მიდგომა
სეფსისის ადრეული ამოცნობა მნიშვნელოვანია, რადგან ადრეული მკურნალობა, როდესაც სეფსისი სავარაუდოა, მაგრამ ჯერ კიდევ დადასტურებული არ არის, დაკავშირებულია შედეგების მხრივ მნიშვნელოვან მოკლევადიან და გრძელვადიან სარგებელთან.[5][48][56]
ამოცნობა შეიძლება გართულდეს, ვინაიდან სეფსისის კლინიკური გამოვლინება შეიძლება მსუბუქი და არასპეციფიკური იყოს. ამიტომ მნიშვნელოვანია სეფსისზე ეჭვის მიტანის დაბალი ზღურბლის დაწესება. მიზანია, შესაძლო სეფსისამდე მდგომარეობის გაუარესების რისკის მქონეთა იდენტიფიცირება სეფსისის განვითარებამდე. ზოგადად, სეფსისი უნდა განიხილებოდეს სისტემური პასუხის ნიშნების შემცველი ინფექციის საეჭვო შემთხვევის მქონე ყველა ბავშვში. ეს შეიძლება გამოვლინდეს ბავშვის ნორმალური ქცევის ცვლილებით.[22][48] მშობლის შეშფოთება ბავშვის ქცევასა ან მდგომარეობასთან დაკავშირებით, ყოველთვის უნდა იქნას გათვალისწინებული, როგორც მნიშვნელოვანი ინდიკატორი.[48]
მაშინაც კი, როდესაც სეფსისის დიაგნოზი გამოვლინების დროს ნაკლებად სავარაუდოა, მშობლებისთვის ან მზრუნველებისთვის მიწოდებული ინფორმაცია უნდა შეიცავდეს ჩამოთვლილს:[48]
სპეციალური ინსტრუქცია შემდგომი რჩევების მისაღებად, თუ ვითარდება გამაფრთხილებელი სიმპტომები ან თუ პაციენტის მდგომარეობა უარესდება,
მითითებით, თუ როდის და როგორ უნდა მიიღონ შემდგომი მოვლა ("უსაფრთხოების ქსელი").
სეფსისის საწყისი გამოვლინება შეიძლება იყოს არასპეციფიკური, არა ლოკალიზებული სიმპტომებით, როგორიცაა ზოგადად ცუდად ყოფნა ნორმალური ტემპერატურის ფონზე. თუ ბავშვი შემოდის ნიშნით ან სიმპტომებით, რომლებიც მიუთითებს შესაძლო ინფექციაზე, ტემპერატურის მიუხედავად, სეფსისი მხედველობაში უნდა იქნას მიღებული.[48] საწყისი შეფასება მოიცავს ინფექციის სავარაუდო წყაროს იდენტიფიცირებას, სეფსისის რისკის ფაქტორების იდენტიფიცირებას (მაგ., ძალიან ახალგაზრდა [<1 წელი]; ბოლოდროინდელი ტრავმა, ოპერაცია ან ინვაზიური პროცედურა; ავადმყოფობის ან მედიკამენტების გამო დაქვეითებული იმუნიტეტი;
მიუხედავად იმისა, რომ ლაბორატორიული ტესტები (მაგ., სისხლის კულტურები, ბიომარკერები) სასარგებლოა დიაგნოზის დასადგენად, დიაგნოზი თავდაპირველად კლინიკური განსჯის გამოყენებით უნდა დაისვას. საერთაშორისოდ შეთანხმებული გაიდლაინების დიაგნოსტიკური კრიტერიუმები პირველ რიგში განიხილება, როგორც კვლევის კრიტერიუმები, რომელიც შემუშავებულია არსებითი კვლევის გასაადვილებლად. კვლევის კრიტერიუმები და კლინიკური ანალიზი ყოველთვის არ შეესაბამება ერთმანეთს: კლინიკური სეფსისის მქონე პაციენტების ერთ მესამედამდე ნაწილი არ აკმაყოფილებს კვლევის დიაგნოსტიკურ კრიტერიუმებს.[57]
ამიტომ, მძიმე სეფსისის და სეპტიური შოკის დროისადმი კრიტიკული ხასიათის გათვალისწინებით, როცა ეჭვია კლინიკური მონაცემების საფუძველზე სეფსისზე, ჩვეულებრივ ჯობია დაიწყოს კვლევა და მკურნალობა სეფსისისა და გაგრძელდეს მანამდე, სანამ სეფსისი არ გამოირიცხება.
სეფსისზე კლინიკური ეჭვი.
ტიპიურად ვარირებს ბავშვის ასაკის მიხედვით. მხედველობაში უნდა მივიღოთ, რომ უფროსი ასაკის ბავშვებს შეიძლება ქონდეთ ინფექციის კერა, ხოლო ჩვილებსა და ახალშობილებს აღენიშნებათ არასპეციფიური სიმპტომები და ნიშნები
უფროსი ასაკის ჩვილებში და ბავშვებში, სეფსისი, როგორც წესი, ვლინდება სისტემური ანთებითი რეაქციის სინდრომის (SIRS) ნიშნებით, რომლის ყველაზე ხშირი ნიშანი ცხელებაა. SIRS არის გენერალიზებული ანთებითი რეაქცია, რომელიც ქვემოთ ჩამოთვლილი 2 ან მეტი კრიტერიუმის არსებობით (ერთ-ერთი კრიტერიუმი უნდა იყოს არანორმალური ტემპერატურა ან ლეიკოციტების პათოლოგიური რაოდენობა):[3]
არანორმალური სხეულის შიდა ტემპერატურა (<36 °C ან >38.5 °C [<97°F ან >101°F])
პათოლოგიური გულისცემა (>2 სტანდარტული გადახრა ასაკობრივი ნორმის ზემოთ ან <10 პერცენტილი ასაკისთვის, თუ ბავშვი არის <1 წლის)
გახშირებული სუნთქვა (>2სტანდარტული გადახრა ასაკობრივი ნორმის ზემოთ ან ფილტვის ხელოვნური ვენტილაცია ფილყვის მწვავე დაავადების დროს)
სისხლში ლეიკოციტების რაოდენობის პათოლოგიური ცვლილება (მომატებული ან დაკლებული რაოდენობა ასაკობრივ ნორმალურ დიაპაზონთან შედარებით , ან >10% სისხლის მოუმწიფებელი თეთრი უჯრედები).
მიუხედავად იმისა, რომ ეს არ შედის SIRS-ის დეფინიციაში, შეცვლილი მენტალური სტატუსი (მაგ., ძილიანობა, გაღიზიანებადობა, ლეთარგია, კუნთების სისუსტე, ცნობიერების დონის დაქვეითებ) ან პერიფერიული პერფუზიის შემცირება (მაგ., კაპილარული ავსების დროის გახანგრძლივება) შეიძლება ასევე იყოს ადრეული სეფსისის ნიშნები.[58]
სეფსისის დიაგნოსოტირებისთვის შეჯამებულ კრიტერიუმში მოცემულია რომ სხეულის შიდა ტემპერატურა უნდა აჭარბებდეს 38.5°C (101°F).[3] თუმცა, დაბალი ზღურბლი საჭიროა ნეიტროპენიურ პაციენტებში, როდესაც სეფსისი განსახილველია მაშინაც თუ სხეულის ტემპერატურა არის >38°C (>100°F).
უმცროსი ასაკის ჩვილებში, დროულ და დღენაკლულ ახალშობილებში სეფსისის სიმპტომები და ნიშნები ხშირად ბუნდოვანი და არასპეციფიკურია, ამიტომ საჭიროა დიაგნოსტიკური ზღურბლის დაწევა. ამ ასაკობრივ ჯგუფში სეფსისი თავდაპირველად ვლინდება, როგორც ბავშვის დაკვირებისას ნორმალური მდგომარეობიდან გადახრა. მაგალითად, დღენაკლულ ჩვილს ნეონატალურ ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში შეიძლება ჰქონდეს ბრადიკარდიის ეპიზოდები, აპნოეს გამოვლინება ან საკვების აუტანლობა როგორც სეფსისის პირველი ნიშნები. უფროსი ასაკის ბავშვებში, ასევე საჭიროა სეფსისის დიაგნოსტირების დაბალი ზღურბლის შენარჩუნება თუ მწვავე ავადმყოფობის მიზეზი სრულად არ იხსნება.
ყველა ასაკობრივ ჯგუფში, სეფსისის პროგრესირებისას პაციენტს შეიძლება განუვიარდეს სეფსისის მძიმე ფორმა ან სეპტიკური შოკი. სეპტიური შოკი შეიძლება გამოვლინდეს 2 ძირითადი კლინიკური სურათით: ვაზოკონსტრიქციული („ცივი“) და ვაზოდილატაციური („თბილი“) შოკი.
ვაზოკონსტრიქციული შოკი:
ეს არაჰოსპიტალური სეფსისის უფრო გავრცელებული გამოვლინებაა ჩვილებში და მცირეწლოვან ბავშვებში.[10]
კლინიკური გამოვლინება ხასიათდება პერიფერიული სისტემური სისხლძარღვების შევიწროებით, რაც იწვევს პერიფერიულ ზედაპირის გაციებას, (ცივი კიდურები აჭრელებული კანი), კაპილარული ავსების დროის გახანგრძლივებას, ცენტრალურ-პერიფერიული გრადიენტის გაზრდას და სუსტ პულსს.[3]
სისხლის არტერიული წნევა ჩვეულებრივ შენარჩუნებულია (ან შეიძლება იყოს მაღალი) თუ პაციენტი მომაკვდავი არ არის, მაგრამ ჩვეულებრივი პაციენტს აწუხებს ტაქიკარდია.
ძირითად პრობლემას წარმოადგენს გულის დაბალი წუთმოცულობა, მეორადი მიოკარდიუმის კუმშვადობის დარღვევასთან მიმართებაში რაც იწვევს გულის დაბალ წუთმოცულობასა და პერიფერიულ ვაზოკონსტრიქციას.
ვაზოდილაციური შოკი:
ვაზოდილატაციური შოკის კლინიკური სურათი ხასიათდება ვაზოპლეგიით, რომლის დროსაც სისტემური ვასკულარული რეზისტენტობა დაბალია, შესაბამისად კაპილარული ავსების დრო აჩქარებულია ("flash" - მყისიერი კაპილარული ავსების დრო), ხოლო პერიფერიული პულსაცია ჩვეულებრივ კარგი ავსების ან ძაფისებური.
პულსური წნევა მაღალია (სისხლის დაბალი დიასტოლური წნევის გამო) და პაციენტებს როგორც წესი აქვთ ტაქიკარდია.
გულის წუთმოცულობის თვალსაზრისით, ეს ხშირად არის გაზრდილი გულის წუთმოცულობის მდგომარეობა, მაგრამ პაციენტი იქნება შოკში ნაწილობრივ გაზრდილი/გაფართოებული ცირკულაციის გამო ( სისტემურ სისხლძარღვთა ქსელის დილატაციის გზით) კარდიალური განდევნის ფრაქციის მოცულობის მიუხედავად
ცაზოდილატაციური შოკი უფრო მეტად გავრცელებულია სეფსისის მქონე უფროსი ასაკის ბავშვებში (და მოზრდილებში) და შეიძლება უფრო ხშირი იყოს ჰოსპიტალში შეძენილი სეფსისის დროს.[10]
მხოლოდ კლინიკური ნიშნების გამოყენება ამ მდგომარეობების გასარჩევად აღარ არის რეკომენდებული, რადგან ობსერვაციულმა კვლევებმა აჩვენა კლინიკური შეფასებების ცუდი კორელაცია გულის წუთმოცულობასა და სისხლძარღვთა სისტემურ რეზისტენტობას შორის, რომელიც მოწმდება კომპლექსური მონიტორინგით. თუმცა, მათი განსხვავება შეიძლება იყოს გამოსადეგი, როდესაც ხელმისაწვდომია კომპლექსური ჰემოდინამიკური მონიტორინგი.[5]
ორივე შოკის დროს პაციენტს აქვს კარდიოვასკულარული სისტემის გარეთ მიმდინარე შოკის კლინიკური ნიშნები, ყველაზე მნიშნველოვანი კი არის ნევროლოგიური ფუნქცია. ეს შეიძლება გამოვლინდეს როგორც გაღიზიანებადობით ჩვილებში და ახალშობილებში, აპნოე ახალშობილებში და დღენაკლულ ჩვილებში და ლეთარგია, მივარდნილობა ან დელირიუმი უფროს ბავშვებში.
ბავშვებსა და ახალგაზრდებს ხშირად შენარჩუნებული აქვთ სისხლის ნორმალური წნევა შოკის გვიან სტადიებზეც კი; შესაბამისად სისხლის ნორმალური წნევა არ გამორიცხავს სეფსისის არსებობას. ჰიპოტენზია ხშირად სეპტიკური შოკის ტერმინალური ნიშანია. ≥12 წლის ბავშვებში სისხლის სისტოლური წნევა <90 მმ ვწყ სვ ან სისხლის სისტოლური წნევის შემცირება ზღვრულიდან >40 მმ ვწყ სვ-ით არის სეფსისის მაღალი რისკის კრიტერიუმი.[48]
ელვისებრი პურპურა გავრცელებული პურპრული გამონაყარია, რომელიც დაჭერით არ ფერმკრთალდება, კლასიკურად გვხვდება მენინგოკოკცემიის დროს, მაგრამ ასევე შეიძლება დაკავშირებული იყოს Streptococcus pneumoniae გამოწვეული სეფსისის მძიმე ფორმასთან.
შარდის შემცირებული გამოყოფა გავრცელებულია მწვავე ავადმყოფობის მქონე ბავშვებში და ხშირად აღწერს დეჰიდრატაციის ხარისხს (სითხის მცირე რაოდენობით მიღების, სითხის დიდი რაოდენობით კარგვის ან ორივეს გამო). ეს არ არის სეფსისის სპეციფიკური გამოვლინება, მაგრამ ხშირად წარმოდგენილია, განსაკუთრებით მაშინ თუ სეფსისის გამოვლინებამდე არსებობდა პროდრომალური ვირუსული ავადმყოფობა.
სისტემური ანთებითი პასუხის სინდრომის და ორგანოთა თანმიმდევრული უკმარისობის შეფასების საერთაშორისოდ შეთანხმებული გაიდლაინებით რეკომენდებულ ჯანდაცვის და კლინიკური დახელოვნების ეროვნული ინსტიტუტი რეკომენდაციას უწევს, რისკის სტრატიფიკაციის მიდგომას იმ პაციენტების ადრეული იდენტიფიცირებისთვის (ბავშვების და ახალშობილების ჩათვლით), რომელთაც აქვთ დაბალი, ზომიერიდან მაღალ რისკამდე ან მაღალი რისკი, ან სეფსისისგან მძიმე ავადმყოფობის და სიკვდილის მაღალი რისკი, შემდეგი კრიტერიუმების საფუძველზე:[48]
ანამნეზი (შეცვლილი მენტალური სტატუსი; დაქვეითებული ფუნქციური უნარები; დაქვეითებული იმუნიტეტი; ან უახლოეს წარსულში გადატანილი ტრავმა, ქირურგიული ჩარევა ან ინვაზიური პროცედურა )
ქცევა (შეცვლილი ქცევა; აქტივობის დაქვეითება, ძილიანობა და ვერ ფხიზლდება; სოციალურ სტიმულზე არა აქვს რეაქცია (ახალშობილები და ჩვილები); სუსტი მაღალი ტონები ან უწყვეტი ტირილი (ახალშობილები და ჩვილები))
რესპირატორული (აპნოე; ხმაურიანი სუნთქვა, ცხვირის ნესყტოების ბერვა; მომატებული სუნთქვის სიხშირე, ჟანგბადის საჭიროება რათა მოხდეს სატურაციის შენარჩუნება)
ცირკულაცია და ჰიდრატაცია (სისხლის სისტოლური წნევის შემცირება; შემცირებული კაპილარის ავსების დროს; მომატებული გულისცემის სიხშირე; შარდის გამოყოფის შემცირება )
კანი (ინფექციის ნიშნები; აჭრელებული ან ფერმკრთალი/ნაცრისფერი შეხედულება; კანის, ტუჩების ან ენის ციანოზი; კანზე გამონაყარი რომელიც არ უფერულდება დაჭერით)
სხვა (ტკივილი ფეხებში; ცივი კიდურები).
NICE გაიდლაინები უზრუნველყოფს შემდგომ რეკომენდაციებს საავადმყოფოში კლინიკური შეფასებისა და ლაბორატორიული კვლევებისთვის (მაგ., ვენური სისხლის ტესტი სისხლის აირებზე, გლუკოზის და ლაქტატის შემოწმების ჩათვლით; სისხლის კულტურა; სისხლის საერთო ანალიზი; C-რეაქტიული ცილა, შარდის საერთო ანალიზი, შარდის კულტურა, სისხლის შრატის ელექტროლიტები, შრატის კრეატინინი; და კოაგულაცია) რაც დამოკიდებულია პაციენტის რისკის პროფილსა და სიმპტომებზე.[48]
ბრიტანეთის ჯანმრთელობისა და კლინიკური დახელოვნების ნაციონალური ინსტიტუტმა (NICE)აგრეთვე შეიმუშავა შუქნიშნის სისტემა კლინიკურ ნიშნებზე დაყრდნობით, რაც ეხმარება ექიმს შეაფასოს ცხელების მქონე მცირეწლოვან ბავშვებში დაავადების სერიოზულობა. NICE: traffic light system for identifying risk of serious illness Opens in new window
სისხლის კულტურები
არც ერთი ლაბორატორიული ტესტი ვერც დაადასტურებს და ვერც უარყოფს სეფსისის დიაგნოზს, მაგრამ ბევრ მათგანს შეუძლია მოგვაწოდოს დამატებითი სასარგებლო ინფორმაცია.
რამდენადაც სეფსისის მქონე ჩვილებისა და მცირეწლოვანი ბავშვებს აქვთ პირველადი ბაქტერიემია, სისხლის კულტურის კვლევა მნიშნველოვანია.[7][59][60] ის უნდა ჩატარდეს რაც შეიძლება სწრაფად, როდესაც სავარაუდოა სეფსისი და, იდეალურ შემთხვევაში, ანტიბიოტიკების მიღებამდე; თუმცა ემპირიული ანტიბიოტიკოთერაპია არ უნდა დაყოვნდეს შედეგების მიღებამდე, თუ ეჭვია სეფსისზე.[5]
სისხლის კულტურის მგრძნობელობა პროპორციულია აღებული სისხლის მოცულობისა. ახალშობილებში პედიატრიული აერობული ბოთლის (ჭურჭელი სისხლის კულტურისათვის) გამოყენებისას, მინიმუმ 1მლ სისხლი პერიფერიული ვენიდან პუნქციით ან ახალჩაყენებული კათეტერიდან (არტერიული ან ვენური) არის საჭირო რათა მოხდეს ბაქტერიემიის დიაგნოსტირება.[7]
როდესაც გამოიყენება სტანდარტული ბოთლი აერობული კულტურისათვის, საჭიროა მინიმუმ 4მლ სისხლი რათა დადასტურდეს უარყოფითი კულუტურა 48 საათში. ინსტიტუციონალურ უპირატესობაზე დამოკდებულებით, რამდენიმე კულტურა შეიძლება იყოს უმჯობესი, თუმცა მნიშნველოვანია ემპირიული ანტიბიოტიკოთერაპია არ დაყოვნდეს შედეგების მიღებამდე. ზოგჯერ კულტურის აღებისას მიზანშეწონილია ორი კომპლექტის გამოყენება რათა ექიმმა აიღოს კულტურა სხვადასხვა ადგილიდან- მუდმივი ხაზიდან (მაგ: ცენტრალური ხაზი- მაგისტრალური სისხლძარღვები) და პერიფერიული ადგილიდან.
სისხლის კულტურის შედეგები უნდა გადაიხედოს ყოველ 12-24 საათში; დადებითი პასუხების უმეტესობა გამოვლინდება 48 საათში და ბევრი მათგანი შეიძლება დადებითი იყოს 24 საათის განმავლობაშიც.[61]
სხვა ნიმუშები მიკრობიოლოგიური კვლევისთვის
კლინიკურმა სურათმა უნდა მიანიშნოს ექიმს, რომ მხედველობაში მიიღოს სხვა მიკრობიოლოგიური ნიმუშები. მაგალითად, სავარაუდო მენინგიტის მქონე დროულ და დღენაკლულ ახალშობილებში, ექიმმა მხედველობაში უნდა მიიღოს ლუმბალური პუნქციის ჩატარება (თავზურგტვინის სითხეში ცილის და გლუკოზის კონცენტრაციის განსასაზღვრად, მიკროსკოპიისთვის გრამის წესით შეღებვით და ბაქტერიული კულტურისთვის), როდესაც ბავშვის მდგომარეობა სტაბილურია და შეიძლება პროცედურის უსაფრთხოდ ჩატარება, ვინაიდან მენინგიზმის კლინიკური ნიშნები ამ ასაკობრივ ჯგუფში, როგორც წესი, არ არის.[7][44] NICE გაიდლაინები რეკომენდაციას უწევს ლუმბალურ პუნქციას, თუ ეჭვია სეფსისზე <1 თვის ასაკის ახალშობილებში და ყველა ახალშობილში 1-3 თვის ასაკში, რომლებიც გამოიყურებიან ავადმყოფურად ან აქვთ ლეიკოციტების რაოდენობა <5×10⁹/ლ ან >15×10⁹/ლ.[48] ლუმბალური პუნქცია, როგორც წესი, უკუნაჩვენებია მძიმე სეფსისის მქონე ბავშვებში, სანამ არ მოხდება პაციენტის მდგომარეობის სტაბილიზაცია.
შარდის საერთო ანალიზი (შარდის ნიმუში ნიტრიტებზე, მიკროსკოპია, გრამის წესით შეღებვა და კულტურა) გათვალისწინებული უნდა იყოს სეფსისის მქონე ყველა ახალშობილებში (თუმცა სიცოცხლის პირველი კვირის განმავლობაში შარდის დადებითი კულტურა შეიძლება უბრალოდ ასახავდეს მძიმე ბაქტერიემიას). შარდის საერთო ანალიზი გათვალისწინებული უნდა იყოს უფროსი ასაკის ბავშვებში, რომელთა სიმპტომები მიუთითებს საშარდე გზების ინფექციაზე.
სხვა კლინიკური სიმპტომები და ნიშნები ექიმს მიუთითებს სპეციფიკურ მიკრობიოლოგიურ ნიმუშების აღებაზე. მაგალითად, მიკროსკოპისა და კულტურისთვის ბრონქოალვეოლური ამორეცხვის ნიმუში შეიძლება განიხილებოდეს ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში მყოფ ბავშვში საეჭვო ვენტილატორთან ასოცირებული პნევმონიით; სისხლი მენინგოკოკური პოლიმერაზული ჯაჭვური რეაქციის (PCR) ანალიზისთვის შეიძლება ჩაითვალოს, რათა დაეხმაროს დიაგნოზის დადასტურებას მენინგოკოკური სეფსისის ორაზროვან კლინიკურ შემთხვევებში; შრატის სეროლოგია ან PCR რესპირატორული ან ოპორტუნისტული ვირუსებისთვის (მაგ., ადენოვირუსი, ციტომეგალოვირუსი, ჰერპეს სიმპლექსის ვირუსი) შეიძლება ჩაითვალოს იმუნოკომპრომეტირებულ ბავშვებში სეფსისით (მაგ., ნეიტროპენიული ბავშვი, რომელიც ღებულობს ქიმიოთერაპიას ლეიკემიისთვის). თუმცა, კლინიცისტებმა უნდა მიმართონ ადგილობრივ პროტოკოლებს ნიმუშების შეგროვებასა და ტესტირებასთან დაკავშირებით. განიხილეთ ჰერპეს სიმპლექსის ვირუსის PCR (სისხლი და ცერებროსპინალური სითხე), თუ შესაძლებელია ახალშობილთა მარტივი ჰერპესის ინფექცია და მიმართეთ ექსპერტს.[62]
მიუხედავად ადეკვატური მიკრობიოლოგიური ნიმუშისა, მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ სეფსისის მქონე ბევრ ბავშვში ვერ მოხდება პათოგენის იდენტიფიცირება. ეს ცნობილია როგორც კულტურა-უარყოფითი სეფსისი.[63]
მოლეკულური გამოკვლევები აგრეთვე ინერგება პრაქტიკაში შედეგების სწრაფი მიღების უპირატესობით.[64]
[ 
]
PhenoTest™ BC ნაკრებით შესაძლებელია ბაქტერიების 14 სახეობის და საფუარი სოკოს 2 სახეობის იდენტიფიცირება, რომლებიც ჩვეულებრივ იწვევს სისხლის ინფექციებს, ასევე ინფორმაციის მიღება ანტიბიოტიკებისადმი მგრძნობელობის შესახებ. ტესტი ადარებს ორგანიზმის დნმ-ს მონაცემთა ბაზასთან და შემდეგ იყენებს კადრების გამოსახულებებს ანტიბიოტიკებზე ორგანიზმის რეაქციის შესაფასებლად. მას შეუძლია 1,5 საათში დადებითი სისხლის კულტურის იდენტიფიცირება და 6,5 საათში ანტიბიოტიკებით მკურნალობის მართვა. თუმცა, ადგილი ჰქონია ცრუ დადებით შედეგებსაც.[65] ამჟამად კლინიკურ ტესტირებას გადის პათოგენის ადრეული აღმოჩენისა და ანტიმიკრობული მგრძნობელობის სწრაფი ანალიზის რიგი სხვა მეთოდები. ახლო მომავალში ამ ანალიზებს შეიძლება დიდი მნიშვნელობა მიენიჭოს შესაძლო სეფსისის მქონე პაციენტების მკურნალობაში.
ბიომარკერები ორგანოს დისფუნქციისთვის
სეფსისის დიაგნოსტიკის და მონიტორინგის გარდა, ბიომარკერები აგერთვე სასარგებლოა ორგანოებზე სეფსისის სპეციფიკური გავლენის დიაგნოსტიკის და მონიტორინგისთვის. შემდეგი ლაბორატორიული გამოკვლევებია საჭირო სავარაუდო სეფსისის მქონე ბავშვებში:
სისხლის აირები: მიუხედავად იმისა, რომ ბავშვებში იშვიათად მოწმდება არტერიული სისხლის აირები გადაუდებელი სამედიცინო დახმარების განყოფილებაში, ხშირად შესაძლებელია კლინიკურად მნიშვნელოვანი ინფორმაციის მიღება კაპილარული ან ვენური სისხლის აირებიდან. ჰიპერკაპნია ან ჰიპოქსემია გვეხმარება რესპირატორული დისფუნქციის დიაგნოსტიკაში. პულსოქსიმეტრია უნდა შესრულდეს, ვინაიდან ჩასუნთქული ჟანგბადის მაღალი ფრაქციის საჭიროება მიუთითებს სეფსისთან დაკავშირებულ რესპირატორულ უკმარისობაზე.
შრატის ლაქტატი: შრატის ლაქტატის მომატება არის სეფსისის დაავადების სიმძიმის მარკერი. ეს გამოწვეულია ბეტა-ადრენორეცეპტორების სტიმულაციის შედეგად, ენდოგენური კატექოლამინების მიერ, რომლებიც არეგულირებენ გლიკოლიზს, რაც იწვევს პირუვატის დიდი რაოდენობით წარმოებას. ეს წარმოება აღემატება ტრიკარბოქსილის მჟავას ციკლის გამოყენების შესაძლებლობებს და ჭარბი პირუვატი გარდაიქმნება ლაქტატად. ლაქტატი ხშირად მატულობს მძიმე სეფსისის ან სეპტიური შოკის დროს. გარკვეულ სიტუაციებში ლაქტატემია შეიძლება იყოს ჟანგბადის მიწოდების შემცირება.[66]
სისხლის შრატში ელექტროლიტების შემცველობა ხშირად დარღვეულია.
შრატის კრეატინინი: შრატის მომატებული კრეატინინი მიუთითებს თირკმლის უკმარისობაზე.[3]
ღვიძლის ფუნქციის ტესტები: მომატებული ბილირუბინი და/ან მომატებული ალანინამინოტრანსფერაზა/ასპარტატამინოტრანსფერაზა მიუთითებს ღვიძლის დისფუნქციაზე.[3]
კოაგულაციის კვლევა: სეფსისის და თრომბოციტობენიის კონტექსტში, საერთაშორისო ნორმალიზებული თანაფარდობა >2, პროლონგირებული აქტივირებული ნაწილობრივი თრომბოპლასტინის დრო, ფიბრინოგენის დონის შემცირება და D დიმერის მომატება მიუთითებს დისემინირებულ სისხლძარღვშიდა კოაგულაციაზე.[3][67]
სისხლის საერთო ანალიზი: თრომბოციტოპენია (და გახანგრძლივებული საერთაშორისო ნორმალიზებული თანაფარდობა) სეფსისის კონტექსტში მიუთითებს დისემირებულ სისხლძარღვშიდა კოაგულაციაზე. ასაკობრივი ჯგუფისთვის ლეიკოციტების პათოლოგიური რაოდენობა (მაღალი ან დაბალი) სისტემური ანთებითი პასუხის სინდრომის ერთ-ერთი დიაგნოსტიკური კრიტერიუმია.
შრატის გლუკოზა: ჰიპერგლიკემია ხშირია, როგორც სეფსისზე სტრესული რეაქციის ნაწილი. თუმცა, ჰიპოგლიკემია იშვიათი არაა უმცროსი ასაკის ბავშვებში, სითხის მიღების დაქვეითების გამო.
ანთებითი ბიომარკერები
არსებობს მზარდი ინტერესი ბიომარკერების გამოყენების მიმართ სეფსისის და სეპტიკური შოკის დიაგნოსტიკისა და მონიტორინგისთვის. ძირითადი საკითხია (განსაკუთრებით, ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში) სეფსისის სისტემური ანთებითი რეაქციის სინდრომისგან (ან ორგანოს დისფუნქციისგან) ინფექციის გარეშე გარჩევის პრობლემა, როდესაც კლინიკური ნიშნები შეიძლება უსარგებლო იყოს. ამ მიზეზით ყველაზე ხშირად გამოყენებულია 2 ბიომარკერი: C-რეაქტიული ცილა და შრატის პროკალციტონინი. ამ შემთხვევაში შრატში პროკალციტონინის დონე ყველაზე სარწმუნოა უფრო ზუსტია სეფსისის დიაგნოზისტიკის დროს, C რეაქტიულ ცილასთან შედარებით ახალშობილებსა და მოზრდილ ბავშვებში.[68][69][70][71][72][73] ასევე არსებობს მტკიცებულება, რომ პროკალციტონინის გამოყენების ტენდენციების გამოყენება შესაძლებელია ანტიბიოტიკოთერაპიის ხანგრძლივობის და საავადმყოფოში დაყოვნების ხანგრძლივობის შესამცირებლად.[74]
სხვა ბიომარკერები (მაგ., CD64, ინტერლეიკინ [IL]-6, IL-8, IL-18, მას სპექტომეტრია, სპეციფიკური mRNA ექსპრესია) მიიჩნევა სიახლედ და ჯერჯერობით არ არის ფართოდ გამოყენებული ან დამტკიცებული, თუმცა მნიშვნელოვანი სამომავლო პერსპექტივები აქვს.[75][76][77][78][79]
გამოსახულებითი კვლევები
სპეციფიკური გამოსახულებითი გამოკვლევები ტარდება კლინიკური სურათიდან გამომდინარე, ,მაგრამ ახალშობილებსა და პატარა ბავშვებს, მოსალოდნელი რესპირატორული დისტრესით სეფსისზე ეჭვის დროს უნდა ჩაუტარდეთ გულმკერდის რენტგენოგრაფია რათა შეფასდეს ცვლილებები ფილტვში ( მაგ: წილოვანი კონსოლიდაცია ბრონქოპნევმონიისას).
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას