Pneumocystis jirovecii პნევმონია

პნევმოცისტურ პნევმონიას იწვევს სოკოვანი მიკროორგანიზმი Pneumocystis jirovecii (რომელსაც ადრე უწოდებდნენ Pneumocystis carinii-ს). Pneumocystis-ის ტრანსმისიის ფორმა კარგად შესწავლილი არ არის, თუმცა ცხოველებსა და ადამიანებზე ჩატარებული კვლევების შედეგად ვარაუდობენ, რომ გადაცემის ფორმა, მაღალი ალბათობით აეროგენულია.[32]Centers for Disease Control and Prevention; National Institutes of Health; HIV Medicine Association of the Infectious Diseases Society of America. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV. Pneumocystis jirovecii pneumonia. Mar 2019 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/adult-and-adolescent-opportunistic-infection/pneumocystis-pneumonia

პნევმოცისტებით გამოწვეული პნევმონია პირველად ამოიცნეს 1940-იან და 1950-იან წლებში. მიკროორგანიზმი პროტოზოად ითვლებოდა 1988 წლამდე, როცა რნმ კვლევებმა აჩვენა უფრო მეტი ჰომოლოგია სოკოებთან.[33]Edman JC, Kovacs JA, Masur H, et al. Ribosomal RNA sequence shows Pneumocystis carinii to be a member of the fungi. Nature. 1988 Aug 11;334(6182):519-22. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2970013?tool=bestpractice.com 2001 წელს პნევმოცისტების რეკლასიფიცირება მოხდა და მიაკუთვნეს სოკოებს და დაერქვა Pneumocystis jirovecii.[34]Stringer JR, Cushion MT, Wakefield AE. New nomenclature for the genus Pneumocystis. J Eukaryot Microbiol. 2001;(suppl):184S-9S. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11906056?tool=bestpractice.com [35]Stringer JR, Beard CB, Miller RF, et al. A new name (Pneumocystis jiroveci) for Pneumocystis from humans. Emerg Infect Dis. 2002 Sep;8(9):891-6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2732539 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12194762?tool=bestpractice.com პნევმოცისტური პნევმონია ყევლაზე ხშირად განიხილება, როგორც PCP.

ფილტვების ინფექცია იწყება მიკროორგანიზმის გამრავლებით ალვეოლებში. ინფექციის პროგრესირებასთან ერთად ალვეოლები ივსება ექსუდატით, ვლინდება მე-2 ტიპის პნევმოციტების ჰიპერპლაზია და მონონუკლეარული უჯრედების ინფილტრაცია ფილტვებში. ალვეოლების ამომფენი უჯრედების დესქვამაცია ზრდის ალვეოლების კაპილარული მემბრანის გამტარობას და ფილტვის არაკარდიოგენულ შეშუპებას.

შიდსის მქონე პაციენტების ფილტვებში დიდი რაოდენობითაა წარმოდგენილი პნევმოცისტური მიკროორგანიზმები და ნაკლები ანთებითი უჯრედები, ვიდრე პნევმპცისტური პნევმონიის მქონე პაციენტებში, რომლებსაც არ აღენიშნებათ აივ ინფექცია.[36]Limper AH, Offord KP, Smith TF, et al. Pneumocystis carinii pneumonia. Differences in lung parasite number and inflammation in patients with and without AIDS. Am Rev Respir Dis. 1989 Nov;140(5):1204-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2817582?tool=bestpractice.com PCP-ს მქონე შიდსიან პაციენტებში ანთებითი უჯრედების უფრო ნაკლები რაოდენობა უკავშრდება უკეთეს ოქსიგენაციასა და გადარჩენას, ვიდრე პაციენტებში, რომლებსაც არ აქვთ შიდსი.[36]Limper AH, Offord KP, Smith TF, et al. Pneumocystis carinii pneumonia. Differences in lung parasite number and inflammation in patients with and without AIDS. Am Rev Respir Dis. 1989 Nov;140(5):1204-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2817582?tool=bestpractice.com

ფილტვის შემდგომმა დესტრუქციამ შესაძლოა პნევმატოცელეების (აგრეთვე ცნობილია, როგორც ცისტები, ბუშტები ან ღრუები) და პნევმოთრაქსის წარმოქმნა გამოიწვიოს. ეს დაზიანება შესაძლოა გამოვლინდეს ქრონიკული, დაბალი ხარისხის ინფექციის, პროტეაზებისა და ელასტაზების გამომყოფი ანთებით განპირობებული ფილტვის პარენქიმის ეროზიის ან ფილტვის შემაერთებელი ქსოვილის აივ ინფექციით შეცვლის შედეგად.[37]Leoung GS. Pneumocystosis and HIV. HIV InSite Knowledge Base. Jan 2006 [internet publication]. http://hivinsite.ucsf.edu/InSite?page=kb-05-02-01 [Figure caption and citation for the preceding image starts]: წინა-უკანა გულმკერდის რენტგენი აჩვენებს ფილტვის მძიმე ფორმის, ბილატერალურ ინტერსტიციულ ინფილტრაციას პნევმატოცელეებითმეთიუ გინგოს კოლექციიდან, UPMC [Citation ends].[Figure caption and citation for the preceding image starts]: გულმკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფიით ფილტვში ვლინდება ორმხრივი ინტერსტიციული ინფილტრატები და პნემვმატოცელეები (ცისტები), რაც დამახასიათებელია  პნევმოცისტური პნევმონიისათვისმეთიუ გინგოს კოლექციიდან, UPMC [Citation ends].

ბიოლოგიური კლასიფიკაცია

სამეფო: სოკოები

ქვე-სამეფო: Dikarya

ტიპი: Ascomycota

ქვე-ტიპი: Taphrinomycotina

კლასი: Pneumocystidomycetes

რიგი: Pneumocystidales

ოჯახი: Pneumocystidaceae

გვარი: პნევმოცისტები