მწვავე ქოლეცისტიტი

მსუბუქი (I ხარისხის) დაავადება განიმარტება, როგორც მწვავე ქოლეცისტიტი ჯანმრთელ პაციენტში, ორგანოს დისფუნქციის გარეშე, მსუბუქი ანთებითი ცვლილებებით ნაღვლის ბუშტში. მდგომარეობა ექვემდებარება თავდაპირველ მედიკამენტურ მკურნალობას.[37]Yokoe M, Hata J, Takada T, et al. Tokyo Guidelines 2018: diagnostic criteria and severity grading of acute cholecystitis (with videos). J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):41-54. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.515 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29032636?tool=bestpractice.com

როცა საეჭვოა მწვავე ქოლეცისტიტის დიაგნოზი, ლაპარასკოპიული ქოლეცისტექტომიის ადრეულად ჩატარების მიზნით იწყება მედიკამენტური მკურნალობა, რაც მოიცავს პერორალურად საკვების მიღების აკრძალვას, ინტრავენურ სითხეებს, ანტიბიოტიკებსა და ანალგეზიას, არტერიული წნევის ინტენსიურ მონიტორინგთან, პულსის კონტროლსა და შარდის გამოყოფის კონტროლთან ერთად.

მედიკამენტური მკურნალობა შეიძლება საკმარისი იყოს და საჭირო არ გახდეს ურგენტული ქირურგიული ჩარევა, თუ ლაპაროსკოპიულ მეთოდზე დროული ხელმისაწვდომობა შეზღუდულია.[51]Brazzelli M, Cruickshank M, Kilonzo M, et al. Clinical effectiveness and cost-effectiveness of cholecystectomy compared with observation/conservative management for preventing recurrent symptoms and complications in adults presenting with uncomplicated symptomatic gallstones or cholecystitis: a systematic review and economic evaluation. Health Technol Assess. 2014 Aug;18(55):1-101. https://www.journalslibrary.nihr.ac.uk/hta/hta18550#/full-report http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25164349?tool=bestpractice.com

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანტიბიოტიკები რეკომენდებულია, თუ ლაბორატორიული და კლინიკური ნიშნების საფუძველზე საეჭვოა ინფექცია.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

ემპირიული ინტრავენური ანტიბიოტიკოთერაპია უნდა დაიწყოს ინფექციური იზოლატების იდენტიფიცირებამდე. ანტიბიოტიკების არჩევანი მეტწილად დამოკიდებულია მგრძნობელობის ადგილობრივ მონაცემებზე. მგრძნობელობის ადგილობრივი მონაცემები განსხვავდება გეოგრაფიულად და დროთა განმავლობაში. ორგანიზმის რეზისტენტობის ალბათობა ასევე ცვლაბადობს იმის მიხედვით, იყო თუ არა ინფექცია ჰოსპიტალური ან საზოგადოებაში შეძენილი, თუმცა რეზისტენტული ორგანიზმები შეიძლება საზოგადოებრივ პირობებშიც არსებობდეს.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

მკურნალობის ვარიანტებია: პენიცილინი ბეტალაქტამაზას ინჰიბიტორთან (მაგ. პიპერაცილინი/სულბაქტამი, თუ რეზისტენტობა შეადგენს <20%-ზე) ერთად, შესაბამისი ცეფალოსპორინი (მაგ,. ცეფტრიაქსონი), კარბაპენემი (მაგ.,ერტაპენემი) ან ფთორქინოლონი (მაგ., ციფროფლოქსაცინი, ლევოფლოქსაცინი, მოქსიფლოქსაცინი). ფთორქინოლონები რეკომენდებულია მხოლოდ მაშინ, თუ ცნობილია კულტივირებული იზოლატების მგრძნობელობა ან როცა პაციენტს აქვს ალერგია ბეტალაქტამების მიმართ.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

სისტემურმა ფტორქინოლონურმა ანტიბიოტიკებმა შეიძლება გამოიწვიოს სერიოზული, უნარშემზღუდველ და პოტენციურად ხანგრძლივი ან შეუქცევადი გვერდითი მოვლენები. ეს მოიცავს, მაგრამ არ შემოიფარგლება მხოლოდ: ტენდიოპათია/მყესების გაწყვეტა; პერიფერიული ნეიროპათია; ართროპათია/ართრალგია; აორტის ანევრიზმა და დისექცია; გულის სარქვლის რეგურგიტაცია; დისგლიკემია; და ცენტრალური ნერვული სისტემის ეფექტები, მათ შორის კრუნჩხვები, დეპრესია, ფსიქოზი და სუიციდური აზრები და ქცევა.[78]Rusu A, Munteanu AC, Arbănași EM, et al. Overview of side-effects of antibacterial fluoroquinolones: new drugs versus old drugs, a step forward in the safety profile? Pharmaceutics. 2023 Mar 1;15(3):804. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10056716 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36986665?tool=bestpractice.com დანიშნულების შეზღუდვები ვრცელდება ფტორქინოლონების გამოყენებაზე და ეს შეზღუდვები შეიძლება განსხვავდებოდეს ქვეყნებს შორის. ზოგადად, ფტორქინოლონები უნდა შეიზღუდოს, გამოყენებული იქნას მხოლოდ სერიოზული, სიცოცხლისათვის საშიში ბაქტერიული ინფექციებისას. ზოგიერთმა მარეგულირებელმა სააგენტომ შეიძლება ასევე გირჩიოს მათი გამოყენება მხოლოდ იმ სიტუაციებში, როდესაც სხვა ანტიბიოტიკები, რომლებიც ჩვეულებრივ რეკომენდებულია ინფექციისთვის, შეუსაბამოა (მაგ., რეზისტენტობა, უკუჩვენებები, მკურნალობის წარუმატებლობა, მიუწვდომლობა). ვარგისიანობის/მიზანშეწონილობის, უკუჩვენებებისა და სიფრთხილის ზომების შესახებ დამატებითი ინფორმაციისთვის მიმართეთ თქვენს ადგილობრივ გაიდლაინებსა და წამლების ფორმულარს.

ანაერობული ანტიბიოტიკოთერაპია (მაგ., მეტრონიდაზოლი, კლინდამიცინი) გამოიყენება ბილიურ-ენტერული ანასტომოზის დროს და როცა პაციენტი იწყებს ემპირიულ მკურნალობას, რომელიც ადეკვატურად არ ფარავს Bacteroidesspp-ს.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

პაციენტები იმყოფებიან დაკვირვების ქვეშ და უტარდებათ ანტიბიოტიკოთერაპია, შემდგომში ქოლეცისტექტომიის ჩატარების მიზნით. თუმცა, დაყოვნებულ გეგმიურ ქოლეცისექტომიამდე შეიძლება საკმარისი იყოს მხოლოდ დამხმარე ტიპის მოვლა.[79]van Dijk AH, de Reuver PR, Tasma TN, et al. Systematic review of antibiotic treatment for acute calculous cholecystitis. Br J Surg. 2016 Jun;103(7):797-811. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27027851?tool=bestpractice.com

I ხარისხის (მსუბუქი ფორმის) დაავადების დროს ანტიბიოტიკოთერაპია შეიძლება შეწყდეს ქოლეცისტექტომიიდან 24 საათის განმავლობაში. თუმცა, თუ ქოლეცისტექტომიის მსვლელობაში გამოჩნდება პერფორაციის, ემფიზემური ცვლილებების ან ნაღვლის ბუშტის ნეკროზის ნიშნები, რეკომენდებულია ანტიბიოტიკოთერაპიის გაგრძელება 4-7 დღის განმავლობაში.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

როცა პაციენტი შეძლებს საკვების მიღებას, ინტრავენური ანტიბიოტიკები შეიძლება ჩანაცვლდეს პერორალური ანტიბიოტიკებით.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com [80]Solomkin JS, Dellinger EP, Bohnen JM, et al. The role of oral antimicrobials for the management of intra-abdominal infections. New Horiz. 1998 May;6(2 suppl):S46-52. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9654311?tool=bestpractice.com

ზემოთ მოცემულია შესაბამისი ანტიბიოტიკების მაგალითები; თუმცა ანტიბიოტიკების და მათი დოზების შერჩევისას იხელმძღვანელეთ ადგილობრივი გაიდლაინებით.

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანაერობული ანტიბიოტიკოთერაპია (მაგ., მეტრონიდაზოლი, კლინდამიცინი) გამოიყენება ბილიურ-ენტერული ანასტომოზის დროს და როცა პაციენტი იწყებს ემპირიულ მკურნალობას, რომელიც ადეკვატურად არ ფარავს Bacteroidesspp-ს. კლინდამიცინის მიმართ რეზისტენტობა Bacteroidesspp-ებში მნიშვნელოვანია.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული პრეპარატები, როგორიცაა დიკლოფენაკი ან ინდომეტაცინი, რეკომენდებულია მედიკამენტური მკურნალობის ფარგლებში, რადგან აღნიშნული მედიკამენტები ავლენს ტკივილგამაყუჩებელ ეფექტს და თრგუნავს პროსტაგლანდინების გამოყოფას ნაღვლის ბუშტის კედელიდან.

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

მსუბუქი ქოლეცისტიტის მქონე პაციენტებში, ტოკიოს გაიდლაინებით რეკომენდებულია ადრეული ლაპარასკოპიული ქოლეცისტექტომია (ELC, სიმპტომების დაწყებიდან 72 საათის განმავლობაში), როგორც უპირატესი მკურნალობა.[36]Okamoto K, Suzuki K, Takada T, et al. Tokyo Guidelines 2018: flowchart for the management of acute cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):55-72. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.516 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29045062?tool=bestpractice.com მას აქვს აშკარა სარგებელი დაყოვნებულ ქოლეცისტექტომიასთან შედარებით (>6 კვირაზე სტაციონარში პირველი მიღებისას) გართულებების სიხშირის, ხარჯის, ცხოვრების ხარისხისა და ჰოსპიტალიზაციის ხანგრძლივობის გათვალისწინებით.[55]Wu XD, Tian X, Liu MM, et al. Meta-analysis comparing early versus delayed laparoscopic cholecystectomy for acute cholecystitis. Br J Surg. 2015 Oct;102(11):1302-13. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26265548?tool=bestpractice.com [58]Lo CM, Liu CL, Fan ST, et al. Prospective randomized study of early versus delayed laparoscopic cholecystectomy for acute cholecystitis. Ann Surg. 1998 Apr;227(4):461-7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1191296/pdf/annsurg00014-0013.pdf http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9563529?tool=bestpractice.com [59]Lai PS, Kwong KH, Leung KL, et al. Randomized trial of early versus delayed laparoscopic cholecystectomy for acute cholecystitis. Br J Surg. 1998 Jun;85(6):764-7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9667702?tool=bestpractice.com [60]Song GM, Bian W, Zeng XT, et al. Laparoscopic cholecystectomy for acute cholecystitis: early or delayed? Evidence from a systematic review of discordant meta-analyses. Medicine (Baltimore). 2016 Jun;95(23):e3835. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4907666 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27281088?tool=bestpractice.com [61]Cao AM, Eslick GD, Cox MR. Early laparoscopic cholecystectomy is superior to delayed acute cholecystitis: a meta-analysis of case-control studies. Surg Endosc. 2016 Mar;30(3):1172-82. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26139487?tool=bestpractice.com [62]Khalid S, Iqbal Z, Bhatti AA. Early versus delayed laparoscopic cholecystectomy for acute cholecystitis. J Ayub Med Coll Abbottabad. 2017 Oct-Dec;29(4):570-3. http://jamc.ayubmed.edu.pk/index.php/jamc/article/view/3285/1618 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29330979?tool=bestpractice.com

გამოსავლების გათვალისწინებით, მწვავე ქოლეცისტიტის დროს დაყოვნებული ქოლეცისტექტომია არ არის უპირატესი.[84]Gutt CN, Encke J, Köninger J, et al. Acute cholecystitis: early versus delayed cholecystectomy, a multicenter randomized trial (ACDC study, NCT00447304). Ann Surg. 2013 Sep;258(3):385-93. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24022431?tool=bestpractice.com მაშინაც კი, როდესაც ადრეული ოპერაცია ტარდება სიმპტომების დაწყებიდან 72 საათის განმავლობაში, უსაფრთხოა და ასოცირდება უფრო ნაკლებ საერთო ავადობასთან, საავადმყოფოში უფრო ხანმოკლე დაყოვნებასთან, ანტიბიოტიკოთერაპიის მცირე ხანგრძლივობასა და ნაკლებ ხარჯებთან დაგვიანებულ ქოლეცისტექტომიასთან შედარებით (შესრულებული სიმპტომების დაწყებიდან ≥6 კვირაში). ).[37]Yokoe M, Hata J, Takada T, et al. Tokyo Guidelines 2018: diagnostic criteria and severity grading of acute cholecystitis (with videos). J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):41-54. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.515 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29032636?tool=bestpractice.com [38]Pisano M, Allievi N, Gurusamy K, et al. 2020 World Society of Emergency Surgery updated guidelines for the diagnosis and treatment of acute calculus cholecystitis. World J Emerg Surg. 2020 Nov 5;15(1):61. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7643471 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33153472?tool=bestpractice.com [56]Roulin D, Saadi A, Di Mare L, et al. Early versus delayed cholecystectomy for acute cholecystitis, are the 72 hours still the rule? A randomized trial. Ann Surg. 2016 Nov;264(5):717-22. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27741006?tool=bestpractice.com [57]Lyu Y, Cheng Y, Wang B, et al. Early versus delayed laparoscopic cholecystectomy for acute cholecystitis: an up-to-date meta-analysis of randomized controlled trials. Surg Endosc. 2018 Dec;32(12):4728-41. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30167953?tool=bestpractice.com [ ] What are the benefits and harms of performing early compared with delayed laparoscopic cholecystectomy in people with acute cholecystitis?/cca.html?targetUrl=https://cochranelibrary.com/cca/doi/10.1002/cca.539/fullსწორი პასუხის ჩვენება

ღია პროცედურაზე გადასვლა შესაძლოა საჭირო გახდეს მნიშვნელოვანი ანთების ფონზე, ანატომიური გარჩევადობის სირთულის გამო ან საყურადღებო სისხლდენისას.[63]Jones MW, Deppen JG. Open cholecystectomy. StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Apr 24. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK448176 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28846294?tool=bestpractice.com [64]Society for Surgery of the Alimentary Tract. SSAT patient care guidelines. Treatment of gallstone and gallbladder disease. J Gastrointest Surg. 2007 Sep;11(9):1222-4. ELC მნიშვნელოვან გავლენას არ ახდენს ღია ქოლეცისტექტომიაზე გადასვლის მაჩვენებელზე.[58]Lo CM, Liu CL, Fan ST, et al. Prospective randomized study of early versus delayed laparoscopic cholecystectomy for acute cholecystitis. Ann Surg. 1998 Apr;227(4):461-7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1191296/pdf/annsurg00014-0013.pdf http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9563529?tool=bestpractice.com [59]Lai PS, Kwong KH, Leung KL, et al. Randomized trial of early versus delayed laparoscopic cholecystectomy for acute cholecystitis. Br J Surg. 1998 Jun;85(6):764-7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9667702?tool=bestpractice.com გადასვლის მაჩვენებლები შეფასდა მწვავე ქოლეცისტიტის მქონე 493 პაციენტის ერთ რეტროსპექტიულ მიმოხილვაში, 2010-დან 2013 წლამდე. აღმოჩნდა, რომ სიმძიმის კლასიფიკაცია 2013 წლის ტოკიოს გაიდლაინების მიხედვით ღია ოპერაციაზე გადასვლის ყველაზე მძლავრი პროგნოზული ფაქტორია.[65]Bouassida M, Chtourou MF, Charrada H, et al. The severity grading of acute cholecystitis following the Tokyo Guidelines is the most powerful predictive factor for conversion from laparoscopic cholecystectomy to open cholecystectomy. J Visc Surg. 2017 Sep;154(4):239-43. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28709978?tool=bestpractice.com ღია ოპერაციაზე გადასვლის დამოუკიდებელი რისკფაქტორებია ასევე მამრობითი სქესი, შაქრიანი დიაბეტი და საერთო ბილირუბინის დონე.[65]Bouassida M, Chtourou MF, Charrada H, et al. The severity grading of acute cholecystitis following the Tokyo Guidelines is the most powerful predictive factor for conversion from laparoscopic cholecystectomy to open cholecystectomy. J Visc Surg. 2017 Sep;154(4):239-43. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28709978?tool=bestpractice.com ქირურგს, რომელიც ამ ოპერაციას ატარებს, უნდა ჰქონდეს ლაპაროსკოპიული ქოლეცისტექტომიის ჩატარების გამოცდილება, საჭიროების შემთხვევაში - წვდომა ინტრაოპერაციულ ქოლანგიოგრაფიაზე და ე.წ. "ღია მიდგომით" ოპერაციაზე ადვილად გადასვლის შესაძლებლობა.

პაციენტებს, რომელთაც აღენიშნებათ ჩაილდ-ტურკო-პიუს ქულათა სისტემით A ან B ხარისხის ღვიძლის ციროზი, აქვთ ნაკლები პოსტოპერაციული გართულებები, ხანმოკლე ჰოსპიტალიზაციის პერიოდი, ნორმალური დიეტის სწრაფად აღდგენა ELC შემდეგ, ვიდრე ღია პროცედურის შემთხვევაში.[66]de Goede B, Klitsie PJ, Hagen SM, et al. Meta-analysis of laparoscopic versus open cholecystectomy for patients with liver cirrhosis and symptomatic cholecystolithiasis. Br J Surg. 2013 Jan;100(2):209-16. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23034741?tool=bestpractice.com

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

კანქვეშა ქოლეცისტოსტომია მინიმალურად ინვაზიური პროცედურაა. ის შეიძლება გაკეთდეს ადრეულ ეტაპზე, როცა მედიკამენტური მკურნალობა წარუმატებელია ან როცა პაციენტი ქირურგიული ჩარევისთვის ცუდი კანდიდატია და არსებობს გართულებების ან კონსერვატიული მკურნალობის წარუმატებლობის პროგნოზული ფაქტორები (>70 წლის ასაკზე, დიაბეტი, გადიდებული ნაღვლის ბუშტი, მუდმივად მომატებული ლეიკოციტები [>15,000 უჯრედი/მიკროლიტრში]).[68]Barak O, Elazary R, Appelbaum L, et al. Conservative treatment for acute cholecystitis: clinical and radiographic predictors of failure. Isr Med Assoc J. 2009 Dec;11(12):739-43. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20166341?tool=bestpractice.com

რეტროსპექტიული მონაცემები მიანიშნებს, რომ მწვავე ქოლეცისტიტის მქონე პაციენტების 80%-ში კლინიკური გაუმჯობესება მოსალოდნელია ჰოსპიტალიზაციიდან 5 დღის განმავლობაში.[69]Byrne MF, Suhocki P, Mitchell RM, et al. Percutaneous cholecystostomy in patients with acute cholecystitis: experience of 45 patients at a US referral center. J Am Coll Surg. 2003 Aug;197(2):206-11. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12892798?tool=bestpractice.com

უკუჩვენებებია: არაკორეგირებადი კოაგულოპათია, მასიური ასციტი, რომელიც არ ემორჩილება დრენირებას და ეჭვი განგრენულ ან პერფორაციულ ქოლეცისტიტზე.

არასრული ან ცუდი პასუხი პირველი 48 საათის განმავლობაში შესაძლოა მიუთითებდეს გართულებებსა (მაგ., მილის ამოვარდნა, ნაღვლის ბუშტის კედლის ნეკროზი) ან არასწორ დიაგნოზზე.[7]Indar AA, Beckingham IJ. Acute cholecystitis. BMJ. 2002 Sep 21;325(7365):639-43. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1124163 ​

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ნაღვლის ბუშტის კანქვეშა ტრანსჰეპატური დრენაჟი ქირურგიული ჩარევის პირველი რიგის ალტერნატივაა მწვავე ქოლეცისტიტის მქონე ოპერაციის მაღალი რისკის პაციენტებში. თუმცა, ნაღვლის ბუშტის ენდოსკოპიური ტრანსპაპილარული დრენაჟი ან ნაღვლის ბუშტის ენდოსკოპიური ულტრაბგერით (EUS) მართვადი დრენაჟი ასევე შეიძლება გათვალისწინებული იყოს ზოგიერთ ვითარებაში.[89]Irani SS, Sharzehi K, Siddiqui UD. AGA clinical practice update on role of EUS-guided gallbladder drainage in acute cholecystitis: commentary. Clin Gastroenterol Hepatol. 2023 May;21(5):1141-7. https://www.cghjournal.org/article/S1542-3565(23)00145-3/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36967319?tool=bestpractice.com [90]Mori Y, Itoi T, Baron TH, et al. Tokyo Guidelines 2018: management strategies for gallbladder drainage in patients with acute cholecystitis (with videos). J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):87-95. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jhbp.504/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28888080?tool=bestpractice.com [91]Ahmed O, Rogers AC, Bolger JC, et al. Meta-analysis of outcomes of endoscopic ultrasound-guided gallbladder drainage versus percutaneous cholecystostomy for the management of acute cholecystitis. Surg Endosc. 2018 Apr;32(4):1627-35. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29404731?tool=bestpractice.com ​ ბოლოდროინდელმა სისტემატურმა მიმოხილვებმა და მეტა-ანალიზებმა მეტად გამოავლინდა, რომ ნაღვლის ბუშტის EUS-ით მართული დრენაში ასოცირდება უკეთეს კლინიკურ შედეგებთან, ვიდრე პერკუტანული ქოლეცისტოსტომია და ნაღვლის ბუშტის ტრანსპაპილარული ენდოსკოპიური დრენაჟი მაღალი რისკის ქირურგიულ პაციენტებში.[89]Irani SS, Sharzehi K, Siddiqui UD. AGA clinical practice update on role of EUS-guided gallbladder drainage in acute cholecystitis: commentary. Clin Gastroenterol Hepatol. 2023 May;21(5):1141-7. https://www.cghjournal.org/article/S1542-3565(23)00145-3/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36967319?tool=bestpractice.com [92]Luk SW, Irani S, Krishnamoorthi R, et al. Endoscopic ultrasound-guided gallbladder drainage versus percutaneous cholecystostomy for high risk surgical patients with acute cholecystitis: a systematic review and meta-analysis. Endoscopy. 2019 Aug;51(8):722-32. https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/pdf/10.1055/a-0929-6603.pdf http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31238375?tool=bestpractice.com [93]Mohan BP, Khan SR, Trakroo S, et al. Endoscopic ultrasound-guided gallbladder drainage, transpapillary drainage, or percutaneous drainage in high risk acute cholecystitis patients: a systematic review and comparative meta-analysis. Endoscopy. 2020 Feb;52(2):96-106. https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/pdf/10.1055/a-1020-3932.pdf http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31645067?tool=bestpractice.com ​ ამერიკული გასტროენტეროლოგიური ასოციაცია გვთავაზობს ნაღვლის ბუშტის EUS დრენაჟის გამოყენებას მაღალი რისკის ქირურგიულ პაციენტებში მწვავე ქოლეცისტიტით; პერკუტანული ქოლეცისტოსტომიის დრენაჟის მოცილებას მათთან, ვ ვინც არ არიან ქოლეცისტექტომიის კანდიდატები შიდა დრენაჟის და ავთვისებიანი ბილიარული ობსტრუქციის დრენაჟით შერჩეულ პაციენტებში.[89]Irani SS, Sharzehi K, Siddiqui UD. AGA clinical practice update on role of EUS-guided gallbladder drainage in acute cholecystitis: commentary. Clin Gastroenterol Hepatol. 2023 May;21(5):1141-7. https://www.cghjournal.org/article/S1542-3565(23)00145-3/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36967319?tool=bestpractice.com ​

ზომიერი (II ხარისხის) დაავადება განიმარტება, როგორც მწვავე ქოლეცისტიტი, რომელიც დაკავშირებულია ნებისმიერ (სულ მცირე, ერთ) ჩამოთვლილ მდგომარეობასთან: ლეიკოციტების მომატება (> 18 000/მიკროლიტრი), პალპირებადი მტკივნეული წარმონაქმნი მუცლის მარჯვენა ზედა კვადრანტში, ჩივილების ხანგრძლივობა >72 საათზე, გამოხატული ადგილობრივი ანთება (განგრენული ქოლეცისტიტი, პერიქოლეცისტური აბსცესი, ღვიძლის აბსცესი, ნაღვლოვანი პერიტონიტი, ემფიზემური ქოლეცისტიტი).[37]Yokoe M, Hata J, Takada T, et al. Tokyo Guidelines 2018: diagnostic criteria and severity grading of acute cholecystitis (with videos). J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):41-54. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.515 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29032636?tool=bestpractice.com

როდესაც საეჭვოა მწვავე ქოლეცისტიტის დიაგნოზი, იწყება მედიკამენტური მკურნალობა, რაც მოიცავს პერორალურად საკვების მიღების აკრძალვას, ინტრავენურ სითხეებს, ანტიბიოტიკებსა და ანალგეზიას, არტერიული წნევის ინტენსიურ მონიტორინგთან, პულსის კონტროლსა და შარდის გამოყოფის კონტროლთან ერთად.

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ანტიბიოტიკები რეკომენდებულია, თუ ლაბორატორიული და კლინიკური ნიშნების საფუძველზე საეჭვოა ინფექცია.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

ემპირიული ინტრავენური ანტიბიოტიკოთერაპია უნდა დაიწყოს ინფექციური იზოლატების იდენტიფიცირებამდე. ანტიბიოტიკების არჩევანი დიდად არის დამოკიდებული მგრძნობელობის ადგილობრივ მონაცემებზე.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com მგრძნობელობის ადგილობრივი მონაცემები განსხვავდება გეოგრაფიულად და დროთა განმავლობაში. ორგანიზმის რეზისტენტობის ალბათობა ასევე ცვლაბადობს იმის მიხედვით, იყო თუ არა ინფექცია ჰოსპიტალური ან საზოგადოებაში შეძენილი, თუმცა რეზისტენტული ორგანიზმები შეიძლება საზოგადოებრივ პირობებშიც არსებობდეს.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com  ანტიბიოტიკების არჩევანი იმავე პრინციპებს ემყარება, რასაც I ხარისხის დაავადების დროს. II ხარისხის დაავადების დროს ანტიბიოტიკოთერაპია შეიძლება შეწყდეს ქოლეცისტექტომიიდან 24 საათის განმავლობაში. თუმცა, თუ ქოლეცისტექტომიის მსვლელობაში გამოჩნდება პერფორაციის, ემფიზემური ცვლილებების ან ნაღვლის ბუშტის ნეკროზის ნიშნები, რეკომენდებულია ანტიბიოტიკოთერაპიის გაგრძელება 4-7 დღის განმავლობაში.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

როცა პაციენტი შეძლებს საკვების მიღებას, ინტრავენური ანტიბიოტიკები შეიძლება ჩანაცვლდეს პერორალური ანტიბიოტიკებით.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com [80]Solomkin JS, Dellinger EP, Bohnen JM, et al. The role of oral antimicrobials for the management of intra-abdominal infections. New Horiz. 1998 May;6(2 suppl):S46-52. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9654311?tool=bestpractice.com

ანტიბიოტიკების არჩევანია: პენიცილინი ბეტალაქტამაზას ინჰიბიტორთან (მაგ., პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი) ერთად, შესაბამისი ცეფალოსპორინი (მაგ., ცეფტრიაქსონი), კარბაპენემი (მაგ., ერტაპენემი) ან ფთორქინოლონი (მაგ., ციფროფლოქსაცინი, ლევოფლოქსაცინი, მოქსიფლოქსაცინი). ფთორქინოლონები რეკომენდებულია მხოლოდ მაშინ, თუ ცნობილია კულტივირებული იზოლატების მგრძნობელობა ან როცა პაციენტს აქვს ალერგია ბეტალაქტამების მიმართ.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

სისტემურმა ფტორქინოლონურმა ანტიბიოტიკებმა შეიძლება გამოიწვიოს სერიოზული, უნარშემზღუდველ და პოტენციურად ხანგრძლივი ან შეუქცევადი გვერდითი მოვლენები. ეს მოიცავს, მაგრამ არ შემოიფარგლება მხოლოდ: ტენდიოპათია/მყესების გაწყვეტა; პერიფერიული ნეიროპათია; ართროპათია/ართრალგია; აორტის ანევრიზმა და დისექცია; გულის სარქვლის რეგურგიტაცია; დისგლიკემია; და ცენტრალური ნერვული სისტემის ეფექტები, მათ შორის კრუნჩხვები, დეპრესია, ფსიქოზი და სუიციდური აზრები და ქცევა.[78]Rusu A, Munteanu AC, Arbănași EM, et al. Overview of side-effects of antibacterial fluoroquinolones: new drugs versus old drugs, a step forward in the safety profile? Pharmaceutics. 2023 Mar 1;15(3):804. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10056716 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36986665?tool=bestpractice.com ​ დანიშნულების შეზღუდვები ვრცელდება ფტორქინოლონების გამოყენებაზე და ეს შეზღუდვები შეიძლება განსხვავდებოდეს ქვეყნებს შორის. ზოგადად, ფტორქინოლონები უნდა შეიზღუდოს, გამოყენებული იქნას მხოლოდ სერიოზული, სიცოცხლისათვის საშიში ბაქტერიული ინფექციებისას. ზოგიერთმა მარეგულირებელმა სააგენტომ შეიძლება ასევე გირჩიოს მათი გამოყენება მხოლოდ იმ სიტუაციებში, როდესაც სხვა ანტიბიოტიკები, რომლებიც ჩვეულებრივ რეკომენდებულია ინფექციისთვის, შეუსაბამოა (მაგ., რეზისტენტობა, უკუჩვენებები, მკურნალობის წარუმატებლობა, მიუწვდომლობა). ვარგისიანობის/მიზანშეწონილობის, უკუჩვენებებისა და სიფრთხილის ზომების შესახებ დამატებითი ინფორმაციისთვის მიმართეთ თქვენს ადგილობრივ გაიდლაინებსა და წამლების ფორმულარს.

ზემოთ მოცემულია შესაბამისი ანტიბიოტიკების მაგალითები; თუმცა ანტიბიოტიკების და მათი დოზების შერჩევისას იხელმძღვანელეთ ადგილობრივი გაიდლაინებით.

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანაერობული ანტიბიოტიკოთერაპია (მაგ., მეტრონიდაზოლი, კლინდამიცინი) გამოიყენება ბილიურ-ენტერული ანასტომოზის დროს და როცა პაციენტი იწყებს ემპირიულ მკურნალობას, რომელიც ადეკვატურად არ ფარავს Bacteroidesspp-ს. კლინდამიცინის მიმართ რეზისტენტობა Bacteroidesspp-ებში მნიშვნელოვანია.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული პრეპარატები, როგორიცაა დიკლოფენაკი ან ინდომეტაცინი, რეკომენდებულია მედიკამენტური მკურნალობის ფარგლებში, რადგან აღნიშნული მედიკამენტები ავლენს ტკივილგამაყუჩებელ ეფექტს და თრგუნავს პროსტაგლანდინების გამოყოფას ნაღვლის ბუშტის კედელიდან.

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

საშუალო სიმძიმის ქოლეცისტიტი ძირითადად არ პასუხობს თავდაპირველ მედიკამენტურ მკურნალობას. პაციენტები, რომელთა მდგომარეობა არ ექვემდებარება კონსერვატიულ მკურნალობას, იგზავნებიან ქირურგიულ ჩარევის ან კანქვეშა ქოლეცისტოსტომისთვის.

ადრეული ლაპარასკოპიული ქოლეცისტექტომია (ELC, სიმპტომების გამოვლენიდან 72 საათის განმავლობაში) რეკომენდებულია, თუ თანამედროვე ლაპარასკოპიული მეთოდები და კვალიფიკაცია ხელმისაწვდომია.[36]Okamoto K, Suzuki K, Takada T, et al. Tokyo Guidelines 2018: flowchart for the management of acute cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):55-72. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.516 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29045062?tool=bestpractice.com [54]Overby DW, Apelgren KN, Richardson W, et al. SAGES guidelines for the clinical application of laparoscopic biliary tract surgery. Surg Endosc. 2010 Oct;24(10):2368-86. http://www.sages.org/publications/guidelines/guidelines-for-the-clinical-application-of-laparoscopic-biliary-tract-surgery http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20706739?tool=bestpractice.com [55]Wu XD, Tian X, Liu MM, et al. Meta-analysis comparing early versus delayed laparoscopic cholecystectomy for acute cholecystitis. Br J Surg. 2015 Oct;102(11):1302-13. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26265548?tool=bestpractice.com [81]Gurusamy K, Samraj K, Gluud C, et al. Meta-analysis of randomized controlled trials on the safety and effectiveness of early versus delayed laparoscopic cholecystectomy for acute cholecystitis. Br J Surg. 2010 Feb;97(2):141-50. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/bjs.6870/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20035546?tool=bestpractice.com

პაციენტებს, რომელთაც აღენიშნებათ ჩაილდ-ტურკო-პიუს ქულათა სისტემით A ან B ხარისხის ღვიძლის ციროზი, აქვთ ნაკლები პოსტოპერაციული გართულებები, ხანმოკლე ჰოსპიტალიზაციის პერიოდი, ნორმალური დიეტის სწრაფად აღდგენა ELC შემდეგ, ვიდრე ღია პროცედურის შემთხვევაში.[66]de Goede B, Klitsie PJ, Hagen SM, et al. Meta-analysis of laparoscopic versus open cholecystectomy for patients with liver cirrhosis and symptomatic cholecystolithiasis. Br J Surg. 2013 Jan;100(2):209-16. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23034741?tool=bestpractice.com

ზომიერად მძიმე ქოლეცისტიტის მქონე პაციენტებში, როდესაც არ აღინიშნება ორგანოს დისფუნქცია, მაგრამ ვლინდება ნაღვლის ბუშტის გავრცობილი დაავადება (რამაც შეიძლება გაართულოს ქოლეცისტექტომიის უსაფრთხოდ ჩატარება), უმჯობესია ELC-ის ან ღია ქოლეცისტექტომიის გაკეთება, ისიც მხოლოდ დიდი გამოცდილების მქონე ქირურგების მიერ. თუ ოპერაციის დროს რთულია ანატომიური იდენტიფიკაცია, ELC სასწრაფოდ უნდა შეჩერდეს და ჩარევა გადავიდეს ღია ქოლეცისტოსტომიაზე. ქოლეცისტექტომიის ჩატარება შესაძლებელია 6-8 კვირიანი შუალედის შემდეგ.[36]Okamoto K, Suzuki K, Takada T, et al. Tokyo Guidelines 2018: flowchart for the management of acute cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):55-72. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.516 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29045062?tool=bestpractice.com

კანქვეშა ქოლეცისტოსტომიის მილის ჩადგმა შესაძლებელია ქირურგიული ჩარევისთვის ცუდ კანდიდატებში (როცა სამედიცინო თვალსაზრისით, ოპერაცია რეკომენდებული არ არის). ქოლეცისტოსტომიის მილით ნამკურნალები პაციენტების გაწერა შესაძლებელია მილის თანხლებით, მას შემდეგ, რაც ანთებითი პროცესი კლინიკურად ალაგდება. ამ პაციენტებს შემდგომ უნდა ჩაუტარდეთ ქოლანგიოგრამა ქოლეცისტოსტომის მილის გავლით (6-8 კვირა), რათა შეფასდეს ნაღვლის ბუშტის სადინრის განვლადობა.[37]Yokoe M, Hata J, Takada T, et al. Tokyo Guidelines 2018: diagnostic criteria and severity grading of acute cholecystitis (with videos). J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):41-54. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.515 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29032636?tool=bestpractice.com [38]Pisano M, Allievi N, Gurusamy K, et al. 2020 World Society of Emergency Surgery updated guidelines for the diagnosis and treatment of acute calculus cholecystitis. World J Emerg Surg. 2020 Nov 5;15(1):61. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7643471 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33153472?tool=bestpractice.com ​ თუ სადინარი ღიაა და პაციენტი არის ქირურგიის შესაფერისი კანდიდატი, უნდა დარეფერირდეს ქოლეცისტექტომიისათვის.

მძიმე ფორმის (III ხარისხის) დაავადება განიმარტება, როგორც ორგანოს დისფუნქცია ჩამოთვლილიდან სულ მცირე, ერთ ორგანოში/ორგანოთა სისტემაში: გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დისფუნქცია (ჰიპოტენზია, რომელიც საჭიროებს მკურნალობას დოპამინით ≥5 მიკროგრამი/კგ წუთში, ან ნორადენალინის [ნორეპინეფრინის] ნებისმიერი დოზით); ცენტრალური ნერვული სისტემა (ცნობიერების დონის დაქვეითება); სასუნთქი სისტემა (PaO2/FiO2 თანაფარდობა <300); თირკმლის დისფუნქცია (ოლიგურია, კრეატინინი >176.8 მიკრომოლი/ლ [>2.0 მგ/დლ]); ღვიძლის დისფუნქცია (INR>1.5); ჰემატოლოგიური დისფუნქცია (თრომბოციტები < 100 000 უჯრედი/მიკროლიტრზე); მძიმე ლოკალური ანთება.[37]Yokoe M, Hata J, Takada T, et al. Tokyo Guidelines 2018: diagnostic criteria and severity grading of acute cholecystitis (with videos). J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):41-54. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.515 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29032636?tool=bestpractice.com

ინტენსიური დამხმარე მოვლა აუცილებელია ორგანოს დისფუნქციის მონიტორინგისა და მკურნალობის მიზნით.

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ანტიბიოტიკები რეკომენდებულია, თუ ლაბორატორიული და კლინიკური ნიშნების საფუძველზე საეჭვოა ინფექცია.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

ემპირიული ინტრავენური ანტიბიოტიკოთერაპია უნდა დაიწყოს ინფექციური იზოლატების იდენტიფიცირებამდე. ანტიბიოტიკების არჩევანი დიდად არის დამოკიდებული მგრძნობელობის ადგილობრივ მონაცემებზე.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com მგრძნობელობის ადგილობრივი მონაცემები განსხვავდება გეოგრაფიულად და დროთა განმავლობაში. ორგანიზმის რეზისტენტობის ალბათობა ასევე ცვლაბადობს იმის მიხედვით, იყო თუ არა ინფექცია ჰოსპიტალური ან საზოგადოებაში შეძენილი, თუმცა რეზისტენტული ორგანიზმები შეიძლება საზოგადოებრივ პირობებშიც არსებობდეს.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

ანტიბიოტიკების ვარიანტია: პენიცილინი ბეტა-ლაქტამაზას ინჰიბიტორთან (მაგ., პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი) ერთად, შესაბამისი ცეფალოსპორინი (მაგ., ცეფეპიმი), კარბაპენემი (მაგ., ერტაპენემი, მეროპენემი) ან მონობაქტამი (მაგ., აზტრეონამი).[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

ინფექციის წყაროს კონტროლის შემდეგ ანტიბიოტიკოთერაპიის რეკომენდებული ხანგრძლივობა 4-დან 7 დღეს შეადგენს. თუ აღინიშნება ბაქტერიემია გრამ-დადებითი კოკებით (მაგ., Enterococcusspp., Streptococcus spp.), ანტიბიოტიკოთერაპიის რეკომენდებული ხანგრძლივობა სულ მცირე, 2 კვირას შეადგენს.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com თუ აღინიშნება ნარჩენი კენჭები ან სანაღვლე ტრაქტის ობსტრუქცია, მკურნალობა უნდა გაგრძელდეს ამ ანატომიური პრობლემების კუპირებამდე. თუ ვლინდება ღვიძლის აბსცესი, მკურნალობა უნდა გაგრძელდეს, სანამ კლინიკური, ბიოქიმიური და რადიოლოგიური შემდგომი მეთვალყურეობა არ დაადასტურებს აბსცესის სრულ კუპირებას.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

როცა პაციენტი შეძლებს საკვების მიღებას, ინტრავენური ანტიბიოტიკები შეიძლება ჩანაცვლდეს პერორალური ანტიბიოტიკებით.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com [80]Solomkin JS, Dellinger EP, Bohnen JM, et al. The role of oral antimicrobials for the management of intra-abdominal infections. New Horiz. 1998 May;6(2 suppl):S46-52. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9654311?tool=bestpractice.com

ზემოთ მოცემულია შესაბამისი ანტიბიოტიკების მაგალითები; თუმცა ანტიბიოტიკების და მათი დოზების შერჩევისას იხელმძღვანელეთ ადგილობრივი გაიდლაინებით.

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ვანკომიცინი რეკომენდებულია, როგორც დამხმარე თერაპია Enterococcus spp.-ის წინააღმდეგ III ხარისხის ინფექციის დროს. ლინეზოლიდი ან დაპტომიცინი რეკომენდებულია ვანკომიცინის ჩასანაცვლებლად, თუ ცნობილია, რომ ვლინდება ვანკომიცინ-რეზისტენტული ენტეროკოკებით კოლონიზაცია, ან თუ წინა მკურნალობა მოიცავდა ვანკომიცინს და/ან თუ ბაქტერიული ორგანიზმი გავრცელებულია საზოგადოებაში.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ანაერობული ანტიბიოტიკოთერაპია (მაგ., მეტრონიდაზოლი, კლინდამიცინი) გამოიყენება ბილიურ-ენტერული ანასტომოზის დროს და როცა პაციენტი იწყებს ემპირიულ მკურნალობას, რომელიც ადეკვატურად არ ფარავს Bacteroidesspp-ს. კლინდამიცინის მიმართ რეზისტენტობა Bacteroidesspp-ებში მნიშვნელოვანია.[77]Gomi H, Solomkin JS, Schlossberg D, et al. Tokyo Guidelines 2018: antimicrobial therapy for acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):3-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.518 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29090866?tool=bestpractice.com

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

საჭიროებს მძიმე ადგილობრივი ანთების ურგენტულ მართვას ნაღვლის ბუშტის კანქვეშა დრენირებით (მაგ., კანქვეშა ქოლეცისტოსტომიის მილი), რასაც, ჩვენების მიხედვით, მოჰყვება დაყოვნებული გეგმური ქოლეცისტექტომია 2-3 თვის შემდეგ, როდესაც პაციენტის ზოგადი მდგომარეობა გაუმჯობესდება.[36]Okamoto K, Suzuki K, Takada T, et al. Tokyo Guidelines 2018: flowchart for the management of acute cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):55-72. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.516 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29045062?tool=bestpractice.com [83]Wakabayashi G, Iwashita Y, Hibi T, et al. Tokyo Guidelines 2018: surgical management of acute cholecystitis: safe steps in laparoscopic cholecystectomy for acute cholecystitis (with videos). J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2018 Jan;25(1):73-86. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jhbp.517 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29095575?tool=bestpractice.com

პაციენტებს, რომელთაც აღენიშნებათ ჩაილდ-ტურკო-პიუს ქულათა სისტემით A ან B ხარისხის ღვიძლის ციროზი და უკეთდებათ გეგმური ლაპარასკოპიური ქოლეცისტექტომია, აქვთ ნაკლები პოსტოპერაციული საერთო გართულებები, ჰოსპიტალიზაციის ხანმოკლე პერიოდით და უფრო სწრაფად უბრუნდებიან ნორმალურ დიეტას, ვიდრე ღია პროცედურის შემთხვევაში.[66]de Goede B, Klitsie PJ, Hagen SM, et al. Meta-analysis of laparoscopic versus open cholecystectomy for patients with liver cirrhosis and symptomatic cholecystolithiasis. Br J Surg. 2013 Jan;100(2):209-16. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23034741?tool=bestpractice.com

ქოლეცისტოსტომიის მილით ნამკურნალები პაციენტების გაწერა შესაძლებელია მილის თანხლებით, მას შემდეგ, რაც ანთებითი პროცესი კლინიკურად ალაგდება. ამ პაციენტებს შემდგომ უნდა ჩაუტარდეთ ქოლანგიოგრამა ქოლეცისტოსტომიის მილის გავლით (6-8 კვირა), რათა შეფასდეს ნაღვლის ბუშტის სადინრის განვლადობა. თუ სადინარი გამავალია და პაციენტი ქირურგიული ჩარევისთვის კარგი კანდიდატია, იგი უნდა გაიგზავნოს ქოლეცისტექტომიის ჩასატარებლად.