მწვავე კონიუნქტივიტი
- მიმოხილვა
- თეორია
- დიაგნოზი
- მართვა
- მეთვალყურეობა
- წყაროები
მკურნალობის ალგორითმი
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება
ალერგიული კონიუნქტივიტი (სეზონური/არასეზონური)
მხარდამჭერი ზომები
მსუბუქი მიმდინარეობის ალერგიული კონიუნქტივიტის დროს ქავილი, წყლიანი, წითელი თვალები ვლინდება სეზონურად და პასუხობს დამხმარე თერაპიას, ისეთს, როგორიც არის ხელოვნური ცრემლი და გრილი საფენები.
ხელოვნური ცრემლი აზავებს სხვადსხვა ალერგენს და ანთებით მედიატორებს, რომლებიც შეიძლება იყოს თვალის გარსებზე. პაციენტებს ასევე შეუძლიათ ატარონ მზის სათვალეები, როგორც ბარიერი ალერგენებისთვის, არ მოისრისონ თვალები და თავი მოარიდონ ცნობილ ალერგენებს. ასევე შეიძლება სასარგებლო იყოს ჰიპოალერგიული საწოლები, ქუთუთოების გამწმენდი საშუალებები, დაბანა/შხაპი ძილის წინ და ტანსაცმლის ხშირი რეცხვა.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
პოხიერი უჯრედების სტაბილიზატორი ±ანტიჰისტამინური
საშუალო სიმძიმის ალერგიული კონიუქტივიტი იწვევს ქავილს, წყლიან, წითელ თვალებს, რაც სეზონურია და მოითხოვს ტოპიკურ ანტიჰისტამინებს (მაგ. ეპინასტინი, აზელასტინი, ფენირამინი, ალკაფტადინი) და/ან პოხიური უჯრედების სტაბილიზატორებს (მაგ. ნატრიუმის კრომოგლიკატი, ლოდოქსამიდი).[54]Castillo M, Scott NW, Mustafa MZ, et al. Topical antihistamines and mast cell stabilisers for treating seasonal and perennial allergic conjunctivitis. Cochrane Database Syst Rev. 2015 Jun 1;(6):CD009566. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD009566.pub2/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26028608?tool=bestpractice.com [92]Mahvan TD, Buckley WA, Hornecker JR. Alcaftadine for the prevention of itching associated with allergic conjunctivitis. Ann Pharmacother. 2012 Jul-Aug;46(7-8):1025-32. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22811343?tool=bestpractice.com
ვაზოკონსტრიქტორები (როგორიცაა მაგ.ნაფაზოლინი )შედიან ზოგიერთ ტოპიკურ ანტიჰისტამინურ პრეპარატებში სისხლძარღვოვანი ინფექციის დამატებითი მოკლევადიანი შემსუბუქებისათვის
მედიკამენტები, ორივე ანტიჰტამინური და პოხიერი უჯრედების სტაბილიზატორის მოქმედებით, მოიცავს ოლოპატადინს ,ნედოკრომილს და კეტოტიფენს.[57]Abelson MB, Gomes PJ. Olopatadine 0.2% ophthalmic solution: the first ophthalmic antiallergy agent with once-daily dosing. Expert Opin Drug Metab Toxicol. 2008 Apr;4(4):453-61. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18433347?tool=bestpractice.com [58]Gonzalez-Estrada A, Reddy K, Dimov V, et al. Olopatadine hydrochloride ophthalmic solution for the treatment of allergic conjunctivitis. Expert Opin Pharmacother. 2017 Aug;18(11):1137-43. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28656804?tool=bestpractice.com [59]Kam KW, Chen LJ, Wat N, et al. Topical olopatadine in the treatment of allergic conjunctivitis: a systematic review and meta-analysis. Ocul Immunol Inflamm. 2017 Oct;25(5):663-77. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27192186?tool=bestpractice.com ერთმა მიმოხილვამ გამოავლინა, რომ ალერგიული კონიუნქტივიტის ნიშნების და სიმპტომების შემცირებაში ოლოპატადინი და კეტოტიფენი, პლაცებოსთან შედარებით, უფრო ეფექტურია.[60]Canadian Agency for Drugs and Technologies in Health. Olopatadine for the treatment of allergic conjunctivitis: a review of the clinical efficacy, safety, and cost-effectiveness. Mar 2012 [internet publication]. https://www.cadth.ca/media/pdf/htis/mar-2012/RC0334-Oloplatidine-Final.pdf
ორალური ანტიჰისტამინური პრეპარატები, რომლებსაც უფრო ხანგრძლივი მოქმედება აქვთ, შეიძლება დაინიშნოს ტოპიკურ ანტიჰისტამინებთან ერთად ან მათ ნაცვლად. ახალი თაობის ორალურ ანტიჰისტამინებს უპირატესობა ენიჭებათ, ნაკლებ სედატიუობის გამო. ეს არის ფექსოფენადინი, ლორატადინი და ცეტირიზინი
მიუხედავად იმისა, რომ ორალური ანტიჰისტამინური პრეპარატები ხშირად გამოიყენება, მათ შეუძლიათ გამოიწვიონ ან გააუარესონ მშრალი თვალის სინდრომი, დააზიანოს ცრემლსადენი ფენა და ამით გააუარესოს ალერგიული კონიუნქტივიტი. ხელოვნური ცრემლების გამოყენებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ცრემლის დეფიციტი და განზავდეს ალერგენები და ანთებითი შუამავლები თვალის ზედაპირზე.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
პირველადი პარამეტრები
ოფთალმოლოგიური ნატრიუმის ქრომოგლიკატი: (2%) 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში (თვალებში) 4-6 საათში ერთხელ
იყოს
ოფთალმოლოგიური ლოდოქსამიდი: (0.1%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ოთხჯერ
--და/ან--‑
ოფთალმოლოგიური ეპინასტინი: (0.05%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ
იყოს
ოფთალმოლოგიური აზელასტინი: (0.05%) ≥3 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ
იყოს
ოფთალმოლოგიური ნაფაზოლინ/ფენირამინი: (0.025%/0.3%) ≥6 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში მაქსიმუმ 4-ჯერ
იყოს
ოფთალმოლოგიური ალკაფტადინი: (0.25%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ერთხელ
--და/ან--‑
ცეტრიზინი: 6-11 თვის ასაკის ბავშვები: 2.5 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ; 1-5 წლის ასაკის ბავშვები: 2.5-5 მგ/დღე პერორალურად საჭიროებისამებრ, 1-2 დაყოფილ დოზად; 6 წლის და უფროსი ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 5-10 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ
იყოს
ლორატადინი: 2-5 წლის ასაკის ბავშვები: 5 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ; ≥6 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 10 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ
იყოს
ფექსოფენადინი: 2-11 წლის ასაკის ბავშვები: 30 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ; ≥12 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 180 მგ პერორალურა დღეში ერთხელ ან 60 მგ დღეში ორჯერ, საჭიროებისამებრ
ან
ოფთალმოლოგიური ოლოპატადინი: (0.1%) ≥3 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ; (0.2%) ≥2 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ერთხელ
იყოს
ოფთალმოლოგიური ნედოკრომილი: (2%) ≥3 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ
იყოს
ოფთალმოლოგიური კეტოტიფენი: (0.025%) ≥3 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ
--და/ან--‑
ცეტრიზინი: 6-11 თვის ასაკის ბავშვები: 2.5 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ; 1-5 წლის ასაკის ბავშვები: 2.5-5 მგ/დღე პერორალურად საჭიროებისამებრ, 1-2 დაყოფილ დოზად; 6 წლის და უფროსი ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 5-10 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ
იყოს
ლორატადინი: 2-5 წლის ასაკის ბავშვები: 5 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ; ≥6 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 10 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ
იყოს
ფექსოფენადინი: 2-11 წლის ასაკის ბავშვები: 30 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ; ≥12 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 180 მგ პერორალურა დღეში ერთხელ ან 60 მგ დღეში ორჯერ, საჭიროებისამებრ
მხარდამჭერი ზომები
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
დამხმარე საშუალებებია ხელოვნური ცრემლი და ცივი კომპრესი. ხელოვნური ცრემლი აზავებს სხვადსხვა ალერგენს და ანთებით მედიატორებს, რომლებიც შეიძლება იყოს თვალის გარსებზე. პაციენტებს ასევე შეუძლიათ ატარონ მზის სათვალეები, როგორც ბარიერი ალერგენებისთვის, არ მოისრისონ თვალები და თავი მოარიდონ ცნობილ ალერგენებს. ასევე შეიძლება სასარგებლო იყოს ჰიპოალერგიული საწოლები, ქუთუთოების გამწმენდი საშუალებები, დაბანა/შხაპი ძილის წინ და ტანსაცმლის ხშირი რეცხვა.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
ადგილობრივი მოქმედების არასტეროიდული ანთების საწინააღდეგო მედიკამენტები
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
შეიძლება დაემატოს ადგილობრივი მოქმედების არასტეროიდული ანთების საწინააღდეგო მედიკამენტები, როგორიცაა კეტოროლაკი, დიკლოფენაკი, ბრომფენაკი და ნეპაფენაკი, თუ საჭიროა ანთების საწინააღდეგო შემდგომი ეფექტი.
პირველადი პარამეტრები
ოფთალმოლოგიური კეტოროლაკი: (0.5%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ოთხჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური ნეპაფენაკი: (0.1%) ≥10 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში სამჯერ; (0.3%) ≥10 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ერთხელ
ან
ოფთალმოლოგიური დიკლოფენაკი: (0.1%) ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში (თვალებში) დღეში ოთხჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური ბრომფენაკი: (0.09%) ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში დღეში ერთხელ ან ორჯერ (ფორმულაციის მიხედვით)
პოხიერი უჯრედების სტაბილიზატორი ±ანტიჰისტამინური
მძიმე ალერგიული დაავადება განიხილება, როგორც მთელი წლის განმავლობაში სიმპტომების არსებობა და ასოცირდება უფრო ძლიერ ანთებით პროცესებთან, ვიდრე საშულო სიმძიმით მიმდინარე დაავადება.
გამოიყენება ტოპიკური პოხიერი უჯრედების მასტაბილიზირებელი (მაგ. ნატრიუმის ქრომოგლიკატი, ლოდოქსამიდი) და/ან ტოპიკური ანტიჰისტამინური პრეპარატები (მაგ: ეფინასტინი, აზელასტინი, ფენირამინი და ალცაფტადინი), ტოპიკურ კორტიკოსტეროიდთან ან ციკლოსპორინთან ერთად.[54]Castillo M, Scott NW, Mustafa MZ, et al. Topical antihistamines and mast cell stabilisers for treating seasonal and perennial allergic conjunctivitis. Cochrane Database Syst Rev. 2015 Jun 1;(6):CD009566. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD009566.pub2/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26028608?tool=bestpractice.com [92]Mahvan TD, Buckley WA, Hornecker JR. Alcaftadine for the prevention of itching associated with allergic conjunctivitis. Ann Pharmacother. 2012 Jul-Aug;46(7-8):1025-32. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22811343?tool=bestpractice.com
ვაზოკონსტრიქტორები (როგორიცაა მაგ.ნაფაზოლინი )შედიან ზოგიერთ ტოპიკურ ანტიჰისტამინურ პრეპარატებში სისხლძარღვოვანი ინფექციის დამატებითი მოკლევადიანი შემსუბუქებისათვის
მედიკამენტები, ორივე ანტიჰტამინური და პოხიერი უჯრედების სტაბილიზატორის მოქმედებით, მოიცავს ოლოპატადინს ,ნედოკრომილს და კეტოტიფენს.[57]Abelson MB, Gomes PJ. Olopatadine 0.2% ophthalmic solution: the first ophthalmic antiallergy agent with once-daily dosing. Expert Opin Drug Metab Toxicol. 2008 Apr;4(4):453-61. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18433347?tool=bestpractice.com [58]Gonzalez-Estrada A, Reddy K, Dimov V, et al. Olopatadine hydrochloride ophthalmic solution for the treatment of allergic conjunctivitis. Expert Opin Pharmacother. 2017 Aug;18(11):1137-43. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28656804?tool=bestpractice.com [59]Kam KW, Chen LJ, Wat N, et al. Topical olopatadine in the treatment of allergic conjunctivitis: a systematic review and meta-analysis. Ocul Immunol Inflamm. 2017 Oct;25(5):663-77. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27192186?tool=bestpractice.com [60]Canadian Agency for Drugs and Technologies in Health. Olopatadine for the treatment of allergic conjunctivitis: a review of the clinical efficacy, safety, and cost-effectiveness. Mar 2012 [internet publication]. https://www.cadth.ca/media/pdf/htis/mar-2012/RC0334-Oloplatidine-Final.pdf
ორალური ანტიჰისტამინური პრეპარატები, რომლებსაც უფრო ხანგრძლივი მოქმედება აქვთ, შეიძლება დაინიშნოს ტოპიკურ ანტიჰისტამინებთან ერთად ან მათ ნაცვლად. ახალი თაობის ორალურ ანტიჰისტამინებს უპირატესობა ენიჭებათ, ნაკლებ სედატიუობის გამო. ეს არის ფექსოფენადინი, ლორატადინი და ცეტირიზინი
მიუხედავად იმისა, რომ ორალური ანტიჰისტამინური პრეპარატები ხშირად გამოიყენება, მათ შეუძლიათ გამოიწვიონ ან გააუარესონ მშრალი თვალის სინდრომი, დააზიანოს ცრემლსადენი ფენა და ამით გააუარესოს ალერგიული კონიუნქტივიტი. ხელოვნური ცრემლების გამოყენებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ცრემლის დეფიციტი და განზავდეს ალერგენები და ანთებითი შუამავლები თვალის ზედაპირზე.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
პირველადი პარამეტრები
ოფთალმოლოგიური ნატრიუმის ქრომოგლიკატი: (2%) 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში (თვალებში) 4-6 საათში ერთხელ
იყოს
ოფთალმოლოგიური ლოდოქსამიდი: (0.1%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ოთხჯერ
--და/ან--‑
ოფთალმოლოგიური ეპინასტინი: (0.05%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ
იყოს
ოფთალმოლოგიური აზელასტინი: (0.05%) ≥3 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ
იყოს
ოფთალმოლოგიური ნაფაზოლინ/ფენირამინი: (0.025%/0.3%) ≥6 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში მაქსიმუმ 4-ჯერ
იყოს
ოფთალმოლოგიური ალკაფტადინი: (0.25%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ერთხელ
--და/ან--‑
ცეტრიზინი: 6-11 თვის ასაკის ბავშვები: 2.5 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ; 1-5 წლის ასაკის ბავშვები: 2.5-5 მგ/დღე პერორალურად საჭიროებისამებრ, 1-2 დაყოფილ დოზად; 6 წლის და უფროსი ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 5-10 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ
იყოს
ლორატადინი: 2-5 წლის ასაკის ბავშვები: 5 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ; ≥6 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 10 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ
იყოს
ფექსოფენადინი: 2-11 წლის ასაკის ბავშვები: 30 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ; ≥12 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 180 მგ პერორალურა დღეში ერთხელ ან 60 მგ დღეში ორჯერ, საჭიროებისამებრ
ან
ოფთალმოლოგიური ოლოპატადინი: (0.1%) ≥3 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ; (0.2%) ≥2 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ერთხელ
იყოს
ოფთალმოლოგიური ნედოკრომილი: (2%) ≥3 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ
იყოს
ოფთალმოლოგიური კეტოტიფენი: (0.025%) ≥3 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ
--და/ან--‑
ცეტრიზინი: 6-11 თვის ასაკის ბავშვები: 2.5 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ; 1-5 წლის ასაკის ბავშვები: 2.5-5 მგ/დღე პერორალურად საჭიროებისამებრ, 1-2 დაყოფილ დოზად; 6 წლის და უფროსი ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 5-10 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ
იყოს
ლორატადინი: 2-5 წლის ასაკის ბავშვები: 5 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ; ≥6 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 10 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ
იყოს
ფექსოფენადინი: 2-11 წლის ასაკის ბავშვები: 30 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, საჭიროებისამებრ; ≥12 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 180 მგ პერორალურა დღეში ერთხელ ან 60 მგ დღეში ორჯერ, საჭიროებისამებრ
ტოპიკური კორტიკოსტეროიდი ან ციკლოსპორინი
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
მძიმე ან რეზისტენტული ალერგიული დაავადების დროს შეიძლება საჭირო გახდეს ტოპიკური კორიკოსტეროიდების დამატებითი სამკურნალო კურსი (1-2 კვირა).[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018 [62]Gong L, Sun X, Qu J, et al. Loteprednol etabonate suspension 0.2% administered QID compared with olopatadine solution 0.1% administered BID in the treatment of seasonal allergic conjunctivitis: a multicenter, randomized, investigator-masked, parallel group study in Chinese patients. Clin Ther. 2012 Jun;34(6):1259-72. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22627057?tool=bestpractice.com ეს მკურნალობა შეიძლება გამოვიყენოთ ტოპიკურ ან ორალურ ანტიჰისტამინურ და პოხიერ უჯრედების სტაბილიზატორ პრეპარატებთან ერთად. განიხილება თვალის ექიმის კონსულტაციის საჭიროება. მხოლოდ კლინიცისტ ოფთალმოლოგს შეუძლია დანიშნოს ტოპიკალური კორტიკოსტეროიდები.
ტოპიკალური ციკლოსპორინი ეფექტურია და კორტიკოსტეროიდ-დამზოგველ მიდგომას წარმოადგენს. ის შეიძლება განიხილებოდეს, როგორც მეორე რიგის პრეპარატი კორტიკოსტეროიდების შემდეგ, მძიმე ალერგიული კონიუნქტივიტების დროს თვალის სიმშრალის და ანთების სამკურნალოდ. ეს შეიძლება იყოს ნაწილობრივ ეფექტური, როგორც დამატებითი მკურნალობა, მძიმე ატოპიური ან გაზაფხულის კონიუქტივიტის დროს.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018 [8]Ono SJ, Abelson MB. Allergic conjunctivitis: update on pathophysiology and prospects for future treatment. J Allergy Clin Immunol. 2005 Jan;115(1):118-22. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15637556?tool=bestpractice.com [9]Buckley RJ. Allergic eye disease: a clinical challenge. Clin Exp Allergy. 1998 Dec;28 Suppl 6:39-43. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9988434?tool=bestpractice.com [66]Mantelli F, Santos MS, Petitti T, et al. Systematic review and meta-analysis of randomised clinical trials on topical treatments for vernal keratoconjunctivitis. Br J Ophthalmol. 2007 Dec;91(12):1656-61. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2095503 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17588996?tool=bestpractice.com [67]Swamy BN, Chilov M, McClellan K, et al. Topical non-steroidal anti-inflammatory drugs in allergic conjunctivitis: meta-analysis of randomized trial data. Ophthalmic Epidemiol. 2007 Sep-Oct;14(5):311-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17994441?tool=bestpractice.com [68]Takamura E, Uchio E, Ebihara N, et al; Japanese Society of Allergology. Japanese guidelines for allergic conjunctival diseases 2017. Allergol Int. 2017 Apr;66(2):220-9. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1323893016301733?via%3Dihub http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28209324?tool=bestpractice.com [69]Berger WE, Granet DB, Kabat AG. Diagnosis and management of allergic conjunctivitis in pediatric patients. Allergy Asthma Proc. 2017 Jan 1;38(1):16-27. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28052798?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
ოფთალმოლოგიური ლოტეპრედნოლი: (0.5%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ოთხჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური პრედნიზოლონი: (01%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში 2-4-ჯერ
მეორეული ვარიანტები
ოფთალმოლოგიური ციკლოსპორინი: (0.05% ან 0.09%) ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში(თვალებში) დღეში ორჯერ
მხარდამჭერი ზომები
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
დამხმარე საშუალებებია ხელოვნური ცრემლი და ცივი კომპრესი. ხელოვნური ცრემლი აზავებს სხვადსხვა ალერგენს და ანთებით მედიატორებს, რომლებიც შეიძლება იყოს თვალის გარსებზე. პაციენტებს ასევე შეუძლიათ ატარონ მზის სათვალეები, როგორც ბარიერი ალერგენებისთვის, არ მოისრისონ თვალები და თავი მოარიდონ ცნობილ ალერგენებს. ასევე შეიძლება სასარგებლო იყოს ჰიპოალერგიული საწოლები, ქუთუთოების გამწმენდი საშუალებები, დაბანა/შხაპი ძილის წინ და ტანსაცმლის ხშირი რეცხვა.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
ადგილობრივი მოქმედების არასტეროიდული ანთების საწინააღდეგო მედიკამენტები
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
საჭიროებისამებრ, შეიძლება დაემატოს ადგილობრივი მოქმედების არასტეროიდული ანთების საწინააღდეგო მედიკამენტები, როგორიცაა კეტოროლაკი, დიკლოფენაკი, ბრომფენაკი და ნეპაფენაკი, თუ საჭიროა ანთების საწინააღდეგო შემდგომი ეფექტი.
პირველადი პარამეტრები
ოფთალმოლოგიური კეტოროლაკი: (0.5%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ოთხჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური ნეპაფენაკი: (0.1%) ≥10 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში სამჯერ; (0.3%) ≥10 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ერთხელ
ან
ოფთალმოლოგიური დიკლოფენაკი: (0.1%) ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში (თვალებში) დღეში ოთხჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური ბრომფენაკი: (0.09%) ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში დღეში ერთხელ ან ორჯერ (ფორმულაციის მიხედვით)
ალერგენის მიმართ სპეციფიკური იმუნოთერაპია
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ალერგენისთვის სპეციფიკური იმუნოთერაპია შეიძლება იყოს ვარიანტი იმ პაციენტებისთვის, რომლებსაც აქვთ დაავადება, რომლის კონტროლი შეუძლებელია ადგილობრივი მედიკამენტებითა და პერორალური ანტიჰისტამინებით.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
ბაქტერიული კონიუნქტივიტი
განიხილეთ ფართო სპექტრის ტოპიკური ანტიბიოტიკები
მსუბუქი ბაქტერიული კონიუნქტივიტი, ჩვეულებრივ, თვითგანკურნებადია და შეიძლება არ საჭიროებდეს ანტიბიოტიკოთერაპიას.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication].
https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
თუმცა, პლაცებოსთან შედარებით, ანტიბიოტიკები ასოცირდება სიმპტომების ან ნიშნების ზომიერ კუპირებასთან 4-დან 9 დღით ადრე.[70]Chen YY, Liu SH, Nurmatov U, et al. Antibiotics versus placebo for acute bacterial conjunctivitis. Cochrane Database Syst Rev. 2023 Mar 13;3(3):CD001211.
https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD001211.pub4/full
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36912752?tool=bestpractice.com
[71]Rose P. Management strategies for acute infective conjunctivitis in primary care: a systematic review. Expert Opin Pharmacother. 2007 Aug;8(12):1903-21.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17696792?tool=bestpractice.com
[ ]
For people with acute bacterial conjunctivitis, what are the effects of topic antibiotics?/cca.html?targetUrl=https://www.cochranelibrary.com/cca/doi/10.1002/cca.4307/fullსწორი პასუხის ჩვენება
განიხილეთ ფართო სპექტრის ტოპიკური ანტიბიოტიკები, როგორებიცაა ერითრომიცინი, აზითრომიცინი ან პოლიმიქსინი/ტრიმეტოპრიმი, როგორც პირველი რიგის თერაპია.[70]Chen YY, Liu SH, Nurmatov U, et al. Antibiotics versus placebo for acute bacterial conjunctivitis. Cochrane Database Syst Rev. 2023 Mar 13;3(3):CD001211. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD001211.pub4/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36912752?tool=bestpractice.com [72]Denis F, Chaumeil C, Goldschmidt P, et al. Microbiological efficacy of 3-day treatment with azithromycin 1.5% eye-drops for purulent bacterial conjunctivitis. Eur J Ophthalmol. 2008 Nov-Dec;18(6):858-68. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18988154?tool=bestpractice.com [73]Abelson MB, Heller W, Shapiro AM, et al; AzaSite Clinical Study Group. Clinical cure of bacterial conjunctivitis with azithromycin 1%: vehicle-controlled, double-masked clinical trial. Am J Ophthalmol. 2008 Jun;145(6):959-65. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18374301?tool=bestpractice.com [74]Protzko E, Bowman L, Abelson M, et al; AzaSite Clinical Study Group. Phase 3 safety comparisons for 1.0% azithromycin in polymeric mucoadhesive eye drops versus 0.3% tobramycin eye drops for bacterial conjunctivitis. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2007 Aug;48(8):3425-9. https://iovs.arvojournals.org/article.aspx?articleid=2184229 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17652708?tool=bestpractice.com
ალტერნატიული საშუალებებია ბაციტრაცინი, პოლიმიქსინი/ბაციტრაცინი ან სულფაცეტამიდი.[70]Chen YY, Liu SH, Nurmatov U, et al. Antibiotics versus placebo for acute bacterial conjunctivitis. Cochrane Database Syst Rev. 2023 Mar 13;3(3):CD001211. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD001211.pub4/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36912752?tool=bestpractice.com [75]American Academy of Ophthalmology. EyeWiki: bacterial conjunctivitis. Nov 2020 [internet publication]. https://eyewiki.aao.org/Bacterial_Conjunctivitis
ანტიბიოტიკოთერაპია უნდა გაგრძელდეს 7 დან 10 დღემდე.
პირველადი პარამეტრები
ოფთალმოლოგიური აზიტრომიცინი: (0.1%) ≥1 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ ორი დღის განმავლობაში, შემდგომ დღეში ერთხელ 5 დღის განმავლობაში
ან
ოფთალმოლოგიური ერითრომიცინი: (0.5% ბავშვებში და ზრდასრულებში: წაუსვით დაზიანებულ თვალზე დღეში მაქსიმუმ 6-ჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური პოლიმიქსინ B/ტრიმეთოპრიმი: (10,000 ერთ/მლ; 1 მგ/მლ) ≥2 თვის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, ყოველ 3 საათში ერთხელ, დღეში მაქსიმუმ 6-ჯერ
მეორეული ვარიანტები
ოფთალმოლოგიური ბაციტრაცინი: (500 ერთ./გრ) ბავშვები და ზრდასრულები: დაზიანებულ თვალზე (თვალებზე) 3-4 საათში ერთხელ
ან
ოფთალმოლოგიური სულფაცეტამიდი: (10%-იანი ხსნარი) ≥2 თვის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, ყოველ 2-3 საათში ერთხელ; (10%-იანი მალამო) ≥2 თვის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: წაუსვით დაზიანებულ თვალში ყოველ 3-4 საათში ერთხელ, ძილის წინ
ან
ბაციტრაცინი/თვალის პოლიმიქსინ B: (500 ერთ/გ; 10,000 ერთ/გ) ბავშვებში და ზრდასრულებში: წაუსვით დაზიანებულ თვალზე ყოველ 3-4 საათში ერთხელ
ტოპიკური ფთორქინოლონი
თვალის მძიმე ბაქტერიული ინფექციების დროს გამოიყენება ტოპიკური ფთორქინოლინები. ასევ შეიძლება მათი გამოყენება, თუ დადგენილია სხვა ანტიბოტიკების მიმართ რეზისტენტობა. იმუნოსუპრესიულმა პაციენტებმა უნდა დაიწყონ მკურნალობა ტოპიკური ფთორქინოლინებით, როგორც პირველი რიგის თერაპიით.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018 [76]Mah F. Bacterial conjunctivitis in pediatrics and primary care. Pediatr Clin North Am. 2006 May;53 Suppl 1:7-10; quiz 11, 13-5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16898650?tool=bestpractice.com [77]Sheikh A, Hurwitz B. Topical antibiotics for acute bacterial conjunctivitis: a systematic review. Br J Gen Pract. 2001 Jun;51(467):473-7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11407054?tool=bestpractice.com [78]Alfonso E, Crider J. Ophthalmic infections and their anti-infective challenges. Surv Ophthalmol. 2005 Nov;50 Suppl 1:S1-6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16257307?tool=bestpractice.com [83]Sanfilippo CM, Allaire CM, DeCory HH. Besifloxacin ophthalmic suspension 0.6% compared with gatifloxacin ophthalmic solution 0.3% for the treatment of bacterial conjunctivitis in neonates. Drugs R D. 2017 Mar;17(1):167-75. https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs40268-016-0164-6 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28078599?tool=bestpractice.com [84]O'Brien TP. Besifloxacin ophthalmic suspension, 0.6%: a novel topical fluoroquinolone for bacterial conjunctivitis. Adv Ther. 2012 Jun;29(6):473-90. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22729919?tool=bestpractice.com
ანტიბიოტიკების გამოყენება გრძელდება 7 დღის განმავლობაში.
პირველადი პარამეტრები
ოფთალმოლოგიური ბესიფლოქსაცინი: (0.1%) ≥1 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში სამჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური ოფლოქსაცინი: (0.3%) ≥1 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, ყოველ 2-4 საათში ერთხელ 2 დღის გამავლობაში, შემდეგ დღეში ოთხჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური ციპროფლოქსაცინი: (0.3%) ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, ყოველ 2 საათში ერთხელ 2 დღის გამავლობაში, შემდეგ ყოველ 4 საათში ერთხელ
ან
ოფთალმოლოგიური ლევოფლოქსაცინი: (0.5%) ≥6 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, ყოველ 2 საათში ერთხელ, მაქსიმუმ 8-ჯერ დღეში, 2 დღის გამავლობაში, შემდეგ ყოველ 4 საათში ერთხელ, მაქსიმუმ 4-ჯერ დღეში
ან
ოფთალმოლოგიური მოქსიფლოქსაცინი: (0.5%) წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში სამჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური გათიფლოქსაცინი: (0.5%) ≥1 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, ყოველ 2 საათში ერთხელ, მაქსიმუმ 8-ჯერ დღეში, 1 დღის გამავლობაში, შემდეგ დღეში 2-4-ჯერ
ტოპიკური პლიუს სისტემური ანტიბიოტიკები
მოსალოდნელია, რომ მწვავე ბაქტერიული კონიუნქტივიტის გამომწვევი იყოს Neisseria gonorrhoeae.
საჭიროებს სისტემურ მკურნალობას ცეფტრიაქსონის ერთჯერადი დოზით და ქლამიდიური კოინფექციის შემთხვევაში იმავდროულად პერორალური დოქსიციკლინით ან აზიტრომიცინით მკურნალობას.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018 [85]Haimovici R, Roussel TJ. Treatment of gonococcal conjunctivitis with single-dose intramuscular ceftriaxone. Am J Ophthalmol. 1989 May 15;107(5):511-4. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2496606?tool=bestpractice.com
ტოპიკური მკურნალობა ბაციტრაცინით ან ციპროფლოქსაცინით, როგორც წესი, გამოიყენება პერორალურ თერაპიასთან ერთად.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
გთხოვთ, გაეცნოთ ჩვენს თემას გონორეას ინეფქციის შესახებ, მედიკამენტურ რეჟიმებთან დაკავშირებით ინფორმაციისთვის.
ქლამიდიური კონიუნქტივიტი (ჩართვა)
ტოპიკური პლიუს სისტემური ანტიბიოტიკები
ქლამიდიური კონიუნქტივიტი, რომელიც გვხვდება განვითრებულ ქვეყნებში, ასევე ცნობილია "ინკლუზიური კონიუნქტივიტის" სახელით. მას იწვევს Chlamydia trachomatis-ის D-K სეროტიპები და ვრცელდება სქესობრივი გზით. ქლამიდიური კონიუნქტივიტი, რომელიც გამოწვეულია C trachomatis-ის A, B და C სეროტიპებით, ცნობილია ტრაქომას სახელით და, ძირითადად, შემოიფარგლება იმ რეგიონებით, სადაც არ არის წვდომა სუფთა წყალზე და სანიტარულ საშუალებებზე.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018 ტრაქომას შესახებ დამატებითი ინფორმაციისთვის იხილეთ ჩვენი თემა: ტრაქომა.
ქლამიდიური კონიუნქტივიტი საჭიროებს ერთობლივ პერორალური ანტიბიოტიკებით მკურნალობას. როგორც წესი, გამოიყენება ადგილობრივი ანტიბიოტიკებიც.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
პირველადი პარამეტრები
აზიტრომიცინი: <45 კგ წონის ბავშვებში: 20 მგ/კგ პერორალურად ერთი დოზის სახით, მაქსიმუმ 1 გ/დოზა; >45 კგ ბავშვები და ზრდასრულები: 1 გ პერორალურად, 1 დოზის სახით
იყოს
დოქსოციკლინი: ≥8 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 100 მგ პერორალურად, დღეში ორჯერ 7 დღის განმავლობაში
--და--
ოფთალმოლოგიური აზიტრომიცინი: (0.1%) ≥1 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ ორი დღის განმავლობაში, შემდგომ დღეში ერთხელ 5 დღის განმავლობაში
იყოს
ოფთალმოლოგიური ერითრომიცინი: (0.5% ბავშვებში და ზრდასრულებში: წაუსვით დაზიანებულ თვალზე დღეში მაქსიმუმ 6-ჯერ
ვირუსული კონიუნქტივიტი
ტოპიკური ანტიჰისტამინი
ქავილის შემცირება შესაძლებელია ტოპიკური ანტიჰისტამინური საშუალებების გამოყენებით.
პირველადი პარამეტრები
ოფთალმოლოგიური ეპინასტინი: (0.05%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური აზელასტინი: (0.05%) ≥3 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური ნაფაზოლინ/ფენირამინი: (0.025%/0.3%) ≥6 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში მაქსიმუმ 4-ჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური ალკაფტადინი: (0.25%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ერთხელ
ან
ოფთალმოლოგიური ოლოპატადინი: (0.1%) ≥3 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ; (0.2%) ≥2 წლის ასაკის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ერთხელ
ან
ოფთალმოლოგიური ნედოკრომილი: (2%) ≥3 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური კეტოტიფენი: (0.025%) ≥3 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ორჯერ
მხარდამჭერი ზომები
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
დამხმარე საშუალებებია ხელოვნური ცრემლი და ცივი კომპრესი.
სველი, ცივი პირსახოცი შეიძლება მოთავსდეს თვალის არეზე სიმპტომების შესამცირებლად.
პერორალური ანალგეზიური საშუალებებით ასევე შესაძლებელია მდგომარეობის შემსუბუქება.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
ტოპიკური კორტიკოსტეროიდი
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ადენოვირუსული კონიუნქტივიტი ასოცირდება ფსევდომემბრანის ან რქოვანას სუბეპითელური ინფილტრატების წარმოქმნასთან და მოითხოვს კორტიკოსტეროიდებით მკურნალობას. მხოლოდ კლინიცისტ -ოფთალმოლოგს შეუძლია დანიშნოს ტოპიკალური კორტიკოსტეროიდები.
კორტიკოსტეროიდების გამოყენებას გარკვეული მოგვიანებითი ოკულარული რისკები ახასითებს, როგორიც არის ჭრილობის შეხორცების გაძნელება, მეორადი ინფექციები, თვალის შიდა წნევის მატება და კატარაქტის ფორმირება. ლოტერპრედნოლს ნაკლები გვერდითი მოვლენები ახასიათებს, პრედნიზოლონთან შედარებით.
პირველადი პარამეტრები
ოფთალმოლოგიური ლოტეპრედნოლი: (0.5%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ოთხჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური პრედნიზოლონი: (01%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში 2-4-ჯერ
ტოპიკური განციკლოვირი
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ტოპიკური განციკლოვირი შეიძლება განვიხილოთ ადენოვირუსის დადასტურებული შემთხვევის დროს, თუმცა, მათი გამოყენება არ არის ლიცენზირებული.[86]Kaufman HE. Ganciclovir: a promising topical antiviral gel for herpetic keratitis. Expert Rev Ophthal. 2009;4(4):367-75. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1586/eop.09.25?journalCode=ierl20 [87]Colin J. Ganciclovir ophthalmic gel, 0.15%: a valuable tool for treating ocular herpes. Clin Ophthalmol. 2007 Dec;1(4):441-53. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2704535 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19668521?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
ოფთალმოლოგიური განციკლოვირი: (0.15%) ბავშვები ≥2 წლის ასაკისიდან: დოზირების საკითხზე კონსულტაციისთვის მიმართეთ სპეციალისტს
დაკვირვება ± ტოპიკური ან პერორალური ანტივირუსული პრეპარატები
მარტივი ჰერპესვირუსით (HSV) განპირობებული კონიუნქტივიტი, როგორც წესი, თვითგანკურნებადია, მაგრამ შეიძლება საჭირო გახდეს ადგილობრივი ან პერორალური ანტივირუსული საშუალებებით მკურნალობა უფრო მძიმე დაავადების დროს, განსაკუთრებით თუ რქოვანას ჩართვაა საეჭვო.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018 მარტივი ჰერპესვირუსით გამოწვეული კერატიტის სამართავად იხილეთ ჩვენი თემა კერატიტის შესახებ.
სწრაფი რეფერალი ოფთამოლოგთან
ოფთალმოლოგთან დაუყოვნებლივ გაგზავნა საჭიროა თითოეული იმ პაციენტისთვის, რომელსაც აღენიშნება ჰერპეს ზოსტერის გამოვლინებები თვალზე.[88]Dworkin RH, Johnson RW, Breuer J, et al. Recommendations for the management of herpes zoster. Clin Infect Dis. 2007 Jan 1;44 Suppl 1:S1-26. https://academic.oup.com/cid/article/44/Supplement_1/S1/334966 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17143845?tool=bestpractice.com მეტი ინფორმაციისთვის იხილეთ ჩვენი თემა ჰერპეს ზოსტერის შესახებ.
დაკვირვება ± დაზიანებების მოშორება
დაზიანებები, როგორც წესი, ალაგდება დროთა განმავლობაში; იმუნოკომპეტენტურ პირებში ინფექციის მიმდინარეობის ბუნებრივი კურსი მოიცავს დაზიანებების სპონტანურ ალაგებას ინფიცირებიდან 1-2 წელიწადში, იმუნოკომპრომისულ პაციენტებში კი ინფექცია უფრო ხანრგრძლივი დაავადებით გამოირჩევა. სიმპტომების შემთხვევაში შეიძლება საჭირო გახდეს დაზიანებების მოშორება.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
ახალშობილთა კონიუნქტივიტი
დაუყოვნებლივი რეფერალი ოფთალმოლოგთან
ეს კონიუნქტივის ანთებაა, რომელიც სიცოცხლის პირველი 30 დღის განმავლობაში ვითარდება. მას აგრეთვე ახალშობილთა ოფთალმიას უწოდებენ. ეს, ჩვეულებრი, მსუბუქი ავადმყოფობაა. თუმცა, მკურნალობის გარეშე (მაგ. გონორეას, ქლამიდიას, ფსევდომონას ან ჰერპესის დროს) შეიძლება განვითარდეს მხედველობისთვის საშიში გართულებები და პოტენციურად მძიმე სისტემური ინეფქცია.[89]The College of Optometrists. Ophthalmia neonatorum. Oct 20128 [internet publication]. https://www.college-optometrists.org/guidance/clinical-management-guidelines/ophthalmia-neonatorum.html [90]Recommendations for the prevention of neonatal ophthalmia. Paediatr Child Health. 2002 Sep;7(7):480-3. https://academic.oup.com/pch/article/7/7/480/2654200 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20046325?tool=bestpractice.com ქლამიდიით გამოწვეული ახალშობილთა კონიუნქტივიტის გართულებებია რქოვანას ზედაპირული ვასკულარიზაცია, კონიუნქტივას დანაწიბურება და პნევმონია. გონორეული ინფექციების გართულებებია რქოვანას დანაწიბურება, დაწყლულება, პანოფთალმიტი, სფეროს პერფორაცია და მხედველობის პერმანენტული დაქვეითება.[89]The College of Optometrists. Ophthalmia neonatorum. Oct 20128 [internet publication]. https://www.college-optometrists.org/guidance/clinical-management-guidelines/ophthalmia-neonatorum.html [90]Recommendations for the prevention of neonatal ophthalmia. Paediatr Child Health. 2002 Sep;7(7):480-3. https://academic.oup.com/pch/article/7/7/480/2654200 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20046325?tool=bestpractice.com [91]Matejcek A, Goldman RD. Treatment and prevention of ophthalmia neonatorum. Can Fam Physician. 2013 Nov;59(11):1187-90. https://www.cfp.ca/content/59/11/1187.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24235191?tool=bestpractice.com ნეონატალური კონიუნქტივის საეჭვო შემთხვევის მქონე პაციენტები დაუყოვნებლივ უნდა რეფერირდნენ ოფთალმოლოგთან.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018 [89]The College of Optometrists. Ophthalmia neonatorum. Oct 20128 [internet publication]. https://www.college-optometrists.org/guidance/clinical-management-guidelines/ophthalmia-neonatorum.html
კონტაქტური ლინზის მომხმარებელი
ტოპიკური კორტიკოსტეროიდი
გაღიზიანების და ანთების შესამცირებლად შეიძლება ტოპიკური კორტიკოსტეროიდების ხანმოკლე კურსის (1-2 კვირა) დანიშვნა. მხოლოდ კლინიცისტ ოფთალმოლოგს შეუძლია დანიშნოს ტოპიკალური კორტიკოსტეროიდები. კონტაქტური ლინზების ტარება უნდა შეწყდეს 2 კვირის ან მეტი ხნის განმავლობაშ. განხილულ უნდა იქნას ლინზების რეჟიმი და მოვლის საშულებები უნდა შეიცვალოს კონსერვატორებისგან თავისუფალი სისტემებით. კონტაქტურ ლინზებთან დაკავშირებული კერატოკონიუნქტივიტმა პოტენციურად შესაძლოა ზემოქმედება მოახდინოს მხედველობის ფუნქციაზე, ამიტომ უნდა განვიხილოთ რეფერალი ოფთამოლოგთან.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
პირველადი პარამეტრები
ოფთალმოლოგიური ლოტეპრედნოლი: (0.5%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ოთხჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური პრედნიზოლონი: (01%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში 2-4-ჯერ
ტოპიკური ფთორქინოლონი
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
თუ კონუქტივიტი ბაქტერიულია, უნდა დაინიშნოს ტოპიკური ფთორქინოლონები.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018 [76]Mah F. Bacterial conjunctivitis in pediatrics and primary care. Pediatr Clin North Am. 2006 May;53 Suppl 1:7-10; quiz 11, 13-5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16898650?tool=bestpractice.com [77]Sheikh A, Hurwitz B. Topical antibiotics for acute bacterial conjunctivitis: a systematic review. Br J Gen Pract. 2001 Jun;51(467):473-7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11407054?tool=bestpractice.com [78]Alfonso E, Crider J. Ophthalmic infections and their anti-infective challenges. Surv Ophthalmol. 2005 Nov;50 Suppl 1:S1-6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16257307?tool=bestpractice.com [79]Silverstein BE, Morris TW, Gearinger LS, et al. Besifloxacin ophthalmic suspension 0.6% in the treatment of bacterial conjunctivitis patients with Pseudomonas aeruginosa infections. Clin Ophthalmol. 2012;6:1987-96. https://www.dovepress.com/getfile.php?fileID=14611 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23233796?tool=bestpractice.com [83]Sanfilippo CM, Allaire CM, DeCory HH. Besifloxacin ophthalmic suspension 0.6% compared with gatifloxacin ophthalmic solution 0.3% for the treatment of bacterial conjunctivitis in neonates. Drugs R D. 2017 Mar;17(1):167-75. https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs40268-016-0164-6 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28078599?tool=bestpractice.com [84]O'Brien TP. Besifloxacin ophthalmic suspension, 0.6%: a novel topical fluoroquinolone for bacterial conjunctivitis. Adv Ther. 2012 Jun;29(6):473-90. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22729919?tool=bestpractice.com
ანტიბიოტიკების გამოყენება გრძელდება 7 დღის განმავლობაში.
პირველადი პარამეტრები
ოფთალმოლოგიური ბესიფლოქსაცინი: (0.1%) ≥1 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში სამჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური ოფლოქსაცინი: (0.3%) ≥1 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, ყოველ 2-4 საათში ერთხელ 2 დღის გამავლობაში, შემდეგ დღეში ოთხჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური ციპროფლოქსაცინი: (0.3%) ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, ყოველ 2 საათში ერთხელ 2 დღის გამავლობაში, შემდეგ ყოველ 4 საათში ერთხელ
ან
ოფთალმოლოგიური ლევოფლოქსაცინი: (0.5%) ≥6 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, ყოველ 2 საათში ერთხელ, მაქსიმუმ 8-ჯერ დღეში, 2 დღის გამავლობაში, შემდეგ ყოველ 4 საათში ერთხელ, მაქსიმუმ 4-ჯერ დღეში
ან
ოფთალმოლოგიური მოქსიფლოქსაცინი: (0.5%) წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში სამჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური გათიფლოქსაცინი: (0.5%) ≥1 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1 წვეთი დაზიანებულ თვალში, ყოველ 2 საათში ერთხელ, მაქსიმუმ 8-ჯერ დღეში, 1 დღის გამავლობაში, შემდეგ დღეში 2-4-ჯერ
მექანიკური კონიუნქტივიტი
მხარდამჭერი ზომები
თვალის ლუბრიკანტი შეიძლება დაგვეხმაროს მსუბუქი შემთხვევების მართვაში.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
მოდუნებული ქუთუთოს სინდრომის დროს მდგომარეობას დროებით ამსუბუქებ ძილის დროს დახურული ზედა ქუთუთოების პლასტირით დამაგრება ან დამცავი სახვევის ტარება.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
ქირურგიული ჩარევა
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
მძიმე შემთხვევების დროს, შეიძლება განიხილებოდეს ქირურგიული ჩარევის, მიზანშეწონილობა. მაგ.ზედა ქუთუთოს გადაფარვის პრევენციისთვის, მთელ სისქეზე ქუთუთოს ჰორიზონტალური დამოკლება.[1]American Academy of Ophthalmology. Conjunctivitis preferred practice pattern. Nov 2018 [internet publication]. https://www.aao.org/education/preferred-practice-pattern/conjunctivitis-ppp-2018
ტოქსიური/ქიმიური კონიუნქტივიტი
თვალის ირიგაცია და ხელოვნური ცრემლები ± კორტიკოსტეროიდები
ყველა სახის ექსპოზიციის შემდეგ თვალები დაუყოვნებლივ უნდა გამოირეცხოს და შემოწმდეს ცრემლის pH. გამორეცხვა უნდა გაგრძელდესა სანამ pH არ მიაღწევს 7-ს.
სიმპტომების გაუმჯობესების მიზნით, ხშირად უნდა გამოვიყენოთ ხელოვნური ცრემლი.
ანთების არსებობის შემთხვევაში, შესაძლებელია ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების ხანმოკლე კურსის დანიშვნა. მხოლოდ კლინიცისტ -ოფთალმოლოგს შეუძლია დანიშნოს ტოპიკალური კორტიკოსტეროიდები.
პირველადი პარამეტრები
ოფთალმოლოგიური ლოტეპრედნოლი: (0.5%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ოთხჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური პრედნიზოლონი: (01%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში 2-4-ჯერ
მედიკამენტებთან ასოცირებული კონიუნქტივიტი
მედიკამენტის შეჩერება ± ხელოვნური ცრემლები ± კორტიკოსტეროიდი
იმ მეიკამენტების შეწყვეტა, რომლებმაც გამოიწვია კონუქტივიტი, ჩვეულებრივ, ეტაპობრივად ალაგებს სიმპტომებს (რამდენიმე კვირის ან თვის შემდეგ).
კონსერვანტებისგან თვისუფალმა ხელოვნურმა ცრემლმა შეიძლება შეამსუბუქოს სიმპტომები.
თუ სახეზეა კონუქტივის ან ქუთუთოების მძიმე ანთება, შეიძლება დადგეს ტოპიკური კორტიკოსტეროიდების ხანმოკლე კურსით მკურნალობის ჩატარების აუცილებლობა. თუმცა, მხოლოდ ოფთალმოლოგმა უნდა დანიშნოს ტოპიკალური კორტიკოსტეროიდები.
პირველადი პარამეტრები
ოფთალმოლოგიური ლოტეპრედნოლი: (0.5%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში ოთხჯერ
ან
ოფთალმოლოგიური პრედნიზოლონი: (01%) ≥2 წლის ბავშვები და ზრდასრულები: 1-2 წვეთი დაზიანებულ თვალში, დღეში 2-4-ჯერ
აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას