პირველადი პრევენცია
B ჯგუფის სტრეპტოკოკი ნეონატალური სეფსისის წამყვანი მიზეზია და ორგანიზმში აღწევს ბავშვის დაბადებამდე, დედის საშოს მაკოლონიზებელი ბაქტერიებიდან. კვლევების მიხედვით, კოლონიზაციის აქტიურმა სკრინინგმა, ასევე ბაქტერიის მტარებლებისთვის და რისკის მქონე ჯგუფებისთვის მშობიარობის დროს ანტიბიოტიკების მიცემამ შეამცირა ადრეული გამოვლინების B ჯგუფის სტრეპტოკოკული ინფექციის ინციდენტობა და აღნიშნული რეკომენდაციები აშშ-ში დაავადების პრევენციის მთავარი მიმართულებებია.[6][55][56] თუმცა, სკრინინგის ეფექტიანობა სადავოა სისტემური მიმოხილვის მიხედვით. ერთ-ერთი სისტემური მიმოხილვის თანახმად, B ჯგუფის სტრეპტოკოკით კოლონიზებულ ორსულებში ანტიბიოტიკების ფონზე ადრეული გამოვლინების ინფექციის შემცირებული სიხშირე შეიძლება უკავშირდებოდეს კვლევის დიზაინში და შესრულებაში არსებულ მიკერძოებას. ასევე, მიმოხილვაში ნათქვამი იყო, რომ მშობიარობისას ანტიბიოტიკებით პროფილაქტიკამ მნიშვნელოვნად არ შეამცირა ჯამური სიკვდილობის, B ჯგუფის სტრეპტოკოკული დაავადების გამო სიკვდილობის ან სხვა ბაქტერიებით გამოწვეული სიკვდილობის ინციდენტობა.[57] ამერიკის მეან-გინეკოლოგთა კოლეჯი რეკომენდაციას უწევს სკრინინგის სტრატეგიას ადრეული გამოვლინების ინფექციის საპრევენციოდ.[6] ასევე გასათვალისწინებელია ადგილობრივი გაიდლაინები.
კლინიკურ პრაქტიკაში, მშობიარობის დროს ანტიბიოტიკებით პროფილაქტიკის ჩვენების შემთხვევაში, ინიშნება ბენზილპენიცილინი ან ამპიცილინი. პენიცილინზე ალერგიულ პაციენტებში ანტიბიოტიკის შერჩევა დამოკიდებულია პენიცილინის ან ცეფალოსპორინის მიღებით გამოწვეული ანაფილაქსიის, ანგიოედემის, რესპირატორული დისტრესის ან ურტიკარიის რისკზე. პენიცილინზე ალერგიულ პაციენტებში, ანაფილაქსიის დაბალი რისკის დროს (კლინიკური ანამნეზის მიხედვით), ინიშნება ცეფაზოლინი მშობიარობამდე. ანაფილაქსიის მაღალი რისკის შემთხვევაში პროფილაქტიკა დამოკიდებულია ანტიმიკრობული მგრძნობელობის ტესტის შედეგებზე. თუ იზოლატი არ ავლენს პროვოცირებად რეზისტენტობას და მგრძნობიარეა კლინდამიცინის მიმართ, ინიშნება კლინდამიცინი ბავშვის დაბადებამდე, ხოლო თუ აღინიშნება რეზისტენტობა ან პროვოცირებადი რეზისტენტობა ან უცნობია მგრძნობელობა, ინიშნება ვანკომიცინი ბავშვის დაბადებამდე. ახალშობილის მართვის დროს გასათვალისწინებელია, რომ დედის ანტიბიოტიკური პროფილაქტიკა მხოლოდ მაშინ ითვლება საკმარისად, თუ პენიცილინი, ამპიცილინი ან ცეფაზოლინი ბავშვის დაბადებამდე სულ მცირე 4 საათის განმავლობაში კეთდებოდა. დედის პროფილაქტიკა კლინდამიცინით ან ვანკომიცინით არ ითვლება საკმარისად (ახალშობილის მართვის კუთხით), განურჩევლად მკურნალობის ხანგრძლივობისა.[6]
ნაადრევი მშობიარობის ნიშნების ან სიმპტომების გამოვლენისას (ჩასახვიდან <37 კვირა, 0 დღე) B ჯგუფის სტრეპტოკოკის კულტივირებისთვის საჭიროა რექტული და ვაგინალური ნაცხის აღება. დაუყოვნებლივ იწყება B ჯგუფის სტრეპტოკოკის წინააღმდეგ პროფილაქტიკა. თუ დაიწყო ჭეშმარიტი ჭინთვები, პროფილაქტიკა უნდა გაგრძელდეს დაბადებამდე, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა ხელმსიაწვდომია უარყოფითი კულტურის შედეგები ბოლო 5 კვირის განმავლობაში. თუ ამ დროისათვის ახალშობილი არ დაიბადა, კულტურის შედეგები შეგვიძლია მშობიარობის დაწყებისასაც გავითვალისწინოთ. კულტივირება უნდა გამეორდეს ჩასახვიდან 36-37-ე კვირაზე, თუ ჯერ მშობიარობა არ დაწყებულა.[6]
ამნიონური მემბრანის ნაადრევი გახევის შემთხვევაში, B ჯგუფის სტრეპტოკოკის კულტურა უნდა დაითესოს და დაიწყოს პროფილაქტიკა. თუ მშობიარობა არ დაიწყო, პროფილაქტიკური ანტიბიოტიკები უნდა გაგრძელდეს 48 საათის განმავლობაში და თუ კულტურა დადებითია ჭეშმარიტი მშობიარობის დროს ანტიბიოტიკები უნდა გაგრძელდეს.[6]
არაორსულ მოზრდილებში ინფექციის პრევენცია შსაძლებელია მაპროვოცირებელი ფაქტორების კონტროლით (კანის მოვლა, შარდის ან ცენტრალური კათეტერის მოვლა, ხელის დაბანა) ან რისკფაქტორების მართვით (დიაბეტი, იმუნოსუპრესია).[13][58]
მოგვიანებითი გამოვლინების ახალშობილთა დაავადებისთვის, ჩვილების, ბავშვების ინფექციებისა და ორსულებში ინფექციებისთვის პირველადი პრევენცია ამჟამად არ არსებობს. თუმცა, 2015 წელს ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციამ ვაქცინების შემუშავება გლობალურ პრიორიტეტად დაასახელა და მას შემდეგ გამოაქვეყნა მოხსენება, რომელშიც აღწერილია დედების იმუნიზაციის პროგრამის საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის საფუძველი. დედის ვაქცინის კანდიდატები რჩებიან მე-2 ფაზის კლინიკურ კვლევებში.[59]
მიუხედავად იმისა, რომ ინტავაგინალური ქლორჰექსიდინი სტატისტიკურად მნიშვნელოვნად ამცირებს ახალშობილების კოლონიზაციის რისკს, კვლევებით სხვა გამოსავლების შემცირება არ აღნიშნულა. შესაბამისად, ადრეული გამოვლინების B ჯგუფის სტრეპტოკოკული დაავადების საპრევენციოდ ინტრავაგინალური ქლორჰექსიდინის რეკომენდაციისთვის მტკიცებულება არ არსებობს.[60][61][62]
[ ]
მშობიარობის დროს ანტიბიოტიკების გამოყენების ჩვენებები:[6][55][63]
ორსულები, რომელთაც წინა მშობიარობისას ეყოლათ B ჯგუფის სტრეპტოკოკული ინფექციის მქონე ახალშობილი
B ჯგუფის სტრეპტოკოკებით კოლონიზაცია, ბაქტერიურია ან ინფექცია ორსულობის მიმდინარეობისას
B ჯგუფის სტრეპტოკოკით კოლონიზაცია, ბაქტერიურია ან ინფექცია წინა ორსულობის დროს (არ არის საჭირო, თუ სკრინინგის კულტურა ან პოლიმერაზული ჯაჭვური რეაქციის ტესტი ჩატარდა გესტაციის 35-დან 37 კვირამდე [36 და 37 კვირა აშშ-ში] ან 3-დან 5 კვირით ადრე მოსალოდნელ მშობიარობამდე, თუ მიმდინარე ორსულობა უარყოფითია)
მშობიარობა ჩასახვიდან <37 კვირაზე (საჭირო არ არის, თუ ბოლო 5 კვირის განმავლობაში ჩატარდა სკრინინგი და შედეგი უარყოფითია)
B ჯგუფის სტრეპტოკოკის სტატუსი უცნობია, მშობიარობისას ტემპერატურა ≥38° C (100.4° F) ან ვლინდება მემბრანების ნაადრევი გახევა ≥18 საათის განმავლობაში
კლინიკურად ნაჩვენები ანტიბიოტიკები (მაგ., საშარდე გზების ინფექცია ან ქორიოამნიონიტი).
მშობიარობის დროს ანტიბიოტიკები არ არის რეკომენდებული ქალებისთვის, რომლებსაც აქვთ ნაადრევი დაგეგმილი საკეისრო კვეთა და მემბრანები მთელია.[6][55]
მეორეული პრევენცია
ინფორმაცია ასევე ხელმისაწვდომია აშშ დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრების ვებგვერდზე. თუ ახალშობილს B ჯგუფის სტრეპტოკოკული ინფექცია აღენიშნა, დედას უნდა ვურჩიოთ ჩაიტაროს ანტიბიოტიკებით პროფილაქტიკა შემდგომი ორსულობისას.
B ჯგუფის სტრეპტოკოკული ადრეული ინფექციის სადიაგნოსტიკოდ, ახალშობილები უნდა ვმართოთ აშშ დაავადებათა კონტროლის ცენტრების გაიდლაინების მიხედვით.[6] ნებისმიერ ახალშობილს, რომელსაც სეფსისის ნიშნები აქვს, ენიშნება ემპირიული ანტიბიოტიკები ანალიზების პასუხების მოლოდინში (სისხლის კულტურა, სისხლის საერთო ანალიზი ლეიკოციტების დიფერენციული ანალიზით და თრომბოციტების რაოდენობის განსაზღვრით, გულმკერდის რენტგენი თუ ვლინდება კეროვანი რესპირატორული ნიშნები და ლუმბური პუნქცია თუ ბავშვი სტაბილურ მდგომარეობაშია). ანტიბიოტიკების რეჟიმი უნდა ფარავდეს B ჯგუფის სტრეპტოკოკს და სხვა შესაძლო ინფექციურ მიკროორგანიზმებს.
ახალშობილები, რომლებიც კარგ მდგომარეობაში არიან, მაგრამ დედებს ჰქონდათ ქორიოამნიონიტი, ექვემდებარებიან შეზღუდულ კლინიკურ შეფასებას (სისხლის კულტურა, სისხლის საერთო ანალიზი ლეიკოციტების დიფერენციული ანალიზით და თრომბოციტების რაოდენობის განსაზღვრით) და უნდა მიიღონ პროფილაქტიკური ანტიბიოტიკები კულტურის პასუხის მოლოდინში. ქორიოამნიონიტის დიაგნოზის დადასტურება აუცილებელია ახალშობილის შემდგომი მართვის დასაგეგმად. თუ ახალშობილის დედას B ჯგუფის სტრეპტოკოკი ჰქონდა და იღებდა პროფილაქტიკას, ხოლო ახალშობილი დამაკმაყოფილებელ მდგომარეობაშია, საჭიროა 48-საათიანი დაკვირვება. თუ დედა იღებდა საკმარის პროფილაქტიკას (პენიცილინი, ამპიცილინი ან ცეფაზოლინი, სულ მცირე 4 საათის განმავლობაში მშობიარობამდე), ახალშობილის გაწერა დასაშვებია 24 საათში იმ შემთხვევაში, თუ სამედიცინო მომსახურება მარტივად ხელმისაწვდომია და მშობლებს სახლის პირობებში დაკვირვებისათვის საჭირო ინფორმაცია აქვთ. თუ დედა არ იღებდა საკმარის პროფლაქტიკას და ახალშობილი დაიბადა ჩასახვიდან 37 კვირამდე ან ნაადრევად გაიხა (>18 სთ) მემბრანები, ახალშობილი ექვემდებარება შეზღუდულ კლინიკურ შეფასებას და საჭიროა სულ მცირე 48 საათიანი დაკვირვება.[64]
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას