მიდგომა

დიაგნოზი კლინიკურია და საჭიროების შემთხვევაში მხარდაჭერილი უნდა იყოს გამოკვლევებით . პანამნეზის შეკრების დროს უნდა გაირკვეს სიმპტომების სიხშირე , სიმძიმე , დღე -ღამეში აღმოცენების დრო , ხანგრძლივობა და სპეციფიკური მაპროვოცირებელი ფაქტორები (დიეტური ან არადიეტური) .[5]​ გულძმარვა და რეგურგიტაცია ყველაზე უფრო პათოგნომური სიმპტომებია.[1] ეს სიმპტომები ხშირად გვხვდება კვების შემდეგ, განსაკუთრებით დიდი ზომის ან ცხიმის შემცველი პორციების მიღებისას. სიმპტომები შეიძლება გაუარესდეს როდესაც პაციენტი მწოლიარე მდგომარეობაშია ან წინ იხრება. ტიპურია სიმპტომების გაუმჯობესება ანტაციდების მიღების ფონზე. საყლაპავის გარე სიმპტომებია ხველა, ლარინგიტი, ასთმა ან კბილების ეროზია.[1][6]

საგანგაშო სიმპტომები (ანემია, დისფაგია, ჰემატემეზისი, მელენა, პერსისტენტული ღებინება, წონის უნებლიე კლება) დაკავშირებულია ეზოფაგიტის, პეპტიკური სტრიქტურის ან ავთვისებიანი სიმსივნის მომატებულ რისკთან.[9]

გასინჯვით, პაციენტის ფიზიკური მდგომარეობა ძირითადად ნორმის ფარგლებშია.

ტიპურ შემთხვევებში, შესაძელებელია თერაპიული საცდელი მკურნალობის დანიშვნა პროტონული ტუმბოს ინჰიბიტორებით (PPIs), თუმცა გრძელვადიანი ან საგანგაშო სიმპტომების მქონე პაციენტებში საჭიროა დამატებითი გამოკვლევების ჩატარება. ის პაციენტები, რომლებიც არ პასუხობენ PPIs თერაპიაზე, ასევე საჭიროებენ დამატებით კვლევებს გართულებების ან სხვა მდგომარეობების შესაფასებლად.

Helicobacter pylori რუტინული ანალიზი არ არის რეკომენდებული გაიდლაინებით.

ტიპური სიმპტომები

ტიპიური სიმპტომების , კერძოდ გულძმარვისა და რეგურგიტაციის , მქონე პაცინტებში , უნდა დაიწყოს , PPI-ით და ცხოვრების წესის მოდიფიკაციით თერაპიის მოკლე საცდელი კურსი (დაახლოებით 8 კვირა) (როგორიცაა საჭიროების შემთხვევაში წონის დაკლება და ღამის თავისებურებების გამო საწოლის თავის აწევა) .[1][36]

სიმპტომების შემსუბუქება სავარაუდო დიაგნოსტიკურ ნიშნად ითვლება , მაგრამ პროტონული ტუმბოს ინჰიბიტორებით მკურნალობის წარუმატებლობა არ გამორიცხავს გასტროეზოფაგურ რეფლუქსურ დაავადებას .

ენდოსკოპიური და ამბულატორიული pH მონიტორინგის სტანდარტად გამოყენების გზით მიღებული მონაცემების თანახმად PPI-ის მაღალი დოზებით ხანმოკლე საცდელ თერაპიას 78% მგრძნობელობა და 54% სპეციფიკურობა აქვს.[1]

ენდოსკოპია გამოიყენება გახანგრძლივებული , მკურნალობაზე უპასუხო ან ატიპიური სიმპტომებისთვის .

ზედა კუჭნაწლავის ენდოსკოპია (ეზოფაგოგასტროდუოდენოსკოპია, OGD) ნაჩვენებია ატიპური, მორეციდივე ან პერსისტენტული სიმპტომების მქონე პაციენტებში.[1][5][36][37]​​​​ ეზოფაგოგასტროდუოდენოსკოპიით შეიძლება გამოვლინდეს ალტერნატიული დიაგნოზი (როგორიცაა საყლაპავის ავთვისებიანი სიმსივნე ან პეპტიური წყლული) ან დაადგინოს გასტროეზოფაგური რეფლუქსური დაავადების გართულებები (როგორიცაა ბარეტის საყლაპვი) .

ენდოსკოპიის ჩატარებამდე იზოლირებული ექსტრა-ეზოფაგური სიმპტომების მქონე პაციენტებში (მაგ., ლარინგიტი, ყელში ბურთის შეგრძნება , კბილების მინანქრის ეროზია, ჰალიტოზი) განიხილეთ არაგასტროინტესტინური მიზეზების შეფასება ,[6]​ პაციენტებს, რომლებსაც ექსტრა-ეზოფაგურ სიმპტომებთან ერთად გასტროეზოფაგური რეფლუქსური დაავადების ტიპიურ სიმპტომებიც აქვთ , შეიძლება ჩაუტარდეთ პროტონული ტუმბოს ინჰიბიტორებით თერაპიის საწყისი ტესტირება 8- 12 კვირის განმავლობაში ენდოსკოპიამდე ან შემდგომ ტესტირებამდე.[1][6]

გასტროეზოფაგური რეფლუქსური დაავადების დიაგნოსტიკისთვის ენდოსკოპიის ჩატარებამდე 2-4 კვირის განმავლობაში უნდა შეწყდეს პროტონული ტუმბოს ინჰიბიტორებით თერაპია ,რათა შეფასდეს არის თუ არა საყლაპავ მილში მჟავას გადაჭარბებული ექსპოზიცია PPI-ს არარსებობის შემთხვევაში.[1]

ბარეტის საყლაპავი შეიძლება გამოვლინდეს უფრო მძიმე ეროზიული ეზოფაგიტის მორჩენის შემდეგ. თუ ენდოსკოპია ტარდება ბარეტის საყლაპავზე ეჭვის გამო (მაგ ხანგრძლივი სიმპტომები), უმჯობესია პროცედურის ჩატარება პროტონული ტუმბოს ინჰიბიტორებით 8 კვირიანი მკურნალობის კურსის შემდეგ.[37]

საგანგაშო ნიშნები და სიმპტომები

საგანგაშო ნიშნები და სიმპტომები, რომლებიც მიუთითებენ გართულებულ დაავადებაზე, მოიცავს წონის დაკლებას, დისფაგიას, ოდინოფაგიას, ანემიას, სისხლდენას ან განავალში სისხლის გამოვლენას.[1][9]​ ეს პაციენტები საჭიროებენ ენდოსკოპიას.[Figure caption and citation for the preceding image starts]: საშუალო-მძიმე ეზოფაგიტი მრავლობითი ხაზოვანი, სუფთა ფსკერის მქონე ეზოფაგური წყლულებითექიმი დუგლას გ. ადლერის კოლექციიდან; გამოყენებულია ნებართვით [Citation ends].com.bmj.content.model.Caption@4c530039

პროტონული ტუმბოს ინჰიბიტორების თერაპიისას პაციენტები პერსისტენტული სიმპტომებით

შემდგომი ტესტირება გამართლებულია პაციენტებში, რომლებსაც PPI-ით თერაპიის მიუხედავად მაინც აქვთ მუდმივი სიმპტომები . თუ ადრე არ ჩატარებულა უნდა ჩატარდეს. ენდოსკოპია .[1][36]

ეროზიული ეზოფაგიტის (ლოს ანჯელესის კლასიფიკაციით B და მეტი ხარისხის) ან გრძელი სეგმენტის ბარეტის საყლაპავის (≥3 სმ) არარსებობის შემთხვევაში, უნდა ჩატარდეს ხანგრძლივი ამბულატორიული pH მონიტორინგი , მედიკამენტებით მკურნალობის გარეშე, GORD-ის დასადასტურებლად ან გამორიცხვის მიზნით.[36]

საყლაპავის მანომეტრია უნდა ჩატარდეს:[1]

  • ნტი-რეფლუქსურ ქირურგიულ ოპერაციამდე

  • პაციენტებში, რომლებიც არ რეაგირებენ PPI-ებზე, სადაც შეუძლებელია განისაზღვროს ეტიოლოგია მდგრადი-pH მონიტორინგის გამოყენებით

  • მოტორიკის დარღვევების შესაფასებლად პაციენტებში , გულმკერდის არაკარდიული ტკივილით, განსაკუთრებით , თუ არ რეაგირებს PPI-ებზე .

სხვა რადიოლოგიური კვლევები

ეზოფაგური ენდოსკოპია კაფსულით არის ენდოსკოპიის ნაკლებინვაზიური, უსაფრთხო ალტერნატივა და შესაძლო სკრინინგ-დიაგნოსტიკური ინსტრუმენტი საყლაპავის პათოლოგიის შესაფასებლად. კვლევების მიხედვით, ამ მეთოდს ახასიათებს მხოლოდ საშუალო დონის სენსიტიურობა და სპეციფიკურობა საყლაპავის დაავადებების დიაგნოსტიკაში. მისი როლი შეზღუდულია და ნაკლებად გამოიყენება ლორწოვანი გარსის დაავადებების სკრინინგის მიზნით (ეროზიული ეზოფაგიტი და ბარეტის საყლაპავი).[38][39][40] ენდოსკოპია კაფსულით ტარდება პაციენტების კომფორტისათვის, შერჩეულ შემთხვევებში. იგი უკუნაჩვენებია სავარაუდო (მაგ. დისფაგიის არსებობა) ან დადასტურებული სტრიქტურის ან ადჰეზიების არსებობის შემთხვევაში.

ბარიუმით გამომსახველობითი გამოკვლევა შეიძლება სასარგებლო იყოს დისფაგიის მქონე პაციენტებში, რომლებისთვისაც ენდოსკოპია უკუნაჩვენებია ან ხელმიუწვდომელია.[41][42] მხოლოდ ბარიუმით გამოსახულება არ უნდა იქნას გამოყენებული , როგორც GORD-ის დიაგნოსტიკური ტესტი.[1] GORD-ის დიაგნოსტიკისთვის ბარიუმით მიღებულ ეზოფაგორამაზე რეფლუქსის არსებობას აქვს დაბალი მგრძნობელობა და სპეციფიურობა , pH ტესტირებასთან შედარებით.[1]

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას