გართულებები

გართულება
ქრონოლოგია
ალბათობა
ცვლადი
მაღალი

ციტოკინის გამოთავისუფლების სინდრომი (CRS) არის ყველაზე მნიშვნელოვანი გვერდითი ეფექტი ქიმერული ანტიგენის რეცეპტორების T-უჯრედული (CAR T-უჯრედები) თერაპიის დროს და ყველაზე მძიმედ მოქმედებს 25 წლამდე ასაკის ადამიანებზე.[210][211] ეს არის მწვავე სისტემური ანთებითი სინდრომი, რომელსაც ახასიათებს ცხელება და პოლიორგანული დისფუნქცია. CRS ნიშნები და სიმპტომებია: ცხელება, გულისრევა, თავის ტკივილი, გამონაყარი, სწრაფი გულისცემა, დაბალი წნევა და სუნთქვის გაძნელება.

მიოკარდიუმის იშემია და ვენური თრომბოემბოლია შეიძლება პროვოცირებული იყოს CAR-T უჯრედული თერაპიის დროს.

მარცხენა პარკუჭის სისტოლური ფუნქციის დაქვეითება და კარდიოგენური შოკი დაფიქსირდა CAR T უჯრედებით მკურნალობის კლინიკურ კვლევებში.[212]

გულ-სისხლძარღვთა გართულებები, მათ შორის ჰიპერტენზია, წინაგულების ფიბრილაცია და პარკუჭოვანი არითმიები (თან დაკავშირებული უეცარი გულის სიკვდილით) დაფიქსირდა პაციენტებში, რომლებიც იღებდნენ ბრუტონის ტიროზინკინაზას ინჰიბიტორებს.[130][131][132]​​[133][134]​ ეს მოვლენები განსაკუთრებით განვითარდა პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ გულის დაავადების მაღალი რისკი-ფაქტორები (მაგ., ჰიპერტენზია და შაქრიანი დიაბეტი) ან წინა ანამნეზში არითმიები, და მწვავე ინფექციებით.

ცვლადი
მაღალი

მიელოსუპრესია (მრავალი აგენტის მიერი)

იმუნოსუპრესია, რომელიც იწვევს ინფექციებს (ალემტუზუმაბი, ფლუდარაბინი)

მიკოზიტი (მაღალი დოზით მეთოტრექსატი)

თირკმლის უკმარისობა (სიმსივნის ლიზისის სინდრომის, კარბოპლატინის, მეთოტრექსატის მაღალი დოზის გამო)

კონიუქტივიტი (მაღალი დოზით ციტარაბინი)

გულის შეგუბებითი უკმარისობა (ციკლოფოსფამიდის მაღალი დოზა; ანთრაციკლინით გამოწვეული კარდიოტოქსიკურობა: მაგ., დოქსორუბიცინისგან)

პნევმონიტი (მეთოტრექსატი მაღალი დოზით)

ჰემორაგიული ცისტიტი (ციკლოფოსფამიდი, იფოსფამიდი)

პერიფერული ნეიროპათია (ვინკა ალკალოიდები: მაგალითად ვინკრისტინი)

პანკრეატიტი (ციტარაბინი)

ხელის და ფეხის სინდრომი (ციტარაბინი მაღალი დოზით)

რინიტი (ციკლოფოსფამიდი)

ანტიდიურეზული ჰორმონის შეუსაბამო სეკრეციის სინდრომი (ვინკრისტინი, ვინბლასტინი, ვინორელბინი, ციკლოფოსფამიდი)

მეორადი მწვავე მიელოიდური ლეიკემიები (მაალკილირებელი აგენტები: მაგალითად, ციკლოფოსფამიდი, ტოპოიზომერაზა II ინჰიბიტორები:

მაგალითად: ეტოპოსიდი და დოქსორუბიცინი)

მწვავე პრომიელოციტური ლეიკემია (ეტოპოზიდი) მიელოდისპლაზიური სინდრომი (მაალკილირებელი აგენტები, ტოპოიზომერაზა II ინჰიბიტორები).

ცვლადი
მაღალი

ანთება (მაგალითად, პნევმონიტი)

მეორადი ლეიკემიები, როგორიცაა მწვავე ლიმფოციტური ლეიკემია და მწვავე მიელოიდური ლეიკემია

მიელოდსპლაზიური სინდრომი

სოლიდური სიმსივნე.

ცვლადი
მაღალი

ტრანსპლანტანტისა და მიმღები პაციენტის შეუთავსებლობა

ღვიძლის ვენოოკლუზიური დაავადება.

ცვლადი
საშუალო

ბერკიტის ლიმფომის მკურნალობის სიცოცხლისთვის საშიში გართულება. ამის მიზეზია უჯრედის სწრაფი რღვევა და უჯრედშიდა შიგთავსის მიმოქცევაში გამოთავისუფლება. დაუყოვნებელი მკურნალობის გარეშე, პაციენტებს შეიძლება განუვითარდეთ თირკმლის უკმარისობა და უეცარი სიკვდილი. რისკ-ფაქტორებია: სწრაფად ზრდადი სიმსივნე, ახალგაზრდა ასაკი (<25 წელი), მამრობითი სქესი, შორსწასული დაავადება (ხშირად აბდომინური), მნიშნელოვნად მომატებული ლაქტატდეჰიდროგენაზა, მოცულობის შემცირება, კონცენტრირებული მჟავე რეაქციის შარდი და შარდში შარდმჟავას ჭარბი გამოყოფა.

სისხლის ანალიზით გამოვლინდება ჰიპერურიკემია, ჰიპერკალემია, ჰიპერფოსფატემია, ჰიპოკალცემია, თირკმლის ოლიგურიული უკმარისობა. პროფილაქტიკა მოიცავს ალოპურინოლის (ინტრავენურად ან პერორალურად) მიღებას, ციტოტოქსიკური მკურნალობის დაწყებამდე 24-48 საათით ადრე. საჭიროა ლაქტატ დეჰიდროგენაზას, ქიმიის, შარდმჟავას, ფოსფორის, კალიუმის და კალციუმის მონიტორინგი.

მკურნალობა მოიცავს ელექტროლიტური დისბალანსის გასწორებას, სითხის ჩანაცვლებას და დიალიზს.

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას