Pneumocystis jirovecii პნევმონია

ტესტი

რეტიკულური ან გრანულარული სიმკვრივეები ტიპურად პერიჰილარულადაა, მაგრამ შესაძლოა დიფუზურიც იყოს. უფრო ნაკლები სიხშირით ისინი ასიმეტრიულია ან პროგრესირებს რეტიკულურ-ალვეოლურ მახასითებლებამდე.

გულმკერდის რენტგენის ნიშნების სხვადასხვაობა აღინიშნა, მათ შორის წილოვანი კონსოლიდაცია, კვანძოვანი დაზიანებები, პნევმოთორაქსი, პნევმომედიასტინუმი და გულმკერდის ნორმალური რენტგენოგრამაც კი. შესაძლოა არსებობდეს კისტები ან პნევმატოცელები.[91]Kennedy CA, Goetz MB. Atypical roentgenographic manifestations of Pneumocystis carinii pneumonia. Arch Intern Med. 1992 Jul;152(7):1390-8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1627019?tool=bestpractice.com [92]Sandhu JS, Goodman PC. Pulmonary cysts associated with Pneumocystis carinii pneumonia in patients with AIDS. Radiology. 1989 Oct;173(1):33-5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2789413?tool=bestpractice.com

პლევრული გამონაჟონი ან ადენოპათია ალტერნატიულ დიაგნოზზე მიუთითებს.

პაციენტებში, რომლებიც პნევმოცისტური პნევმონიის პროფილაქტიკისთვის მოიხმარდნენ ინჰალაციურ პენტამიდინს, გულმკერდის რენტგენზე შესაძლოა ინფილტრატები ძირითადად გამოვლინდეს ზედა წილებში.[93]Abd AG, Nierman DM, Ilowite JS, et al. Bilateral upper lobe Pneumocystis carinii pneumonia in a patient receiving inhaled pentamidine prophylaxis. Chest. 1988 Aug;94(2):329-31. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3260848?tool=bestpractice.com [Figure caption and citation for the preceding image starts]: წინა-უკანა გულმკერდის რენტგენი აჩვენებს ფილტვის მსუბუქ, რეტიკულურ, ბილატერალურ ინტერსტიციულ ინფილტრაციასმეთიუ გინგოს კოლექციიდან, UPMC [Citation ends].[Figure caption and citation for the preceding image starts]: წინა-უკანა გულმკერდის რენტგენი აჩვენებს ფილტვის მძიმე ფორმის, ბილატერალურ ინტერსტიციულ ინფილტრაციას პნევმატოცელეებითმეთიუ გინგოს კოლექციიდან, UPMC [Citation ends].

ტესტი

ოთახის ჰაერზე pO₂ ≥70 მმ.ვწყ.სვ., ან ალვეოლურ-არტერიული გრადიენტი ≤35 მმ.ვწყ.სვ. მიუთითებს მსუბუქი-საშუალო სიმძიმის დაავადებაზე.

ოთახის ჰაერზე pO₂ <70 მმ.ვწყ.სვ., ან ალვეოლურ-არტერიული გრადიენტი >35 მიუთითებს საშუალო-მძიმე ხარისხის დაავადებაზე.

ტესტი

აივ ინფიცირებულ, პნევმოცისტური პნევმონიით დაავადებული პაციენტების 90%-ს მომატებული აქვს ლაქტატდეჰიდროგენაზას დონე. წარმატებული მკურნალობის პირობებში ლაქტატდეჰიდროგენაზას დონე იკლებს.[68]Zaman MK, White DA. Serum lactate dehydrogenase levels and Pneumocystis carinii pneumonia. Diagnostic and prognostic significance. Lancet. 1988 Nov 5;2(8619):1049-51. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3258483?tool=bestpractice.com

ტესტი

უნდა გამოიყოს ნახველი და გაიგზავნოს Pneumocystis jirovecii-ზე შესაღებად იმ მეთოდით, რომელიც უკეთ ტარდება დაწესებულების მიერ.

სპონტანურად ინდუცირებული ნახველის სენსიტიურობა პნევმოცისტური პნევმონიის სადიაგნოსტიკოდ დაბალია, ამიტომ ნახველი არ გამოიყენება. ინდუცირებული ნახველის ტესტირების მგრძნობელობა 50-90%-ია ნიმუშის ხარისხის, შეღებვის მეთოდის, პათოგენის რაოდენობის და დაწესებულების გამოცდილების მიხედვით.[32]Centers for Disease Control and Prevention; National Institutes of Health; HIV Medicine Association of the Infectious Diseases Society of America. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV. Pneumocystis jirovecii pneumonia. Mar 2019 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/adult-and-adolescent-opportunistic-infection/pneumocystis-pneumonia [63]Fortun J, Navas E, Marti-Belda P, et al. Pneumocystis carinii pneumonia in HIV-infected patients: diagnostic yield of induced sputum and immunofluorescent stain with monoclonal antibodies. Eur Respir J. 1992 Jun;5(6):665-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1628723?tool=bestpractice.com [64]Kovacs JA, Ng VL, Masur H, et al. Diagnosis of Pneumocystis carinii pneumonia: improved detection in sputum with use of monoclonal antibodies. N Engl J Med. 1988 Mar 10;318(10):589-93. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2449613?tool=bestpractice.com [65]Midgley J, Parsons P, Leigh TR, et al. Increased sensitivity of immunofluorescence for detection of Pneumocystis carinii. Lancet. 1989 Dec 23-30;2(8678-8679):1523. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2574793?tool=bestpractice.com [66]Ng VL, Virani NA, Chaisson RE, et al. Rapid detection of Pneumocystis carinii using a direct fluorescent monoclonal antibody stain. J Clin Microbiol. 1990 Oct;28(10):2228-33. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1699968?tool=bestpractice.com

ამოხველებულ ნახველს სუსტი სენსიტიურობა აქვს და არ უნდა გამოვიყენოთ.

უპირატესობა ენიჭება ანტიგენის პირდაპირ ფლუორესცენტულ ანალიზს, რადგანაც ის უფრო სენსიტიური და სპეციფიკურია.[Figure caption and citation for the preceding image starts]: ბრონქოალვეოლარული ლავაჟის (BAL) სითხის ფოტომიკროგრაფია, რომელიც გვიჩვენებს პნევმოცისტის კისტებს, გროკოტ-გომორის მეტენამინ-ვერცხლის საღებავით შავად შეღებვას (მეთილის მწვანე კონტრასტით)მეთიუ გინგოს კოლექციიდან, UPMC [Citation ends].

ტესტი

პნევმოცისტური პნევმონიის კლინიკური გამოვლინებების მქონე პაციენტებს, რომლებსაც გულმკერდის ნორმალური ან შეუცვლელი რენტგენი აქვთ, უნდა ჩაუტარდეთ გულმკერდის მაღალრეზოლუციური კომპიუტერული ტომოგრაფიული (HRCT) სკანირება ან ფილტვის ფუნქციური სინჯები ნახშირბადის მონოქსიდის დიფუზური ტევადობის გაზომვასთან ერთად.

თუ გულმკერდის მაღალრეზოლუციური კომპიუტერულ-ტომოგრაფიული სკანირება ავლენს მინის ნამსხვრევისებრ დაჩრდილვებს, პაციენტს უნდა ჩაუტარდეს ნახველის ინდუქცია, შემდეგ კი ბრონქოალვეოლური ლავაჟი (თუ ნახველის ინდუქცია უარყოფითია), რადგან მინის ნამსხვრევისებრი დაჩრდილვები მგრძნობიარეა , მაგრამ არა სპეციფიკური პნევმოცისტური პნევმონიის მიმართ.[69]Gruden JF, Huang L, Turner J, et al. High-resolution CT in the evaluation of clinically suspected Pneumocystis carinii pneumonia in AIDS patients with normal, equivocal, or nonspecific radiographic findings. AJR Am J Roentgenol. 1997 Oct;169(4):967-75. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9308446?tool=bestpractice.com [70]Huang L, Stansell J, Osmond D, et al. Performance of an algorithm to detect Pneumocystis carinii pneumonia in symptomatic HIV-infected persons. Chest. 1999 Apr;115(4):1025-32. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10208204?tool=bestpractice.com [71]Sankary RM, Turner J, Lipavsky A, et al. Alveolar-capillary block in patients with AIDS and Pneumocystis carinii pneumonia. Am Rev Respir Dis. 1988 Feb;137(2):443-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3257662?tool=bestpractice.com

უარყოფითი HRCT-ს შემთხვევაში PCP ნაკლებად სავარაუდოა.[69]Gruden JF, Huang L, Turner J, et al. High-resolution CT in the evaluation of clinically suspected Pneumocystis carinii pneumonia in AIDS patients with normal, equivocal, or nonspecific radiographic findings. AJR Am J Roentgenol. 1997 Oct;169(4):967-75. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9308446?tool=bestpractice.com [Figure caption and citation for the preceding image starts]: გულმკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფიით ფილტვში ვლინდება ორმხრივი ინტერსტიციული ინფილტრატები და პნემვმატოცელეები (ცისტები), რაც დამახასიათებელია  პნევმოცისტური პნევმონიისათვისმეთიუ გინგოს კოლექციიდან, UPMC [Citation ends].

ტესტი

პნევმოცისტური პნევმონიის კლინიკური გამოვლინებების მქონე პაციენტებს, რომლებსაც გულმკერდის ნორმალური ან შეუცვლელი რენტგენი აქვთ, უნდა ჩაუტარდეთ გულმკერდის მაღალრეზოლუციური კომპიუტერული ტომოგრაფიული (HRCT) სკანირება ან ფილტვის ფუნქციური სინჯები ნახშირბადის მონოქსიდის დიფუზური ტევადობის გაზომვასთან ერთად.

თუ ნახშირორჟანგის დიფუზიის მოცულობა დაქვეითებულია, პაციენტს უნდა ჩაუტარდეს ნახველის ინდუქცია, რასაც მოსდევს ბრონქოალვეოლური ლავაჟი (თუ ნახველის ინდუქცია უარყოფითია), რადგანაც დაქვეითებული DLCO სენსიტიურია, მაგრამ არასპეციფიკური პნევმოცისტური პნევმონიისთვის.[69]Gruden JF, Huang L, Turner J, et al. High-resolution CT in the evaluation of clinically suspected Pneumocystis carinii pneumonia in AIDS patients with normal, equivocal, or nonspecific radiographic findings. AJR Am J Roentgenol. 1997 Oct;169(4):967-75. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9308446?tool=bestpractice.com [70]Huang L, Stansell J, Osmond D, et al. Performance of an algorithm to detect Pneumocystis carinii pneumonia in symptomatic HIV-infected persons. Chest. 1999 Apr;115(4):1025-32. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10208204?tool=bestpractice.com [71]Sankary RM, Turner J, Lipavsky A, et al. Alveolar-capillary block in patients with AIDS and Pneumocystis carinii pneumonia. Am Rev Respir Dis. 1988 Feb;137(2):443-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3257662?tool=bestpractice.com

ნორმალური DLCO PCP-ს დიაგნოზს ნაკლებად სავარაუდოს ხდის. თუ DLCO დაბალია (სავარაუდოზე <80%), პაციენტს უნდა ჩაუტარდეს ნახველის ინდუქცია.

ტესტი

ბრონქოსკოპია BAL-თან ერთად უნდა შესრულდეს, თუ ინდუცირებული ნახველი უარყოფითია.

ლავაჟის სითხე უნდა გაიგზავნოს ჰისტოქიმიური შეღებვისთვის.

BAL-ის სენსიტიურობა 90-99%-ია აივ-ინფიცირებულ პაციენტებში.[32]Centers for Disease Control and Prevention; National Institutes of Health; HIV Medicine Association of the Infectious Diseases Society of America. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV. Pneumocystis jirovecii pneumonia. Mar 2019 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/adult-and-adolescent-opportunistic-infection/pneumocystis-pneumonia

ტესტი

აივ-უარყოფით პაციენტებში ტრანსბრონქული ბიოფსია უფრო ხშირადაა აუცილებელი დიაგნოზის დასადასტურებლად, რადგანაც BAL ნაკლებად სენსიტიურია.

ტრანსბრონქული ბიოფსიის სენსიტიურობა 95-100%-ია.[32]Centers for Disease Control and Prevention; National Institutes of Health; HIV Medicine Association of the Infectious Diseases Society of America. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV. Pneumocystis jirovecii pneumonia. Mar 2019 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/adult-and-adolescent-opportunistic-infection/pneumocystis-pneumonia

თუ კლინიკური ეჭვი პნევმოცისტურ პნევმონიაზე კვლავ მაღალია ან წინა ანალიზმა არ გამოავლინა პაციენტის დაავადების ეტიოლოგია, ღია ფილტვის ბიოფსიის ჩატარებაზე უნდა ვიფიქროთ, რათა დადასტურდეს ან გამოირიცხოს პნევმოცისტური პნევმონია, ასევე დადგინდეს, არის თუ არა რაიმე სხვა პათოლოგია. ღია ფილტვის ბიოფსიის მგრძნობელობა 95-100%-ია.[32]Centers for Disease Control and Prevention; National Institutes of Health; HIV Medicine Association of the Infectious Diseases Society of America. Guidelines for the prevention and treatment of opportunistic infections in adults and adolescents with HIV. Pneumocystis jirovecii pneumonia. Mar 2019 [internet publication]. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/adult-and-adolescent-opportunistic-infection/pneumocystis-pneumonia

ტესტი

PCR, რეალურ დროში PCR და რევერს ტრანსკრიპაზა PCR, შესაძლოა განისაზღვროს Pneumocystis jirovecii დნმ-ის დაბალი დონე.

ამ ანალიზების მეშვეობით პნევმოცისტური პნევმონიის დიაგნოსტიკური მგრძნობელობა იზრდება, თუმცა ანალიზები ხშირად ხელმისაწვდომი არ არის. ეს ანალიზები ხასიათდება ცრუ-დადებითი შედეგების უფრო მაღალი მაჩვენებლით, ვიდრე ჰისტოქიმიური წესით შეღებვა.[74]Fillaux J, Malvy S, Alvarez M, et al. Accuracy of a routine real-time PCR assay for the diagnosis of Pneumocystis jiroveci pneumonia. J Microbiol Methods. 2008 Oct;75(2):258-61. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18606198?tool=bestpractice.com [75]Tuncer S, Erguven S, Kocagoz S, et al. Comparison of cytochemical staining, immunofluorescence and PCR for diagnosis of Pneumocystis carinii on sputum samples. Scand J Infect Dis. 1998;30(2):125-8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9730296?tool=bestpractice.com [76]Larsen HH, Masur H, Kovacs JA, et al. Development and evaluation of a quantitative, touch-down, real-time PCR assay for diagnosing Pneumocystis carinii pneumonia. J Clin Microbiol. 2002 Feb;40(2):490-4. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11825961?tool=bestpractice.com [77]Helweg-Larsen J, Jensen JS, Lundgren B. Diagnostic use of PCR for detection of Pneumocystis carinii in oral wash samples. J Clin Microbiol. 1998 Jul;36(7):2068-72. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9650964?tool=bestpractice.com [78]Larsen HH, Huang L, Kovacs JA, et al. A prospective, blinded study of quantitative touch-down polymerase chain reaction using oral-wash samples for diagnosis of Pneumocystis pneumonia in HIV-infected patients. J Infect Dis. 2004 May 1;189(9):1679-83. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15116305?tool=bestpractice.com [80]Summah H, Zhu YG, Falagas ME, et al. Use of real-time polymerase chain reaction for the diagnosis of Pneumocystis pneumonia in immunocompromised patients: a meta-analysis. Chin Med J (Engl). 2013;126(10):1965-73. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23673119?tool=bestpractice.com

ტესტი

შესაძლოა გაზარდოს პნევმოცისტური პნევმონიის დიაგნოსტიკის მგრძნობელობა, თუმცა ამჟამად არ არის კლინიკურად ხელმისაწვდომი.[79]Skelly MJ, Holzman RS, Merali S. S-adenosylmethionine levels in the diagnosis of Pneumocystis carinii pneumonia in patients with HIV infection. Clin Infect Dis. 2008 Feb 1;46(3):467-71. http://cid.oxfordjournals.org/content/46/3/467.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18177224?tool=bestpractice.com

ტესტი

პნევმოცისტური პნევმონიის დიაგნოსტიკის გასაუმჯობესებლად გაჩნდა ინტერესი, შემოწმებულიყო შრატში (1,3)-ბეტა-D-გლუკანი, რომელიც სოკოს კედლის ელემენტია.[81]Watanabe T, Yasuoka A, Tanuma J, et al. Serum (1-->3) beta-D-glucan as a noninvasive adjunct marker for the diagnosis of Pneumocystis pneumonia in patients with AIDS. Clin Infect Dis. 2009 Oct 1;49(7):1128-31. http://cid.oxfordjournals.org/content/49/7/1128.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19725788?tool=bestpractice.com [82]Shimizu Y, Sunaga N, Dobashi K, et al. Serum markers in interstitial pneumonia with and without Pneumocystis jirovecii colonization: a prospective study. BMC Infect Dis. 2009 Apr 22;9:47. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2676289/?tool=pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19383170?tool=bestpractice.com [83]Desmet S, Van Wijngaerden E, Maertens J, et al. Serum (1-3)-beta-D-glucan as a tool for diagnosis of Pneumocystis jirovecii pneumonia in patients with human immunodeficiency virus infection or hematological malignancy. J Clin Microbiol. 2009 Dec;47(12):3871-4. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2786638/?tool=pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19846641?tool=bestpractice.com [84]Del Bono V, Mularoni A, Furfaro E, et al. Clinical evaluation of a (1,3)-beta-D-glucan assay for presumptive diagnosis of Pneumocystis jiroveci pneumonia in immunocompromised patients. Clin Vaccine Immunol. 2009 Oct;16(10):1524-6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2756857/?tool=pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19692624?tool=bestpractice.com [85]Nakamura H, Tateyama M, Tasato D, et al. Clinical utility of serum beta-D-glucan and KL-6 levels in Pneumocystis jirovecii pneumonia. Intern Med. 2009;48(4):195-202. https://www.jstage.jst.go.jp/article/internalmedicine/48/4/48_4_195/_article http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19218768?tool=bestpractice.com

ამ კვლევებმა აჩვენა, რომ (1,3)-ბეტა-D-გლუკანი მნიშვნელოვნადაა მომატებული PCP-ს მქონე პაციენტებში, თუმცა უფრო ნაკლებად, ვიდრე PCP-ს მქონე აივ-უარყოფით პაციენტებში და დონეები არ იყო დაკავშირებული სიმძიმესა და მკურნალობაზე პასუხთან.[86]Huang L. Clinical and translational research in pneumocystis and pneumocystis pneumonia. Parasite. 2011 Feb;18(1):3-11. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21395200?tool=bestpractice.com

სულ მცირე ერთი რესპირატორული სიმპტომის მქონე, შიდსის მქონე 159 პაციენტის კვლევაში, რომელთაგან 139-ს პნევმოცისტური პნევმონია ქონდა, (1,3)-ბეტა-D-გლუკანის (≥80 ნგ/მლ) სენსიტიურობა და სპეციფიკურობა იყო 92.8% და 75.0%, შესაბამისად.[90]Wood BR, Komarow L, Zolopa AR, et al. Test performance of blood beta-glucan for Pneumocystis jirovecii pneumonia in patients with AIDS and respiratory symptoms. AIDS. 2013 Mar 27;27(6):967-72. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23698062?tool=bestpractice.com

უფრო დიდი კვლევები, შესაბამისი შესადარებელი ჯგუფებით, საჭიროა რელევანტური ანალიზების მახასიათებლების შესამოწმებლად, რადგანაც ეს მარკერი აგრეთვე შესაძლოა გაიზარდოს სხვა სოკოვანი ინფექციების დროსაც.