია, რომ მეტად აგრესიულმა მკურნალობამ შეიძლება შეამციროს მომავალში ოპერაციული ჩარევის საჭიროება. კლინიკური კრიტერიუმები და პაციენტის ინდივიდუალური ფაქტორები გამოიყენება ზღურბლის განსაზღვრისთვის, რომლის დროსაც დაიწყება TNF-ალფა ინჰიბიტორებით ან იმუნომოდულატორებით თერაპია, დაავადების სავარაუდო მიმდინარეობის მიხედვით.[89]

TNF-ალფა ინჰიბიტორები, იმუნომოდულატორით ან მის გარეშე, შესაფერისი ვარიანტია მძიმედ აქტიური დაავადების მქონე პაციენტებისთვის, აქტიური დაავადების რეციდივის ობიექტური მტკიცებულების შემთხვევაში ან მათთან, ვინც არ რეაგირებს საწყის თერაპიაზე.[59][90][118][135][137][138]

რემისიის გამოწვევის მიზნით, ინფლიქსიმაბით და თიოპურინით კომბინირებული მკურნალობა რეკომენდებულია ზომიერი და მძიმე CD-ით დაავადებულ პაციენტებში, რომელთაც გამოუვლინდათ არაადეკვატური პასუხი სტანდარტულ თერაპიაზე.[129] ეს კომბინაცია არის ვარიანტი პაციენტებისთვის, რომელთაც აქვთ აქტიური, გამწვავებული დაავადების ობიექტური მტკიცებულება, ან მათთვის, ვინც არ რეაგირებს საწყის თერაპიაზე.[135][137][138]

ადალიმუმაბით კომბინირებული თერაპია არ არის რეკომენდებული მონოთერაპიასთან შედარებით კრონის და კოლიტის ევროპული ორგანიზაციის გაიდლაინებით CD-ს დროს.[129] თუმცა, ამერიკის გასტროენტეროლოგიური ასოციაცია რეკომენდაციას უწევს კომბინირებულ თერაპიას მონოთერაპიასთან შედარებით.[118]

მეტა-ანალიზის მიხედვით, ადალიმუმაბი და ინფლიქსიმაბისა და აზათიოპრინის კომბინაცია ყველაზე ეფექტური თერაპიაა CD-ის რემისიის ინდუქციისა და შენარჩუნებისთვის.[130][131]

Cochrane-ის მიმოხილვებიდან მიღებული მტკიცებულებები მხარს უჭერს ადალიმუმაბის ან ცერტოლიზუმაბ პეგოლის გამოყენებას, როგორც ეფექტური სამკურნალო საშუალებების რემისიის ინდუქციის მიზნით კლინიკური პასუხის მქონე პაციენტებში ზომიერი და მძიმედ აქტიური CD-ით.[129][132]

კომბინირებული მკურნალობა ასოცირდება იმუნოსუპრესიის მაღალ ხარისხთან და ლიმფომის უფრო მაღალ რისკთან; ამიტომ, ის უნდა იქნას გამოყენებული მხოლოდ ამ პაციენტების ჯგუფის მენეჯმენტში გამოცდილი ექსპერტების მიერ.[129]

ბაზარზე გამოქვეყნდა TNF-ალფა ინჰიბიტორების რამდენიმე ბიოსიმილარი (მაგ., ინფლიქსიმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული, ადალიმუმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული); თუმცა, ხელმისაწვდომობა და გამოყენება განსხვავდება მდებარეობის მიხედვით. ბიოსიმილარი აგენტი ძალიან ჰგავს, მაგრამ არაა იდენტური, ორიგინალური ბიოლოგიური აგენტისა. ბიოსიმილარი აგენტები შედარებულია რეფერენს აგენტთან ხარისხის, უსაფრთხოებისა და ეფექტიანობის თვალსაზრისით.[106][107][108]

ვედოლიზუმაბი (ინტეგრინის რეცეპტორების ანტაგონისტი) და უსტეკინუმაბი (ინტერლეუკინის [IL]-12 და IL-23 ანტაგონისტი) შეიძლება გამოყენებულ იქნას იმ პაციენტებში, რომლებთანაც რეციდივია სხვა თერაპიაზე, რაც შეიძლება მოიცავდეს TNF-ალფა ინჰიბიტორებით თერაპიას.[139][140][141][146] კრონის დაავადებისას ვედოლიზუმაბ და უსტეკინუმაბ გამოყენება დამტკიცებულია ამერიკაში და სხვა ქვეყნებში, მაგრამ ევროპული წამლების სააგენტოს ჯერ არ დაუმტკიცებია ეს წამალი.[104][105][145]

იგივე სიფრთხილის ზომები მიიღება, როგორც TNF-ალფა ინჰიბიტორების შემთხვევაში, სანამ არ გახდება ცნობილი გრძელვადიანი მონაცემების შედეგები.

ქირურგია არის გონივრული ალტერნატივა ზოგიერთი პაციენტისთვის, რომელიც უპირატესობას ანიჭებს ბიოლოგიურ თერაპიას, თუმცა მოსაზრებები განსხვავებულია ოპტიმალური დროის შესახებ. ზოგიერთ ექსპერტს მიაჩნია, რომ ქირურგიული ჩარევა საჭიროა არაეფექტური სამედიცინო თერაპიის შემდეგ 2-6 კვირაში, ზოგიერთი კი ფიქრობს, რომ აუცილებელია დაუყოვნელივ.

წინასაოპერაციო ოპტიმიზაცია წარმოადგენს საკვანძო ელემენტს რთული სიტუაციებისა და ქრონიკული დაავადებების წარმატებულ მართვაში. პერიოპერაციული მოვლის მრავალი ასპექტი საერთოა აბდომინური ყველა პროცედურისთვის, თუმცა ზოგიერთი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია CD-ის კონტექსტში.[91] კორტიკოსტეროიდების დოზების წინასაოპერაციო შემცირებამ შეიძლება შეამციროს პოსტოპერაციული გართულებები, მაგრამ საჭიროა ფრთხილი მონიტორინგი, რათა თავიდან იქნას აცილებული დაავადების დატვირთვა.[91] კვების ოპტიმიზაცია ქირურგიულ ჩარევამდე, ენტერალური ან პარენტერალური კვებით, რეკომენდებულია იმ პაციენტებში, რომელთაც აქვთ კვებითი დეფიციტი.[91] მტკიცებულებებით სავარაუდოა, რომ წინასაოპერაციო მკურნალობა TNF-ალფა ინჰიბიტორით, ვედოლიზუმაბით ან უსტეკინუმაბით არ ზრდის პოსტოპერაციული გართულებების რისკს CD-ით დაავადებულ იმ პაციენტებში, რომელთაც ჩატარებული აქვთ აბდომინური ოპერაცია.[91][109][110]

ზოგიერთ ექსპერტს მიაჩნია რომ ეს არის არაეფექტური სამედიცინო თერაპიის შემდეგ 2-6 კვირაში, ზოგიერთი კი ფიქრობს რომ საჭიროა დაუყოვნებელი ქირურგიული ჩარევა.

პირველადი პარამეტრები

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

იყოს

ადალიმუმაბი: 160მგ კანქვეშ 1 კვირაში 0, 80 მგ, მე2 კვირაში, შემდეგ 40 მგ ყოველ 2 კვირაში ,დაიწყეთ მე4 კვირას.

--და--

აზათიოპრინი: 1-2.5 მგ/კგ/დოზა ორალურად დღეში ერთხელ

ან

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი: 160მგ კანქვეშ 1 კვირაში 0, 80 მგ, მე2 კვირაში, შემდეგ 40 მგ ყოველ 2 კვირაში ,დაიწყეთ მე4 კვირას.

ან

ცერტოლიზუმაბ პეგოლ:: 400მგ კანქვეშ მიღება 0, 2, 4 კვირაზე, 400მგ ყოველ 4 კვირაში მე-8 კვირიდან

მეორეული ვარიანტები

ვედოლიზუმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი:: საწყისი (ინდუქციის) რეჟიმი: წონა ≤55 კგ: 260 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; წონა 56-85 კგ: 390 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; წონა >85 კგ: 520 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; შენარჩუნების რეჟიმი: 90 მგ კანქვეშ, ყოველ 8 კვირაში ერთხელ (იწყება ინდუქციის რეჟიმიდან 8 კვირაში)

განიხილე – თანდათანობით უნდა შემცირდეს კორტიკოსტეროიდების დოზა

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
მძიმე აქტიური: კორდიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/ რეზისტენტული
განიხილე – 

თანდათანობით უნდა შემცირდეს კორტიკოსტეროიდების დოზა

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

თანდათანობით უნდა შემცირდეს კორტიკოსტეროიდების დოზა თუ პაციენტი უკვე იღებს კორტიკოსტეროიდებს შესაძლებელია დოზის თანდათანობითი კლება კლინიკური პასუხიდან გამომდინარე.

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
მძიმე აქტიური: კორდიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/ რეზისტენტული
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
ილეოცეკალური დაავადება არა ფისტულირებადი , როცა დაზიანებულია ნაწლავის <100სმ :
|
მძიმე აქტიური: კორდიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/ რეზისტენტული
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი

1-ლი რიგის – პერორული კორტიკოსტეროიდები

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
მსუბუქად აქტიური
1-ლი რიგის – 

პერორული კორტიკოსტეროიდები

საწყის მკურნალობად რეკომენდებულია ორალური კორტიკოსტეროიდები. თუმცა, ბუდეზონიდი არ არის რეკომენდებული, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც დაავადება გავლენას ახდენს თეძოს ნაწლავზე ან აღმავალ კოლინჯზე.[90]

კორტიკოსტეროიდებმა შეიძლება გამოიწვიოს მძიმე და ვარიაციული მეტაბოლური ეფექტები, მათ შორის მარილისა და წყლის შეკავება, ოსტეოპოროზი და ჰიპერგლიკემია. საშუალოდ აქტიური:

პირველადი პარამეტრები

პრენდიზოლონი: 0.5-0.75 მგ/კგ/დღეში ორალურად, თანდათანობით უნდა შემცირდეს დოზა პასუხიდან გამომდინარე.

განიხილე – იმუნომოდულატორული თერაპია

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
მსუბუქად აქტიური
განიხილე – 

იმუნომოდულატორული თერაპია

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

იმუნომოდულატორები (აზათიოპრინი, მერკაპტოპურინი, მეთოტრექსატი) ძირითადად გამოიყენებიან კორტიკოსტეროიდებთან კომბინაციაში,რათა მოხდეს აქტიური კრონის დაავადების რემისიულ ფაზაში გადასვლა, თუმცა კლინიკური მტკიცებულება მათი ეფექტურობის შესახებ წინააღმდეგობრივი და საპირისპიროა.[122]

იმუნომოდულატორები აინჰიბირებს დნმ-ის და რნმ-ის სინთეზს, იწვევს უჯრედის პროლიფერაციის შეჩერებას. ეს იწვევს იმუნური სისტემის სუპრესიას. იმუნომოდულატორების დაწყება აკრძალულია თუ სეფსისის რამე ნიშანია წარმოდგენილი.

იმუნომოდულატორები არ არის რეკომენდებული მონოთერაპიულად რემისიის ინდუქციისთვის.[90] კორტიკოსტეროიდზე დამოკიდებულ პაციენტებში, რომელთაც არ აქვთ ალტერნატიული ვარიანტები, მეთოტრექსატი შეიძლება ჩაითვალოს მონოთერაპიად, თუმცა რემისიის ინდუქციის მტკიცებულება სუსტია.[90][123] [ Cochrane Clinical Answers logo ]

კლინიცისტებმა უნდა გაითვალისწინონ სპეციფიკური სიფრთხილე იმუნომოდულატორების გამოყენებასთან დაკავშირებით. დასაწყისისას იმუნოსუპრესანტების თერაპიული პასუხი ნელია, დადებითი დინამიკა ვლინდება 3-6 თვეში, ამ დროის განმავლობაში კორტიკოსტეროიდების დოზა ნელ-ნელა უნდა შემცირდეს.[1][123][124][125][126]

მეტოტრექსატი უნდა შეწყდეს ორსულობის დაგეგმვის შემთხვევაში.[90]

პირველადი პარამეტრები

აზათიოპრინი: 1-2.5 მგ/კგ/დოზა ორალურად დღეში ერთხელ

ან

მეთოტრექსატი: 25მგ ორალურად/კანქვეშ/შიდაკუნთოვანი კვირაში ერთხელ

და

ფოლიუმმჟავა: 1 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
მსუბუქად აქტიური
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
მსუბუქად აქტიური
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

მე-2 რიგის – ქირურგიული ჩარევა

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
მსუბუქად აქტიური
მე-2 რიგის – 

ქირურგიული ჩარევა

ქირურგიული ჩარევა განხილულ უნდა იქნას მსხვილი ნაწლავის დაავადების ადრეულ სტადიაზე, თუ არ არის გაუმჯობესება საწყისი თერაპიების შედეგად, პაიენტის მკუნრალობა უნდა მოხდეს ინდივიდუალურად მრავალპროფილიანი გუნდის მიერ.

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
მსუბუქად აქტიური
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
მსუბუქად აქტიური
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

1-ლი რიგის – ორალური ან ინტრავენური კორტიკოსტეროიდები + იმუნომოდულატორული თერაპია + ქირურგიული ჩარევის განხილვა

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალოდ ან მძიმე აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
1-ლი რიგის – 

ორალური ან ინტრავენური კორტიკოსტეროიდები + იმუნომოდულატორული თერაპია + ქირურგიული ჩარევის განხილვა

იმუნომოდულატორები (აზათიოპრინი, მერკაპტოპურინი, მეტოტრექსატი) ჩვეულებრივ გამოიყენება ორალურ კორტიკოსტეროიდებთან კომბინაციაში აქტიური CD-ის რემისიის დასახმარებლად, თუმცა მათი ეფექტურობის კლინიკური მტკიცებულებები ურთიერთსაწინააღმდეგო და საკამათო იყო.[122] ეს კომბინაცია ასევე ეფექტურია რეციდივის შემთხვევაში.[122]

იმუნომოდულატორები აინჰიბირებს დნმ-ის და რნმ-ის სინთეზს, იწვევს უჯრედის პროლიფერაციის შეჩერებას. ეს იწვევს იმუნური სისტემის სუპრესიას. ექიმმა დიდი სიფრთხილით უნდა გამოიყენოს იმუნომოდულატორები.

მეთოტრექსატი არის პირველი რიგის იმუნოოსუპრესანტი იმ პაციენტებში,რომელთაც აქვთ კრონის დაავადებასთან ასოცირებული ართროპათია. მას შემდეგ რაც კლინიკური პასუხი გამოვლინდება შიდაკუნთოვანი მეთოტრექსატით, შესაძლებელია მისი შეცვლა ორალური მეთოტრექსატით.

კლინიცისტებმა უნდა გაითვალისწინონ სპეციფიკური სიფრთხილე იმუნომოდულატორების გამოყენებასთან დაკავშირებით.

ქირურგიული ჩარევის განხილვა და პაციენტის მკურნალობა უნდა განხორციელდეს ინდივიდუალურად, მრავალპროფილიანი გუნდის მიერ. ყველა პაციენტში ქირურგიული ჩარევით, გასათვალისწინებელია კორტიკოსტეროიდების გამოყენების, კვების და ბიოლოგიური თერაპიის წინასაოპერაციო ოპტიმიზაცია.[91][109][110]

ქირურგიული ჩარევა უნდა განიხილოს და პაციენტის მკურნალობა უნდა მოხდეს ინდივიდუალურად,მრავალპროფილიანი გუნდის მიერ. საჭიროა გამოირიცხოს ინტრააბდომინალური აბსცესის ალბათობა.

პირველადი პარამეტრები

პრენდიზოლონი: 0.5-0.75 მგ/კგ/დღეში ორალურად, თანდათანობით უნდა შემცირდეს დოზა პასუხიდან გამომდინარე.

იყოს

ჰიდროკორტიზონის ნატრიუმის სუქცინატი: 100 მგ ინტრავენულად ყოველ 8 საათში ერთჯერ

იყოს

მეთილპრედნიზოლონი: 12-15მგ ინტრავენურად 6 საათში ერთხელ

--და--

აზათიოპრინი: 1-2.5 მგ/კგ/დოზა ორალურად დღეში ერთხელ

იყოს

მერკაპტოპურინი: 0.75-1.5 მგ/კგ/დღეში ორალურად

მეორეული ვარიანტები

პრენდიზოლონი: 0.5-0.75 მგ/კგ/დღეში ორალურად, თანდათანობით უნდა შემცირდეს დოზა პასუხიდან გამომდინარე.

იყოს

ჰიდროკორტიზონის ნატრიუმის სუქცინატი: 100 მგ ინტრავენულად ყოველ 8 საათში ერთჯერ

იყოს

მეთილპრედნიზოლონი: 12-15მგ ინტრავენურად 6 საათში ერთხელ

--და--

მეთოტრექსატი: 25მგ ორალურად/კანქვეშ/შიდაკუნთოვანი კვირაში ერთხელ

--და--

ფოლიუმმჟავა: 1 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ

განიხილე – ტოპიკური რექტალური ჰიდროკორტიზონი

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალოდ ან მძიმე აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

ტოპიკური რექტალური ჰიდროკორტიზონი

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

არ არის რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევების მონაცემები ადგილობრივ თერაპიაზე მარცხენა მხრივი კრონის დაავადებისთვის, თუმცა ჰიდროკორტიზონის ოყნა ან სანთლები ხშირად არის რეკომენდებული.

პირველადი პარამეტრები

მესალაზინი რექტულად: 100 მგ/60 მლ ოყნა დღეში ორჯერ

ან

მესალაზინი რექტულად: 90მგ ( ერთი applicatorful) დღეში ერთხელ ან ორჯერ

ან

მესალაზინი რექტულად: 25-30 მგ სანთელი დღეში ორჯერ

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალოდ ან მძიმე აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალოდ ან მძიმე აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

მე-2 რიგის – ბიოლოგიური თერაპია + ქირურგიული ჩარევის განხილვა

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალოდ ან მძიმე აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
მე-2 რიგის – 

ბიოლოგიური თერაპია + ქირურგიული ჩარევის განხილვა

ქირურგიული ჩარევის განხილვა და პაციენტის მკურნალობა უნდა განხორციელდეს ინდივიდუალურად, მრავალპროფილიანი გუნდის მიერ. ყველა პაციენტში ქირურგიული ჩარევით, გასათვალისწინებელია კორტიკოსტეროიდების გამოყენების, კვების და ბიოლოგიური თერაპიის წინასაოპერაციო ოპტიმიზაცია.[91][109][110]

ქირურგიული ჩარევა უნდა განიხილოს და პაციენტის მკურნალობა უნდა მოხდეს ინდივიდუალურად,მრავალპროფილიანი გუნდის მიერ. საჭიროა გამოირიცხოს ინტრააბდომინალური აბსცესის ალბათობა.

შეიძლება გამოვიყენოთ მსხვილი ნაწლავის მძიმე და აგრესიული დაავადების მქონე ზოგიერთ პაციენტში (როცა ხშირია პერიანალური ინფექცია და სისტემური ნიშნები [სეფსისი]), რათა ნაწლავმა "დაისვენოს" სტომით, სანამ უსაფრთხო იქნება TNF-ალფა ინჰიბიტორებით თერაპიის დაწყება.

TNF-ალფა ინჰიბიტორები (ინფლიქსიმაბი, ადალიმუმაბი, ცერტოლიზუმაბ პეგოლი) შეიძლება იქნას განხილული მძიმე აქტიური CD-ის სამკურნალოდ იმუნომოდულატორით ან მის გარეშე, როგორიცაა აზათიოპრინი.[59][90][118][131] კომბინირებული მკურნალობა ასოცირდება იმუნოსუპრესიის მაღალ ხარისხთან და ლიმფომის უფრო მაღალ რისკთან; ამიტომ, ის უნდა იქნას გამოყენებული მხოლოდ ამ პაციენტების ჯგუფის მენეჯმენტში გამოცდილი ექსპერტების მიერ.[129]

რემისიის გამოწვევის მიზნით, ინფლიქსიმაბით და თიოპურინით კომბინირებული მკურნალობა რეკომენდებულია ზომიერი და მძიმე CD-ით დაავადებულ პაციენტებში, რომელთაც გამოუვლინდათ არაადეკვატური პასუხი სტანდარტულ თერაპიაზე.[129] ეს კომბინაცია არის ვარიანტი პაციენტებისთვის, რომელთაც აქვთ აქტიური, გამწვავებული დაავადების ობიექტური მტკიცებულება, ან მათთვის, ვინც არ რეაგირებს საწყის თერაპიაზე.[135][137][138]

ადალიმუმაბით კომბინირებული თერაპია არ არის რეკომენდებული მონოთერაპიასთან შედარებით კრონის და კოლიტის ევროპული ორგანიზაციის გაიდლაინებით CD-ს დროს.[129] თუმცა, ამერიკის გასტროენტეროლოგიის ასოციაცია რეკომენდაციას უწევს კომბინირებულ თერაპიას ადალიმუმაბის მონოთერაპიასთან შედარებით.[118]

მეტა-ანალიზის მიხედვით, ადალიმუმაბი და ინფლიქსიმაბისა და აზათიოპრინის კომბინაცია ყველაზე ეფექტური თერაპიაა CD-ის რემისიის ინდუქციისა და შენარჩუნებისთვის.[130][131]

Cochrane-ის მიმოხილვებიდან მიღებული მტკიცებულებები მხარს უჭერს ადალიმუმაბის ან ცერტოლიზუმაბ პეგოლის გამოყენებას, როგორც ეფექტური სამკურნალო საშუალებების რემისიის ინდუქციის მიზნით კლინიკური პასუხის მქონე პაციენტებში ზომიერი და მძიმედ აქტიური CD-ით.[129][132]

TNF-ალფა ინჰიბიტორების გრძელვადიანი ნარკოტიკების უსაფრთხოების პროფილი გაურკვეველია. შეიძლება მივიღოთ მძიმე იმუნოდეფიციტი, რის შედეგადაც განვითარდება სუპერინფექციები, შესაძლებელია ტუბერკულოზის რეაქტივაცია და ლიმფომის განვითარება.[133] ბიოლოგიური მკურნალობები ანტი ტუმორის ნეკროზის ფაქტორის (ანტიTNF) თერაპიით უნდა განიხილოს ადრე,ვინაიდან არსებობს მტკიცებულება,რომ ადრეული დაწყება სასარგებლოა იმ პაციენტებში,რომელთაც აქვთ ცუდი ხანგრძლივი პროგნოზი იმ პაციენტებთან შედარებით რომელთაც უფრო ლოკალიზებული დაავადება აქვთ.[134][135] მკურნალობის ეფექტურობა შეიძლება გაგრძელდეს 54 კვირას და შემცირდეს კორტიკოსტეროიდების საჭიროება.[1][136]

შესაძლებელია კორტიკოსტეროიდების დოზის თანდათანობით შემცირება.

ბაზარზე გამოქვეყნდა TNF-ალფა ინჰიბიტორების რამდენიმე ბიოსიმილარი (მაგ., ინფლიქსიმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული, ადალიმუმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული); თუმცა, ხელმისაწვდომობა და გამოყენება განსხვავდება მდებარეობის მიხედვით. ბიოსიმილარი აგენტი ძალიან ჰგავს, მაგრამ არაა იდენტური, ორიგინალური ბიოლოგიური აგენტისა. ბიოსიმილარი აგენტები შედარებულია რეფერენს აგენტთან ხარისხის, უსაფრთხოებისა და ეფექტიანობის თვალსაზრისით.[106][107][108]

ვედოლიზუმაბი (ინტეგრინის რეცეპტორების ანტაგონისტი) და უსტეკინუმაბი (ინტერლეუკინის [IL]-12 და IL-23 ანტაგონისტი) შეიძლება გამოყენებულ იქნას იმ პაციენტებში, რომლებთანაც რეციდივია სხვა თერაპიაზე, რაც შეიძლება მოიცავდეს TNF-ალფა ინჰიბიტორებით თერაპიას.[139][140][141][146]

კრონის დაავადებისას ვედოლიზუმაბ და უსტეკინუმაბ გამოყენება დამტკიცებულია ამერიკაში და სხვა ქვეყნებში, მაგრამ ევროპული წამლების სააგენტოს ჯერ არ დაუმტკიცებია ეს წამალი.[104][105][145]

იგივე სიფრთხილის ზომები მიიღება, როგორც TNF-ალფა ინჰიბიტორების შემთხვევაში, სანამ არ გახდება ცნობილი გრძელვადიანი მონაცემების შედეგები.

პირველადი პარამეტრები

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

იყოს

ადალიმუმაბი: 160მგ კანქვეშ 1 კვირაში 0, 80 მგ, მე2 კვირაში, შემდეგ 40 მგ ყოველ 2 კვირაში ,დაიწყეთ მე4 კვირას.

--და--

აზათიოპრინი: 1-2.5 მგ/კგ/დოზა ორალურად დღეში ერთხელ

ან

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი: 160მგ კანქვეშ 1 კვირაში 0, 80 მგ, მე2 კვირაში, შემდეგ 40 მგ ყოველ 2 კვირაში ,დაიწყეთ მე4 კვირას.

ან

ცერტოლიზუმაბ პეგოლ:: 400მგ კანქვეშ მიღება 0, 2, 4 კვირაზე, 400მგ ყოველ 4 კვირაში მე-8 კვირიდან

მეორეული ვარიანტები

ვედოლიზუმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი:: საწყისი (ინდუქციის) რეჟიმი: წონა ≤55 კგ: 260 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; წონა 56-85 კგ: 390 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; წონა >85 კგ: 520 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; შენარჩუნების რეჟიმი: 90 მგ კანქვეშ, ყოველ 8 კვირაში ერთხელ (იწყება ინდუქციის რეჟიმიდან 8 კვირაში)

განიხილე – ტოპიკური რექტალური ჰიდროკორტიზონი

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალოდ ან მძიმე აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

ტოპიკური რექტალური ჰიდროკორტიზონი

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

არ არის რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევების მონაცემები ადგილობრივ თერაპიაზე მარცხენა მხრივი კრონის დაავადებისთვის, თუმცა ჰიდროკორტიზონის ოყნა ან სანთლები ხშირად არის რეკომენდებული.

პირველადი პარამეტრები

მესალაზინი რექტულად: 100 მგ/60 მლ ოყნა დღეში ორჯერ

ან

მესალაზინი რექტულად: 90მგ ( ერთი applicatorful) დღეში ერთხელ ან ორჯერ

ან

მესალაზინი რექტულად: 25-30 მგ სანთელი დღეში ორჯერ

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალოდ ან მძიმე აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალოდ ან მძიმე აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

მე-3 რიგის – ქირურგიული ჩარევა

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალოდ ან მძიმე აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
მე-3 რიგის – 

ქირურგიული ჩარევა

შეიძლება საჭირო გახდეს ქირურგიული ჩარევა. არსებობს პერფორაციის, ობსტრუქციისა და ტოქსიკური მეგაკოლონის განვითარების რისკი.

ქირურგიული ჩარევა უნდა განიხილოს და პაციენტის მკურნალობა უნდა მოხდეს ინდივიდუალურად,მრავალპროფილიანი გუნდის მიერ. საჭიროა გამოირიცხოს ინტრააბდომინალური აბსცესის ალბათობა.

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალოდ ან მძიმე აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალოდ ან მძიმე აქტიური: საწყისი გამოვლინება ან არაკორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

1-ლი რიგის – ბიოლოგიური თერაპიის ადრეულად დაწყება ან ქირურგიული ჩარევის განხილვა

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალო ან მძიმე აქტიური : კორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი
1-ლი რიგის – 

ბიოლოგიური თერაპიის ადრეულად დაწყება ან ქირურგიული ჩარევის განხილვა

სულ უფრო ხშირად უწევენ რეკომენდაციას მკურნალობის დაღმავალი ტიპის მიდგომას. ეს სტრატეგია გულისხმობს უფრო მძლავრი მკურნალობის დაწყებას (მაგ. სიმსივნის ნეკროზის ფაქტორი [TNF]-ალფა ინჰიბიტორის თერაპია) დაავადების პროცესის დასაწყისში. ამ სტრატეგიის მიზანია კორტიკოსტეროიდების განმეორებითი კურსის შემცირება, შესაბამისად გვერდითი ეფექტებისა და კორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებულების განვითარების შემცირება. ნაჩვენებია, რომ მეტად აგრესიულმა მკურნალობამ შეიძლება შეამციროს მომავალში ოპერაციული ჩარევის საჭიროება. ამ უპირატესობების სტანდარტულ თერაპიასთან შედარება სრულად არ არის შესწავლილი.

TNF-ალფა ინჰიბიტორის წამლის მკურნალობა, იმუნომოდულატორით ან მის გარეშე, არის შესაბამისი ვარიანტი მძიმედ აქტიური დაავადების მქონე პაციენტებისთვის, რეციდივის აქტიური დაავადების ობიექტური მტკიცებულება ან ადამიანებისთვის, რომლებიც არ რეაგირებენ საწყის თერაპიაზე.[59][90][118][135][137][138]

რემისიის გამოწვევის მიზნით, ინფლიქსიმაბით და თიოპურინით კომბინირებული მკურნალობა რეკომენდებულია ზომიერი და მძიმე CD-ით დაავადებულ პაციენტებში, რომელთაც გამოუვლინდათ არაადეკვატური პასუხი სტანდარტულ თერაპიაზე.[129] ეს კომბინაცია არის ვარიანტი პაციენტებისთვის, რომელთაც აქვთ აქტიური, გამწვავებული დაავადების ობიექტური მტკიცებულება, ან მათთვის, ვინც არ რეაგირებს საწყის თერაპიაზე.[135][137][138]

ადალიმუმაბით კომბინირებული თერაპია არ არის რეკომენდებული მონოთერაპიასთან შედარებით კრონის და კოლიტის ევროპული ორგანიზაციის გაიდლაინებით CD-ს დროს.[129] თუმცა, ამერიკის გასტროენტეროლოგიის ასოციაცია რეკომენდაციას უწევს კომბინირებულ თერაპიას ადალიმუმაბის მონოთერაპიასთან შედარებით.[118]

მეტა-ანალიზის მიხედვით, ადალიმუმაბი და ინფლიქსიმაბისა და აზათიოპრინის კომბინაცია ყველაზე ეფექტური თერაპიაა CD-ის რემისიის ინდუქციისა და შენარჩუნებისთვის.[130][131]

Cochrane-ის მიმოხილვებიდან მიღებული მტკიცებულებები მხარს უჭერს ადალიმუმაბის ან ცერტოლიზუმაბ პეგოლის გამოყენებას, როგორც ეფექტური სამკურნალო საშუალებების რემისიის ინდუქციის მიზნით კლინიკური პასუხის მქონე პაციენტებში ზომიერი და მძიმედ აქტიური CD-ით.[129][132]

კომბინირებული მკურნალობა ასოცირდება იმუნოსუპრესიის მაღალ ხარისხთან და ლიმფომის უფრო მაღალ რისკთან; ამიტომ, ის უნდა იქნას გამოყენებული მხოლოდ ამ პაციენტების ჯგუფის მენეჯმენტში გამოცდილი ექსპერტების მიერ.[129]

TNF-ალფა ინჰიბიტორების გრძელვადიანი ნარკოტიკების უსაფრთხოების პროფილი გაურკვეველია. შეიძლება მივიღოთ მძიმე იმუნოდეფიციტი, რის შედეგადაც განვითარდება სუპერინფექციები, შესაძლებელია ტუბერკულოზის რეაქტივაცია და ლიმფომის განვითარება.[133] ბიოლოგიური მკურნალობები ანტი ტუმორის ნეკროზის ფაქტორის (ანტიTNF) თერაპიით უნდა განიხილოს ადრე,ვინაიდან არსებობს მტკიცებულება,რომ ადრეული დაწყება სასარგებლოა იმ პაციენტებში,რომელთაც აქვთ ცუდი ხანგრძლივი პროგნოზი იმ პაციენტებთან შედარებით რომელთაც უფრო ლოკალიზებული დაავადება აქვთ.[134][135] მკურნალობის ეფექტურობა შეიძლება გაგრძელდეს 54 კვირას და შემცირდეს კორტიკოსტეროიდების საჭიროება.[1][136]

ბაზარზე გამოქვეყნდა TNF-ალფა ინჰიბიტორების რამდენიმე ბიოსიმილარი (მაგ., ინფლიქსიმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული, ადალიმუმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული); თუმცა, ხელმისაწვდომობა და გამოყენება განსხვავდება მდებარეობის მიხედვით. ბიოსიმილარი აგენტი ძალიან ჰგავს, მაგრამ არაა იდენტური, ორიგინალური ბიოლოგიური აგენტისა. ბიოსიმილარი აგენტები შედარებულია რეფერენს აგენტთან ხარისხის, უსაფრთხოებისა და ეფექტიანობის თვალსაზრისით.[106][107][108]

ვედოლიზუმაბი (ინტეგრინის რეცეპტორების ანტაგონისტი) და უსტეკინუმაბი (ინტერლეუკინის [IL]-12 და IL-23 ანტაგონისტი) შეიძლება გამოყენებულ იქნას იმ პაციენტებში, რომლებთანაც რეციდივია სხვა თერაპიაზე, რაც შეიძლება მოიცავდეს TNF-ალფა ინჰიბიტორებით თერაპიას.[139][140][141][146]

კრონის დაავადებისას ვედოლიზუმაბ და უსტეკინუმაბ გამოყენება დამტკიცებულია ამერიკაში და სხვა ქვეყნებში, მაგრამ ევროპული წამლების სააგენტოს ჯერ არ დაუმტკიცებია ეს წამალი.[104][105][145]

იგივე სიფრთხილის ზომები მიიღება, როგორც TNF-ალფა ინჰიბიტორების შემთხვევაში, სანამ არ გახდება ცნობილი გრძელვადიანი მონაცემების შედეგები.

შეიძლება გამოვიყენოთ მსხვილი ნაწლავის მძიმე და აგრესიული დაავადების მქონე ზოგიერთ პაციენტში (როცა ხშირია პერიანალური ინფექცია და სისტემური ნიშნები [სეფსისი]), რათა ნაწლავმა "დაისვენოს" სტომით, სანამ უსაფრთხო იქნება TNF-ალფა ინჰიბიტორებით თერაპიის დაწყება.

ქირურგიული ჩარევის განხილვა და პაციენტის მკურნალობა უნდა განხორციელდეს ინდივიდუალურად, მრავალპროფილიანი გუნდის მიერ. ყველა პაციენტში ქირურგიული ჩარევით, გასათვალისწინებელია კორტიკოსტეროიდების გამოყენების, კვების და ბიოლოგიური თერაპიის წინასაოპერაციო ოპტიმიზაცია.[91][109][110]

არსებობს პერფორაციის, ობსტრუქციისა და ტოქსიკური მეგაკოლონის განვითარების რისკი.

ქირურგიული ჩარევა უნდა განიხილოს და პაციენტის მკურნალობა უნდა მოხდეს ინდივიდუალურად,მრავალპროფილიანი გუნდის მიერ. საჭიროა გამოირიცხოს ინტრააბდომინალური აბსცესის ალბათობა.

პირველადი პარამეტრები

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

იყოს

ადალიმუმაბი: 160მგ კანქვეშ 1 კვირაში 0, 80 მგ, მე2 კვირაში, შემდეგ 40 მგ ყოველ 2 კვირაში ,დაიწყეთ მე4 კვირას.

--და--

აზათიოპრინი: 1-2.5 მგ/კგ/დოზა ორალურად დღეში ერთხელ

ან

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი: 160მგ კანქვეშ 1 კვირაში 0, 80 მგ, მე2 კვირაში, შემდეგ 40 მგ ყოველ 2 კვირაში ,დაიწყეთ მე4 კვირას.

ან

ცერტოლიზუმაბ პეგოლ:: 400მგ კანქვეშ მიღება 0, 2, 4 კვირაზე, 400მგ ყოველ 4 კვირაში მე-8 კვირიდან

მეორეული ვარიანტები

ვედოლიზუმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი:: საწყისი (ინდუქციის) რეჟიმი: წონა ≤55 კგ: 260 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; წონა 56-85 კგ: 390 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; წონა >85 კგ: 520 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; შენარჩუნების რეჟიმი: 90 მგ კანქვეშ, ყოველ 8 კვირაში ერთხელ (იწყება ინდუქციის რეჟიმიდან 8 კვირაში)

განიხილე – ტოპიკური რექტალური ჰიდროკორტიზონი

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალო ან მძიმე აქტიური : კორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

ტოპიკური რექტალური ჰიდროკორტიზონი

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

არ არის რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევების მონაცემები ადგილობრივ თერაპიაზე მარცხენა მხრივი კრონის დაავადებისთვის, თუმცა ჰიდროკორტიზონის ოყნა ან სანთლები ხშირად არის რეკომენდებული.

პირველადი პარამეტრები

მესალაზინი რექტულად: 100 მგ/60 მლ ოყნა დღეში ორჯერ

ან

მესალაზინი რექტულად: 90მგ ( ერთი applicatorful) დღეში ერთხელ ან ორჯერ

ან

მესალაზინი რექტულად: 25-30 მგ სანთელი დღეში ორჯერ

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალო ან მძიმე აქტიური : კორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალო ან მძიმე აქტიური : კორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

მე-2 რიგის – ქირურგიული ჩარევა

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალო ან მძიმე აქტიური : კორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი
მე-2 რიგის – 

ქირურგიული ჩარევა

შეიძლება საჭირო გახდეს ქირურგიული ჩარევა. არსებობს პერფორაციის, ობსტრუქციისა და ტოქსიკური მეგაკოლონის განვითარების რისკი.

ქირურგიული ჩარევა უნდა განიხილოს და პაციენტის მკურნალობა უნდა მოხდეს ინდივიდუალურად,მრავალპროფილიანი გუნდის მიერ. საჭიროა გამოირიცხოს ინტრააბდომინალური აბსცესის ალბათობა.

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალო ან მძიმე აქტიური : კორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
მსხვილი ნაწლავის დაავადება, არა ფისტულირებადი : საწყისი გამოვლინება ან რელაფსი
|
საშუალო ან მძიმე აქტიური : კორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული/ რეზისტენტული რეციდივი
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკების დამატება საჭიროა თუ მოსალოდნელია სეპტიკური გართულებები.[90][118]

ანტიბიოტიკების რუტინული გამოყენება როდესაც არ არის მოსალოდნელი სეფსისი არ არის რეკომენდებული კლინიკური კონტროლირებადი კვლევის შედეგებიდან გამომდინარე.[59][90][118][148]

390მგ ინტრავენური ინფუზია ერთ დოზად >1 საათში; სხეუის წონა >85 კგ: 520 მგ ინტრავენური ინფუზია ერთ დოზად >1 საათში; უნდა შენარჩუნდეს რეჟიმი:

1-ლი რიგის – ორალური კორტიკოსტეროიდები + იმუნომოდულატორების ადრეული დაწყება

Back
მწვავე
|
390მგ ინტრავენური ინფუზია ერთ დოზად >1 საათში; სხეუის წონა >85 კგ: 520 მგ ინტრავენური ინფუზია ერთ დოზად >1 საათში; უნდა შენარჩუნდეს რეჟიმი:
1-ლი რიგის – 

ორალური კორტიკოსტეროიდები + იმუნომოდულატორების ადრეული დაწყება

კორტიკოსტეროიდებით მკურნალობა და იმუნომოდულატორების(აზათიოპრინი, მერკაპტოპურინი და მეთოტრექსატი) ადრე დაწყება, მათი კორტიკოსტეროიდების-შემნახველი ეფექტების გამო მიიჩნევა როგორც პირველი რიგის თერაპია ამ ჯგუფში.

იმუნომოდულატორები აინჰიბირებს დნმ-ის და რნმ-ის სინთეზს, იწვევს უჯრედის პროლიფერაციის შეჩერებას. ეს იწვევს იმუნური სისტემის სუპრესიას. იმუნომოდულატორების დაწყება აკრძალულია თუ სეფსისის რამე ნიშანია წარმოდგენილი. ექიმმა დიდი სიფრთხილით უნდა გამოიყენოს იმუნომოდულატორები.

მეთოტრექსატი არის პირველი რიგის იმუნოოსუპრესანტი იმ პაციენტებში,რომელთაც აქვთ კრონის დაავადებასთან ასოცირებული ართროპათია. მას შემდეგ რაც კლინიკური პასუხი გამოვლინდება შიდაკუნთოვანი მეთოტრექსატით, შესაძლებელია მისი შეცვლა ორალური მეთოტრექსატით.

კლინიცისტებმა უნდა გაითვალისწინონ სპეციფიკური სიფრთხილე იმუნომოდულატორების გამოყენებასთან დაკავშირებით.

პირველადი პარამეტრები

აზათიოპრინი: 1-2.5 მგ/კგ/დოზა ორალურად დღეში ერთხელ

იყოს

მერკაპტოპურინი: 0.75-1.5 მგ/კგ/დღეში ორალურად

--და--

პრენდიზოლონი: 0.5-0.75 მგ/კგ/დღეში ორალურად, თანდათანობით უნდა შემცირდეს დოზა პასუხიდან გამომდინარე.

მეორეული ვარიანტები

მეთოტრექსატი: 25მგ ორალურად/კანქვეშ/შიდაკუნთოვანი კვირაში ერთხელ

და

ფოლიუმმჟავა: 1 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ

--და--

პრენდიზოლონი: 0.5-0.75 მგ/კგ/დღეში ორალურად, თანდათანობით უნდა შემცირდეს დოზა პასუხიდან გამომდინარე.

განიხილე – საწყისი გამოვლინება ან რეციდივი

Back
მწვავე
|
390მგ ინტრავენური ინფუზია ერთ დოზად >1 საათში; სხეუის წონა >85 კგ: 520 მგ ინტრავენური ინფუზია ერთ დოზად >1 საათში; უნდა შენარჩუნდეს რეჟიმი:
განიხილე – 

საწყისი გამოვლინება ან რეციდივი

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

გავრცობილი დაავადებისას (>100სმ ნაწლავია დაზიანებული) ანთებითი ნაწილი უფრო დიდია და პაციენტს ნუტრიციული დეფიციტის განვითარების რისკი აქვს. ნუტრიციული თერაპია შეიძლება განხილულ იქნას როგორც დამხმარე, აგრეთვეა პირველადი თერაპია მსუბუქი დაავადების შემთხვევაში.[115] დაავადების მსუბუქი ფორმისას კვებითი თერაპია უნდა განიხილოს როგორც დამხმარე და პირველადი თერაპია. კვებითი მიდგომები გულისხმობს კვლევას ელემენტალური ან პოლიმერული საკვებებით ენტერალურ კვებას. მიზანი არის ნაწლავის ანთების სუპრესია და ლორწოვანის შეხორცების ხელისშეწყობა.

განიხილე – წვრილი ნაწლავის ექსტენსიური დაავადება (ნაწლავის >100სმ არის დაზიანებული) არა ფისტულირებული:

Back
მწვავე
|
390მგ ინტრავენური ინფუზია ერთ დოზად >1 საათში; სხეუის წონა >85 კგ: 520 მგ ინტრავენური ინფუზია ერთ დოზად >1 საათში; უნდა შენარჩუნდეს რეჟიმი:
განიხილე – 

წვრილი ნაწლავის ექსტენსიური დაავადება (ნაწლავის >100სმ არის დაზიანებული) არა ფისტულირებული:

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ბიოლოგიური მკურნალობა TNF-ალფას ინიჰიბიტორებით უნდა განვიხილოთ ადრე, რადგან მტკიცებულებების თანახმად, ადრეული ჩარევა სარგებლიანია მსგავს პაციენტებში (ცუდი პროგნოზი), შედარებით უფრო ლოკალიზებული დაავადების მქონე პაციენტებთან.[154][155] თუმცა, TNF-ალფას ინჰიბიტორებით თერაპიის გრძელვადიანი უსაფრთხოების პროფილი უცნობია. გარდა ამისა, ანტისხეულების ჩამოყალიბება ამ მედიკამენტების მიმართ ასევე პრობლემაა, ვინაიდან ამ უკანასკნელმა შესაძლოა გამოიწვიოს კლინიკური პასუხის დაქვეითება და შრატის დონის შემცირება.[134][135]

ცერტოლიზუმაბ პეგოლის გამოყენება CD-ს დროს დამტკიცებულია აშშ-ში და სხვა ქვეყნებში, მაგრამ ევროპის მედიკამენტების სააგენტომ უარი თქვა ამ მითითების მარკეტინგულ ავტორიზაციაზე.

Cochrane-ის მიმოხილვებიდან მიღებული მტკიცებულებები მხარს უჭერს ადალიმუმაბის ან ცერტოლიზუმაბ პეგოლის გამოყენებას, როგორც ეფექტური სამკურნალო საშუალებების რემისიის ინდუქციის მიზნით კლინიკური პასუხის მქონე პაციენტებში ზომიერი და მძიმედ აქტიური CD-ით.[129][132]

ბაზარზე გამოქვეყნდა TNF-ალფა ინჰიბიტორების რამდენიმე ბიოსიმილარი (მაგ., ინფლიქსიმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული, ადალიმუმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული); თუმცა, ხელმისაწვდომობა და გამოყენება განსხვავდება მდებარეობის მიხედვით. ბიოსიმილარი აგენტი ძალიან ჰგავს, მაგრამ არაა იდენტური, ორიგინალური ბიოლოგიური აგენტისა. ბიოსიმილარი აგენტები შედარებულია რეფერენს აგენტთან ხარისხის, უსაფრთხოებისა და ეფექტიანობის თვალსაზრისით.[106][107][108]

ვედოლიზუმაბი (ინტეგრინის რეცეპტორების ანტაგონისტი) და უსტეკინუმაბი (ინტერლეუკინის [IL]-12 და IL-23 ანტაგონისტი) შეიძლება გამოყენებულ იქნას TNF-ალფა ინჰიბიტორების ნაცვლად რემისიის ინდუქციისთვის CD-ს შემთხვევაში შერჩეულ პაციენტებში, ან როდესაც სტანდარტული თერაპია და/ან TNF-ალფა ინჰიბიტორებით თერაპია წარუმატებელი აღმოჩნდა.[90][118][139][140][141][142][143]

კრონის დაავადებისას ვედოლიზუმაბ და უსტეკინუმაბ გამოყენება დამტკიცებულია ამერიკაში და სხვა ქვეყნებში, მაგრამ ევროპული წამლების სააგენტოს ჯერ არ დაუმტკიცებია ეს წამალი.[104][105][145]

იგივე სიფრთხილის ზომები მიიღება, როგორც TNF-ალფა ინჰიბიტორების შემთხვევაში, სანამ არ გახდება ცნობილი გრძელვადიანი მონაცემების შედეგები.

პირველადი პარამეტრები

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი: 160მგ კანქვეშ 1 კვირაში 0, 80 მგ, მე2 კვირაში, შემდეგ 40 მგ ყოველ 2 კვირაში ,დაიწყეთ მე4 კვირას.

ან

ცერტოლიზუმაბ პეგოლ:: 400მგ კანქვეშ მიღება 0, 2, 4 კვირაზე, 400მგ ყოველ 4 კვირაში მე-8 კვირიდან

მეორეული ვარიანტები

ვედოლიზუმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი:: საწყისი (ინდუქციის) რეჟიმი: წონა ≤55 კგ: 260 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; წონა 56-85 კგ: 390 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; წონა >85 კგ: 520 მგ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზა, 1 საათის განმავლობაში; შენარჩუნების რეჟიმი: 90 მგ კანქვეშ, ყოველ 8 კვირაში ერთხელ (იწყება ინდუქციის რეჟიმიდან 8 კვირაში)

განიხილე – 90მგ კანქვეშ ყოველ 8 კვირაში ( იწყება ინდუცირებადი რეჟიმიდან 8კვირის შემდეგ)

Back
მწვავე
|
390მგ ინტრავენური ინფუზია ერთ დოზად >1 საათში; სხეუის წონა >85 კგ: 520 მგ ინტრავენური ინფუზია ერთ დოზად >1 საათში; უნდა შენარჩუნდეს რეჟიმი:
განიხილე – 

90მგ კანქვეშ ყოველ 8 კვირაში ( იწყება ინდუცირებადი რეჟიმიდან 8კვირის შემდეგ)

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

წვრილი ნაწლავის ექსტენსიური დაავადება (ნაწლავის >100სმ არის დაზიანებული) არა ფისტულირებული: საწყისი გამოვლინება ან რეციდივი

ქირურგიული რეზექციის განხილვა ქირურგიული რეზექციის განხილვა საჭიროა დიდი სიფრთხილით მოხდეს, ვინაიდან არსებობს მოკლე ნაწლავის სინდრომის განვითარების რისკი.

სტრიქტუროპლასტიკა სტრიქტურულებული სეგმენტების <10სმ მიჩნეულია უსაფრთხოდ, მაგრამ უფრო ექსტენციური დაავადებისას იზრდება პერფორაციებისა და სისხლდენის რისკი. უფრო დიდი სეგმენტების წარმატებით მკურნალობა ხდება არა სტანდარტული სტრიქტუროპლასტიკით, ძირითადად იქ სადაც მოკლე ნაწლავის სინდრომი პრობლემად იქცევა.[158]

ხელახალი განვითარების ხანგრძლივი შემთხვევები უცნობია, არის რამდენიმე შემთხვევა როდესაც სტრიქტუროპლასტიკის ადგილებში განვითარდა კარცინომა.

გადავადებული ოპერაცია სასურველი ვარიანტია CD-ით დაავადებულ მოზრდილ პაციენტებში, რომელთაც აღენიშნებათ წვრილი ნაწლავის მწვავე ობსტრუქცია ნაწლავის იშემიის ან პერიტპერიტონიტიონიტის გარეშე.[91]

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
390მგ ინტრავენური ინფუზია ერთ დოზად >1 საათში; სხეუის წონა >85 კგ: 520 მგ ინტრავენური ინფუზია ერთ დოზად >1 საათში; უნდა შენარჩუნდეს რეჟიმი:
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ზედა ნაწილის დაავადება (საყლაპავის და/ან გასტრო-თორმეტგოჯა ნაწლავის დაავადება) არ არის ფისტულირებული: საწყისი პრეზენტაცია ან რეციდივი

1-ლი რიგის – პროტონული ტუმბოს ინჰიბიტორები

Back
მწვავე
|
კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ზედა ნაწილის დაავადება (საყლაპავის და/ან გასტრო-თორმეტგოჯა ნაწლავის დაავადება) არ არის ფისტულირებული: საწყისი პრეზენტაცია ან რეციდივი
1-ლი რიგის – 

პროტონული ტუმბოს ინჰიბიტორები

CD-ის ამ კონკრეტული ქვეტიპი სულ უფრო ხშირად დიაგნოზირებულია კუჭ-ნაწლავის ზედა ენდოსკოპიის დროს.

მკურნალობის მტკიცებულება დამოკიდებულია შემთხვევათა სერიებზე, მაგრამ ექიმების უმეტესობა თანხმდება რომ პროტონული ტუმბოს ინჰიბიტორები საჭიროა.[160]

პირველადი პარამეტრები

ლანსოპრაზოლი: 30 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

ან

ომეპრაზოლი: 40 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ

განიხილე – პერორული კორტიკოსტეროიდები

Back
მწვავე
|
კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ზედა ნაწილის დაავადება (საყლაპავის და/ან გასტრო-თორმეტგოჯა ნაწლავის დაავადება) არ არის ფისტულირებული: საწყისი პრეზენტაცია ან რეციდივი
განიხილე – 

პერორული კორტიკოსტეროიდები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ექიმების უმეტესობა თანხმდება რომ სისტემური კორტიკოსტეროიდების თერაპევტული დოზის კომბინაცია უნდა მოხდეს პროტონული ტუმბოს ინჰიბიტორებთან და მეთოტრექსატთან, აზათიოპრინთან ან მერკაპტოპურინთან, როგორც დანიშნულია დაავადების სხვა ფენოტიპთან.[160]

პირველადი პარამეტრები

პრენდიზოლონი: 0.5-0.75 მგ/კგ/დღეში ორალურად, თანდათანობით უნდა შემცირდეს დოზა პასუხიდან გამომდინარე.

განიხილე – იმუნომოდულატორული თერაპია

Back
მწვავე
|
კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ზედა ნაწილის დაავადება (საყლაპავის და/ან გასტრო-თორმეტგოჯა ნაწლავის დაავადება) არ არის ფისტულირებული: საწყისი პრეზენტაცია ან რეციდივი
განიხილე – 

იმუნომოდულატორული თერაპია

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ექიმების უმეტესობა თანხმდება რომ სისტემური კორტიკოსტეროიდების თერაპევტული დოზის კომბინაცია უნდა მოხდეს პროტონული ტუმბოს ინჰიბიტორებთან და მეთოტრექსატთან, აზათიოპრინთან ან მერკაპტოპურინთან, როგორც დანიშნულია დაავადების სხვა ფენოტიპთან.[160]

ორალური კორტიკოსტეროიდები ეფექტური თერაპიაა, იმუნომოდულატორების დამატების შემთხვევაში, როგორიცაა აზათიოპრინი, მერკაპტოპურინი ან მეთოტრექსატი, იმ პაციენტებში რომელთაც აქვთ რეციდივი.

იმუნომოდულატორები აინჰიბირებს დნმ-ის და რნმ-ის სინთეზს, იწვევს უჯრედის პროლიფერაციის შეჩერებას. ეს იწვევს იმუნური სისტემის სუპრესიას.

მეთოტრექსატი არის პირველი რიგის იმუნოოსუპრესანტი იმ პაციენტებში,რომელთაც აქვთ კრონის დაავადებასთან ასოცირებული ართროპათია. მას შემდეგ რაც კლინიკური პასუხი გამოვლინდება შიდაკუნთოვანი მეთოტრექსატით, შესაძლებელია მისი შეცვლა ორალური მეთოტრექსატით.

კლინიცისტებმა უნდა გაითვალისწინონ სპეციფიკური სიფრთხილე იმუნომოდულატორების გამოყენებასთან დაკავშირებით.

პირველადი პარამეტრები

აზათიოპრინი: 1-2.5 მგ/კგ/დოზა ორალურად დღეში ერთხელ

ან

მერკაპტოპურინი: 0.75-1.5 მგ/კგ/დღეში ორალურად

მეორეული ვარიანტები

მეთოტრექსატი: 25მგ ორალურად/კანქვეშ/შიდაკუნთოვანი კვირაში ერთხელ

და

ფოლიუმმჟავა: 1 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ

განიხილე – TNF-ალფას ინჰიბიტორების ადრეული განხილვა

Back
მწვავე
|
კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ზედა ნაწილის დაავადება (საყლაპავის და/ან გასტრო-თორმეტგოჯა ნაწლავის დაავადება) არ არის ფისტულირებული: საწყისი პრეზენტაცია ან რეციდივი
განიხილე – 

TNF-ალფას ინჰიბიტორების ადრეული განხილვა

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ითვლება, რომ კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ზედა ნაწილის CD ასოცირდება უარეს პროგნოზთან. ამიტომ, სიმსივნის ნეკროზის ფაქტორი (TNF) - ალფა ინჰიბიტორები ადრეულ ეტაპზე უნდა იქნას გათვალისწინებული.[90]

მტკიცებულებამ აჩვენა რომ ადრეული ჩარევა სასარგებლოა პაციენტებში რომელთაც აქვთ ცუდი ხანგრძლივი პროგნოზი იმათთან შედარებით,რომლებსაც აქვთ უფრო მეტად ლოკალიზებული დაავადება.[154][155] თუმცა, TNF-ალფას ინჰიბიტორებით თერაპიის გრძელვადიანი უსაფრთხოების პროფილი უცნობია. გარდა ამისა, ანტისხეულების ჩამოყალიბება ამ მედიკამენტების მიმართ ასევე პრობლემაა, ვინაიდან ამ უკანასკნელმა შესაძლოა გამოიწვიოს კლინიკური პასუხის დაქვეითება და შრატის დონის შემცირება.[134][135]

Cochrane-ის მიმოხილვებიდან მიღებული მტკიცებულებები მხარს უჭერს ადალიმუმაბის და ცერტოლიზუმაბ პეგოლის გამოყენებას, როგორც ეფექტურ მკურნალობას რემისიის და კლინიკური პასუხის ინდუქციისთვის ზომიერი და მძიმე აქტიური CD-ის მქონე პაციენტებში.[129][132]

ბაზარზე გამოქვეყნდა TNF-ალფა ინჰიბიტორების რამდენიმე ბიოსიმილარი (მაგ., ინფლიქსიმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული, ადალიმუმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული); თუმცა, ხელმისაწვდომობა და გამოყენება განსხვავდება მდებარეობის მიხედვით. ბიოსიმილარი აგენტი ძალიან ჰგავს, მაგრამ არაა იდენტური, ორიგინალური ბიოლოგიური აგენტისა. ბიოსიმილარი აგენტები შედარებულია რეფერენს აგენტთან ხარისხის, უსაფრთხოებისა და ეფექტიანობის თვალსაზრისით.[106][107][108]

პირველადი პარამეტრები

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი: 160მგ კანქვეშ 1 კვირაში 0, 80 მგ, მე2 კვირაში, შემდეგ 40 მგ ყოველ 2 კვირაში ,დაიწყეთ მე4 კვირას.

ან

ცერტოლიზუმაბ პეგოლ:: 400მგ კანქვეშ მიღება 0, 2, 4 კვირაზე, 400მგ ყოველ 4 კვირაში მე-8 კვირიდან

განიხილე – ოპერაცია ან დილატაცია

Back
მწვავე
|
კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ზედა ნაწილის დაავადება (საყლაპავის და/ან გასტრო-თორმეტგოჯა ნაწლავის დაავადება) არ არის ფისტულირებული: საწყისი პრეზენტაცია ან რეციდივი
განიხილე – 

ოპერაცია ან დილატაცია

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ოპერაცია ან დილატაცია არის მკურნალობის არჩევანი იმ პაციენტებისთვის, რომელთაც აქვთ ობსტრუქციის სიმპტომები.

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ზედა ნაწილის დაავადება (საყლაპავის და/ან გასტრო-თორმეტგოჯა ნაწლავის დაავადება) არ არის ფისტულირებული: საწყისი პრეზენტაცია ან რეციდივი
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

პერიანალური ან ფისტულირებადი დაავადება: საწყისი გამოვლინება ან რეციდივი

1-ლი რიგის – სეტონით ჩასმა + პერიანალური აბსცესის დრენაჟი თუ არსებობს

Back
მწვავე
|
პერიანალური ან ფისტულირებადი დაავადება: საწყისი გამოვლინება ან რეციდივი
|
პერიანალური ფისტულა
1-ლი რიგის – 

სეტონით ჩასმა + პერიანალური აბსცესის დრენაჟი თუ არსებობს

კლინიკურად უნდა გამოირიცხოს პერიანალური ან ინტრააბდომინური აბსცესები. თუ არსებობს აბსცესის კლინიკური ეჭვი, მაშინ საჭირო იქნება ვიზუალიზაცია კომპიუტერული ტომოგრაფიით ინტრააბდომინალური სეფსისი შემთხვევაში ან მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფიით მენჯის/პერიანალური სეფსისის შემთხვევაში. ნებისმიერი აბსცესის სამკურნალოდ საჭიროა ქირურგიული რადიოლოგიური ჩარევა, ვიდრე დავიწყებთ იმუნოსუპრესანტებით ან იმუნომოდულატორებით მკურნალობას.

სეტონის ჩასმა რეკომენდებულია ანტიბიოტიკებთან და სიმსივნის ნეკროზის ფაქტორის ალფა ინჰიბიტორებთან ერთად, როგორც საწყისი მკურნალობა.[90][118][162]

განიხილე – ანტიბიოტიკები

Back
მწვავე
|
პერიანალური ან ფისტულირებადი დაავადება: საწყისი გამოვლინება ან რეციდივი
|
პერიანალური ფისტულა
განიხილე – 

ანტიბიოტიკები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკები უნდა დაემატოს პირველად სამედიცინო თერაპიას, თუ არსებობს პერიანალური ინფექციის ნიშნები.[90][118][162][168] ანტიბიოტიკების პროტოკოლი ვარირებს ადგილობრივად.

პირველადი პარამეტრები

მეტრონიდაზოლი: 500 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ

და

ციპროფლოქსაცინი: 500 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ

განიხილე – TNF-ალფა ინჰიბიტორით თერაპია

Back
მწვავე
|
პერიანალური ან ფისტულირებადი დაავადება: საწყისი გამოვლინება ან რეციდივი
|
პერიანალური ფისტულა
განიხილე – 

TNF-ალფა ინჰიბიტორით თერაპია

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ინფლიქსიმაბი ან ადალიმუმაბი რეკომენდებულია პერიანალური ფისტულების სამკურნალოდ.[90] რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევის შედეგად დადგინდა რომ ფისტულას შეხორცება გრძელდებოდა 2 წლის განმავლობაში ღია ექსტენსიისას ადალიმუმაბის შემთხვევაში.[166] ერთი კვლევის დასკვნით სავარაუდოა, რომ ადალიმუმაბითა და ციპროფლოქსაცინით კომბინირებული თერაპია შეიძლება იყოს უფრო ეფექტიანი, ვიდრე მარტო ადალიმუმაბით ფისტულის დახურვის მისაღწევად CD-ს შემთხვევაში, თუმცა ანტიბიოტიკოთერაპიის შეწყვეტისას საწყისი სარგებელი არ შენარჩუნდა.[167]

სიმსივნური ნეკროზის ფაქტორის ალფა ინჰიბიტორების რამდენიმე ბიოსიმილარი გამოქვეყნდა ბაზარზე (მაგ., ინფლიქსიმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული, ადალიმუმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული); თუმცა, ხელმისაწვდომობა და გამოყენება განსხვავდება ადგილმდებარეობის მიხედვით. ბიოსიმილარი აგენტი ძალიან ჰგავს, მაგრამ არაა იდენტური, ორიგინალური ბიოლოგიური აგენტისა. ბიოსიმილარი აგენტები შედარებულია რეფერენს აგენტთან ხარისხის, უსაფრთხოებისა და ეფექტიანობის თვალსაზრისით.[106][107][108]

პირველადი პარამეტრები

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი: 160მგ კანქვეშ 1 კვირაში 0, 80 მგ, მე2 კვირაში, შემდეგ 40 მგ ყოველ 2 კვირაში ,დაიწყეთ მე4 კვირას.

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
პერიანალური ან ფისტულირებადი დაავადება: საწყისი გამოვლინება ან რეციდივი
|
პერიანალური ფისტულა
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

1-ლი რიგის – მრავალპროფილიანი გეგმა + დამხმარე მზრუნველობა

Back
მწვავე
|
პერიანალური ან ფისტულირებადი დაავადება: საწყისი გამოვლინება ან რეციდივი
|
არა პერიანალური ფისტულა.
1-ლი რიგის – 

მრავალპროფილიანი გეგმა + დამხმარე მზრუნველობა

კანქვეშა ფისტულები, ანო- და რექტოგენიტალური ფისტულები, რომლებიც დაკავშირებულია CD-სთან ძალიან რთული და იშვიათია; მათ უნდა მკურნალობდეს გამოცდილი მულტიდისციპლინური გუნდი.[91] საჭიროა კვლევები კომბინირებული ქირურგიული და სამედიცინო თერაპიის ეფექტურობის შესაფასებლად ამ რთულ პაციენტთა ჯგუფში სრული პასუხის უკეთესი მიღწევისთვის.

საჭიროა პაციენტის კვებითი მდგომარეობის ოპტიმიზაცია და ნებისმიერი სეფსისის კონტროლი ანტიბიოტიკებით. ოპერაციის ჩატარების გადაწყვეტილება უნდა მიიღოს მულტიპროფილურმა ჯგუფმა, რომელშიც არიან კოლორექტალური დაავადების ქირურგები და გასტროენტეროლოგები.[163]

განიხილე – ქირურგიული ჩარევა

Back
მწვავე
|
პერიანალური ან ფისტულირებადი დაავადება: საწყისი გამოვლინება ან რეციდივი
|
არა პერიანალური ფისტულა.
განიხილე – 

ქირურგიული ჩარევა

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ოპერაციის ჩატარების გადაწყვეტილება უნდა მიიღოს მრავალპროფილურმა ჯგუფმა, რომელშიც არიან კოლორექტალური დაავადების ქირურგები და გასტროენტეროლოგები.[163]

სხვა ორგანოების ფისტულას შეიძლება დასჭირდეს ქირურგიული ჩარევა, ნაწლავის ნებისმიერი აქტიური ანთება უნდა განიკურნოს ოპერაციის ჩატარებამდე.

განიხილე – ანტიბიოტიკი

Back
მწვავე
|
პერიანალური ან ფისტულირებადი დაავადება: საწყისი გამოვლინება ან რეციდივი
|
არა პერიანალური ფისტულა.
განიხილე – 

ანტიბიოტიკი

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ნაწლავის-კანის ფისტულის მართვისას, სეფსისი უნდა გაკონტროლდეს ანტიბიოტიკებით, ჰოსპიტალური გაიდლაინების თანახმად.

განიხილე – TNF-ალფა ინჰიბიტორით თერაპია

Back
მწვავე
|
პერიანალური ან ფისტულირებადი დაავადება: საწყისი გამოვლინება ან რეციდივი
|
არა პერიანალური ფისტულა.
განიხილე – 

TNF-ალფა ინჰიბიტორით თერაპია

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ინფლიქსიმაბის როლი არაპერიანალური ფისტულის დროს არ არის ბოლომდე ცნობილი. ზოგიერთი კვლევის მიხედვით ფისტულის დახურვა ან დრენირების სრული შეწყვეტა ინფლიქსიმაბის შემდეგ ნაკლებადაა არაპერიანალური დაზიანების ( რექტოვაგინალური ან შერეული ფისტულა) მქონე პაციენტებში, თუ შევადარებთ პერიანალური დაზიანების მქონე პაციენტებს.[169][170]

თუმცა, სიმსივნის ნეკროზის ფაქტორის (TNF) - ალფა ინჰიბიტორით თერაპია კვლავ გამოიყენება არაპერიანალური ფისტულაციური CD-ს დროს და რეკომენდებულია ანთების გასაკონტროლებლად ან რემისიის შესანარჩუნებლად.[58][164]

პირველადი პარამეტრები

ინფლიქსიმაბი: 5მგ/კგ/დოზა ინტრავენურად კვირაში 0, 2 და 6 საწყისისთვის, შემდეგ 5მგ/კგ/დოზა ყოველ 8 კვირაში.

ან

ადალიმუმაბი: 160მგ კანქვეშ 1 კვირაში 0, 80 მგ, მე2 კვირაში, შემდეგ 40 მგ ყოველ 2 კვირაში ,დაიწყეთ მე4 კვირას.

განიხილე – 500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

Back
მწვავე
|
პერიანალური ან ფისტულირებადი დაავადება: საწყისი გამოვლინება ან რეციდივი
|
არა პერიანალური ფისტულა.
განიხილე – 

500-1000 მგ ორალურად დღეში ორჯერ

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქად აქტიური ეს გართულებები საჭიროებს სპეციფიკურ ინდივიდუალურ მკურნალობას, რომელთა უზრუნველყოფა ხდება მრავალპროფილური გუნდით.[78]

მიმდინარე

რემისია

1-ლი რიგის – შემანარჩუნებელი თერაპია

Back
მიმდინარე
|
რემისია
1-ლი რიგის – 

შემანარჩუნებელი თერაპია

რემისიისთვის ხანგრძლივი მკურნალობის შერჩევისას გასათვალისწინებელია : კრონის დაავადების მიმდინარეობა და მოცულობა; წინად გამოყენებული მკურნალობის ეფექტურობა და ტოლერანტობა; ანთების ბიოლოგიური ან ენდოსკოპიური ნიშნები; და შესაძლო გართულებები

ლოკალიზებული ილეოცეკალური ან მსხვილი ნაწლავის CD-სთვის, აზათიოპრინი არის სასურველი იმუნომოდულატორი მათთვის, ვისაც ჰქონდა კორტიკოსტეროიდებით გამოწვეული რემისია. მერკაპტოპურინი შეიძლება დაინიშნოს იმ პაციენტებში, რომელთაც აქვთ აუტანლობა აზათიოპრინის მიმართ (გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც არის პანკრეატიტი ან ციტოპენია). კორტიკოსტეროიდების დოზაში თანდათანობითი შემცირებაა შესაძლებელი და შეწყვეტა როდესაც დაინიშნება ეს თერაპიები.[90]

პარენტერალური მეთოტრექსატი რეკომენდირებულია რემისიის შესანარჩუნებლად პაციენტებში კორტიკოსტეროიდზე დამოკიდებული CD-ით.[90] პერორალური გზით გამოყენებისას, დაბალი დოზის მეთოტრექსტაი არ არის იმდენად ეფექტური, რომ შენარჩუნდეს რემისია. ამასთან, საჭიროა დამატებითი მოცულობითი კვლევები, რათა გაჩნდეს მხარდამჭერი მტკიცებულებები მეთოტრექსატის შედარებით მაღალი დოზების პერორალურად გამოყენების შესახებ.[176]

კლინიცისტებმა უნდა გაითვალისწინონ სპეციფიკური სიფრთხილე იმუნომოდულატორების გამოყენებასთან დაკავშირებით.

პაციენტებმა, რომლებიც აღწევენ რემისიას სიმსივნური ნეკროზის ფაქტორის (TNF)-ალფა ინჰიბიტორებით, ვედოლიზუმაბით ან უსტკინუმაბით, უნდა გააგრძელონ იგივე პრეპარატი რემისიის შესანარჩუნებლად.[90][118][144][177]

ნაჩვენებია, რომ ინფლიქსიმაბი და ადალიმუმაბი ეფექტურია რემისიის შესანარჩუნებლად, თუმცა უფრო დიდი კვლევები და შემდგომი მეთვალყურეობის უფრო გრძელი პერიოდებია საჭირო მათი გრძელვადიანი უსაფრთხოების პროფილის შესაფასებლად.[128][137][178][179][180] [ Cochrane Clinical Answers logo ]

მეტა-ანალიზით გამოვლინდა, რომ ინფლიქსიმაბისა და იმუნოსუპრესიული საშუალებების კომბინირებული თერაპია უფრო ეფექტურია ვიდრე მონოთერაპია CD-ის რემისიის შესანარჩუნებლად. თუმცა საჭიროა უფრო დიდი კლინიკური კვლევები და დაკვირვებები, რათა შეფასდოს კომბინაციური თერაპიის ეფექტურობა და უსაფრთხოების პროფილი.[181]

ანტისხეულებმა TNF-ალფა ინჰიბიტორების თერაპიის მიმართ შეიძლება გამოიწვიოს კლინიკური პასუხის დაკარგვა და შრატის დონის დაქვეითება.[134][135] TNF-ალფა ინჰიბიტორების თერაპიული მონიტორინგი შესაძლებელია წარმოებდეს მოცირკულირე წამლის დონის ტესტირებით შრატში (სინჯის აღება უნდა განხორციელდეს ყველაზე დაბალ დოზაზე, ვიდრე გამოიყენება შემდეგი დოზა). ამჟამად გაიდლაინები არ გირჩევთ წამლების პროაქტიულ თერაპიულ მონიტორინგს კლინიკურ რემისიაში მყოფ პაციენტებში ან მათთვის, ვინც დაკარგა პასუხი TNF-ალფა ინჰიბიტორზე.[90][201]

კორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებული პაციენტების მკურნალობა უნდა მოხდეს თიოპურინებით ან მეთოტრექსატით, თუმცა თუ მათ აქვთ ლიმიტირებული ილიოცეკალური დაავადება, თეძოს ნაწლავის რეზექცია შეიძლება სასარგებლო იყოს. ამ მკურნალობების დაწყების შემდეგ, კორტიკოსტეროიდების თანდათანობითი შემცირება ან შეწყვეტა არის შესაძლებელი.[90]

ბიოლოგიური თერაპიის ადრეული გამოყენება, როგორიცაა TNF-ალფა ინჰიბიტორები კორტიკოსტეროიდებზე დამოკიდებულების მქონე პაციენტებში, შეიძლება სარგებლიანი იყოს რემისიის შესანარჩუნებლად სხვა მედიკამენტების, როგორიცაა იმუნომოდულატორების წინა ზემოქმედების მიხედვით.[90]

დადგენილია, რომ ინფლიქსიმაბისა და აზათიოპრინის კომბინაციური მკურნალობა უფრო მეტად ეფექტურია კორტიკოსტეროიდებით -თავისუფალი რემისიის ფაზის შესანარჩუნებლად ვიდრე მხოლოდ ინფლიქსიმაბით მკურნალობა.[137][138] თუმცა ეს კომბინაციები გამოიყენება მხოლოდ ექიმების მიერ, რომლებსაც აქვთ მსგავსი პაციენტების მკურნალობის გამოცდილება. საჭიროა სიფრთხილის გამოჩენა, ვინაიდან ამ 2 მედიკამენტის კომბინაციას აქვს მძიმე ხარისხის იმუნოსუპრესიასთან დაკავშირებული რისკი.

პაციენტებში, რომლებთანაც მიიღწევა რეციდივი თიოპურინით შემანარჩუნებელი თერაპიით, თიოპურინის მეტაბოლიტის ტესტირებით (6-თიოგუანინის ნუკლეოტიდი [6-TGN] და 6-მეთილმერკაპტოპურინი [6-MMP]) შესაძლებელია განისაზღვროს დოზის ოპტიმიზაცია და გვერდითი ეფექტების ალბათობა.[183]

თუ თიოპურინის დოზის ოპტიმიზაციით ვერ ნარჩუნდება რემისია, მეთოტრექსატი არის ალტერნატიული ვარიანტი.

ერთ-ერთი დიდი რანდომიზებული კვლევის შედეგად დადგინდა რომ კუნთშიდა მეთოტრექსატს აქვს კარგი შედეგები რემისიის ფაზის განვითარებაში და კორტიკოსტეროიდების სრული შეწყვეტა ხდება იმ პაციენტებში რომელთაც აქვთ კორტიკოსტეროიდების მიმართ რეზისტენტული კრონის დაავადება.[122]

TNF-ალფა ინჰიბიტორები ასევე გასათვალისწინებელია იმ პაციენტებში, რომელთაც აქვთ რეციდივი თიოპურინის შენარჩუნებისას ან ქირურგიული ჩარევით, თუ დაავადება ლოკალიზებულია.[59]

ნაწლავის რეზექციის შემდეგ, პოსტ ოპერაციულად დაავადების ხელახალი განვითარების სიხშირე მნიშნველოვანია და რეკომენდებულია სამედიცინო პროფილაქტიკა.[189][190][191]

არსებობს მტკიცებულება მესალაზინის პოსტოპერაციულ გამოყენებაზე კრონის დაავადების რეციდივის პრევენციის მიზნით. თუმცა, მტკიცებულება დაბალი ხარისხიაა, რის გამოც გასტროენტეროლოგიის ამერიკული საზოგადოება არ უჭერს რეკომენდაციას მხარს.[192]

აზათიოპრინი უფრო ეფექტურია პოსტოპერაციული ხელახალი განვითარების პრევენციისთვის ვიდრე მესალაზინი.[192] თუმცა, ამტანობა უფრო დაბალია და გვერდითი ეფექტები ხშირია.[193] თეძოს ნაწლავის-მსხვილი ნაწლავის კრონის დაავადების მქონე პირებში, რომელთაც ბოლო 3 თვის განმავლობაში ჩაუტარდათ სრული მაკროსკოპული რეზექცია, რემისიის შესანარჩუნებლად ბრიტანეთის ჯანმრთელობისა და კლინიკური დახელოვნების ნაციონალური ინსტიტუტი (NICE) რეკომენდაციას უწევს აზათიოპრინს და პოსტოპერაციულად, 3 თვის განმავლობაში, მეტრონიდაზოლს.[195]

მეტრონიდაზოლი უფრო ეფექტურია, ვიდრე პლაცებო, პოსტოპერაციულად კრონის დაავადების განმეორების პრევენციაში, თუმცა ხანგრძლივი მოხმარება რთულია გვერდითი ეფექტების გამო (პერიფერიული ნეიროპათია).[192][193]​​ თუ მეტრონიდაზოლი არ არის ტოლერანტული, NICE რეკომენდაციას უწევს აზათიოპრინს მხოლოდ ილეოცეკალური რეზექციის შემდეგ.[195]

არსებობს გარკვეული მტკიცებულება, რომ ინფლიქსიმაბი და ადალიმუმაბი უფრო ეფექტურია აზათიოპრინთან და მესალაზინთან შედარებით, კრონის დაავადების ენდოსკოპიური და კლინიკური რეციდივის პრევენციის კუთხით.[196][197] მკურნალობის ორივე რეჟიმი გვეხმარება რემისიის შენარჩუნებაში ოპერაციის შემდეგ.[198][199] თუმცა, აღნიშნული მტკიცებულება არასაკმარისია დასკვნების გამოსატანად; შესაბამისად, არჩევანი TNF-ალფა ინჰიბიტორებსა და თიოპურინებს შორის უნდა დაეფუძნოს რისკი/სარგებლის ანალიზს, ინდივიდუალური პაციენტის გათვალისწინებით და დაავადების რეციდივების მიხედვით.[192]

თუ პაციენტი უკვე იღებს ბიოლოგიურ პრეპარატებს, რეკომენდებულია მკურნალობის გაგრძელება, სანამ შესაძლებელი იქნება მოხსნა; თუმცა, ახალი ბიოთერაპიის დაწყება ილეოცეკალური კრონის დაავადების სრული მაკროსკოპული რეზექციის შემდეგ რუტინულად არ არის რეკომენდებული.[195]

ბაზარზე გამოქვეყნდა TNF-ალფა ინჰიბიტორების რამდენიმე ბიოსიმილარი (მაგ., ინფლიქსიმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული, ადალიმუმაბის ბიოსიმილარული მონოკლონური ანტისხეული); თუმცა, ხელმისაწვდომობა და გამოყენება განსხვავდება მდებარეობის მიხედვით. ბიოსიმილარი აგენტი ძალიან ჰგავს, მაგრამ არაა იდენტური, ორიგინალური ბიოლოგიური აგენტისა. ბიოსიმილარი აგენტები შედარებულია რეფერენს აგენტთან ხარისხის, უსაფრთხოებისა და ეფექტიანობის თვალსაზრისით.[106][107][108]

პლიუს – მოწევის შეწყვეტის რჩევა

Back
მიმდინარე
|
რემისია
პლიუს – 

მოწევის შეწყვეტის რჩევა

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

მოწევის შეწყვეტა ამცირებს დაავადების რეციდივის რისკს.[171][172]

განიხილე – ანტისპაზმოიდური წამლები

Back
მიმდინარე
|
რემისია
განიხილე – 

ანტისპაზმოიდური წამლები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

გამოიყენება ტკივილის სამკურნალოდ, რომელიც გასტროინტესტინური სპაზმების შედეგია.

აღნიშნული მედიკამენტებით იბლოკება აცეტილქოლინის აქტივობა სეკრეტორულ ჯირკვლებში, გლუვ კუნთებსა და ცენტრალურ ნერვულ სისტემაში.

სიფრთხილეა საჭირო იმ პაციენტებში რომელთაც აქვთ ღვიძლის ან თირკმლის უკმარისობა, კარდიოვასკულარული დაავადება, საშარდე გზების ობსტრუქცია ან ჰიპერტენზია.

არ უნდა მიიღოს იმ პაციენტებმა,რომელთაც აქვთ გასტროინტესტინალური ტრაქტის შესაძლო ობსტრუქცია.

პირველადი პარამეტრები

დიციკლოვერინი: 20-40 მგ ორალურად დღეში სამჯერ როცა საჭიროა

ან

ჰიოსციამინი: 0.125 მგ ორალურად ყოველ 4-6 საათში როცა საჭიროა, მაქსიმუმი 1.5 მგ/დღეში.

განიხილე – დიარეის საწინააღმდეგო აგენტები

Back
მიმდინარე
|
რემისია
განიხილე – 

დიარეის საწინააღმდეგო აგენტები

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მკურნალობა შეიძლება დაიწყოს ნებისმიერ დროს როდესაც პაციენტებს აქვთ სიმპტომური დიარეა, გარდა იმისა როდესაც არის კოლიტი, ან ტოქსიკური მეგაკოლონის გაზრდილი რისკი.

დიარეის სიხშირის შემცირება პერისტალტიკის ინჰიბირებით და ნაწლავის მოტორიკის შენელებით. ეს ზრდის ელექტროლიტებისა და სითხის გადასვლის დროს ნაწლავში, შესაბამისად იზრდება მათი შეწოვა.

კოლესტირამინი ქმნის არა შეწოვად კომპლექსს ნაღვლის მჟავებთან და შეიძლება სასარგებლო იყოს პაციენტებში ,რომელთაც აქვთ თეძოს ნაწლავის ტერმინალური ნაწილის დაავადება.

პირველადი პარამეტრები

ლოპერამიდი: 4მგ ორალურად დასაწყისში, 2მგ each unformed განავალის შემდეგ, მაქსიმუმია 16მგ/დღეში.

ან

დიფენოქსილატი/ატროპინი: 5/0.05მგ ორალურად დღეში სამ-ოთხრჯერ დასაწყისში, შემცირდეს 2.5/0.025 მდე დღეში ორ -სამჯერ თუ საჭირო იქნება. მაქსიმალური დოზაა 20/0.20 მგ/დღეში.

ან

კოლესტირამინი: 4გ ორალურად დღეში ერთხელ დასაწყისში, გაიზარდოს 4გ-ით ყოველ კვირას 12-24 გრამამდე დღეში სითხესთან ერთად 1-4 გაყოფილ დოზად კლინიკური პასუხიდან გამომდინარე, მაქსიმუმია 36გ/დღეში.

back arrow

აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას