ეტიოლოგია
წლების განმავლობაში ჩატარებული პოპულაციაზე დაფუძნებული კვლევების მეშვეობით, ინფექციური ენდოკარდიის გამომწვევი ძირითადი აგენტები საფუძვლიანად არის შესწავლილი და შედარებით სტაბილურია. ყველაზე ხშირი პათოგენები ქვემოთაა ჩამოთვლილი; თანმხლები ნებისმიერ რისკ-ფაქტორის შემთხვევაში ერთად სავარაუდო გამომწვევი მიკროორგანიზმია:[2]
Viridans ჯგუფის სტრეპტოკოკი[Figure caption and citation for the preceding image starts]: ფოტომიკროგრაფია - Streptococcus viridans ბაქტერია, რომელიც გაიზარდა სისხლის კულტურაშიCDC/მაიკ მილერი, გამოყენებულია ნებართვით [Citation ends].
Staphylococcus aureus
Enterococci
კოაგულაზა-ნეგატიური staphylococci
Haemophilus parainfluenzae
Actinobacillus
Streptococcus bovis
სოკო
Coxiella burnetii
Brucella სახეობები
კულტურა-უარყოფითი Haemophilus სახეობები, Actinobacillus actinomycetemcomitans, Cardiobacterium hominis, Eikenella corrodens და Kingella -ს სახეობები (HACEK).
იმ პაციენტებში, რომლებსაც უვითარდებათ ბუნებრივი სარქვლის ენდოკარდიტი და ამავდროულად, არ არიან ინტრავენური ნარკოტიკების მომხმარებლები, ძირითადი გამომწვევია ვირიდანს ჯგუფის სტრეპტოკოკი, ენტეროკოკი ან სტაფილოკოკი, სხვა პათოგენები იშვიათია. ინტრავენური ნარკოტიკის მომხმარებლებს ხშირად უვითარდებათ მარჯვენამხრივი სარქვლოვანი დაზიანება,რაც ხშირ შემთხვევაში გამოწვეულია S aureus-ით, სტრეპტოკოკით, გრამუარყოფითი ბაცილებით ან პოლიმიკრობული ინფექციით.[2][3]
ხელოვნური სარქვლის ენდოკარდიტის ყველაზე ხშირი გამომწვევია კოაგულაზა-ნეგატიური სტაფილოკოკი, S aureus, ენტეროკოკი ან გრამუარყოფითი ბაცილები. უნდა აღინიშნოს, რომ ხელოვნური სარქვლის ადრეული ენდოკარდიტის ხშირი გამომწვევია Staphylococcus epidermidis.[2]
პათოფიზიოლოგია
ინფექციური ენდოკარდიტი ვითარდება გულის სარქვლოვან ზედაპირებზე, სადაც ენდოთელიუმის დაზიანება სისხლის ტურბულენტური დინებითაა გამოწვეული. შედეგად, თრომბოციტები და ფიბრინი ებმის კოლაგენს და იქმნება პროთრომბოზული გარემო. ბაქტერიემია იწვევს თრომბის კოლონიზაციას, ამყარებს ფიბრინის ნადებს და თრომბოციტების აგრეგაციას, რაც საბოლოოდ იწვევს ინფიცირებული ვეგეტაციის მომწიფებას.[16]
მწვავე იე, ჩვეულებრივ ასოცირდება უფრო ვირულენტურ ორგანიზმებთან, როგორიცაა Staphylococcus aureus. თრომბი ფორმირდება გამომწვევი ორგანიზმის მეშვეობით, რადგან S aureus -ს შეუძლია დააზიანოს ენდოთელური უჯრედები და გაზარდოს ადჰეზიური მოლეკულების, ასევე, პროთრომბოზული ფაქტორების გამოყოფა.[17]
კლასიფიკაცია
კლინიკური კლასიფიკაცია[1]
ტიპურად ვითარდება დღეების და კვირეების განმავლობაში. ხასიათდება ცხელების პიკებით, ტაქიკარდიით, დაღლილობით და გულის სტრუქტურების პროგრესული დაზიანებით.
ქვემწვავე: როგორც წესი, ვითარდება კვირეების და თვეების განმავლობაში. ხშირად პაციენტები უჩივიან ბუნდოვან კონსტიტუციურ (სისტემურ) სიმპტომებს.
კლასიფიკაცია ინფექციის კერისა და ადგილის მიხედვით
ბუნებრივი სარქვლის ენდოკარდიტი (ბსე/NVE)
პაციენტებში, რომლებსაც უვითარდებათ ბსე ნარკოტიკის ინტრავენური მოხმარების დროს, გამომწვევი ძირითადად ვირიდანს ჯგუფის სტრეპტოკოკი, ენტეროკოკი ან სტაფილოკოკია, სხვა პათოგენები შედარებით იშვიათია. ინტრავენური ნარკოტიკის მომხმარებლებს ხშირად უვითარდებათ მარჯვენამხრივი სარქვლოვანი დაზიანება ,რომელიც ხშირ შემთხვევაში გამოწვეულია Staphylococcus aureus-ით, სტრეპტოკოკით, გრამუარყოფითი ბაცილებით ან პოლიმიკრობული ინფექციით.[2][3]
ხელოვნური სარქვლის ენდოკარდიტი (ხსე/PVE)
ინფექციური ენდოკარდიტის 10- 30%-მდე ვლინდება გულის ხელოვნური სარქვლის პირობებში.[2][4] ხელოვნური სარქვლის ენდოკარდიტი, გამოვლენის დროის მიხედვით, კლასიფიცირდება ადრეულ (სარქვლის ჩანაცვლებიდან 1 წლის განმავლობაში) და მოგვიანებით (ჩანაცვლებიდან 1 წლის შემდეგ) ტიპებად. ყურადღება ექცევა შესაძლო გამომწვევებს, რომლებიც დაავადების პროცესში სხვადასხვა დროს არის ჩართული. ადრეული ენდოკარდიტი ხშირად გამოწვეულია S aureus-ით ან კოაგულაზაზე უარყოფითი სტაფილოკოკით.[5] ხელოვნური სარქვლის ენდოკარდიტის მოგვიანებითი ფორმა გამოწვეულია იმავე პათოგენებით, რომლებითაც ბუნებრივი სარქველის ენდოკარდიტი. ამ ჯგუფში შეიძლება ეფექტური იყოს არაქირურგიული მკურნალობა.
მოწყობილობასთან დაკავშირებული ენდოკარდიტი
გულის იმპლანტირებადი ელექტრონული მოწყობილობების (CIEDs) მზარდმა გამოყენებამ ხელი შეუწყო ამ გართულების სიხშირის ზრდას, თუმცა მთლიანობაში ის შედარებით იშვიათია. ავადობის სიხშირის მაჩვენებელი ცვალებადია. მიუხედავად ამისა, ის წარმოადგენს საკმაოდ სერიოზულ გართულებას, რომლის დიაგნოსტირებაც რთულია და ხასითდება მაღალი სიკვდილობით.[6][7]
მიუხედავად იმისა, რომ კლინიკურად რთულია, უნდა განვასხვავოთ ადგილობრივი მოწყობილობის ინფექცია და სარქვლოვან მოწყობილობასთან დაკავშირებული IE. მოწყობილობის ელექტროდთან ასოცირებულ ენდოკარდიტზე უნდა იყოს ეჭვი სისტემური ინფექციის მქონე CIED ნებისმიერ პაციენტში. პაციენტებს ტყვიასთან ასოცირებული ენდოკარდიტით, რომლებიც ვლინდება უახლესი პროცედურებიდან 6 თვეზე ნაკლებ დროში, უფრო სავარაუდოა, რომ ასევე აღენიშნებათ ადგილობრივი მოწყობილობის ინფექცია.[8]მათ, ვინც გამოვლინდება ექვსი თვის შემდეგ, უფრო მეტად აღენიშნება სისტემური ინფექციის ნიშნები (როგორიცაა ცხელება, შემცივნება ან ოფლიანობა, ან სეფსისის ნიშნები) ადგილობრივი მოწყობილობის ინფექციის მტკიცებულების გარეშე.[8][9]
მოწყობილობასთან დაკავშირებულ ინფექციური ენდოკარდიტის რისკ-ფაქტორებია: თირკმელების უკმარისობა, ჰემატომა იმპლანტაციის ადგილზე, შაქრიანი დიაბეტი და ანტიკოაგულაცია.
მარჯვენამხრივი ენდოკარდიტი
გულის მარჯვენამხრივი სარქველების ინფექციები ინფექციური ენდოკარდიტის საერთო შემთხვევათა 5-10%-ს შეადგენს, და ხშირად დაკავშირებულია ინტრავენური ნივთიერებების მოხმარებასთან.[3][10][11]S aureus ყველაზე ხშირი გამომწვევი პათოგენია, შემთხვევების 60-90%-ს იწვევს.[12][13]ტრიკუსპიდური სარქველი ყველაზე ხშირად ზიანდება, თუმცა ფილტვის სარქველი ასევე მგრძნობიარეა ინფექციის მიმართ.[11]
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას