მკურნალობის ალგორითმი

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება

მწვავე

საწყისი ეპიზოდი: არა მძიმე

Back
1-ლი რიგის – 

პერორალური ფიდაქსომიცინი ან ვანკომიცინი ან მეტრონიდაზოლი

დამხმარე კლინიკური მონაცემები: ლეიკოციტოზი ≤15,000 უჯრედი/მლ და შრატის კრეატინინი <0.13 მმოლი/ლ (<1.5 მგ/დლ).

ანტიბიოტიკოთერაპია უნდა დაიწყოს ემპირიულად, თუ შესაძლებელია, რომ ლაბორატორიული დადასტურება შეყოვნდეს (>48 საათით). სხვა შემთვევებში ანტიბიოტიკოთერაპია დიაგნოზის დადასტურების შემდეგ უნდა დაიწყოს, რათა შევზღუდოთ ანტიბიოტიკების ჭარბი გამოყენება.

ამერიკის ინფექციური დაავადებების საზოგადოება/ამერიკის ეპიდემიოლოგიის ჯანდაცვის საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს ფიდაქსომიცინს, როგორც პირველი რიგის აგენტს C difficile ინფექციის საწყისი ეპიზოდისთვის, რადგან ის უფრო ეფექტურია ვიდრე ვანკომიცინი მდგრადი კლინიკური პასუხის თვალსაზრისით. აღნიშნული რეკომენდაცია ემყარება საშუალო სარწმუნოობის მტკიცებულებას. ფიდაქსომიცინი შეიძლება არ იყოს ფართოდ ხელმისაწვდომი და უფრო ძვირადღირებულია; ამიტომ, ვანკომიცინი რჩება მისაღებ ალტერნატივად.[2]​​[72] გასტროენტეროლოგიის ამერიკული კოლეჯი გირჩევთ ვანკომიცინს ან ფიდაქსომიცინს არამძიმე დაავადების საწყისი ეპიზოდის სამკურნალოდ.[57] მეტრონიდაზოლი ამჟამად რეკომენდებულია მხოლოდ მაშინ, თუ პირველი რიგის აგენტების ხელმისაწვდომობა შეზღუდულია.[2]​​

საეთაშორისო გაიდლაინებით შეიძლება რეკომენდებული იყოს სხვადასხვა მკურნალობა, ამიტომ უნდა მივმართოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს. ბრიტანეთის ჯანდაცვის და სამედიცინო დახმარების დახელოვნების ეროვნული ინსტიტუტი რეკომენდაციას უწევს ვანკომიცინს საწყისი ეპიზოდისთვის, დაავადების სიმძიმის მიუხედავად. ფიდაქსომიცინი ითვლება მეორე რიგის აგენტად.[75] ევროპაში, კლინიკური მიკრობიოლოგიისა და ინფექციური დაავადებების ევროპული საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს ფიდაქსომიცინს, როგორც მოვლის სასურველ სტანდარტს საწყისი ეპიზოდის სამკურნალოდ, ალტერნატიულ ვარიანტად განიხილება ვანკომიცინი. ფიდაქსომიცინი არის რჩეული პრეპარატი რეციდივის მაღალი რისკის მქონე პაციენტებში. მეტრონიდაზოლი რეკომენდებულია მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ სხვა სასურველი ვარიანტი არ არის ხელმისაწვდომი.[76]

მეტა ანალიზით დადგინდა, რომ უმაღლესი ხარისხის მტკიცებულება ადასტურებს ფიდაქსომიცინის მნიშვნელოვან უპირატესობას ვანკომიცინთან შედარებით სტაბილური სიმპტომური განკურნების მიღწევის თვალსაზრისით არამრავლობითი მორეციდივე ინფექციების მქონე ზრდასრულებში. შესაბამისად, ის მკურნალობის უკეთეს ოფციად ითვლება, ვიდრე ვანკომიცინი, ყველა პაციენტისთვის, გარდა მძიმე ინფექციის შემთხვევებისა. მეტრონიდაზოლით განკურნების მაჩვენებელი მნიშვნელოვნად ჩამოუვარდებოდა ვანკომიცინსა და ფიდაქსომიცინს. გარდა ამისა, ფიდაქსომიცინი შეიძლება იყოს უფრო ეფექტური რეციდივის თავიდან ასაცილებლად ვანკომიცინთან შედარებით.[77][78][79][80]​​

მიუხედავად იმისა, რომ წამლის თერაპიული მონიტორინგი ჩვეულებრივ არ არის რეკომენდებული პერორალური ვანკომიცინის გამოყენებისას, ის შეიძლება განიხილებოდეს ინდივიდუალურად, განსაკუთრებით მაღალი რისკის სიტუაციებში, როდესაც მოსალოდნელია მაღალი კონცენტრაცია სისხლში (მაგ., თირკმლის უკმარისობა, ნაწლავის ანთებითი დაავადება).[84]

რეკომენდირებული მედიკამენტების რეჟიმები, რომლებიც აღწერილია აქ, ეფუძნება IDSA/SHEA-ის მითითებებს.[2][72]

პირველადი პარამეტრები

ფიდაქსომიცინი: 200 მგ პერორალურად, დღეში ორჯერ, 10 დღის განმავლობაში

მეორეული ვარიანტები

ვანკომიცინი: 125 მგ პერორალურად დღეში ოთხჯერ 10 დღის განმავლობაში

მეტი

მესამე ვარიანტები

მეტრონიდაზოლი: 500 მგ პერორალურად სამჯერ დღეში 10-14 დღის განმავლობაში

Back
პლიუს – 

გამომწვევი მედიკამენტის მიღების შეწყვეტა

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

დიაგნოზის პირველივე ვარაუდზე ყველა ანტიბიოტიკის მიღება რაც შეიძლება მალე უნდა შეწყდეს.[2]

თუ ანტიბიოტიკების შეწყვეტა შეუძლებელია, მათ მაგივრად უნდა გამოიყენენონ სხვა აგენტი, რომელიც ნაკლებად სავარაუდოდ გამოიწვევს C difficile ინფექციას. კერძოდ, არ უნდა დაინიშნოს ამპიცილინი, ცეფალოსპორინები, კლინდამიცინი, კარბაპენემები და ფტორქინოლონები.

Back
პლიუს – 

დამხმარე მკურნალობა

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

თავდაპირველად პაციენტი უნდა შეფასდეს სითხის სტატუსზე, განსაკუთრებით თუ იგი სტაციონარში იმყოფება. თუ საჭიროა, უნდა გაკეთდეს ჰიდრატაცია და ელექტროლიტების ჩანაცვლება.

დიარეის საწინააღმდეგო საშუალებების, მათ შორის ოპიოიდების და ლოპერამიდის, გამოყენებისგან თავი უნდა შევიკავოთ, თუმცა ამ რეკომენდაციის დამადასტურებელი მონაცემები არ არსებობს.

Back
პლიუს – 

ინფექციის კონტროლის ღონისძიებები

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

პაციენტები უნდა მოთავსდნენ იზოლირებულ პალატაში ცალკე ტუალეტით. პრიორიტეტი უნდა მიენიჭოს პაციენტებს განავლის შეუკავებლობით. საეჭვო ინფექციის შემთხვევაში პაციენტის კონტაქტები უნდა შეიზღუდოს ტესტის პასუხების მიღებამდე. კონტაქტის შეზღუდვა უნდა გაგრძელდეს დიარეის მოხსნიდან სულ მცირე 48 საათის განმავლობაში, ან საავადმყოფოდან გაწერამდე, თუ C difficile-ს ინფექციის მაჩვენებლები მაღალი რჩება.[2][63]

პაციენტის პალატაში შესვლისას მედიცინის მუშაკებს უნდა ეცვათ ხალათი და ხელთათმანები. ხელის ჰიგიენის პროცედურები უნდა ჩატარდეს პაციენტთან კონტაქტამდე და კონტაქტის შემდეგ, ასევე ხელთათმანების მოხსნის შემდეგ. ამ დროს უნდა გამოვიყენოთ წყალი და საპონი, ან ალკოჰოლის შემცველ პროდუქტი. პაციენტებს ასევე უნდა ავუხსნათ, რომ დაიბანონ ხელები და მიიღონ შხაპი, რითაც შეამცირებენ კანზე სპორების რაოდენობას. თუ ეს შესაძლებელია, სასურველია პაციენტის ერთჯერადი ხელსაწყოების გამოყენება (რექტული თერმომეტრები რეკომენდებული არ არის).[2]

ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციამ შეიმუშავა ხელების სწორად დაბანის გაიდლაინები.[62] WHO: guidelines on hand hygiene Opens in new window

საწყისი ეპიზოდი: მძიმე

Back
1-ლი რიგის – 

პერორალური ფიდაქსომიცინი ან ვანკომიცინი

დამხმარე კლინიკური მონაცემები: ლეიკოციტოზი ≥15,000 უჯრედი/მლ და შრატის კრეატინინი >0.13 მმოლი/ლ (<1.5 მგ/დლ).

ანტიბიოტიკოთერაპია უნდა დაიწყოს ემპირიულად, თუ შესაძლებელია, რომ ლაბორატორიული დადასტურება შეყოვნდეს (>48 საათით).[2]

ამერიკის ინფექციური დაავადებების საზოგადოება/ამერიკის ეპიდემიოლოგიის ჯანდაცვის საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს ფიდაქსომიცინს, როგორც პირველი რიგის აგენტს C difficile ინფექციის საწყისი ეპიზოდისთვის, რადგან ის უფრო ეფექტურია ვიდრე ვანკომიცინი მდგრადი კლინიკური პასუხის თვალსაზრისით. აღნიშნული რეკომენდაცია ემყარება საშუალო სარწმუნოობის მტკიცებულებას. ფიდაქსომიცინი შეიძლება არ იყოს ფართოდ ხელმისაწვდომი და უფრო ძვირადღირებულია; ამიტომ, ვანკომიცინი რჩება მისაღებ ალტერნატივად.[2]​​[72] გასტროენტეროლოგიის ამერიკული კოლეჯი გირჩევთ ვანკომიცინს ან ფიდაქსომიცინს მძიმე დაავადების საწყისი ეპიზოდის სამკურნალოდ.[57]

საეთაშორისო გაიდლაინებით შეიძლება რეკომენდებული იყოს სხვადასხვა მკურნალობა, ამიტომ უნდა მივმართოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს. ბრიტანეთის ჯანდაცვის და სამედიცინო დახმარების დახელოვნების ეროვნული ინსტიტუტი რეკომენდაციას უწევს ვანკომიცინს საწყისი ეპიზოდისთვის, დაავადების სიმძიმის მიუხედავად. ფიდაქსომიცინი ითვლება მეორე რიგის აგენტად.[75] ევროპაში კლინიკური მიკრობიოლოგიისა და ინფექციური დაავადებების ევროპული საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს ფიდაქსომიცინს ან ვანკომიცინს მძიმე ინფექციების დროს.[76]

მიუხედავად იმისა, რომ წამლის თერაპიული მონიტორინგი ჩვეულებრივ არ არის რეკომენდებული პერორალური ვანკომიცინის გამოყენებისას, ის შეიძლება განიხილებოდეს ინდივიდუალურად, განსაკუთრებით მაღალი რისკის სიტუაციებში, როდესაც მოსალოდნელია მაღალი კონცენტრაცია სისხლში (მაგ., თირკმლის უკმარისობა, მძიმე დაავადება, ნაწლავის ანთებითი დაავადება).[84]

რეკომენდირებული მედიკამენტების რეჟიმები, რომლებიც აღწერილია აქ, ეფუძნება IDSA/SHEA-ის მითითებებს.[2][72]

პირველადი პარამეტრები

ფიდაქსომიცინი: 200 მგ პერორალურად, დღეში ორჯერ, 10 დღის განმავლობაში

მეორეული ვარიანტები

ვანკომიცინი: 125 მგ პერორალურად დღეში ოთხჯერ 10 დღის განმავლობაში

მეტი
Back
პლიუს – 

გამომწვევი მედიკამენტის მიღების შეწყვეტა

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

დიაგნოზის პირველივე ვარაუდზე ყველა ანტიბიოტიკის მიღება რაც შეიძლება მალე უნდა შეწყდეს.[2]

თუ ანტიბიოტიკების შეწყვეტა შეუძლებელია, მათ მაგივრად უნდა გამოიყენენონ სხვა აგენტი, რომელიც ნაკლებად სავარაუდოდ გამოიწვევს C difficile ინფექციას. კერძოდ, არ უნდა დაინიშნოს ამპიცილინი, ცეფალოსპორინები, კლინდამიცინი, კარბაპენემები და ფტორქინოლონები.

Back
პლიუს – 

დამხმარე მკურნალობა

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

თავდაპირველად პაციენტი უნდა შეფასდეს სითხის სტატუსზე, განსაკუთრებით თუ იგი სტაციონარში იმყოფება. თუ საჭიროა, უნდა გაკეთდეს ჰიდრატაცია და ელექტროლიტების ჩანაცვლება.

დიარეის საწინააღმდეგო საშუალებების, მათ შორის ოპიოიდების და ლოპერამიდის, გამოყენებისგან თავი უნდა შევიკავოთ, თუმცა ამ რეკომენდაციის დამადასტურებელი მონაცემები არ არსებობს.

Back
პლიუს – 

ინფექციის კონტროლის ღონისძიებები

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

პაციენტები უნდა მოთავსდნენ იზოლირებულ პალატაში ცალკე ტუალეტით. პრიორიტეტი უნდა მიენიჭოს პაციენტებს განავლის შეუკავებლობით. საეჭვო ინფექციის შემთხვევაში პაციენტის კონტაქტები უნდა შეიზღუდოს ტესტის პასუხების მიღებამდე. კონტაქტის შეზღუდვა უნდა გაგრძელდეს დიარეის მოხსნიდან სულ მცირე 48 საათის განმავლობაში, ან საავადმყოფოდან გაწერამდე, თუ C difficile-ს ინფექციის მაჩვენებლები მაღალი რჩება.[2][63]

პაციენტის პალატაში შესვლისას მედიცინის მუშაკებს უნდა ეცვათ ხალათი და ხელთათმანები. ხელის ჰიგიენის პროცედურები უნდა ჩატარდეს პაციენტთან კონტაქტამდე და კონტაქტის შემდეგ, ასევე ხელთათმანების მოხსნის შემდეგ. ამ დროს უნდა გამოვიყენოთ წყალი და საპონი, ან ალკოჰოლის შემცველ პროდუქტი. პაციენტებს ასევე უნდა ავუხსნათ, რომ დაიბანონ ხელები და მიიღონ შხაპი, რითაც შეამცირებენ კანზე სპორების რაოდენობას. თუ ეს შესაძლებელია, სასურველია პაციენტის ერთჯერადი ხელსაწყოების გამოყენება (რექტული თერმომეტრები რეკომენდებული არ არის).[2]

ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციამ შეიმუშავა ხელების სწორად დაბანის გაიდლაინები.[62] WHO: guidelines on hand hygiene Opens in new window

Back
მე-2 რიგის – 

ფეკალური მიკროფლორის ტრანსპლანტაცია

ACG რეკომენდაციას უწევს ფეკალური მიკრობიოტას ტრანსპლანტაციას (FMT) მძიმე და ფულმინანტური დაავადების მქონე პაციენტებში, რომლებიც რეფრაქტერული არიან ანტიბიოტიკოთერაპიის მიმართ, განსაკუთრებით, როდესაც პაციენტები ჩაითვლებიან ცუდ ქირურგიულ კანდიდატებად.[57] თუმცა, IDSA/SHEA ამჟამად არ გირჩევთ ფეკალური მიკრობიოტას ტრანსპლანტაციას ამ პაციენტებში.[2]​საეთაშორისო გაიდლაინებით შეიძლება რეკომენდებული იყოს სხვადასხვა მკურნალობა, ამიტომ უნდა მივმართოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს.

დამატებითი ინფორმაციისთვის იხილეთ რეციდივების შესახებ სექცია ქვემოთ.

საწყისი ეპიზოდი: ელვისებრი

Back
1-ლი რიგის – 

ვანკომიცინი მეტრონიდაზოლთან ერთად, ან ტიგეციკლინი, ან ინტრავენური იმუნოგლობულინი (IVIG)

დამხმარე კლინიკური მონაცემები: ჰიპოტენზია, შოკი, ილეუსი ან მეგაკოლონი. ასევე ცნობილია, როგორც მძიმე, გართულებული ინფექცია

ანტიბიოტიკოთერაპია უნდა დაიწყოს ემპირიულად, თუ შესაძლებელია, რომ ლაბორატორიული დადასტურება შეყოვნდეს (>48 საათით).

პერორალური ვანკომიცინი (უფრო მაღალი დოზით, ვიდრე არაფულმინანტური ინფექციის დროს) წარმოადგენს პირველი რიგის რეკომენდებულ მკურნალობას. თუ სახეზეა ილეუსი, შესაძლებელია ვანკომიცინის რექტული გზით მიღება. ინტრავენური მეტრონიდაზოლი ინიშნება პერორალურ ან რექტულ ვანკომიცინთან ერთად, განსაკუთრებით თუ სახეზეა ილეუსი, რადგან მან შეიძლება ხელი შეუშალოს პერორალური ვანკომიცინის მსხვილ ნაწლავამდე მიღწევას.[2]

პაციენტებში, რომლებშიც პირველი რიგის თერაპია უშედეგო იყო, გამოიყენებოდა ტიგეციკლინი ან IVIG, თუმცა ამმის კონტროლირებული კვლევები არ ჩატარებულა.[2]​IVIG ეფექტური აღმოჩნდა დაავადების ელვისებრი მიმდინარეობის მქონე პაციენტების მცირე რაოდენობისთვის, რაც სავარაუდოდ აიხსნება A და B ტოქსინების მაინეიტრალიზებელი ანტისხეულების გამოყოფით.[21][22] IVIG-ის გამოყენება შესაძლებელია დაავადების ელვისებრი მიმდინარეობის დროს, ქირურგიული ჩარევის მაღალი რისკის მქონე პაციენტებში; თუმცა, ამ რეკომენდაციის დამადასტურებელი რაიმე კონკრეტული მონაცემი ან გაიდალინი არ არსებობს.

საეთაშორისო გაიდლაინებით შეიძლება რეკომენდებული იყოს სხვადასხვა მკურნალობა, ამიტომ უნდა მივმართოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს. დიდ ბრიტანეთში ჯანმრთელობისა და ზრუნვის ბრწყინვალების ეროვნული ინსტიტუტი რეკომენდაციას უწევს სპეციალისტების სასწრაფო რჩევას, რომელიც შეიძლება მოიცავდეს ოპერაციას, თუ სიცოცხლისთვის საშიში ინფექცია მოხდება. თავდაპირველად, კლინიცისტებმა შეიძლება შემოგვთავაზონ შემდეგი ანტიბიოტიკები: პერორალური ვანკომიცინი (უფრო მაღალი დოზით, ვიდრე არაფუმინანტური ინფექციების დროს) და ინტრავენური მეტრონიდაზოლი.[75] ევროპაში, კლინიკური მიკრობიოლოგიისა და ინფექციური დაავადებების ევროპული საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს ფიდაქსომიცინს ან ვანკომიცინს მძიმე, გართულებული ან რეფრაქტერული ინფექციების დროს (მეტრონიდაზოლით ან ტიგეციკლინის ინტრავენური შეყვანით ან მის გარეშე).[76]

მიუხედავად იმისა, რომ წამლის თერაპიული მონიტორინგი ჩვეულებრივ არ არის რეკომენდებული პერორალური ვანკომიცინის გამოყენებისას, ის შეიძლება განიხილებოდეს ინდივიდუალურად, განსაკუთრებით მაღალი რისკის სიტუაციებში, როდესაც მოსალოდნელია მაღალი კონცენტრაცია სისხლში (მაგ., თირკმლის უკმარისობა, კომბინირებული ორალური და ენტერალური თერაპია, მძიმე დაავადება, ნაწლავის ანთებითი დაავადება).[84]

რეკომენდირებული მედიკამენტების რეჟიმები, რომლებიც აღწერილია აქ, ეფუძნება IDSA/SHEA-ის მითითებებს.[2][72]

პირველადი პარამეტრები

ვანკომიცინი: 500 მგ პერორალურად (ან ნაზოგასტრალური ზონდის საშუალებით) დღეში ოთხჯერ; ან 500 მგ 100 მლ ფიზიოლოგიურ ხსნარში რექტალურად (შემაკავებელი ოყნით) ყოველ 6 საათში ერთხელ

მეტი

და

მეტრონიდაზოლი: 500 მგ ინტრავენურად, ყოველ 8 საათში

მეორეული ვარიანტები

ტიგეციკლინი: თავდაპირველად100 მგ ინტრავენურად, როგორც დატვირთვის დოზა, შემდგომ 50 მგ ყოველ 12 საათში

ან

ადამიანის ნორმალური იმუნოგლობულინი: 150-400 მგ/კგ/ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზით

Back
პლიუს – 

გამომწვევი მედიკამენტის მიღების შეწყვეტა

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

დიაგნოზის პირველივე ვარაუდზე ყველა ანტიბიოტიკის მიღება რაც შეიძლება მალე უნდა შეწყდეს.[2]

თუ ანტიბიოტიკების შეწყვეტა შეუძლებელია, მათ მაგივრად უნდა გამოიყენენონ სხვა აგენტი, რომელიც ნაკლებად სავარაუდოდ გამოიწვევს C difficile ინფექციას. კერძოდ, არ უნდა დაინიშნოს ამპიცილინი, ცეფალოსპორინები, კლინდამიცინი, კარბაპენემები და ფტორქინოლონები.

Back
პლიუს – 

დამხმარე მკურნალობა

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

თავდაპირველად პაციენტი უნდა შეფასდეს სითხის სტატუსზე, განსაკუთრებით თუ იგი სტაციონარში იმყოფება. თუ საჭიროა, უნდა გაკეთდეს ჰიდრატაცია და ელექტროლიტების ჩანაცვლება.

დიარეის საწინააღმდეგო საშუალებების, მათ შორის ოპიოიდების და ლოპერამიდის, გამოყენებისგან თავი უნდა შევიკავოთ, თუმცა ამ რეკომენდაციის დამადასტურებელი მონაცემები არ არსებობს.

Back
პლიუს – 

ინფექციის კონტროლის ღონისძიებები

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

პაციენტები უნდა მოთავსდნენ იზოლირებულ პალატაში ცალკე ტუალეტით. პრიორიტეტი უნდა მიენიჭოს პაციენტებს განავლის შეუკავებლობით. საეჭვო ინფექციის შემთხვევაში პაციენტის კონტაქტები უნდა შეიზღუდოს ტესტის პასუხების მიღებამდე. კონტაქტის შეზღუდვა უნდა გაგრძელდეს დიარეის მოხსნიდან სულ მცირე 48 საათის განმავლობაში, ან საავადმყოფოდან გაწერამდე, თუ C difficile-ს ინფექციის მაჩვენებლები მაღალი რჩება.[2][63]

პაციენტის პალატაში შესვლისას მედიცინის მუშაკებს უნდა ეცვათ ხალათი და ხელთათმანები. ხელის ჰიგიენის პროცედურები უნდა ჩატარდეს პაციენტთან კონტაქტამდე და კონტაქტის შემდეგ, ასევე ხელთათმანების მოხსნის შემდეგ. ამ დროს უნდა გამოვიყენოთ წყალი და საპონი, ან ალკოჰოლის შემცველ პროდუქტი. პაციენტებს ასევე უნდა ავუხსნათ, რომ დაიბანონ ხელები და მიიღონ შხაპი, რითაც შეამცირებენ კანზე სპორების რაოდენობას. თუ ეს შესაძლებელია, სასურველია პაციენტის ერთჯერადი ხელსაწყოების გამოყენება (რექტული თერმომეტრები რეკომენდებული არ არის).[2]

ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციამ შეიმუშავა ხელების სწორად დაბანის გაიდლაინები.[62] WHO: guidelines on hand hygiene Opens in new window

Back
განიხილე – 

ქირურგიული ჩარევა

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ადრეული დიაგნოსტიკა და მკურნალობა კარგი გამოსავლის უმნიშვნელოვანესი ფაქტორებია, ხოლო ადრეული ქირურგიული ჩარევა საჭიროა იმ შემთხვევაში, როცა კონსერვატიული თერაპია უშედეგოა ან როცა ლეიკოციტების რაოდენობა ან ლაქტატის დონე მატულობს.

უპირატეს ქირურგიული პროცედურას წარმოადგენს სუბტოტალური კოლექტომია სწორი ნაწლავის შენარჩუნებით. ალტერნატიულ მიდგომას წარმოადგენს მარყოჟოვანი ილეოსტომია (მსხვილი ნაწლავის ლავაჟით და ვანკომიცინის ანტეროგრადული შესხურებებით).[2]​​[89] ორივე პროცედურას აქვს გადარჩენის მსგავსი მაჩვენებლები; თუმცა, მარყუჟის ილეოსტომია დაკავშირებულია ქირურგიული უბნის ინფექციების დაბალ რისკთან და მსხვილი ნაწლავის შენარჩუნების უფრო მაღალ მაჩვენებელთან. მტკიცებულება შეზღუდულია.[90][91]​​ ​

Back
მე-2 რიგის – 

ფეკალური მიკროფლორის ტრანსპლანტაცია

ACG რეკომენდაციას უწევს ფეკალური მიკრობიოტას ტრანსპლანტაციას (FMT) მძიმე და ფულმინანტური დაავადების მქონე პაციენტებში, რომლებიც რეფრაქტერული არიან ანტიბიოტიკოთერაპიის მიმართ, განსაკუთრებით, როდესაც პაციენტები ჩაითვლებიან ცუდ ქირურგიულ კანდიდატებად.[57] თუმცა, IDSA/SHEA ამჟამად არ გირჩევთ ფეკალური მიკრობიოტას ტრანსპლანტაციას ამ პაციენტებში.[2]​რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევების მეტა-ანალიზმა აჩვენა, რომ არ იყო სტატისტიკურად მნიშვნელოვანი განსხვავება მედიკამენტურ თერაპიასა და FMT-ს შორის პირველადი ინფექციის მქონე პაციენტებში.[92] საეთაშორისო გაიდლაინებით შეიძლება რეკომენდებული იყოს სხვადასხვა მკურნალობა, ამიტომ უნდა მივმართოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს.

დამატებითი ინფორმაციისთვის იხილეთ რეციდივების შესახებ სექცია ქვემოთ.

მიმდინარე

პირველი რეციდივი

Back
1-ლი რიგის – 

ანტიბიოტიკოთერაპიის განმეორებითი კურსი

IDSA/SHEA რეკომენდაციას იძლევა, რომ პირველი ეპიზოდის მკურნალობა უნდა განიხილებოდეს ფიდაქსომიცინის 10-20 დღიანი სქემით. პერორალური ვანკომიცინის ხანგრძლივი შემცირებული და პულსირებული დოზის რეჟიმი, ან ორალური ვანკომიცინის სტანდარტული 10 დღიანი კურსი (თუ მეტრონიდაზოლი გამოიყენებოდა საწყის ეპიზოდში) ალტერნატიული ვარიანტებია.[2]​​[72] ACG რეკომენდაციას უწევს პერორალური ვანკომიცინის (ფიდაქსომიცინის, ვანკომიცინის ან მეტრონიდაზოლის საწყისი კურსის შემდეგ) ან ფიდაქსომიცინის (ვანკომიცინის ან მეტრონიდაზოლის საწყისი კურსის შემდეგ) შემცირებული და პულსირებული დოზის რეჟიმს პირველი რეციდივისთვის.[57]

ვანკომიცინის შემცირების და პულსის დოზირების რეჟიმები უფრო ეფექტური იყო, ვიდრე შემცირებული და პულსის დოზირების რეჟიმები (გახსნის სიხშირე იყო 83% 68% და 54% შესაბამისად) მორეციდივე ინფექციისთვის. თუმცა, მტკიცებულებები არასაკმარისია.[95]

საეთაშორისო გაიდლაინებით შეიძლება რეკომენდებული იყოს სხვადასხვა მკურნალობა, ამიტომ უნდა მივმართოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს. ბრიტანეთის ჯანდაცვის და სამედიცინო დახმარების დახელოვნების ეროვნული ინსტიტუტი რეკომენდაციას უწევს ფიდაქსომიცინს, როგორც რჩეულ მკურნალობას ინფექციის შემდგომი ეპიზოდისთვის სიმპტომების გაქრობიდან 12 კვირის განმავლობაში, ან ვანკომიცინს ან ფიდაქსომიცინს, თუ შემდგომი ეპიზოდი 12 კვირაზე მეტია სიმპტომების გაქრობიდან.[75] ევროპაში, კლინიკური მიკრობიოლოგიისა და ინფექციური დაავადებების ევროპული საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს ფიდაქსომიცინს პირველი რეციდივისთვის. ალტერნატივა არის ვანკომიცინის დოზის თანდათანობითი შემცირება და პულსთერაპია.[76]

მიუხედავად იმისა, რომ წამლის თერაპიული მონიტორინგი ჩვეულებრივ არ არის რეკომენდებული პერორალური ვანკომიცინის გამოყენებისას, ის შეიძლება განიხილებოდეს ინდივიდუალურად, განსაკუთრებით მაღალი რისკის სიტუაციებში, როდესაც მოსალოდნელია მაღალი კონცენტრაცია სისხლში (მაგ., თირკმლის უკმარისობა, მძიმე დაავადება, ნაწლავის ანთებითი დაავადება).[84]

რეკომენდირებული მედიკამენტების რეჟიმები, რომლებიც აღწერილია აქ, ეფუძნება IDSA/SHEA-ის მითითებებს.[2][72]

პირველადი პარამეტრები

ფიდაქსომიცინი: 200 მგ პერორალურად ორჯერ დღეში 10 დღის განმავლობაში; ან 200 მგ პერორალურად ორჯერ დღეში 5 დღის განმავლობაში, შემდეგ 200 მგ დღეგამოშვებით 20 დღის განმავლობაში

მეორეული ვარიანტები

ვანკომიცინი: სტანდარტული სქემა: 125 მგ პერორალურად დღეში ოთხჯერ, 10 დღის განმავლობაში; შემცირებადი ან პულსური სქემა: 125 მგ პერორალურად დღეში ოთხჯერ, 10-14 დღის განმავლობაში, შემდეგ 125 მგ დღეში ორჯერ 7 დღის განმავლობაში, შემდეგ 125 მგ დღეში ერთხელ 7 დღის განმავლობაში, შემდეგ 125 მგ ყოველ 2-3 დღეში ერთხელ, 2-8 კვირის განმავლობაში

მეტი
Back
განიხილე – 

ბეზლოტოქსუმაბი

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ადამიანის მონოკლონური ანტისხეული, რომელიც უკავშირდება C difficile-ს ტოქსინს B. იგი დამტკიცებულია გამოსაყენებლად აშშ-სა და ევროპაში, C difficile-ს ინფექციის რეციდივის შესამცირებლად მოზრდილებში, რომლებიც იღებენ ანტიბაქტერიულ მკურნალობას C difficile ინფექციის წინააღმდეგ და რომელთაც აქვთ რეციდივის მაღალი რისკი. პრეპარატი არ არის ნაჩვენები C. difficile ინფექციის სამკურნალოდ და არ არის ანტიბაქტერიული პრეპარატი, ამიტომ უნდა იქნას გამოყენებული ანტიბიოტიკოთერაპიასთან ერთად. ბეზლოტოქსუმაბი უნდა იქნას გამოყენებული სპეციალისტის მეთვალყურეობის ქვეშ.

ამერიკის ინფექციური დაავადებების საზოგადოების/ამერიკის ჯანდაცვის ეპიდემიოლოგიის საზოგადოების გაიდლაინები გვთავაზობენ ბეზლოტოქსუმაბის გამოყენებას სტანდარტული მოვლის ანტიბიოტიკებთან ერთად რეციდივის პრევენციისთვის პაციენტებში, რომლებსაც ჰქონდათ განმეორებითი ეპიზოდი ბოლო 6 თვის განმავლობაში, განსაკუთრებით მათ, ვისაც აქვს რეციდივის მაღალი რისკი (მაგ. ასაკი ≥65 წელზე მეტი, იმუნოდეფიციტი, მძიმე დაავადება წარდგენისას), იმ პირობით, ინტრავენური გამოყენებისთვის ლოჯისტიკა არ არის პრობლემა. ეს რეკომენდაცია ეფუძნება ძალიან დაბალი სიზუსტის მტკიცებულებას.[72] ACG ასევე რეკომენდაციას უწევს ბეზლოტოქსუმაბის გამოყენებას რეციდივის პროფილაქტიკისთვის პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ რეციდივის მაღალი რისკი.[57]

საეთაშორისო გაიდლაინებით შეიძლება რეკომენდებული იყოს სხვადასხვა მკურნალობა, ამიტომ უნდა მივმართოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს. ჯანდაცვის და სამედიცინო დახმარების დახელოვნების ეროვნული ინსტიტუტი გვირჩევს არ შევთავაზოთ პაციენტს ბეზლოტოქსუმაბი მორეციდივე ინფექციის თავიდან ასაცილებლად, რადგან ის არაეფექტურია.[75] ევროპაში, კლინიკური მიკრობიოლოგიისა და ინფექციური დაავადებების ევროპული საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს ბეზლოტოქსუმაბს (სტანდარტული ანტიბიოტიკების გარდა) საწყისი ეპიზოდის სამკურნალოდ რეციდივის მაღალი რისკის მქონე პირებში, როგორც პირველი რიგის აგენტი პირველი რეციდივისთვის და მეორე რიგისთვის. აგენტი შემდგომი რეციდივისთვის.[76]

ორ მე-3 ფაზის კვლევაში ბეზლოტიქსუმაბის ერთჯერადი დოზის მიცემა (კომბინაციაში სტანდარტულ ანტიბიოტიკოთერაპიასთან) C difficile-ს პირველადი ან განმეორებითი ინფექციის სამკურნალოდ დაკავშირებული იყო რეციდივების 38%-ით ნაკლებ მაჩვენებლთან მხოლოდ ანტიბიოტიკოთერაპიასთან შედარებით. სტაბილური განკურნება (12 კვირა რეციდივის გარეშე) აღინიშნებოდა პაციენტების 64%-ში, განსხვავებით 54%-ისა პლაცებოს ჯგუფში. ყველაზე ხშირი არასასურველი ეფექტები იყო გულისრევა და დიარეა; პრეპარატის არასასურველი ეფექტების პროფილი პლაცებოს მსგავსი იყო.[96] ბეზლოტოქსუმაბი არ იყო უფრო ეფექტური მორეციდივე ინფექციის სამკურნალოდ, ვიდრე ფეკალური მიკრობიოტის ტრანსპლანტაცია.[97] მონაცემები ბეზლოტოქსუმაბის გამოყენების შესახებ, როდესაც ფიდაქსომიცინი გამოიყენება როგორც სტანდარტული ანტიბიოტიკი, შეზღუდულია.[72]

პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ გულის შეგუბებითი უკმარისობა ანამნეზში, ბეზლოტოქსუმაბის გამოყენება მიზანშეწონილია, როდესაც სარგებელი აღემატება რისკს. კლინიკურ კვლევებში, გულის უკმარისობა უფრო ხშირად დაფიქსირდა ბეზლოტოქსუმაბით პლაცებოსთან შედარებით, ძირითადად პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ გულის შეგუბებითი უკმარისობა.[72]

პირველადი პარამეტრები

ბეზლოტოქსუმაბი: 10 მგ/კგ/ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზით

შემდგომი რეციდივი

Back
1-ლი რიგის – 

ანტიბიოტიკოთერაპიის განმეორებითი კურსი

ამერიკის ინფექციური დაავადებების საზოგადოება/ამერიკის ჯანდაცვის ეპიდემიოლოგიის საზოგადოების რეკომენდაციით, შემდგომი რეციდივების მკურნალობა შესაძლებელია ანტიბიოტიკების შემდეგი სქემების მიხედვით: პერორალური ვანკომიცინის გახანგრძლივებული შემცირებადი და პულსური სქემა; პერორალური ვანკომიცინის სტანდარტული 10-დღიანი კურსი, რომლის შემდეგ 20 დღის განმავლობაში ინიშნება რიფამპიცინი.[2]​​[72] ამერიკის გასტროენტეროლოგიის კოლეჯის რეკომენდაციით, პერორალური ვანკომიცინი შეიძლება განიხილებოდეს შემდგომი რეციდივებისთვის.[57]

ვანკომიცინის შემცირების და პულსის დოზირების რეჟიმები უფრო ეფექტური იყო, ვიდრე შემცირებული და პულსის დოზირების რეჟიმები (გახსნის სიხშირე იყო 83% 68% და 54% შესაბამისად) მორეციდივე ინფექციისთვის. თუმცა, მტკიცებულებები არასაკმარისია.[95]

საეთაშორისო გაიდლაინებით შეიძლება რეკომენდებული იყოს სხვადასხვა მკურნალობა, ამიტომ უნდა მივმართოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს. ბრიტანეთის ჯანდაცვის და სამედიცინო დახმარების დახელოვნების ეროვნული ინსტიტუტი რეკომენდაციას უწევს ფიდაქსომიცინს, როგორც რჩეულ მკურნალობას ინფექციის შემდგომი ეპიზოდისთვის სიმპტომების გაქრობიდან 12 კვირის განმავლობაში, ან ვანკომიცინს ან ფიდაქსომიცინს, თუ შემდგომი ეპიზოდი 12 კვირაზე მეტია სიმპტომების გაქრობიდან.[75] ევროპაში, კლინიკური მიკრობიოლოგიისა და ინფექციური დაავადებების ევროპული საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს ვანკომიცინის დოზის შემცირებას და პულსის თერაპიას შემდგომი რეციდივისთვის.[76]

მიუხედავად იმისა, რომ წამლის თერაპიული მონიტორინგი ჩვეულებრივ არ არის რეკომენდებული პერორალური ვანკომიცინის გამოყენებისას, ის შეიძლება განიხილებოდეს ინდივიდუალურად, განსაკუთრებით მაღალი რისკის სიტუაციებში, როდესაც მოსალოდნელია მაღალი კონცენტრაცია სისხლში (მაგ., თირკმლის უკმარისობა, მძიმე დაავადება, ნაწლავის ანთებითი დაავადება).[84]

რეკომენდირებული მედიკამენტების რეჟიმები, რომლებიც აღწერილია აქ, ეფუძნება IDSA/SHEA-ის მითითებებს.[2][72]

პირველადი პარამეტრები

ფიდაქსომიცინი: 200 მგ პერორალურად ორჯერ დღეში 10 დღის განმავლობაში; ან 200 მგ პერორალურად ორჯერ დღეში 5 დღის განმავლობაში, შემდეგ 200 მგ დღეგამოშვებით 20 დღის განმავლობაში

მეორეული ვარიანტები

ვანკომიცინი: შემცირებადი და პულსური სქემა: 25 მგ პერორალურად დღეში ოთხჯერ, 10-14 დღის განმავლობაში; შემდეგ 125 მგ დღეში ორჯერ 7 დღის განმავლობაში, შემდეგ 125 მგ დღეში ერთხელ 7 დღის განმავლობაში, შემდეგ 125 მგ ყოველ 2-3 დღეში ერთხელ, 2-8 კვირის განმავლობაში

მეტი

ან

ვანკომიცინი: სტანდარტული სქემა: 125 მგ პერორალურად დღეში ოთხჯერ 10 დღის განმავლობაში

მეტი

და

რიფაქსიმინი: 400 მგ პერორალურად დღეში სამჯერ, 20 დღის განმავლობაში; ვანკომიცინის 10-დღიანი კურსის დასრულების შემდეგ

Back
განიხილე – 

ბეზლოტოქსუმაბი

დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან

ადამიანის მონოკლონური ანტისხეული, რომელიც უკავშირდება C difficile-ს ტოქსინს B. იგი დამტკიცებულია გამოსაყენებლად აშშ-სა და ევროპაში, C difficile-ს ინფექციის რეციდივის შესამცირებლად მოზრდილებში, რომლებიც იღებენ ანტიბაქტერიულ მკურნალობას C difficile ინფექციის წინააღმდეგ და რომელთაც აქვთ რეციდივის მაღალი რისკი. პრეპარატი არ არის ნაჩვენები C. difficile ინფექციის სამკურნალოდ და არ არის ანტიბაქტერიული პრეპარატი, ამიტომ უნდა იქნას გამოყენებული ანტიბიოტიკოთერაპიასთან ერთად. ბეზლოტოქსუმაბი უნდა იქნას გამოყენებული სპეციალისტის მეთვალყურეობის ქვეშ.

ამერიკის ინფექციური დაავადებების საზოგადოების/ამერიკის ჯანდაცვის ეპიდემიოლოგიის საზოგადოების გაიდლაინები გვთავაზობენ ბეზლოტოქსუმაბის გამოყენებას სტანდარტული მოვლის ანტიბიოტიკებთან ერთად რეციდივის პრევენციისთვის პაციენტებში, რომლებსაც ჰქონდათ განმეორებითი ეპიზოდი ბოლო 6 თვის განმავლობაში, განსაკუთრებით მათ, ვისაც აქვს რეციდივის მაღალი რისკი (მაგ. ასაკი ≥65 წელზე მეტი, იმუნოდეფიციტი, მძიმე დაავადება წარდგენისას), იმ პირობით, ინტრავენური გამოყენებისთვის ლოჯისტიკა არ არის პრობლემა. ეს რეკომენდაცია ეფუძნება ძალიან დაბალი სიზუსტის მტკიცებულებას.[72] ACG ასევე რეკომენდაციას უწევს ბეზლოტოქსუმაბის გამოყენებას რეციდივის პროფილაქტიკისთვის პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ რეციდივის მაღალი რისკი.[57]

საეთაშორისო გაიდლაინებით შეიძლება რეკომენდებული იყოს სხვადასხვა მკურნალობა, ამიტომ უნდა მივმართოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს. ჯანდაცვის და სამედიცინო დახმარების დახელოვნების ეროვნული ინსტიტუტი გვირჩევს არ შევთავაზოთ პაციენტს ბეზლოტოქსუმაბი მორეციდივე ინფექციის თავიდან ასაცილებლად, რადგან ის არაეფექტურია.[75] ევროპაში, კლინიკური მიკრობიოლოგიისა და ინფექციური დაავადებების ევროპული საზოგადოება რეკომენდაციას უწევს ბეზლოტოქსუმაბს (სტანდარტული ანტიბიოტიკების გარდა) საწყისი ეპიზოდის სამკურნალოდ რეციდივის მაღალი რისკის მქონე პირებში, როგორც პირველი რიგის აგენტი პირველი რეციდივისთვის და მეორე რიგისთვის. აგენტი შემდგომი რეციდივისთვის.[76]

ორ მე-3 ფაზის კვლევაში ბეზლოტიქსუმაბის ერთჯერადი დოზის მიცემა (კომბინაციაში სტანდარტულ ანტიბიოტიკოთერაპიასთან) C difficile-ს პირველადი ან განმეორებითი ინფექციის სამკურნალოდ დაკავშირებული იყო რეციდივების 38%-ით ნაკლებ მაჩვენებლთან მხოლოდ ანტიბიოტიკოთერაპიასთან შედარებით. სტაბილური განკურნება (12 კვირა რეციდივის გარეშე) აღინიშნებოდა პაციენტების 64%-ში, განსხვავებით 54%-ისა პლაცებოს ჯგუფში. ყველაზე ხშირი არასასურველი ეფექტები იყო გულისრევა და დიარეა; პრეპარატის არასასურველი ეფექტების პროფილი პლაცებოს მსგავსი იყო.[96] ბეზლოტოქსუმაბი არ იყო უფრო ეფექტური მორეციდივე ინფექციის სამკურნალოდ, ვიდრე ფეკალური მიკრობიოტის ტრანსპლანტაცია.[97] მონაცემები ბეზლოტოქსუმაბის გამოყენების შესახებ, როდესაც ფიდაქსომიცინი გამოიყენება როგორც სტანდარტული ანტიბიოტიკი, შეზღუდულია.[72]

​ პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ გულის შეგუბებითი უკმარისობა ანამნეზში, ბეზლოტოქსუმაბის გამოყენება მიზანშეწონილია, როდესაც სარგებელი აღემატება რისკს. კლინიკურ კვლევებში, გულის უკმარისობა უფრო ხშირად დაფიქსირდა ბეზლოტოქსუმაბით პლაცებოსთან შედარებით, ძირითადად პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ გულის შეგუბებითი უკმარისობა.[72]

პირველადი პარამეტრები

ბეზლოტოქსუმაბი: 10 მგ/კგ/ ინტრავენურად, ერთჯერადი დოზით

Back
1-ლი რიგის – 

ფეკალური მიკროფლორის ტრანსპლანტაცია

IDSA/SHEA რეკომენდაციის თანახმად, ფეკალური მიკრობიოტას ტრანსპლანტაცია (FMT) შესაძლებელია პაციენტებში, რომლეთაც ჰქონდათ სულ მცირე ორი რეციდივი და ანტიბიოტიკოთერაპია უშედეგო აღმოჩნდა.[2]​ თუმცა, ACG რეკომენდაციას უწევს ტრანსპლანტაციის გათვალისწინებას, როგორც პირველი რიგის ვარიანტს პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ დაავადების მეორე ან შემდგომი რეციდივი შემდგომი რეციდივების თავიდან ასაცილებლად.[57] ამის მიუხედავად, ACG რეკომენდაციას იძლევა, რომ ფეკალური მიკრობიოტას ტრანსპლანტაცია უნდა იქნას გათვალისწინებული მორეციდივე ინფექციის შემთხვევაში ნაწლავის ანთებითი დაავადების მქონე პაციენტებში.[57]

საეთაშორისო გაიდლაინებით შეიძლება რეკომენდებული იყოს სხვადასხვა მკურნალობა, ამიტომ უნდა მივმართოთ ადგილობრივ გაიდლაინებს. ბრიტანეთის ჯანდაცვის და სამედიცინო დახმარების დახელოვნების ეროვნული ინსტიტუტი რეკომენდაციას უწევს ფეკალური მიკრობიოტას ტრანსპლანტაციას ზრდასრულებში, რომელთაც ორი ან მეტი ეპიზოდი ჰქონდათ.[98] ევროპაში, კლინიკური მიკრობიოლოგიისა და ინფექციური დაავადებების ევროპული საზოგადოება ასევე რეკომენდაციას უწევს FMT-ის განხილვას, როგორც პირველი რიგის თერაპიას მორეციდივე ეპიზოდის დროს მათ, ვისაც ადრე ჰქონდა ორი ან მეტი ეპიზოდი.[76]

პროცედურა მდგომარეობს ჯანმრთელი დონორისგან აღებული დამუშავებული განავლის იმპლანტაციას ინფიცირებული პაციენტის ნაწლავში, ნაწლავური დისბიოზის კორექტირების მიზნით. აშშ-ს სურსათისა და წამლების ადმინისტრაციამ (FDA) დაამტკიცა ორი დაპატენტებული ფეკალური მიკრობიოტა პროდუქტი C. difficile-ის განმეორებითი ინფექციის პრევენციისთვის ≥18 წელზე უფროსი ასაკის პაციენტებში. Rebyota® ინიშნება რექტალურად, როგორც ერთჯერადი დოზა, ხოლო Vowst® მიიღება პერორალურად 3 დღის განმავლობაში. სხვა ბრენდირებული პროდუქტები შეიძლება ხელმისაწვდომი იყოს სხვა ქვეყნებში. დაგეგმილ FMT-მდე შესაძლებელია პერორალური ვანკომიცინის მოკლე ინდუქციური კურსის ჩატარება C difficile ინფექციის ტვირთის შესამცირებლად იმ პაციენტებში, რომლებიც არ იღებენ ანტიბიოტიკებს.

Cochrane-ის ერთმა მიმოხილვამ აღმოაჩინა, რომ FMT მნიშვნელოვნად გააუმჯობესებდა მორეციდივე ინფექციების გარჩევადობას იმუნოკომპეტენტურ მოზრდილებში, საშუალო სიზუსტის მტკიცებულებებზე დაყრდნობით, ალტერნატიულ მკურნალობასთან შედარებით (მაგ., ანტიბიოტიკები). მონაცემების ნაკლებობის გამო, შეუძლებელია დასკვნების გაკეთება იმუნოდეფიციტის მქონე პაციენტებში სარგებლობის ან ზიანის შესახებ. როგორც ჩანს, FMT იწვევს სერიოზული გვერდითი მოვლენების სიხშირის მცირე შემცირებას (ზომიერი სიზუსტის მტკიცებულება) და შეიძლება შეამციროს ყველა მიზეზით სიკვდილიანობა (დაბალი სიზუსტის მტკიცებულება). თუმცა, ასეთი შედეგების გაზრდილი რისკი არ არის გამორიცხული, რადგან მოვლენების რაოდენობა მცირე იყო.[99] [ Cochrane Clinical Answers logo ]

რანდომიზებულმა კონტროლირებულმა კვლევებმა წარმატების მაღალი მაჩვენებელი აჩვენა.[100][101][102] 4600-ზე მეტი პაციენტის ერთი მეტა-ანალიზის თანახმად, განკურნების საბოლოო მაჩვენებელი შეადგენს 95.6%-ს (საშუალოდ 1.2 მკურნალობა და შემდგომი დაკვირვება 7.7 თვე).[103] აშშ-ს რეესტრის პროსპექტიულმა რეალურმა ანალიზმა აჩვენა, რომ პაციენტების 90% განიხილებოდა განკურნებულად (ანუ, დიარეა მოგვარდა დამატებითი მკურნალობის საჭიროების გარეშე) 1-თვიანი დაკვირვების შემდეგ. 1 თვეში განკურნებულთაგან, პაციენტების 4%-ს განუვითარდა რეციდივი 6 თვის განმავლობაში.[105]​ თუმცა, მიკრობიოტას ტრანსპლანტაცია ასოცირებულია განკურნების უფრო დაბალ მაჩვენებელთან რანდომიზებულ კვლევებში, შედარებით ღია ეტიკეტირებულ და ობსერვაციულ კვლევებთან, და ეფექტურობა უფრო მაღალია მორეციდივე ინფექციისთვის, რეფრაქტორულ დაავადებასთან შედარებით.[106]

როგორც ჩანს, ფეკალური მიკრობიოტას ტრანსპლანტაცია არის ოპტიმალური მიდგომა მორეციდივე დაავადების სამკურნალოდ, ანტიბიოტიკებთან შედარებით, როგორიცაა ვანკომიცინი ან ფიდაქსომიცინი ან პლაცებო.[107][108][109] რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევების სისტემატური მიმოხილვით დადგინდა, რომ არსებობს ზომიერი ხარისხის მტკიცებულება, რომელიც მიუთითებს იმაზე, რომ FMT უფრო ეფექტურია ვიდრე ვანკომიცინი ან პლაცებო.[110] კიდევ ერთმა რანდომიზებულმა კონტროლირებადმა კვლევამ აჩვენა, რომ ტრანსპლანტაცია (კოლონოსკოპიით ან ნაზოიეიუნური მილით ვანკომიცინის მიღებიდან 4-დან 10 დღის შემდეგ) უპირატესი იყო ფიდაქსომიცინთან ან ვანკომიცინთან შეადრებით, კლინიკური და მიკრობიოლოგიური განკურნების ან მხოლოდ კლინიკური განკურნების თვალსაზრისით.[111]

ACG რეკომენდაციას უწევს ფეკალური მიკრობიოტას ტრანსპლანტაციას, სასურველია კოლონოსკოპიის ან პერორალური კაფსულების საშუალებით (ან ოყნით, თუ სხვა მეთოდები მიუწვდომელია) და გთავაზობთ პროცედურის განმეორებას პაციენტებისთვის, რომლებიც განიცდიან რეციდივს საწყისი ეპიზოდიდან რვა კვირის განმავლობაში.[57] FMT-ის ეფექტურობა კოლონოსკოპიის გამოყენებით აღემატება FMT-ის ეფექტურობას კლიზმისა და ნაზოგასტრიკული მილის გამოყენებით და შედარებულია FMT-ის ეფექტურობასთან ორალური კაფსულების გამოყენებით.[113] ​გაყინული ან ლიოფილიზებული FMT ისეთივე ეფექტურია, როგორც ახალი FMT დიარეის შესამსუბუქებლად, ხოლო ქვედა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში მიწოდება შეიძლება იყოს უფრო ეფექტური, ვიდრე ზედა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მიწოდება.[101][114][115][116]​პერორალური კაფსულები პერსპექტიულია მათი შეყვანის სიმარტივის გამო და საერთო ეფექტურობა 82%-ს აღემატება მიწოდების ამ მეთოდით.[104]

FMT-ს ზოგადად კარგად იტანენ, თუმცა მას ახასიათებს არასასურველი ეფექტებიც, როგორიცაა ცხელება, მუცლის მომატებული მგრძნობელობა ან დისკომფორტი, მეტეორიზმი, გულისრევა/ღებინება, დიარეა/შეკრულობა და ინფექციები.[117] FMT-თან დაკავშირებული გვერდითი ეფექტები დაფიქსირდა პაციენტების 19%-ში, რომლებსაც უტარდებოდათ FMT და ზოგადად მიჩნეული იყო მსუბუქიდან ზომიერამდე და თვითშეზღუდვით. თუმცა სერიოზული გვერდითი მოვლენები, მათ შორის ინფექციები და სიკვდილი, დაფიქსირდა პაციენტების 1.4%-ში. ყველა სერიოზული გვერდითი მოვლენა დაფიქსირდა ლორწოვანის ბარიერის დაზიანების მქონე პაციენტებში.[118] პაციენტებს, რომლებმაც მიიღეს FMT კოლონოსკოპიით, აღენიშნებოდათ მეტი გვერდითი ეფექტები იმ პაციენტებთან შედარებით, რომლებმაც მიიღეს FMT კლიზმით ან პერორალური კაფსულებით.[119] გრძელვადიანი შედეგები უცნობია.

აშშ სურსათისა და წამლის ადმინისტრაციამ (FDA) გამოსცა გაფრთხილება, რომ FMT შეიძლება შეიცავდეს მულტირეზისტენტულ ორგანიზმებს, რომლებიც იწვევენ სერიოზულ, სიცოცხლისთვის საშიშ იფექციებს, განსაკუთრებით იმუნოკომპრომისულ პაციენტებში. ეს მოხდა მას შემდეგ, რაც ცნობილი გახდა ორი შემთხვევის შესახებ, როცა იმუნოკომპრომისულ ზრდასრულ პაციენტებში FMT-ის შემდეგ განვითარდა ინვაზიური ინფექციები, რომლებიც გამოწვეული იყო გაფართოებული სპექტრის ბეტა-ლაქტამაზას (ESBL)-გამომყოფი ეშერიხია კოლით. ერთ-ერთი პაციენტი მოკვდა.[124] FDA-ს რეკომენდაციით, სამედიცინო ორგანიზაციებმა უნდა გაითვალისწინონ FMT პროდუქტებით პათოგენური ბაქტერიების, კერძოდ ენტეროპათოგენური ეშერიხია კოლის (EPEC) და შიგა-ტოქსინის წარმომქმნელი ეშერიხია კოლის (STEC) გავრცელების შესაძლო რისკი და მისგან გამომდინარე სერიოზული არასასურველი რეაქციები.[125]

FDA-მ გააფრთხილა, რომ FMT-ის კლინიკურმა გამოყენებამ შეიძლება გამოიწვიოს მაიმუნის ჩუტყვავილას ვირუსის გადაცემა და რომ საჭიროა დამატებითი სიფრთხილის ზომები 2022 წლის 15 მარტს მოწოდებული განავლის ნიმუშებისთვის.[126] იხილეთ მაიმუნის ყვავილი

განავალი შესაძლოა შეიცავდეს საკვებ ალერგენებსაც.

back arrow

აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას