მკურნალობის ალგორითმი

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება

საწყისი

პნევმოცისტური პნევმონიის მაღალი რისკი

Back
1-ლი რიგის – 

პირველადი პროფილაქტიკა

პირველადი პროფილაქტიკის ჩვენება აივ-დადებით მოზრდილებსა ან მოზარდებში, რომლებსაც არ აქვთ PCP-ს სიმპტომები ან ნიშნები, მოიცავს:[32] CD$ უჯრედების რაოდენობა <200 უჯრედი/მიკროლიტრი; CD4 უჯრედების რაოდენობა <14%; CD4 უჯრედების რაოდენობა >200 უჯრედი/მიკროლიტრი - <250 უჯრედი/მიკროლიტრი, თუ ანტირეტროვირუსული მკურნალობა ყოვნდება და შეუძლებელია CD4 უჯრედების რაოდენობის კონტროლი ყოველ 1-3 თვეში.

პირველი რიგის პროფილაქტიკური მედიკამენტია ტრიმეტოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლი (TMP/SMX) უკუჩვენებების არარსებობის შემთხვევაში. იმ პაციენტთათვის, რომლებსაც არ აქვთ ამტანობა ტრიმეტოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლის მიმართ, სხვა ვარიანტებია: დაპსონი + პირიმეთამინი + ფოლინის მჟავა (კალციუმის ფოლინატის ფორმით), ატოვაქონი, ატოვაქონი + პირიმეთამინი + ფოლინის მჟავა (კალციუმის ფოლინიტის ფორმით), ან აეროზოლირებული პენტამიდინი.[32]

PCP პროფილაქტიკა უნდა შეწყდეს თუ პაციენტთან ≥3 თანმიმდევრული თვის განმავლობაში CD4 უჯრედების რაოდენობა ≥200 უჯრედი/მიკროლიტრზეა. PCP პროფილაქტიკის შეწყვეტა განხილულ უნდა იქნას ანტირეტროვირუსულ მკურნალობაზე მყოფ პაციენტებთან, ვისთანაც ≥3-დან 6 თვემდე პერიოდში ვირუსული დატვირთვა სუპრესირებულია და CD4 უჯრედების რაოდენობა 100-200 უჯრედი/მიკროლიტრზეა. PCP პროფილაქტიკა უნდა განახლდეს პაციენტებთან CD4 უჯრედების რაოდენობით <100 უჯრედი/მიკროლიტრზე აივ ვირუსული დატვირთის მიუხედავად, და პაციენტებთან CD4 უჯრედების რაოდენობით ≥100 უჯრედი/მიკროლიტრიდან <200 უჯრედი/მიკროლიტრამდე, ვისთანაც ვირუსული დატვირთვა სუპრესირებული არ არის. PCP პროფილაქტიკა სიცოცხლის მანძილზე უნდა გაგრძელდეს პაციენტებთან, რომლებსაც PCP CD4 უჯრედების >200 უჯრედი/მიკროლიტრზე რაოდენობის მიუხედავად განუვითარდათ.[32]

ყველა პაციენტი უნდა შემოწმდეს გლუკოზა-6-ფოსფატ დეჰიდროგენაზის (G6PD) დეფიციტზე პრიმაქვინის დაწყებამდე, თუ ეს შესაძლებელია.

პირველადი პარამეტრები

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: 80/400 მგ - 160/800 მგ პერორალურად დღესი ერთხელ ყოველდღიურად

მეორეული ვარიანტები

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: 160/800 მგ პერორალურად კვირაში სამჯერ

ან

დაპსონი: 100 მგ პეორალურად დღეში ერთხელ ან 50 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ

ან

დაპსონი: 50 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

და

პირიმეთამინი: 50 მგ პერორულად კვირაში ერთხელ

და

კალციუმის ფოლინატი: 25 მგ პერორულად კვირაში ერთხელ

ან

დაპსონი: 200 მგ პერორულად კვირაში ერთხელ

და

პირიმეთამინი: 75 მგ პერორულად კვირაში ერთხელ

და

კალციუმის ფოლინატი: 25 მგ პერორულად კვირაში ერთხელ

ან

ატოვაკონი: 1500 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

ან

საინჰალაციო პენტამიდინი: 300 მგ აეროზოლით თვეში ერთხელ

ან

ატოვაკონი: 1500 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

და

პირიმეთამინი: 25 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ

და

კალციუმის ფოლინატი: 10 მგ პერორულად დღეში ერთხელ

Back
1-ლი რიგის – 

პირველადი პროფილაქტიკა

ბავშვებში პირველადი პროფილაქტიკის ჩვენებებია: აივ-დადებითი 1-12 თვის ასაკის ჩვილები CD4 უჯრედების რაოდენობის ან პროცენტის მიუხედავად; აივ-დადებითი 1-დან <6 წლამდე ბავშვები CD4 უჯრედების რაოდენობით <500 უჯრედი/მიკროლიტრზე ან CD4 პროცენტული მაჩვენებლით <15%; აივ-დადებითი ≥6-დან 12 წლამდე ბავშვები CD4 უჯრედების რაოდენობით <200 უჯრედი/მიკროლიტრზე ან CD4 პროცენტული მაჩვენებელი <15%; აივ-დადებითი დედების ჩვილები უცნობი აივ-სტატუსით.[22]

პირველი რიგის პროფილაქტიკური მედიკამენტია ტრიმეტოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლი (TMP/SMX) უკუჩვენებების არარსებობის შემთხვევაში. ტრიმეტოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლის აუტანლობის მქონე პაციენტებში სხვა ვარიანტებია: დაფსონი, ატოვაქონი ან აეროზოლირებული პენტამიდინი. ინტრავენური პენდამიდინი განიხილება >2 წლის ბავშვებში, როცა სხვა ვარიანტი არ გვაქვს.[22]

აივ-დადებითი დედების შვილებს 4-6 კვირის ასაკიდან TMP/SMX -ით პროფილაქტიკა უნდა ჩაუტარდეთ. დაბადებიდან აივ-დადებით ბავშვებს მკურნალობა სიცოცხლის პირველი წლის განმავლობაში უნდა ჩაუტარდეთ, რის შემდეგაც PCP პროფილაქტიკის გახანგრძლივების საჭიროება განმეორებით უნდა შეფასდეს ზევით განხილული CD4 უჯრედების რაოდენობის ასაკობრივი სპეციფიკის და ზღვრული პროცენტული მაჩვენებლის გათვალისწინებით. აივ-დადებითი დედის ჩვილს, ვისთანაც აივ-სტატუსი უცნობია, პროფილაქტიკა უნდა ჩაუტარდეს მანამ, სანამ ბავშვთან აივ ინფექცია არ გამოირიცხება.

PCP პროფილაქტიკის შეწყვეტა განხილულ უნდა იქნას როცა ≥6 წლის პაციენტებთან ≥6 თვის განმავლობაში მიღებული ანტირეტროვირუსული თერაპიის შემდეგ CD4 უჯრედების პროცენტული მაჩვენებელი ≥15%-ია ან CD4 უჯრედების რაოდენობა ≥200 უჯრედი/მიკროლიტრზეა და CD4 პროცენტული მაცვენებელი ≥15%-ია ან 1-6 წლის პაციენტებთან >3 თანმიმდევრული თვის განმავლობაში CD4 უჯრედების რაოდენობა ≥500 უჯრედი/მიკროლიტრზეა. PCP პროფილაქტიკა აივ-ინფიცირებულ <1 წლამდე ჩვილებში არ უნდა შეწყდეს.

პნევმოცისტური პნევმონიის პროფილაქტიკის შეწყვეტის შემდეგ CD4 უჯრედების რაოდენობა და პროცენტი უნდა შეფასდეს სულ მცირე 3 თვეში ერთხელ, ასაკობრივი ნორმების გათვალისწინებით.

ყველა პაციენტი უნდა შემოწმდეს გლუკოზა-6-ფოსფატ დეჰიდროგენაზის (G6PD) დეფიციტზე პრიმაქვინის დაწყებამდე, თუ ეს შესაძლებელია.

პირველადი პარამეტრები

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: ≥2 თვის ასაკის ბავშვებში: 5-10 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ; ან 2.5-5 მგ/კგ დღეში ორჯერ კვირაში 2 ან 3 დღე ზედიზედ ან დღეგამოშვებით; მაქსიმუმ 320 მგ/დღე

მეტი

მეორეული ვარიანტები

დაპსონი: ბავშვები >1 თვის ასაკში: 2 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ, მაქსიმუმ 100 მგ დღეში; ან 4 მგ/კგ პერორალურად კვირაში ერთხელ, მაქსიმუმ 200 მგ/დოზა

ან

ატოვაკონი: 1-3 თვის ასაკის ბავშვები: 30-40 მგ / კგ პერორალურად დღეში; ბავშვები 4-24 თვის ასაკამდე: 45 მგ / კგ პერორალურად დღეში ერთხელ; ბავშვები >24 თვის ასაკში: 30-40 მგ / კგ პერორალურად დღეში ერთხელ, მაქსიმუმ 1500 მგ დღეში

ან

საინჰალაციო პენტამიდინი: ≥5 წლის ასაკის ბავშვებში: 300 მგ ნებულაიზერით თვეში ერთხელ

ან

პენტამიდინი: ≥2 წლის ასაკის ბავშვებში: 4 მგ/კგ ინტრავენურად თვეში ერთხელ

Back
1-ლი რიგის – 

პირველადი პროფილაქტიკა

არსებობს სპეციფიკური რეკომენდაციები PCP პროფილაქტიკისთვის პაციენტებთან, რომლებსაც აივ ინფექცია არ აქვთ, მაგრამ სხვაგვარად იმუნოკომპრომისული არიან, მაგალითად კიბოს მკურნალობის დროს.[47][98][101][108][109]​ შესაბამისი რეჟიმების შესახებ ინფორმაციის მისაღებად უნდა გაეცნოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს.

ამერიკის კლინიკური ონკოლოგიისა და ინფექციური დაავადებების საზოგადოების 2018 წლის გაიდლაინებში კიბოსთან დაკავშირებული იმუნოსუპრესიის მქონე მოზრდილებში ანტიმიკრობული პროფილაქტიკის შესახებ, PCP პროფილაქტიკის ჩვენებები მოიცავს: პაციენტებს, რომლებიც იღებენ ქიმიოთერაპიულ რეჟიმებს, რომლებიც დაკავშირებულია PCP ინფექციის >3,5% რისკით (მაგ. ≥1 თვის განმავლობაში ≥20 მგ/დღეში პრედნიზონის [პრედნიზოლონის] ექვივალენტების ან პურინის ანალოგების მიღებისას).[47]

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეთქსაზოლი (TMP/SMX) უპირატესი პირველი რიგის ანტიბიოტიკია, ალტერნატივებია აეროზოლური პენტამიდინი ან პერორალური დაფსონი, თუ პაციენტი ვერ იტანს TMP/SMX-ს.

ყველა პაციენტი უნდა შემოწმდეს გლუკოზა-6-ფოსფატ დეჰიდროგენაზის (G6PD) დეფიციტზე პრიმაქვინის დაწყებამდე, თუ ეს შესაძლებელია.

პირველადი პარამეტრები

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: 160/800 მგ პერორალურად კვირაში სამჯერ

მეორეული ვარიანტები

დაპსონი: 50 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ, ან 100 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

ან

საინჰალაციო პენტამიდინი: 300 მგ აეროზოლით თვეში ერთხელ

ან

ატოვაკონი: 1500 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

Back
1-ლი რიგის – 

პირველადი პროფილაქტიკა

არსებობს სპეციფიკური რეკომენდაციები PCP პროფილაქტიკისთვის პაციენტებთან, რომლებიც აივ-ინფიცირებული არ არიან, მაგრამ სხვაგვარად იმუნოკომპრომეტირებული არიან, მაგალითად, მყარი ორგანოების გადანერგვის შემდეგ.[49][98]​ შესაბამისი რეჟიმების შესახებ ინფორმაციის მისაღებად უნდა გაეცნოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს.

ამერიკის ტრანსპლანტაციის საზოგადოების 2019 წლის გაიდლაინები რეკომენდაციას უწევენ PCP პროფილაქტიკას მინიმუმ 6-12 თვის განმავლობაში ყველა მყარი ორგანოს ტრანსპლანტაციის რეციპიენტთათვის და პროგრამებისთვის რეციპიენტთა შორის PCP ინფექციის მინიმუმ 3%-დან 5%-მდე ინციდენტობით.[49]​ პროფილაქტიკა სიცოცხლის მანძილზე შეიძლება ნაჩვენები იყოს წვრილი ნაწლავისა და ფილტვის ტრანსპლანტაციის რეციპიენტთათვის და პაციენტებისთვის, რომლებსაც წარსულში PCP ინფექციის ისტორია აქვთ. პროფილაქტიკის გაგრძელება ან განახლება ზოგადად ნაჩვენებია პაციენტებთან, რომლებიც მკურნალობენ იმუნოსუპრესიით ტრანსპლანტაციის უარყოფისთვის, ციტომეგალოვირუსული ინფექციის მქონე პაციენტებში, პაციენტებში, რომლებიც იღებენ კორტიკოსტეროიდებს (მაგ., პრედნიზოლონის >20 მგ/დღეში ≥2 კვირის განმავლობაში) და აუტოიმუნური დაავადების გახანგრძლივებული ნეიტროპენიის ან გამწვავების დროს.

პირველი არჩევის პროფილაქტიკური მედიკამენტია ტრიმეტოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლი (TMP/SMX) უკუჩვენებების არარსებობის შემთხვევაში. პაციენტებისთვის, რომლებსაც TMP/SMX-ის აუტანლობა აქვთ, სხვა ვარიანტებს მიეკუთვნება დაფსონი, ატოვაქვონი, აეროზოლირებული პენტამიდინი, ან კლინდამიცინი დამატებული პირიმეთამინი (ეს კომბინაცია არ არის ადეკვატურად შესწავლილი ბავშვებში და რეკომენდებულია მხოლოდ მოზრდილებისთვის).[49]

ყველა პაციენტი უნდა შემოწმდეს გლუკოზა-6-ფოსფატ დეჰიდროგენაზის (G6PD) დეფიციტზე პრიმაქვინის დაწყებამდე, თუ ეს შესაძლებელია.

პირველადი პარამეტრები

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: ≥ 2 თვის ასაკის ბავშვებში: 5-10 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ, ან 5-10 მგ/კგ/დღე პერორალურად, გამოიყენება 2 დაყოფილ დოზად კვირაში 2-3-ჯერ, მაქსიმუმ 320 მგ/დღე; მოზარდები და ზრდასრულები: 160 მგ პერორალურად ერთხელ ყოველდღიურად, ან კვირაში სამჯერ, ან 80 მგ პერორალურად ყოველდღიურად

მეტი

მეორეული ვარიანტები

დაპსონი: ≥1 თვის ასაკის ბავშვებში: 2 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ (მაქსიმუმ 100 მგ/დღე), ან 4 მგ/კგ კვირაში ერთხელ (მაქსიმუმ 200 მგ/დოზა); მოზარდები და ზრდასრულები: 50-100 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, ყოველდღიურად

ან

ატოვაკონი: ბავშვები 1-3 თვის ასაკში: 30-40 მგ/ლდ პერორალურად, დღეში ერთხელ, მაქსიმუმ 1500 მგ/დღეში; ბავშვები 4-24 თვის ასაკში: 45 მგ/კგ პერორალურად, დღეში ერთხელ, მაქსიმუმ 1500 მგ/დღე; ბავშვები >24 თვის ასაკი: 30-40 მგ/კგ პერორალურად, დღეში ერთხელ, მაქსიმუმ 1500 მგ/დღე; მოზარდები და ზრდასრულები: 1500 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ

ან

საინჰალაციო პენტამიდინი: ბავშვები, მოზარდები და ზრდასრულები: 300 მგ ნებულაიზერით, ყოველ 3-4 კვირაში ერთხელ

მესამე ვარიანტები

კლინდამიცინი: ზრდასრულები: 300 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ ან კვირაში სამჯერ

და

პირიმეთამინი: ზრდასრულები: 15 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ ან კვირაში სამჯერ

Back
1-ლი რიგის – 

პირველადი პროფილაქტიკა

არსებობს სპეციფიკური რეკომენდაციები PCP პროფილაქტიკისთვის პაციენტებში, რომლებსაც არ აქვთ აივ ინფექცია, მაგრამ სხვაგვარად იმუნოკომპრომისული (სუსტი იმუნიტეტის მქონე) არიან, მაგალითად, ჰემატოპოეზური უჯრედების ტრანსპლანტაციის შემდეგ.[48][101][108][109]​​​​ შესაბამისი რეჟიმების შესახებ ინფორმაციის მისაღებად უნდა გაეცნოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს.

ჩრდილოეთ ამერიკის და ევროპის მულტი-საზოგადოებისაგან დაფინანსებული 2009 წლის გაიდლაინები ჰემატოპოეზური უჯრედების ტრანსპლანტაციის შემდგომი ინფექციური გართულებების პრევენციისთვის რეკომენდაციას უწევს PCP პროფილაქტიკას ყველა ალოგენური ჰემატოპოეზური უჯრედის ტრანსპლანტაციის რეციპიენტებისთვის და აუტოლოგიური ჰემატოპოეზის უჯრედების ტრანსპლანტაციის რეციპიენტებისათვის საგულისხმო იმუნოსუპრესიით (მაგ. პაციენტები ჰემატოლოგიური ავთვისებიანი სიმსივნეებით, რომლებიც ინტენსიურ მოსამზადებელ რეჟიმებს იღებენ ან გადანერგვის მანიპულაციები უტარდებათ, ან ისინი ვინც ცოტა ხნის წინ პურინის ანალოგები ან მაღალი დოზის კორტიკოსტეროიდები მიიღო).[48]​ ალოგენური ჰემატოპოიეტური უჯრედების ტრანსპლანტაციის რეციპიენტებთან, PCP პროფილაქტიკა რეკომენდებულია ტრანსპლანტაციიდან სულ მცირე 6 თვის განმავლობაში. PCP პროფილაქტიკის დაწყება ტრანსპლანტაციამდე 1-2 კვირით ადრე ფონური დაავადების, წინასწარი ქიმიოთერაპიის და ტრანსპლანტაციის წინარე მოსამზადებელი რეჟიმების გათვალისწინებით უნდა მოხდეს. ალოგენური ჰემატოპოეზური უჯრედების ტრანსპლანტაციის რეციპიენტებში საგულისხმო იმუნოსუპრესიით, PCP პროფილაქტიკა რეკომენდებულია ტრანსპლანტაციიდან 3-6 თვის განმავლობაში. PCP პროფილაქტიკა უნდა გაგრძელდეს 6 თვეზე მეტხანს ალოგენური ან აუტოლოგიური ჰემატოპოეზური უჯრედების ტრანსპლანტაციის რეციპიენტებში, რომლებიც აგრძელებენ იმუნოსუპრესიული პრეპარატების (მაგ., პრედნიზოლონის ან ციკლოსპორინის) მიღებას ან აქვთ ქრონიკული ტრანსპლანტი-მასპინძლის წინააღმდეგ დაავადება.[48]

პირველი არჩევის პროფილაქტიკური მედიკამენტია ტრიმეტოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლი (TMP/SMX) უკუჩვენებების არარსებობის შემთხვევაში. TMP/SMX-ის აუტანლობის მქონე პაციენტებთან, ალტერნატიული ვარიანტებია ატოვაქვონი, დაფსონი, აეროზოლირებული პენტამიდინი ან ინტრავენური პენტამიდინი.[48]

ყველა პაციენტი უნდა შემოწმდეს გლუკოზა-6-ფოსფატ დეჰიდროგენაზის (G6PD) დეფიციტზე პრიმაქვინის დაწყებამდე, თუ ეს შესაძლებელია.

პირველადი პარამეტრები

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: ≥ 2 თვის ასაკის ბავშვებში: 150 მგ/სხეულის ზედაპირის 1 კვ. მეტრზე/დღე პერორალურად (არსებობს სხვადასხვა რეჟიმი); მოზარდები და ზრდასრულები: 80-160 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ ყოველდღიურად, ან 160 მგ კვირაში სამჯერ

მეტი

მეორეული ვარიანტები

დაპსონი: ≥ 1 თვის ასაკის ბავშვები: 2 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ, მაქსიმუმ 100 მგ/დღე; მოზარდები და ზრდასრულები: 50 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ, ყოველდღიურად, ან 100 მგ დღეში ერთხელ

ან

ატოვაკონი: ბავშვები: 15 მგ/კგ პერორალურად, დღეში ორჯერ, ან 30 მგ/კგ დღეში ერთხელ; მოზარდები და ზრდასრულები: 750 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ ან 1500 მგ დღეში ერთხელ

ან

საინჰალაციო პენტამიდინი: ≤5 წლის ასაკის ბავშვები: 9 მგ/კგ ნებულაიზერით თვეში ერთხელ; >5 წლის ასაკის ბავშვები: 300 მგ ნებულაიზერით თვეში ერთხელ; მოზარდები და ზრდასრულები: 300 მგ ნებულაიზერით ყოველ 3-4 კვირაში ერთხელ

ან

პენტამიდინი: ბავშვები: 4 მგ/კგ ინტრავენურად, ყოველ 2-4 კვირაში ერთხელ

მეტი
მწვავე

მოზრდილები ან მოზარდები: აივ-დადებითი

Back
1-ლი რიგის – 

ფარმაკოთერაპია

განისაზღვრება, როგორც ოთახის ჰაერზე pO₂ ≥70 მმ.ვწყ.სვ. და ალვეოლურ-არტერიული გრადიენტი ≤35 მმ.ვწყ.სვ.

პირველი რიგის მკურნალობას მიეკუთვნება ტრიმეტოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლი (TMP/SMX).[32]

ალტერნატიული მკურნალობა მხოლოდ იმ შემთხვევაში უნდა იყოს გამოყენებული თუ პაციენტს TMP/SMX-ის აუტანლობა აქვს და დამხმარე საშუალებებით მართვა ვერ ხერხდება, ან თუ არსებობს უშედეგო მკურნალობის მტკიცებულება. ვინაიდან პაციენტის სიმპტომები და ნიშნები მკურნალობის დაწყებიდან პირველი 3-5 დღის განმავლობაში ხშირად უარესდება, უშედეგო მკურნალობა უნდა განვიხილოთ თუ პაციენტის კლინიკური სტატუსი თერაპიის დაწყებიდან სულ მცირე 4-8 დღეში გაუარესდება.[32] ალტერნატიული მკურნალობებია: დაპსონი პლიუს თრიმეთოპრიმი, კლინდამიცინი და პრიმაქინი ან ატოვაქინი.

ყველა პაციენტი უნდა შემოწმდეს გლუკოზა-6-ფოსფატ დეჰიდროგენაზის (G6PD) დეფიციტზე პრიმაქვინის ან დაფსონის დაწყებამდე, თუ ეს შესაძლებელია.

მკურნალობის ხანგრძლივობა 21 დღეა.

პირველადი პარამეტრები

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: 15-20 მგ/კგ/დღეში პერორულად, 3 დაყოფილი დოზით; ან 320 მგ პერორულად, დღეში სამჯერ

მეტი

მეორეული ვარიანტები

დაპსონი: 100 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

და

ტრიმეტოპრიმი: 15 მგ/კგ/დღეში პერორალურად მიცემული 3 დაყოფილ დოზად

ან

კლინდამიცინი: 450 მგ დღეში ოთხჯერ; ან 600 მგ დღეში სამჯერ

და

პრიმაქვინი: 30 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

მეტი

ან

ატოვაკონი: 750 მგ პერორულად დღეში ორჯერ

Back
1-ლი რიგის – 

ფარმაკოთერაპია ± ხელოვნური ვენტილაცია

განისაზღვრება რომელიმე შემდეგის შემთხვევაში pO₂ <70 მმ ვწყ სვ ან A-a მაჩვენებელი >35 მმ ვწყ სვ.

რესპირატორული უკმარისობის მქონე პაციენტები უნდა დავაწვინოთ საავადმყოფოში, შესაძლოა ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში და შესაძლოა დაგვჭირდეს ხელოვნური ვენტილაცია.

პირველი რიგის მკურნალობაა ტრიმეთოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლი (TMP/SMX).[32] მკურნალობის ალტერნატიულ რეჟიმები მოიცავს კლინდამიცინს და პრიმაქვინს ან ინტრავენურ პენტამიდინს. კლინდამიცინი და პრიმაქვინი შეიძლება უფრო ეფექტური იყოს და ნაკლებტოქსიკური, ვიდრე ინტრავენური პენდამიდინი.[100] ალტერნატიული მკურნალობა მხოლოდ იმ შემთხვევაში უნდა იყოს გამოყენებული თუ პაციენტს TMP/SMX-ის აუტანლობა აქვს და დამხმარე საშუალებებით მართვა ვერ ხერხდება, ან თუ არსებობს უშედეგო მკურნალობის მტკიცებულება. ვინაიდან პაციენტის სიმპტომები და ნიშნები მკურნალობის დაწყებიდან პირველი 3-5 დღის განმავლობაში ხშირად უარესდება, უშედეგო მკურნალობა უნდა განვიხილოთ თუ პაციენტის კლინიკური სტატუსი თერაპიის დაწყებიდან სულ მცირე 4-8 დღეში გაუარესდება.[32]

ყველა პაციენტი უნდა შემოწმდეს გლუკოზა-6-ფოსფატ დეჰიდროგენაზის (G6PD) დეფიციტზე პრიმაქვინის დაწყებამდე, თუ ეს შესაძლებელია.

მკურნალობის ხანგრძლივობა 21 დღეა.

პირველადი პარამეტრები

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: 15-20 მგ/კგ/დღე ინტრავენურად დაყოფილი დოზებით ყოველ 6-8 საათში.

მეტი

მეორეული ვარიანტები

პენტამიდინი: 4 მგ/კგ ინტრავენურად ყოველ 24 სთ-ში

მეტი

ან

კლინდამიცინი: 600 მგ ინტრავენურად ყოველ 6 საათში ერთხელ, ან 900 მგ ყოველ 8 საათში ერთხელ; ან 450 მგ პერორულად დღეში ოთხჯერ, ან 600 მგ დღეში სამჯერ

და

პრიმაქვინი: 30 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

მეტი
Back
პლიუს – 

კორტიკოსტეროიდი

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ყველა პაციენტს უნდა მივცეთ კორტიკოსტეროიდი, დავიწყოთ რაც შეიძლება ადრე, უკეთესია პირველ 72 საათში.[99]

პირველადი პარამეტრები

პრენდიზოლონი: 40 მგ პერორულად დღეში ორჯერ 5 დღის განმავლობაში, რასაც მოსდევს 40 მგ პერორულად დღეში ერთხელ 5 დღის განმავლობაში, რასაც მოსდევს 20 მგ პერორულად დღეში ერთხელ 11 დღის განმავლობაში

ან

მეთილპრედნიზოლონი: 30 მგ ინტრავენურად დღეში ორჯერ 5 დღის განმავლობაში, რასაც მოსდევს 30 მგ დღეში ერთხელ 5 დღის განმავლობაში, შემდეგ 15 მგ დღეში ერთხელ, სანამ შევძლებთ, რომ პაციენტს მივცეთ პერორალური პრედნიზოლონი

ბავშვები: აივ-დადებითი ან აივ რისკის ქვეშ მყოფი

Back
1-ლი რიგის – 

ფარმაკოთერაპია

განისაზღვრება, როგორც ოთახის ჰაერზე pO₂ ≥70 მმ.ვწყ.სვ. და ალვეოლურ-არტერიული გრადიენტი ≤35 მმ.ვწყ.სვ.

პირველი რიგის მკურნალობას მიეკუთვნება ტრიმეტოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლი (TMP/SMX).[22]

ალტერნატიული მკურნალობა უნდა ჩატარდეს, თუ ბავშვი ვერ აიტანს TMP/SMX-ს, ან თუ კლინიკური მკურნალობა უშედეგოა 5-7 დღის შემდეგ.[22] მკურნალობის ალტერნატიული რეჟიმებია: ინტრავენური პენტამიდინი, ატოვაქონი, დაპსონი და ტიმეთოპრიმი, ან პრიმაქვინი და კლინდამიცინი.[22]

ყველა პაციენტი უნდა შემოწმდეს გლუკოზა-6-ფოსფატ დეჰიდროგენაზის (G6PD) დეფიციტზე პრიმაქვინის ან დაფსონის დაწყებამდე, თუ ეს შესაძლებელია.

მკურნალობის ხანგრძლივობა 21 დღეა.

პირველადი პარამეტრები

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: ≥2თვის ასაკის ბავშვები: 15-20 მგ/კგ/დღე ინტრავენურად, გამოიყენება დაყოფილ დოზებად ყოველ 6 საათში ერთხელ

მეტი

მეორეული ვარიანტები

პენტამიდინი: 4 მგ/კგ ინტრავენურად ყოველ 24 სთ-ში

მეტი

ან

ატოვაკონი: 1-3 თვის ასაკის ბავშვები: 30-40 მგ / კგ პერორალურად დღეში; ბავშვები 4-24 თვის ასაკამდე: 45 მგ / კგ პერორალურად დღეში ერთხელ; ბავშვები >24 თვის ასაკში: 30-40 მგ / კგ პერორალურად დღეში ერთხელ, მაქსიმუმ 1500 მგ დღეში

ან

დაპსონი: 2 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ, მაქსიმუმ 100 მგ/დღე

და

ტრიმეტოპრიმი: 15 მგ/კგ/დღეში პერორალურად მიცემული 3 დაყოფილ დოზად

ან

კლინდამიცინი: 10 მგ/კგ ინტრავენურად/პერორალურად ყოველ 6 საათში ერთხელ, მაქსიმუმ 600 მგ/დოზა (ინტრავენურად) ან 300-450 მგ/დოზა (პერორალურად)

და

პრიმაქვინი: 0.3 მგ/კგ პერორალურად დღეში ერთხელ, მაქსიმუმ 30 მგ/დღეში

Back
1-ლი რიგის – 

ფარმაკოთერაპია ± ხელოვნური ვენტილაცია

განისაზღვრება რომელიმე შემდეგის შემთხვევაში pO₂ <70 მმ ვწყ სვ ან A-a მაჩვენებელი >35 მმ ვწყ სვ.

რესპირატორული უკმარისობის მქონე პაციენტები უნდა დავაწვინოთ საავადმყოფოში, შესაძლოა ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში და შესაძლოა დაგვჭირდეს ხელოვნური ვენტილაცია.

პირველი რიგის მკურნალობას მიეკუთვნება ტრიმეტოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლი (TMP/SMX).[22]

პენტამიდინი შეიძლება გამოყენებულ იქნას როგორც ალტერნატივა, თუ ბავშვი ვერ აიტანს TMP/SMX-ს, ან თუ კლინიკური მკურნალობა უშედეგოა TMP/SMX-ით თერაპიის 5-7 დღის შემდეგ.[22]

ყველა პაციენტი უნდა შემოწმდეს გლუკოზა-6-ფოსფატ დეჰიდროგენაზის (G6PD) დეფიციტზე პრიმაქვინის დაწყებამდე, თუ ეს შესაძლებელია.

მკურნალობის ხანგრძლივობა 21 დღეა.

პირველადი პარამეტრები

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: ≥2თვის ასაკის ბავშვები: 15-20 მგ/კგ/დღე ინტრავენურად, გამოიყენება დაყოფილ დოზებად ყოველ 6 საათში ერთხელ

მეტი

მეორეული ვარიანტები

პენტამიდინი: 4 მგ/კგ ინტრავენურად ყოველ 24 სთ-ში

მეტი
Back
პლიუს – 

კორტიკოსტეროიდი

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ყველა პაციენტს უნდა მივცეთ კორტიკოსტეროიდი, დავიწყოთ რაც შეიძლება ადრე, უკეთესია პირველ 72 საათში.[22] [ Cochrane Clinical Answers logo ]

პირველადი პარამეტრები

პრენდიზოლონი: 1 მგ/კგ პერორალურად დღეში ორჯერ 5 დღის განმავლობაში, შემდეგ 0.5-1 მგ/კგ პერორალურად დღეში ორჯერ 5 დღის განმავლობაში, შემდეგ 0.5 მგ/კგ/დღე პერორალურად 11 დღის განამავლობაში, დღეში ერთხელ

მეორეული ვარიანტები

პრენდიზოლონი: 40 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ 5 დღის განმავლობაში, შემდეგ 40 მგ დღეში ერთხელ 5 დღის განმავლობაში, შემდეგ 20 მგ/კგ მგ დღეში ერთხელ 11 დღის განმავლობაში

ან

მეთილპრედნიზოლონი: 1 მგ/კგ ინტრავენურად ყოველ 6 საათში 1-7 დღეზე, რასაც მოსდევს 1 მგ/კგ ყოველ 12 საათში 8-9 დღეზე, შემდეგ 0.5 მგ/კგ ყოველ 12 საათში 10-11 დღეზე, შემდეგ 1 მგ/კგ ყოველ 24 საათში 12-16 დღეზე.

იმუნოკომპრომისული ზრდასრულები ან მოზარდები: აივ უარყოფითი და ტრანსპლანტაციის ანამნეზის გარეშე

Back
1-ლი რიგის – 

ფარმაკოთერაპია ± ხელოვნური ვენტილაცია

არსებობს ფარმაკოლოგიური მკურნალობის სპეციფიური რეკომენდაციები PCP-ის მქონე პაციენტებისათვის, რომლებიც აივ-ინფიცირებული არ არიან, მაგრამ სხვაგვარად იმუნოკომპრომიტირებული არიან, მაგ. ტრანსპლანტაციის ან ავთვისებიანი სიმსივნის შედეგად.[49][98][101]​ შესაბამისი რეჟიმების შესახებ ინფორმაციის მისაღებად უნდა გაეცნოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს.

რესპირატორული კომპრომისის მქონე პაციენტები უნდა დავაწვინოთ საავადმყოფოში, შესაძლოა ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში და შესაძლოა დაგვჭირდეს ხელოვნური ვენტილაცია.

ამერიკის თორაკალური საზოგადოების 2010 წლის გაიდლაინები რეკომენდაციას უწევენ ტრიმეთოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლს (TMP/SMX), როგორც PCP-ის უპირატეს მკურნალობას იმუნოკომპრომისულ (სუსტი იმუნიტეტის მქონე) მოზრდილებში. ალტერნატიული მკურნალობის ვარიანტებია ინტრავენური პენტამიდინი, ატოვაქონი, ან კლინდამიცინი და პრიმაქვინი.[98] ალტერნატიული რეჟიმები მხოლოდ იმ შემთხვევაში უნდა იყოს გამოყენებული თუ პაციენტს TMP/SMX-ის აუტანლობა აქვს, ან თუ მკურნალობა კლინიკურად უშედეგოა TMP/SMX-ის თერაპიის 4-8 დღის შემდეგ.

ყველა პაციენტი უნდა შემოწმდეს გლუკოზა-6-ფოსფატ დეჰიდროგენაზის (G6PD) დეფიციტზე პრიმაქვინის ან დაფსონის დაწყებამდე, თუ ეს შესაძლებელია.

მკურნალობის ხანგრძლივობა 14-21 დღეა.

პირველადი პარამეტრები

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: 15-20 მგ/კგ/დღე ინტრავენურად/პერორალურად დაყოფილი დოზებით ყოველ 6-8 საათში

მეტი

მეორეული ვარიანტები

პენტამიდინი: 4 მგ/კგ ინტრავენურად ყოველ 24 სთ-ში

მეტი

ან

ატოვაკონი: 750 მგ პერორულად დღეში ორჯერ

ან

კლინდამიცინი: 600 მგ ინტრავენურად ყოველ 6 საათში ერთხელ, ან 900 მგ ყოველ 8 საათში ერთხელ; ან 450 მგ პერორულად დღეში ოთხჯერ, ან 600 მგ დღეში სამჯერ

და

პრიმაქვინი: 30 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

Back
განიხილე – 

კორტიკოსტეროიდი

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ადიუვანტური კორტიკოსტეროიდების გამოყენება პნევმოცისტის აივ-უარყოფით შემთხვევებში საკამათოა; ობსერვაციული კვლევების მეტა-ანალიზის თანახმად, შედეგები ურთიერთსაწინააღმდეგოა სიკვდილობის მხრივ, მათ შორის ჰიპოქსემიური პაციენტების ჯგუფებში.[61][103][104][105][106][107]

პირველადი პარამეტრები

პრენდიზოლონი: 40 მგ პერორულად დღეში ორჯერ 5 დღის განმავლობაში, რასაც მოსდევს 40 მგ პერორულად დღეში ერთხელ 5 დღის განმავლობაში, რასაც მოსდევს 20 მგ პერორულად დღეში ერთხელ 11 დღის განმავლობაში

ან

მეთილპრედნიზოლონი: 30 მგ ინტრავენურად დღეში ორჯერ 5 დღის განმავლობაში, რასაც მოსდევს 30 მგ დღეში ერთხელ 5 დღის განმავლობაში, შემდეგ 15 მგ დღეში ერთხელ, სანამ შევძლებთ, რომ პაციენტს მივცეთ პერორალური პრედნიზოლონი

იმუნოკომპრომისული ზრდასრულები ან მოზარდები ან ბავშვები: აივ-უარყოფითი, ტრანსპლანტაციის მიმღები პაციენტები

Back
1-ლი რიგის – 

ფარმაკოთერაპია ± ხელოვნური ვენტილაცია

არსებობს სპეციფიკური რეკომენდაციები PCP-ის ფარმაკოლოგიური მკურნალობისთვის პაციენტებთან, რომლებსაც არ აქვთ აივ ინფექცია, მაგრამ სხვაგვარად იმუნოკომპრომისული (სუსტი იმუნიტეტის მქონე) არიან, მაგალითად, ტრანსპლანტაციის შემდეგ.[49][98]​ შესაბამისი რეჟიმების შესახებ ინფორმაციის მისაღებად უნდა გაეცნოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს.

რესპირატორული კომპრომისის მქონე პაციენტები უნდა დავაწვინოთ საავადმყოფოში, შესაძლოა ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში და შესაძლოა დაგვჭირდეს ხელოვნური ვენტილაცია.

ამერიკის ტრანსპლანტაციის საზოგადოების 2019 წლის გაიდლაინები ასევე რეკომენდაციას უწევენ ტრიმეთოპრიმ/სულფამეთოქსაზოლს (TMP/SMX), როგორც PCP-ის უპირატეს მკურნალობას მყარი ორგანოს ტრანსპლანტაციის რეციპიენტ ბავშვებსა და მოზრდილებში.[49]​ პერორალური დოზირება შეიძლება განხილულ იქნას მსუბუქი ინფექციების დროს. მძიმე ინფექციების დროს, ინტრავენური პენტამიდინი უპირატესი მეორე რიგის მედიკამენტია TMP/SMX-ის შემდეგ; თუმცა პანკრეასის რეციპიენტებთან მის დანიშვნას თავი უნდა ავარიდოთ, კუნძულოვანი უჯრედების ნეკროზის პოტენციალის გამო. მსუბუქიდან-საშუალო სიმძიმის PCP-ის სხვა ვარიანტები მოიცავს ატოვაქვონს ან კლინდამიცინს დამატებული პრიმაქვინი, ასევე მსუბუქიდან-საშუალო ან საშუალოდან-მძიმე PCP-ის სამკურნალო ვარიენტებია დაფსონი დამატებული პტრიმეთოპრიმი, ან პირიმეთამინი დამატებული სულფადიაზინი; თუმცა, ეს კომბინაციები არ იყო ადეკვატურად შესწავლილი ბავშვებში.[49]

ყველა პაციენტი უნდა შემოწმდეს გლუკოზა-6-ფოსფატ დეჰიდროგენაზის (G6PD) დეფიციტზე პრიმაქვინის ან დაფსონის დაწყებამდე, თუ ეს შესაძლებელია.

მკურნალობის ხანგრძლივობა 14-21 დღეა.

პირველადი პარამეტრები

ტრიმეთოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლი: ≥2 თვის ასაკის ბავშვები: 15-20 მგ/კგ/დღე ინტრავენურად/პერორალურად, გმაოიყენება დაყოფილ დოზებად ყოელ 6-8 საათში ერთხელ; მოზარდები და ზრდასრულები: 15-20 მგ/კგ/დღე ინტრავენურად/პერორალურად, გამოიყენება დაყოფილ დოზებად 6-8 საათში ერთხელ, ან 320 მგ პერორალურად კვირაში სამჯერ

მეტი

მეორეული ვარიანტები

პენტამიდინი: ბავშვები, მოზარდები და ზრდასრულები: 4 მგ/კგ ინტრავენურად, ყოველ 24 საათში ერთხელ

მეტი

მესამე ვარიანტები

ატოვაკონი: ბავშვები 1-3 თვის ასაკში: 30-40 მგ/კგ/დღე პერორალურად, 1-2 დაყოფილი დოზა, მაქსიმუმ 1500 მგ/დღეში; ბავშვები 4-24 თვის ასაკში: 45 მგ/კგ/დღე პერორალურად, 1-2 დაყოფილი დოზა, მაქსიმუმ 1500 მგ/დღე; ბავშვები >24 თვის ასაკი: 30-40 მგ/კგ/დღე პერორალურად, 1-2 დაყოფილი დოზა, მაქსიმუმ 1500 მგ/დღე; მოზარდები და ზრდასრულები: 750-1500 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ

ან

დაპსონი: 100 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ

და

ტრიმეტოპრიმი: 15 მგ/კგ/დღეში პერორალურად მიცემული 3 დაყოფილ დოზად

ან

კლინდამიცინი: 600-900 მგ ინტრავენურად/პერორალურად ყოველ 6-8 საათში ერთხელ

და

პრიმაქვინი: 15-30 მგ პერორალურად დრეში ერთხელ

ან

პირიმეთამინი: დაუკავშირდით სპეციალისტს დოზირებასთან დაკავშირებით.

და

სულფადიაზინი: დაუკავშირდით სპეციალისტს დოზირებასთან დაკავშირებით.

Back
განიხილე – 

კორტიკოსტეროიდი

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ადიუვანტური კორტიკოსტეროიდების გამოყენება პნევმოცისტის აივ-უარყოფით შემთხვევებში საკამათოა; ობსერვაციული კვლევების მეტა-ანალიზის თანახმად, შედეგები ურთიერთსაწინააღმდეგოა სიკვდილობის მხრივ, მათ შორის ჰიპოქსემიური პაციენტების ჯგუფებში.[61][103][104][105][106][107]

პირველადი პარამეტრები

პრენდიზოლონი: ბავშვები: 1 მგ/კგ პერორალურად დღეში ორჯერ 5 დღე, შემდეგ 0.5 მგ/კგ ორჯერ დღეში 5 დღე, შემდეგ 0.5 მგ/კგ დღეში ერთხელ 10 დღე; ზრდასრულები: 40-60 მგ პერორალურად 2-3ჯერ დღეში, 5-7 დღის განმავლობაში, შემდეგ თანდათან მოხსენით 1-2 კვირის განმავლობაში

მიმდინარე

ჩაუტარდა PCP ინფექციის წარმატებული მკურნალობაა

Back
1-ლი რიგის – 

მეორადი პროფილაქტიკა

პაციენტები, რომლებსაც ქონდათ PCP ინფექცია, მკურნალობდნენ და არ აქვთ სიმპტომები, იღებენ მეორად პროფილაქტიკას, რომელიც პირველადი პროფილაქტიკის მსგავსად მიდის თითოეული ჯგუფის პაციენტისთვის.

მეორეული პროფილაქტიკა რეკომენდებულია აივ-დადებითი პაციენტებისთვის, რომლებსაც გადატანილი აქვთ პნევმოცისტური პნევმონია; ეს უნდა დაიწყოს პნევმონიის მკურნალობის შემდეგ და გაგრძელდეს სანამ არ მოხდება იმუნიტეტის აღდგენა ანტირეტროვირუსული მკურანლობის შედეგად.[22][32]

მეორეული პროფილაქტიკა პაციენტთა უმეტესობასთან უნდა შეწყდეს იმავე კრიტერიუმების გამოყენებით, რომლებსაც პირველადი პროფილაქტიკის შეწყვეტისას ვიყენებთ. PCP პროფილაქტიკა აივ-ინფიცირებულ <1 წლამდე ჩვილებში არ უნდა შეწყდეს. პროფილაქტიკა სიცოცხლის მანძილზე უნდა გაგრძელდეს პაციენტებთან, რომლებსაც PCP CD4 უჯრედების >200 უჯრედი/მიკროლიტრზე რაოდენობის მიუხედავად განუვითარდათ.

back arrow

აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას