მულტიფორმული ერითემა
- მიმოხილვა
- თეორია
- დიაგნოზი
- მართვა
- მეთვალყურეობა
- წყაროები
მკურნალობის ალგორითმი
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება
მულტიფორმული ერითემა- მსუბუქი ფორმა
ტოპიკური დამარბილებელი
ტიპური სამიზნისმაგვარი დაზიანებები ან ამობურცული შეშუპებული პაპულები, სხეულის წარზიდულ ნაწილებზე გავრცელებით, ლორწოვანის ჩართულობის გარეშე და სხეულის სრული ზედაპირის <10%-ზე ნაკლების მოცვით.
ტოპიკური მალამო უნდა დაედოს ყველა დაზიანებას, რათა კანი დატენიანდეს და შეიქმნას დამცავი ბარიერი.
ტოპიკური ან პერორალური კორტიკოსტეროიდები
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
ტოპიკური ან სისტემური კორტიკოსტეროიდები შეიძლება გამოვიყენოთ ანთების შესამცირებლად და გამოჯანმრთელების დასაჩქარებლად.
მულტიფორმული ერითემის მსუბუქი ფორმის შემთხვევაში ტოპიკური კორტიკოსტეროიდები სასარგებლოა დაზიანებების ასალაგებლად.[1]Lerch M, Mainetti C, Terziroli Beretta-Piccoli B, Harr T. Current perspectives on erythema multiforme. Clin Rev Allergy Immunol. 2018 Feb;54(1):177-84. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29352387?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
ტრიამცინოლონის აცეტონიდი - ტოპიკური: (0.1%) დაზიანებულ ადგილებში დღეში ორჯერ
ან
ადგილობრივად კლობეტაზოლი: (0.05%) დაზიანებულ ადგილებში დღეში ორჯერ
მეორეული ვარიანტები
პრედნიზოლონი: 40-60 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ, 5-10 დღის განმავლობაში
საეჭვო მაპროვოცირებელი მედიკამენტის მოხსნა
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
მულტიფორმული ერითემის მქონე ყველა პაციენტის შემთხვევაში საჭიროა მიღებული მედიკამენტების გადახედვა. თუ საეჭვოა სამკურნალო პრეპარატით გამოწვეული მულტიფორმული ერითემა, აუცილებელია საეჭვო მაპროვოცირებელი მედიკამენტის მოხსნა.
მულტიფორმულ ერითემასთან დაკავშირებულია შემდეგი მედიკამენტები: ზოგიერთი ანტიბიოტიკი; დოცეტაქსელი ან პაკლიტაქსელი; იმუნური გამშვები მექანიზმის ინჰიბიტორები; სორაფენიბი; სიმსივნის ნეკროზის ფაქტორი (TNF) -ალფა ინჰიბიტორები; მალარიის საწინააღმდეგო პრეპარატები; ჰიდროქსიქლოროქინი; ლენალიდომიდი; მეთოტრექსატი; ანტიკონვულსანტები; სტატინები; ბისფოსფონატები; ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული პრეპარატები (NSAIDs); მეტამიზოლი; ორალური კონტრაცეპტივები; იმიქიმოდი; ლიდოკაინი; ტრიკლოკარბანი; ბარიუმის კონტრასტი.[1]Lerch M, Mainetti C, Terziroli Beretta-Piccoli B, Harr T. Current perspectives on erythema multiforme. Clin Rev Allergy Immunol. 2018 Feb;54(1):177-84. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29352387?tool=bestpractice.com [18]Borrás-Blasco J, Navarro-Ruiz A, Borrás C, et al. Adverse cutaneous reactions induced by TNF-alpha antagonist therapy. South Med J. 2009 Nov;102(11):1133-40. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19864977?tool=bestpractice.com [19]Lenalidomide: Stevens-Johnson syndrome. Prescrire Int. 2010 Jun;19(107):125. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20740722?tool=bestpractice.com [20]Ballester I, Guijarro J, Silvestre JF, et al. Erythema multiforme induced by imiquimod 5% cream. Int J Dermatol. 2014 Jul;53(7):e347-8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24602041?tool=bestpractice.com [21]Sai Keerthana PC, Anila KN, Reshma R. Naproxen induced erythema multiforme - a rare case report. Int J Pharm and Pharmaceutical Sci. 2017;9:294-5. https://innovareacademics.in/journals/index.php/ijpps/article/viewFile/14903/9961 [22]Rodríguez-Pazos L, Sánchez-Aguilar D, Rodríguez-Granados MT, et al. Erythema multiforme photoinduced by statins. Photodermatol Photoimmunol Photomed. 2010 Aug;26(4):216-8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20626826?tool=bestpractice.com [23]Rodríguez-Pazos L, Gómez-Bernal S, Rodríguez-Granados MT, et al. Photodistributed erythema multiforme. Actas Dermosifiliogr. 2013 Oct;104(8):645-53. https://www.actasdermo.org/en-photodistributed-erythema-multiforme-articulo-S1578219013001728 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23962583?tool=bestpractice.com [24]Utsunomiya A, Oyama N, Iino S, et al. A case of erythema multiforme major developed after sequential use of two immune checkpoint inhibitors, nivolumab and ipilimumab, for advanced melanoma: possible implication of synergistic and/or complementary immunomodulatory effects. Case Rep Dermatol. 2018 Jan 18;10(1):1-6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5836162 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29515387?tool=bestpractice.com [25]de Arruda JA, Silva P, Amaral MB, et al. Erythema multiforme induced by alendronate sodium in a geriatric patient: a case report and review of the literature. J Clin Exp Dent. 2017 Jul;9(7):e929-33. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5549594 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28828163?tool=bestpractice.com [26]Abou Assalie N, Durcan R, Durcan L, et al. Hydroxychloroquine-induced erythema multiforme. J Clin Rheumatol. 2017 Mar;23(2):127-8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5321779 [27]Mantovani A, Álvares-Da-Silva MR. Anaphylaxis preceded by erythema multiforme with sorafenib: first case report. Ann Hepatol. 2019 Sep - Oct;18(5):777-9. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1665268119300997?via%3Dihub http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31085038?tool=bestpractice.com თუმცა, ეს სია არ არის ამომწურავი და თქვენ უნდა შეამოწმოთ მედიკამენტის თაობაზე ინფორმაციის ადგილობრივი წყარო.
სტერილური საფენები
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
თუ რომელიმე დაზიანება ღიაა, საჭიროა ფრთხილი გაწმენდა და მათი დაფარვა სტერილური საფენებით, რათა თავიდან ავიცილოთ მეორეული ბაქტერიული ინფექცია.
პერორალური ტკივილგამაყუჩებელი საშუალებები
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
გამონაყრით გამოწვეული დისკომფორტისა და ტკივილისათვის შესაძლებელია ტკივილგამაყუჩებლების (მაგ. პარაცეტამოლი, ანთების საწინააღმდეგო არასტეორიდული პრეპარატები) დანიშვნა.
პირველადი პარამეტრები
პარაცეტამოლი: 500-1000 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ საჭიროების მიხედვით, მაქსიმალური დოზა შეადგენს 4000 მგ-ს/დღეში
და/ან
იბუპროფენი: 200-400 მგ პერორალურად ყოველ 6-8 საათში საჭიროებისამებრ, მაქსიმუმ 2400 მგ/დღეში
პერორალური ანტივირუსული თერაპია
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
პირის ღრუს მარტივი ჰერპესვირუსული დაავადების და გენიტალური ჰერპესის შემთხვევაში გამოიყენება პერორალური ანტივირუსული მედიკამენტები. დოზირება დამოკიდებულია ჩვენებაზე. იხილეთ მარტივი ჰერპესის ვირუსული ინფექცია (მკურნალობის ალგორითმი).
პირველადი პარამეტრები
აციკლოვირი: ტუჩის ჰერპესი: 200 მგ პერორალურად დღეში 5-ჯერ 5 დღის განმავლობაში; გენიტალური ჰერპესი (საწყისი ეპიზოდი): 400 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ 7-10 დღის განმავლობაში; გენიტალური ჰერპესი (განმეორებითი): 800 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ 5 დღის განმავლობაში ან 400 მგ დღეში სამჯერ 5 დღის განმავლობაში ან 800 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ 2 დღის განმავლობაში
ან
ვალაციკლოვირი: ტუჩის ჰერპესი: 2000 მგ პერორალურად დღეში 2-ჯერ 1 დღის განმავლობაში; გენიტალური ჰერპესი (საწყისი ეპიზოდი): 1000 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ 7-10 დღის განმავლობაში; გენიტალური ჰერპესი (განმეორებითი): 500 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ 5 დღის განმავლობაში ან 1000 მგ დღეში ერთხელ 5 დღის განმავლობაში
ან
ფამციკლოვირი: ტუჩის ჰერპესი: 1500 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ1 დღის განმავლობაში; გენიტალური ჰერპესი (საწყისი ეპიზოდი): 1000 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ 1 დღის განმავლობაში; გენიტალური ჰერპესი (განმეორებითი): 125 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ 5 დღის განმავლობაში ან 1000 მგ დღეში ორჯერ 1 დღის განმავლობაში
მაკროლიდი ან დოქსიციკლინი
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ატიპური პნევმონიის მკურნალობის გაიდლაინებში რეკომენდებულია მაკროლიდის ან დოქსიციკლინის ემპირიული გამოყენება გაურთულებელი, საზოგადოებაში შეძენილი პნევმონიის სამკურნალოდ, რათა ატიპური პათოგენებიც გავითვალისწინოთ.[46]Metlay JP, Waterer GW, Long AC, et al. Diagnosis and Treatment of Adults with Community-acquired Pneumonia. An Official Clinical Practice Guideline of the American Thoracic Society and Infectious Diseases Society of America. Am J Respir Crit Care Med. 2019 Oct 1;200(7):e45-e67. https://www.doi.org/10.1164/rccm.201908-1581ST http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31573350?tool=bestpractice.com იხილეთMycoplasma pneumoniae ინფექცია (მკურნალობის ალგორითმი).
პირველადი პარამეტრები
აზიტრომიცინი: 500 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ პირველ დღეს, შემდეგ 250 მგ დღეში ერთხელ 4 დღის განმავლობაში; 500 მგ ინტრავენურად დღეში ერთხელ 7-10 დღის განმავლობაში
ან
კლარითრომიცინი: 500 მგ პერორალურად ყოველ 12 საათში ერთხელ, 14-21 დღის განმავლობაში
ან
ერითრომიცინი: 500 მგ პერორალურად ყოველ 6 საათში ერთხელ, 14-21 დღის განმავლობაში; 1000 მგ ინტრავენურად ყოველ 6 საათში ერთხელ, 14-21 დღის განმავლობაში
ან
დოქსოციკლინი: 100 მგ პერორალურად, ყოველ 12 საათში ერთხელ, 14 დღის განმავლობაში
მულტიფორმული ერითემა- მძიმე ფორმა
ტოპიკური დამარბილებელი
ტიპური სამიზნისმაგვარი დაზიანებები ან ამობურცული შეშუპებული პაპულები, სხეულის წარზიდულ ნაწილებზე გავრცელებით, ლორწოვანის ჩართულობის გარეშე და სხეულის სრული ზედაპირის <10%-ზე ნაკლების მოცვით.
ტოპიკური მალამო უნდა დაედოს ყველა დაზიანებას, რათა კანი დატენიანდეს და შეიქმნას დამცავი ბარიერი.
ორალური ან ინტრავენური კორტიკოსტეროიდები
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
პერორალური კორტიკოსტეროიდები შეიძლება გამოვიყენოთ ანთების შესამცირებლად.
ჰოსპიტალიზებულ პაციენტებში შეიძლება საჭირო გახდეს ინტრავენური კორტიკოსტეროიდები. საჭიროა მეორეული ბაქტერიული ინფექციების პრევენცია და მკურნალობა.
პირველადი პარამეტრები
პრედნიზოლონი: 40-60 მგ პერორალურად, დღეში ერთხელ, 5-10 დღის განმავლობაში
მეორეული ვარიანტები
მეთილპრედნიზოლონ ნატრიუმ სუქცინატი: 1 მგ/კგ ინტრავენურად 8 საათში ერთხელ
საეჭვო მაპროვოცირებელი მედიკამენტის მოხსნა
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
მულტიფორმული ერითემის მქონე ყველა პაციენტის შემთხვევაში საჭიროა მიღებული მედიკამენტების გადახედვა. თუ საეჭვოა სამკურნალო პრეპარატით გამოწვეული მულტიფორმული ერითემა, აუცილებელია საეჭვო მაპროვოცირებელი მედიკამენტის მოხსნა.
მულტიფორმულ ერითემასთან დაკავშირებულია შემდეგი მედიკამენტები: ზოგიერთი ანტიბიოტიკი; დოცეტაქსელი ან პაკლიტაქსელი; იმუნური გამშვები მექანიზმის ინჰიბიტორები; სორაფენიბი; სიმსივნის ნეკროზის ფაქტორი (TNF) -ალფა ინჰიბიტორები; მალარიის საწინააღმდეგო პრეპარატები; ჰიდროქსიქლოროქინი; ლენალიდომიდი; მეთოტრექსატი; ანტიკონვულსანტები; სტატინები; ბისფოსფონატები; ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული პრეპარატები (NSAIDs); მეტამიზოლი; ორალური კონტრაცეპტივები; იმიქიმოდი; ლიდოკაინი; ტრიკლოკარბანი; ბარიუმის კონტრასტი.[1]Lerch M, Mainetti C, Terziroli Beretta-Piccoli B, Harr T. Current perspectives on erythema multiforme. Clin Rev Allergy Immunol. 2018 Feb;54(1):177-84. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29352387?tool=bestpractice.com [18]Borrás-Blasco J, Navarro-Ruiz A, Borrás C, et al. Adverse cutaneous reactions induced by TNF-alpha antagonist therapy. South Med J. 2009 Nov;102(11):1133-40. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19864977?tool=bestpractice.com [19]Lenalidomide: Stevens-Johnson syndrome. Prescrire Int. 2010 Jun;19(107):125. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20740722?tool=bestpractice.com [20]Ballester I, Guijarro J, Silvestre JF, et al. Erythema multiforme induced by imiquimod 5% cream. Int J Dermatol. 2014 Jul;53(7):e347-8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24602041?tool=bestpractice.com [21]Sai Keerthana PC, Anila KN, Reshma R. Naproxen induced erythema multiforme - a rare case report. Int J Pharm and Pharmaceutical Sci. 2017;9:294-5. https://innovareacademics.in/journals/index.php/ijpps/article/viewFile/14903/9961 [22]Rodríguez-Pazos L, Sánchez-Aguilar D, Rodríguez-Granados MT, et al. Erythema multiforme photoinduced by statins. Photodermatol Photoimmunol Photomed. 2010 Aug;26(4):216-8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20626826?tool=bestpractice.com [23]Rodríguez-Pazos L, Gómez-Bernal S, Rodríguez-Granados MT, et al. Photodistributed erythema multiforme. Actas Dermosifiliogr. 2013 Oct;104(8):645-53. https://www.actasdermo.org/en-photodistributed-erythema-multiforme-articulo-S1578219013001728 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23962583?tool=bestpractice.com [24]Utsunomiya A, Oyama N, Iino S, et al. A case of erythema multiforme major developed after sequential use of two immune checkpoint inhibitors, nivolumab and ipilimumab, for advanced melanoma: possible implication of synergistic and/or complementary immunomodulatory effects. Case Rep Dermatol. 2018 Jan 18;10(1):1-6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5836162 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29515387?tool=bestpractice.com [25]de Arruda JA, Silva P, Amaral MB, et al. Erythema multiforme induced by alendronate sodium in a geriatric patient: a case report and review of the literature. J Clin Exp Dent. 2017 Jul;9(7):e929-33. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5549594 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28828163?tool=bestpractice.com [26]Abou Assalie N, Durcan R, Durcan L, et al. Hydroxychloroquine-induced erythema multiforme. J Clin Rheumatol. 2017 Mar;23(2):127-8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5321779 [27]Mantovani A, Álvares-Da-Silva MR. Anaphylaxis preceded by erythema multiforme with sorafenib: first case report. Ann Hepatol. 2019 Sep - Oct;18(5):777-9. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1665268119300997?via%3Dihub http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31085038?tool=bestpractice.com თუმცა, ეს სია არ არის ამომწურავი და თქვენ უნდა შეამოწმოთ მედიკამენტის თაობაზე ინფორმაციის ადგილობრივი წყარო.
სტერილური საფენები
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
თუ რომელიმე დაზიანება ღიაა, საჭიროა ფრთხილი გაწმენდა და მათი დაფარვა სტერილური საფენებით, რათა თავიდან ავიცილოთ მეორეული ბაქტერიული ინფექცია.
პერორალური ტკივილგამაყუჩებელი საშუალებები
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
გამონაყრით გამოწვეული დისკომფორტისა და ტკივილისათვის შესაძლებელია ტკივილგამაყუჩებლების (მაგ. პარაცეტამოლი, ანთების საწინააღმდეგო არასტეორიდული პრეპარატები) დანიშვნა.
პირველადი პარამეტრები
პარაცეტამოლი: 500-1000 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ საჭიროების მიხედვით, მაქსიმალური დოზა შეადგენს 4000 მგ-ს/დღეში
და/ან
იბუპროფენი: 200-400 მგ პერორალურად ყოველ 6-8 საათში საჭიროებისამებრ, მაქსიმუმ 2400 მგ/დღეში
ტოპიკური ლიდოკაინი და სავლები
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
პირის ღრუს სავლები (მაგ. Magic Mouthwash) სხვადასხვა ტიპის ფორმულაციითაა ხელმისაწვდომი. მტკივნეული პერორალური დაზიანებების სიმპტომების შემსუბუქებისათვის რეკომენდებულია ისეთი სავლების შერჩევა, რომელიც მოიცავს ანესთეტიკს (ლიდოკაინი), ანტიჰისტამინურ პრეპარატს (დიფენჰიდრამინი) და ანტაციდს. სავლებს ამზადებს ფარმაცევტი.
პირველადი პარამეტრები
ლიდოკაინი - ტოპიკალური (ადგილობრივი): (2% ბლანტის ხსნარი) 15 მლ ყოველ 3 საათში საჭიროების შემთხვევაში (გამოივლეთ პირის ღრუში და გადმოაფურთხეთ), მაქსიმუმ 8 დოზა / დღეში
ინტრავენური სითხეები
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
შეიძლება განვითარდეს დეჰიდრატაცია პირის ღრუს მტკივნეული დაზიანებების გამო (პაციენტები არ იღებენ წყალს).
კათეტერიზაცია
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
თუ შარდსადინარი დახშულია ლორწოვანის აცლის გამო, მოშარდვაში პაციენტს დაეხმარება კათეტერიზაცია.
პერორალური ანტივირუსული თერაპია
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
პირის ღრუს მარტივი ჰერპესვირუსული დაავადების და გენიტალური ჰერპესის შემთხვევაში გამოიყენება პერორალური ანტივირუსული მედიკამენტები. დოზირება დამოკიდებულია ჩვენებაზე. იხილეთ მარტივი ჰერპესის ვირუსული ინფექცია (მკურნალობის ალგორითმი).
პირველადი პარამეტრები
აციკლოვირი: ტუჩის ჰერპესი: 200 მგ პერორალურად დღეში 5-ჯერ 5 დღის განმავლობაში; გენიტალური ჰერპესი (საწყისი ეპიზოდი): 400 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ 7-10 დღის განმავლობაში; გენიტალური ჰერპესი (განმეორებითი): 800 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ 5 დღის განმავლობაში ან 400 მგ დღეში სამჯერ 5 დღის განმავლობაში ან 800 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ 2 დღის განმავლობაში
ან
ვალაციკლოვირი: ტუჩის ჰერპესი: 2000 მგ პერორალურად დღეში 2-ჯერ 1 დღის განმავლობაში; გენიტალური ჰერპესი (საწყისი ეპიზოდი): 1000 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ 7-10 დღის განმავლობაში; გენიტალური ჰერპესი (განმეორებითი): 500 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ 5 დღის განმავლობაში ან 1000 მგ დღეში ერთხელ 5 დღის განმავლობაში
ან
ფამციკლოვირი: ტუჩის ჰერპესი: 1500 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ1 დღის განმავლობაში; გენიტალური ჰერპესი (საწყისი ეპიზოდი): 1000 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ 1 დღის განმავლობაში; გენიტალური ჰერპესი (განმეორებითი): 125 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ 5 დღის განმავლობაში ან 1000 მგ დღეში ორჯერ 1 დღის განმავლობაში
მაკროლიდი ან დოქსიციკლინი
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ატიპური პნევმონიის მკურნალობის გაიდლაინებში რეკომენდებულია მაკროლიდის ან დოქსიციკლინის ემპირიული გამოყენება გაურთულებელი, საზოგადოებაში შეძენილი პნევმონიის სამკურნალოდ, რათა ატიპური პათოგენებიც გავითვალისწინოთ.[46]Metlay JP, Waterer GW, Long AC, et al. Diagnosis and Treatment of Adults with Community-acquired Pneumonia. An Official Clinical Practice Guideline of the American Thoracic Society and Infectious Diseases Society of America. Am J Respir Crit Care Med. 2019 Oct 1;200(7):e45-e67. https://www.doi.org/10.1164/rccm.201908-1581ST http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31573350?tool=bestpractice.com იხილეთ Mycoplasma pneumoniae ინფექცია (მკურნალობის ალგორითმი).
პირველადი პარამეტრები
აზიტრომიცინი: 500 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ პირველ დღეს, შემდეგ 250 მგ დღეში ერთხელ 4 დღის განმავლობაში; 500 მგ ინტრავენურად დღეში ერთხელ 7-10 დღის განმავლობაში
ან
კლარითრომიცინი: 500 მგ პერორალურად ყოველ 12 საათში ერთხელ, 14-21 დღის განმავლობაში
ან
ერითრომიცინი: 500 მგ პერორალურად ყოველ 6 საათში ერთხელ, 14-21 დღის განმავლობაში; 1000 მგ ინტრავენურად ყოველ 6 საათში ერთხელ, 14-21 დღის განმავლობაში
ან
დოქსოციკლინი: 100 მგ პერორალურად, ყოველ 12 საათში ერთხელ, 14 დღის განმავლობაში
განმეორებითი მულტიფორმული ერითემა
სუპრესიული ანტივირუსული თერაპია
მიზნად ისახავს განმეორებითი დაავადების დროს რეციდივების პრევენციას. თუ პირის ღრუს ჰერპესის პირველი ნიშნებისთანავე მიღებული ვალაციკლოვირის საშუალო დოზით სიმპტომები ვერ კონტროლდება, ვალაციკლოვირით მკურნალობა შეიძლება 6 თვის განმავლობაშიც კი გაგრძელდეს.
რეციდივების საკონტროლოდ შეიძლება საჭირო გახდეს დოზის გაორმაგება.[41]Soares A, Sokumbi O. Recent updates in the treatment of erythema multiforme. Medicina (Kaunas). 2021 Sep 1;57(9):921. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8467974 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34577844?tool=bestpractice.com
აციკლოვირი გამოიყენება იმ პაციენტებში, რომელთაც მხოლოდ თხიერი მედიკამენტების მიღება შეუძლიათ.
პირველადი პარამეტრები
ვალაციკლოვირი: 1000 მგ პერორალურად დღეში ერთხელ, 6 თვის განმავლობაში ან 500 მგ პერორალურად დღეში ორჯერ, 6 თვის განმავლობაში
მეორეული ვარიანტები
აციკლოვირი: 400 მგ პერორალურად, დღეში ორჯერ, 6 თვის განმავლობაში
აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას