მკურნალობის ალგორითმი
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება
კანის დამარბილებლები
დამარბილებლები აუმჯობესებს კანის ბარიერულ ფუნქციას და გამოიყენება ყველა პაციენტისთვის კანის მოვლის ყოველდღიურ საშუალებად.[78][83]
[ 
]
სიმპტომების მართვისთვის დამარბილებლები შესაძლოა პაციენტთა მხოლოდ მცირე ნაწილისთვის იყოს საკმარისი ყველა დანარჩენ პაციენტსდამარბილებელი საშუალებებიენიშნება მკურნალობის სხვა საშუალებებთან კომბინაციაში. სიმპტომების მართვისთვის დამარბილებლები შესაძლოა გამოვიყენოთ ხშირად და უმეტეს შემთხვევებში,ვიდრე სახვა სამკურნალი საშუალებები,ასევე შესაძლებელია მათი გამოყენება კომბინაციაში.[46] დამარბილებლებით რეგულარულმა თერაპიამ აჩვენა კორტიკოსტეროიდების დამზოგავი ეფექტი.[51]
დამარბილებელი შესაძლოა შეიცავდეს დამატენიანებელს (მაგ., გლიკოლს ან შარდოვანას), რაც ხელს უწყობს რქოვანი შრის ჰიდრატაციას და ოკლუზიური აგენტის (მაგ., ვაზელინის) მიერ აორთქლების შემცირებას. უფრო თანამედროვე დამარბილებელი საშუალებები შესაძლოა შეიცავდეს ენდოგენური შემადგენლობის მსგავს ლიპიდებს. მათი ინგრედიენტები ასევე შეიძლება იყოს კერამიდებისა და ფილაგრინის დაშლის პროდუქტები.
გამოშრობის შემცირებისა და კანის ბარიერული ფუნქციის გაუმჯობესების გზით კანის დამარბილებლები ამცირებს ქავილისა და ტკივილის სიმპტომებს, აგრეთვე ამცირებს ბაქტერიებსა და მასენსიბილიზებელ ანტიგენებთან ექსპოზიციას. გადაწყვეტილება განისაზღვრება ინდივიდუალური არჩევანით; შერჩეული დამარბილებელი არ უნდა შეიცავდეს დანამატებს ან მასენსიბილიზებელ აგენტებს (მაგ., არომატიზატორებს ან პარფიუმერიას)..[51]
მტკიცებულებები, სხვადასხვა დამარბილებლების უპირატესობასთან დაკავშირებით, არასაკმარისია.[78][83] თუმცა, ლიპიდების მაღალი შემცველობა დაკავშირებულია კანის ჰიდრატაციის გაუმჯობესებასთაn. ვაზელინი ეფექურია წყლის კარგვის პრევენციისთვის და შეიძლება შეამციროს ატოპიურ კანში T-უჯრედული ანთება.[84]
ზომიერიდან მძიმე ეგზემის მქონე ბავშვებში, სველი სახვევის გამოყენებით თერაპიის დამატება ტოპიკურ თერაპიასთან ერთად შეიძლება უკავშირდებოდეს სიმპტომების უფრო სწრაფად კუპირებას.[83][85]თერაპია სველი სახვევის გამოყენებით შეიძლება დამხმარე იყოს ტოპიკური აგენტის შეღწევის გაძლიერების, წყლის დანაკარგის შემცირებისთვის და ამასთანავე მოქმედებს, როგორც ფიზიკური ბარიერი ნაკაწრების საწინააღმდეგოდ[83]
ამერიკის დერმატოლოგიის აკადემიის (AAD) გაიდლაინები იძლევა პირობით რეკომენდაციას სველი შეფუთვით თერაპიის გამოყენების შესახებ ზომიერი და მძიმე ეგზემის მქონე მოზრდილებში, რომლებიც განიცდიან გამწვავებას, თუმცა მონაცემების უმეტესობა პედიატრიულ პოპულაციებზეა. ისინი აღნიშნავენ, რომ სველი შეფუთვით თერაპია მოითხოვს გაზრდილ დროსა და ძალისხმევას, ასევე პაციენტის განათლებას, ამიტომ მსუბუქი დაავადების სარგებელი საჭირო ძალისხმევასთან შედარებით საეჭვოა.[83]
გაერთიანებული სამეფოს გაიდლაინები გვირჩევენ, რომ ოკლუზიური სახვევები (მათ შორის სველი შეფუთვით თერაპია) შეიძლება გამოყენებულ იქნას ბავშვებში ქრონიკული ლიქენიფიცირებული ეგზემის ლოკალიზებული ან მთლიანი სხეულის სამკურნალოდ, ემოლიენტების, ან დამარბილებლების და ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების გარდა.[46]ლოკალიზებული სახვევები დამარბილებელი საშუალებებით და კორტიკოსტეროიდებით უნდა იქნას გამოყენებული მხოლოდ მოკლე ვადით (7-14 დღე). მთლიან სხეულზე საფენები უნდა დაიდოს მხოლოდ სპეციალისტის მიერ, ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების გამოყენებით 7-14 დღის განმავლობაში, მაგრამ შეიძლება გაგრძელდეს მხოლოდ დამარბილებელი საშუალებებით, სანამ სიმპტომები არ გაკონტროლდება. კალცინევრინის ინჰიბიტორებთან ერთად სველი შეფუთვით თერაპიის გამოყენება უნდა განხორციელდეს მხოლოდ სპეციალისტის რჩევით.[46]
ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორი
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორები (პიმეკროლიმუსი და ტაკროლიმუსი) ანთების საწინააღმდეგო აგენტებია, რომელთა გამოყენება ეგზემის მკურნალობისთვის შეიძლება როგორც მონოთერაპიის სახით, ასევე კორტიკოსტეროიდებთან კომბინაციით. ისინი განსაკუთრებით სასარგებლოა სახის ეგზემისთვის ქუთუთოების ჩართულობით.[83]ისინი განსაკუთრებით სასარგებლოა სახის ეგზემისთვის ქუთუთოების ჩართულობით.
დიდ ბრიტანეთში, ადგილობრივი კალცინევრინის ინჰიბიტორები არ არის რეკომენდებული მსუბუქი ეგზემის სამკურნალოდ, ან როგორც პირველი რიგის მკურნალობა ნებისმიერი სიმძიმის ეგზემის სამკურნალოდ.[46]ადგილობრივი ტაკროლიმუსი რეკომენდირებულია, როგორც ზომიერი და მძიმე ეგზემის მეორე რიგის მკურნალობა მოზრდილებში და 2 წელზე უფროსი ასაკის ბავშვებში (ბავშვებში ლიცენზირებულია მხოლოდ 0.03% სიძლიერე); აქტუალური პიმეკროლიმუსი რეკომენდირებულია 2-16 წლის ბავშვებში ზომიერი ეგზემის სახეზე და კისერზე მეორე რიგის სამკურნალოდ. ორივე მკურნალობა განიხილება მხოლოდ იმ პაციენტებისთვის, რომლებიც რეფრაქტერულნი არიან ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების მიმართ ან სადაც არსებობს გვერდითი ეფექტების სერიოზული რისკი ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების შემდგომი გამოყენებისგან, როგორიცაა კანის შეუქცევადი ატროფია.[46] სახის ეგზემის მქონე პაციენტებისთვის, რომლებიც საჭიროებენ ხანგრძლივ მკურნალობას მსუბუქი ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდებით, შეიძლება განიხილებოდეს მკურნალობის გაძლიერება ადგილობრივი კალცინევრინის ინჰიბიტორებით.
ერთ-ერთი მეტა-ანალიზის მიხედვით, რომ ეგზემასთან დაკავშირებული ქავილის შემცირების მხრივ კალცინევრინის ინჰიბიტორები ყველაზე ეფექტური ტოპიკური აგენტებია.[97]20 კვლევის სხვა სისტემურმა მიმოხილვამ აჩვენა, რომ 0.1%-ანი ტაკროლიმუსი უფრო ეფექტური იყო, ვიდრე პიმეკროლიმუსი, 0.03%-ანი ტაკროლიმუსი და ნაკლებადძლიერი კორტიკოსტეროიდები.[98]ამასთანავე, 0.03%-ანი ტაკროლიმუსი, მსუბუქ კორტიკოსტეროიდებსა და პიმეკროლიმუსზე უკეთესი აღმოჩნდა.[98]
[ ]
კალცინევრინის ინჰიბიტორების გამოყენებისას ყველაზე ხშირი არასასურველი რეაქციებია: ერითემა, ქავილი და კანის გაღიზიანება, ასევე კანის დამწვრობა მედიკამენტის წასმის ადგილზე.[51]
არსებობს თეორიული რისკი ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორების გამოყენებისას ავთვისებიანი მდგომარეობის განვითარებისა. აშშ-ის სურსათისა და წამლის სააგენტო აღიარებს, რომ მიზეზობრივი კავშირი არ არის დადგენილი. ამასთან, გვირჩევს, რომ ამ პრეპარატების გრძელვადიანი უსაფრთხოება ასევე არ არის დადგენილი და რეკომენდაციას უწევს მათი გამოყენების შეზღუდვას და გრძელვადიანი დანიშვნისგან შეძლებისდაგვარად, თავის შეკავებას.
ეგზემით დაავადებულ დაახლოებით 8000 პედიატრიულ პაციენტში (44,629 ადამიანი/წელიწადში) ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორების გრძელვადიანი უსაფრთხოების პროსპექტულმა შეფასებამ დააფიქსირა ავთვისებიანი გადაგვარების ექვსი დადასტურებული შემთხვევა.[99]კიბოს გამოვლენის შემთხვევები დაემთხვა მოსალოდნელს,გასათვალისწინებელია თანხვედრი გამოვლენილი მონაცემები (დაავადების სტანდარტული კოეფიციენტი1,01, 95% CI 0,37-დან 2,20-მდე); ლიმფომები არ გამოვლენილა. ავტორებმა დაასკვნეს, რომ პედიატრიულ პაციენტებს, ეგზემისთვის კალცინევრინის ინჰიბიტორების გამოყენებისას, არ აღენიშნებათ ავთვისებიანი მდგომარეობების განვითარების მომატებული რისკი.[99] ამის საპირისპიროდ ლიმფომის რისკის შესაფასებლად შემდგომმა სისტემატურმა მიმოხილვამ , რომელიც დაკავშირებულია ადგილობრივ კალცინევრინის ინჰიბიტორების მკურნალობასთან, დაასკვნა, რომ ადგილობრივი ტაკროლიმუსის ან ადგილობრივი პიმეკროლიმუსის გამოყენება მნიშვნელოვნად ზრდის ლიმფომის რისკს.[100]ქვეჯგუფის ანალიზებმა აჩვენა, რომ ადგილობრივი ტაკროლიმუსი და ადგილობრივი პიმეკროლიმუსი მნიშვნელოვნად ზრდის არაჰოჯკინის ლიმფომის რისკს, მაგრამ არ აღმოჩნდა ჰოჯკინის ლიმფომის გაზრდილი რისკი.[100]
პირველადი პარამეტრები
ტოპიკური პიმეკროლიმუსი: (1%) 2 წლის ასაკიდან ბავშვებსა და მოზრდილებში: დაიდეთ დაზიანებულ ადგილებში დღეში 2-ჯერ
ან
ტოპიკური ტაკროლიმუსი: (0.03%) 2 წელზე უფროსი ასაკის ბავშვებსა და მოზრდილებში: დაიდეთ დაზიანებულ ადგილებში დღეში 2-ჯერ; (0.1%) მოზრდილებში: დაიდეთ დაზიანებულ ადგილებში დღეში ორჯერ
კანის დამარბილებლები
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
დამარბილებლები აუმჯობესებს კანის ბარიერულ ფუნქციას და გამოიყენება ყველა პაციენტისთვის კანის მოვლის ყოველდღიურ საშუალებად.[78][83]
[ ]
სიმპტომების მართვისთვის დამარბილებლები შესაძლოა პაციენტთა მხოლოდ მცირე ნაწილისთვის იყოს საკმარისი ყველა დანარჩენ პაციენტს კანის დამარბილებლები ენიშნება მკურნალობის სხვა მეთოდებთან კომბინაციით. სიმპტომების მართვისთვის დამარბილებლები შესაძლოა გამოვიყენოთ ხშირად და უმეტეს შემთხვევებში,ვიდრე სახვა სამკურნალი საშუალებები,ასევე შესაძლებელია მათი გამოყენება კომბინაციაში.[46] დამარბილებლებით რეგულარულმა თერაპიამ აჩვენა კორტიკოსტეროიდების დამზოგავი ეფექტი.[51]
დამარბილებელი შესაძლოა შეიცავდეს დამატენიანებელს (მაგ., გლიკოლს ან შარდოვანას), რაც ხელს უწყობს რქოვანი შრის ჰიდრატაციას და ოკლუზიური აგენტის (მაგ., ვაზელინის) მიერ აორთქლების შემცირებას. უფრო თანამედროვე დამარბილებელი საშუალებები შესაძლოა შეიცავდეს ენდოგენური შემადგენლობის მსგავს ლიპიდებს. მათი ინგრედიენტები ასევე შეიძლება იყოს კერამიდებისა და ფილაგრინის დაშლის პროდუქტები.
გამოშრობის შემცირებისა და კანის ბარიერული ფუნქციის გაუმჯობესების გზით კანის დამარბილებლები ამცირებს ქავილისა და ტკივილის სიმპტომებს, აგრეთვე ამცირებს ბაქტერიებსა და მასენსიბილიზებელ ანტიგენებთან ექსპოზიციას. გადაწყვეტილება განსაზღვრება ინდივიდუალური არჩევანით; შერჩეული დამარბილებელი არ უნდა შეიცავდეს დანამატებს ან მასენსიბილიზებელ აგენტებს (მაგ., არომატიზატორებს ან პარფიუმერიას).[51]
მტკიცებულებები, სხვადასხვა დამარბილებლების უპირატესობასთან დაკავშირებით, არასაკმარისია.[78][83] თუმცა, ლიპიდების მაღალი შემცველობა დაკავშირებულია კანის ჰიდრატაციის გაუმჯობესებასთაn. ვაზელინი ეფექურია წყლის კარგვის პრევენციისთვის და შეიძლება შეამციროს ატოპიურ კანში T-უჯრედული ანთება.[84]
ზომიერიდან მძიმე ეგზემის მქონე ბავშვებში, სველი სახვევის გამოყენებით თერაპიის დამატება ტოპიკურ თერაპიასთან ერთად შეიძლება უკავშირდებოდეს სიმპტომების უფრო სწრაფად კუპირებას.[83][85] თერაპია სველი სახვევის გამოყენებით შეიძლება დამხმარე იყოს ტოპიკური აგენტის შეღწევის გაძლიერების, წყლის დანაკარგის შემცირებისთვის და ამასთანავე მოქმედებს, როგორც ფიზიკური ბარიერი ნაკაწრების საწინააღმდეგოდ.[83]
ამერიკის დერმატოლოგიის აკადემიის (AAD) გაიდლაინები იძლევა პირობით რეკომენდაციას სველი შეფუთვით თერაპიის გამოყენების შესახებ ზომიერი და მძიმე ეგზემის მქონე მოზრდილებში, რომლებიც განიცდიან გამწვავებას, თუმცა მონაცემების უმეტესობა პედიატრიულ პოპულაციებზეა. ისინი აღნიშნავენ, რომ სველი შეფუთვით თერაპია მოითხოვს გაზრდილ დროსა და ძალისხმევას, ასევე პაციენტის განათლებას, ამიტომ მსუბუქი დაავადების სარგებელი საჭირო ძალისხმევასთან შედარებით საეჭვოა.[83]
გაერთიანებული სამეფოს გაიდლაინები გვირჩევენ, რომ ოკლუზიური სახვევები (მათ შორის სველი შეფუთვით თერაპია) შეიძლება გამოყენებულ იქნას ბავშვებში ქრონიკული ლიქენიფიცირებული ეგზემის ლოკალიზებული ან მთლიანი სხეულის სამკურნალოდ, ემოლიენტების, ან დამარბილებლების და ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების გარდა.[46]ლოკალიზებული სახვევები დამარბილებელი საშუალებებით და კორტიკოსტეროიდებით უნდა იქნას გამოყენებული მხოლოდ მოკლე ვადით (7-14 დღე). მთლიან სხეულზე საფენები უნდა დაიდოს მხოლოდ სპეციალისტის მიერ, ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების გამოყენებით 7-14 დღის განმავლობაში, მაგრამ შეიძლება გაგრძელდეს მხოლოდ დამარბილებელი საშუალებებით, სანამ სიმპტომები არ გაკონტროლდება. კალცინევრინის ინჰიბიტორებთან ერთად სველი შეფუთვით თერაპიის გამოყენება უნდა განხორციელდეს მხოლოდ სპეციალისტის რჩევით.[46]
ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორი
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორები (პიმეკროლიმუსი და ტაკროლიმუსი) ანთების საწინააღმდეგო აგენტებია, რომელთა გამოყენება ეგზემის მკურნალობისთვის შეიძლება როგორც მონოთერაპიის სახით, ასევე კორტიკოსტეროიდებთან კომბინაციით. ისინი განსაკუთრებით სასარგებლოა სახის ეგზემისთვის ქუთუთოების ჩართულობით.[83]ისინი განსაკუთრებით სასარგებლოა სახის ეგზემისთვის ქუთუთოების ჩართულობით.
დიდ ბრიტანეთში, ადგილობრივი კალცინევრინის ინჰიბიტორები არ არის რეკომენდებული მსუბუქი ეგზემის სამკურნალოდ, ან როგორც პირველი რიგის მკურნალობა ნებისმიერი სიმძიმის ეგზემის სამკურნალოდ.[46]ადგილობრივი ტაკროლიმუსი რეკომენდირებულია, როგორც ზომიერი და მძიმე ეგზემის მეორე რიგის მკურნალობა მოზრდილებში და 2 წელზე უფროსი ასაკის ბავშვებში (ბავშვებში ლიცენზირებულია მხოლოდ 0.03% სიძლიერე); აქტუალური პიმეკროლიმუსი რეკომენდირებულია 2-16 წლის ბავშვებში ზომიერი ეგზემის სახეზე და კისერზე მეორე რიგის სამკურნალოდ. ორივე მკურნალობა განიხილება მხოლოდ იმ პაციენტებისთვის, რომლებიც რეფრაქტერულნი არიან ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების მიმართ ან სადაც არსებობს გვერდითი ეფექტების სერიოზული რისკი ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების შემდგომი გამოყენებისგან, როგორიცაა კანის შეუქცევადი ატროფია.[46] სახის ეგზემის მქონე პაციენტებისთვის, რომლებიც საჭიროებენ ხანგრძლივ მკურნალობას მსუბუქი ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდებით, შეიძლება განიხილებოდეს მკურნალობის გაძლიერება ადგილობრივი კალცინევრინის ინჰიბიტორებით.
ერთ-ერთი მეტა-ანალიზის მიხედვით, რომ ეგზემასთან დაკავშირებული ქავილის შემცირების მხრივ კალცინევრინის ინჰიბიტორები ყველაზე ეფექტური ტოპიკური აგენტებია.[97]20 კვლევის სხვა სისტემურმა მიმოხილვამ აჩვენა, რომ 0.1%-ანი ტაკროლიმუსი უფრო ეფექტური იყო, ვიდრე პიმეკროლიმუსი, 0.03%-ანი ტაკროლიმუსი და ნაკლებადძლიერი კორტიკოსტეროიდები.[98]ამასთანავე, 0.03%-ანი ტაკროლიმუსი, მსუბუქ კორტიკოსტეროიდებსა და პიმეკროლიმუსზე უკეთესი აღმოჩნდა.[98]
[ ]
კალცინევრინის ინჰიბიტორების გამოყენებისას ყველაზე ხშირი არასასურველი რეაქციებია: ერითემა, ქავილი და კანის გაღიზიანება, ასევე კანის დამწვრობა მედიკამენტის წასმის ადგილზე.[51]
არსებობს თეორიული რისკი ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორების გამოყენებისას ავთვისებიანი მდგომარეობის განვითარებისა. აშშ-ის სურსათისა და წამლის სააგენტო აღიარებს, რომ მიზეზობრივი კავშირი არ არის დადგენილი. ამასთან, გვირჩევს, რომ ამ პრეპარატების გრძელვადიანი უსაფრთხოება ასევე არ არის დადგენილი და რეკომენდაციას უწევს მათი გამოყენების შეზღუდვას და გრძელვადიანი დანიშვნისგან შეძლებისდაგვარად, თავის შეკავებას.
ეგზემით დაავადებულ დაახლოებით 8000 პედიატრიულ პაციენტში (44,629 ადამიანი/წელიწადში) ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორების გრძელვადიანი უსაფრთხოების პროსპექტულმა შეფასებამ დააფიქსირა ავთვისებიანი გადაგვარების ექვსი დადასტურებული შემთხვევა.[99]კიბოს გამოვლენის შემთხვევები დაემთხვა მოსალოდნელს,გასათვალისწინებელია თანხვედრი გამოვლენილი მონაცემები (დაავადების სტანდარტული კოეფიციენტი1,01, 95% CI 0,37-დან 2,20-მდე); ლიმფომები არ გამოვლენილა. ავტორებმა დაასკვნეს, რომ პედიატრიულ პაციენტებს, ეგზემისთვის კალცინევრინის ინჰიბიტორების გამოყენებისას, არ აღენიშნებათ ავთვისებიანი მდგომარეობების განვითარების მომატებული რისკი.[99] ამის საპირისპიროდ ლიმფომის რისკის შესაფასებლად შემდგომმა სისტემატურმა მიმოხილვამ , რომელიც დაკავშირებულია ადგილობრივ კალცინევრინის ინჰიბიტორების მკურნალობასთან, დაასკვნა, რომ ადგილობრივი ტაკროლიმუსის ან ადგილობრივი პიმეკროლიმუსის გამოყენება მნიშვნელოვნად ზრდის ლიმფომის რისკს.[100]ქვეჯგუფის ანალიზებმა აჩვენა, რომ ადგილობრივი ტაკროლიმუსი და ადგილობრივი პიმეკროლიმუსი მნიშვნელოვნად ზრდის არაჰოჯკინის ლიმფომის რისკს, მაგრამ არ აღმოჩნდა ჰოჯკინის ლიმფომის გაზრდილი რისკი.[100]
პირველადი პარამეტრები
ტოპიკური პიმეკროლიმუსი: (1%) 2 წლის ასაკიდან ბავშვებსა და მოზრდილებში: დაიდეთ დაზიანებულ ადგილებში დღეში 2-ჯერ
ან
ტოპიკური ტაკროლიმუსი: (0.03%) 2 წელზე უფროსი ასაკის ბავშვებსა და მოზრდილებში: დაიდეთ დაზიანებულ ადგილებში დღეში 2-ჯერ; (0.1%) მოზრდილებში: დაიდეთ დაზიანებულ ადგილებში დღეში ორჯერ
კანის დამარბილებლები
დამარბილებლები აუმჯობესებს კანის ბარიერულ ფუნქციას და გამოიყენება ყველა პაციენტისთვის კანის მოვლის ყოველდღიურ საშუალებად.[78][83]
[ ]
სიმპტომების მართვისთვის დამარბილებლები შესაძლოა პაციენტთა მხოლოდ მცირე ნაწილისთვის იყოს საკმარისი ყველა დანარჩენ პაციენტს კანის დამარბილებლები ენიშნება მკურნალობის სხვა მეთოდებთან კომბინაციით. სიმპტომების მართვისთვის დამარბილებლები შესაძლოა გამოვიყენოთ ხშირად და უმეტეს შემთხვევებში,ვიდრე სახვა სამკურნალი საშუალებები,ასევე შესაძლებელია მათი გამოყენება კომბინაციაში.[46] დამარბილებლებით რეგულარულმა თერაპიამ აჩვენა კორტიკოსტეროიდების დამზოგავი ეფექტი.[51]
დამარბილებელი შესაძლოა შეიცავდეს დამატენიანებელს (მაგ., გლიკოლს ან შარდოვანას), რაც ხელს უწყობს რქოვანი შრის ჰიდრატაციას და ოკლუზიური აგენტის (მაგ., ვაზელინის) მიერ აორთქლების შემცირებას. უფრო თანამედროვე დამარბილებელი საშუალებები შესაძლოა შეიცავდეს ენდოგენური შემადგენლობის მსგავს ლიპიდებს. მათი ინგრედიენტები ასევე შეიძლება იყოს კერამიდებისა და ფილაგრინის დაშლის პროდუქტები.
გამოშრობის შემცირებისა და კანის ბარიერული ფუნქციის გაუმჯობესების გზით კანის დამარბილებლები ამცირებს ქავილისა და ტკივილის სიმპტომებს, აგრეთვე ამცირებს ბაქტერიებსა და მასენსიბილიზებელ ანტიგენებთან ექსპოზიციას. გადაწყვეტილება განსაზღვრება ინდივიდუალური არჩევანით; შერჩეული დამარბილებელი არ უნდა შეიცავდეს დანამატებს ან მასენსიბილიზებელ აგენტებს (მაგ., არომატიზატორებს ან პარფიუმერიას).[51]
მტკიცებულებები, სხვადასხვა დამარბილებლების უპირატესობასთან დაკავშირებით, არასაკმარისია.[78][83] თუმცა, ლიპიდების მაღალი შემცველობა დაკავშირებულია კანის ჰიდრატაციის გაუმჯობესებასთაn. ვაზელინი ეფექურია წყლის კარგვის პრევენციისთვის და შეიძლება შეამციროს ატოპიურ კანში T-უჯრედული ანთება.[84]
ზომიერიდან მძიმე ეგზემის მქონე ბავშვებში, სველი სახვევის გამოყენებით თერაპიის დამატება ტოპიკურ თერაპიასთან ერთად შეიძლება უკავშირდებოდეს სიმპტომების უფრო სწრაფად კუპირებას.[83][85] თერაპია სველი სახვევის გამოყენებით შეიძლება დამხმარე იყოს ტოპიკური აგენტის შეღწევის გაძლიერების, წყლის დანაკარგის შემცირებისთვის და ამასთანავე მოქმედებს, როგორც ფიზიკური ბარიერი ნაკაწრების საწინააღმდეგოდ.[83]
ამერიკის დერმატოლოგიის აკადემიის (AAD) გაიდლაინები იძლევა პირობით რეკომენდაციას სველი შეფუთვით თერაპიის გამოყენების შესახებ ზომიერი და მძიმე ეგზემის მქონე მოზრდილებში, რომლებიც განიცდიან გამწვავებას, თუმცა მონაცემების უმეტესობა პედიატრიულ პოპულაციებზეა. ისინი აღნიშნავენ, რომ სველი შეფუთვით თერაპია მოითხოვს გაზრდილ დროსა და ძალისხმევას, ასევე პაციენტის განათლებას, ამიტომ მსუბუქი დაავადების სარგებელი საჭირო ძალისხმევასთან შედარებით საეჭვოა.[83]
გაერთიანებული სამეფოს გაიდლაინები გვირჩევენ, რომ ოკლუზიური სახვევები (მათ შორის სველი შეფუთვით თერაპია) შეიძლება გამოყენებულ იქნას ბავშვებში ქრონიკული ლიქენიფიცირებული ეგზემის ლოკალიზებული ან მთლიანი სხეულის სამკურნალოდ, ემოლიენტების, ან დამარბილებლების და ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების გარდა.[46]ლოკალიზებული სახვევები დამარბილებელი საშუალებებით და კორტიკოსტეროიდებით უნდა იქნას გამოყენებული მხოლოდ მოკლე ვადით (7-14 დღე). მთლიან სხეულზე საფენები უნდა დაიდოს მხოლოდ სპეციალისტის მიერ, ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების გამოყენებით 7-14 დღის განმავლობაში, მაგრამ შეიძლება გაგრძელდეს მხოლოდ დამარბილებელი საშუალებებით, სანამ სიმპტომები არ გაკონტროლდება. კალცინევრინის ინჰიბიტორებთან ერთად სველი შეფუთვით თერაპიის გამოყენება უნდა განხორციელდეს მხოლოდ სპეციალისტის რჩევით.[46]
ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორი
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
როცა ეგზემის კონტროლისთვის ტოპიკური კორტიკოსტეროიდის გამოყენება ყოველდღიურადაა საჭირო (განსაკუთრებით, სახის ეგზემის შემთხვევაში, ქუთუთოს დაზიანებით), შეიძლება განიხილოთ ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორი (მაგ., პიმეკროლიმუსი, ტაკროლიმუსი), ან მონოთერაპიის სახით, ან ტოპიკურ კორტიკოსტეროიდთან კომბინაციით.[83] ისინი განსაკუთრებით სასარგებლოა სახის ეგზემისთვის ქუთუთოების ჩართულობით.
დიდ ბრიტანეთში, ადგილობრივი კალცინევრინის ინჰიბიტორები არ არის რეკომენდებული მსუბუქი ეგზემის სამკურნალოდ, ან როგორც პირველი რიგის მკურნალობა ნებისმიერი სიმძიმის ეგზემის სამკურნალოდ.[46] ადგილობრივი ტაკროლიმუსი რეკომენდირებულია, როგორც ზომიერი და მძიმე ეგზემის მეორე რიგის მკურნალობა მოზრდილებში და 2 წელზე უფროსი ასაკის ბავშვებში (ბავშვებში ლიცენზირებულია მხოლოდ 0.03% სიძლიერე); აქტუალური პიმეკროლიმუსი რეკომენდირებულია 2-16 წლის ბავშვებში ზომიერი ეგზემის სახეზე და კისერზე მეორე რიგის სამკურნალოდ. ორივე მკურნალობა განიხილება მხოლოდ იმ პაციენტებისთვის, რომლებიც რეფრაქტერულნი არიან ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების მიმართ ან სადაც არსებობს გვერდითი ეფექტების სერიოზული რისკი ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების შემდგომი გამოყენებისგან, როგორიცაა კანის შეუქცევადი ატროფია.[46] სახის ეგზემის მქონე პაციენტებისთვის, რომლებიც საჭიროებენ ხანგრძლივ მკურნალობას მსუბუქი ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდებით, შეიძლება განიხილებოდეს მკურნალობის გაძლიერება ადგილობრივი კალცინევრინის ინჰიბიტორებით.
ერთ-ერთი მეტა-ანალიზის მიხედვით, რომ ეგზემასთან დაკავშირებული ქავილის შემცირების მხრივ კალცინევრინის ინჰიბიტორები ყველაზე ეფექტური ტოპიკური აგენტებია.[97] 20 სხვადასხვა კვლევის მიმოხილვამ აჩვენა, რომ 0.1%-ანი ტაკროლიმუსი უფრო ეფექტური იყო, ვიდრე პიმეკროლიმუსი, 0.03%-ანი ტაკროლიმუსი და ნაკლებადძლიერი კორტიკოსტეროიდები..[98] ამასთანავე გამოვლინდა, რომ ტაკროლიმუსი (0.03%) უკეთესია მსუბუქ კორტიკოსტეროიდებსა და პიმეკროლიმუსზე.[98]
[ ]
კალცინევრინის ინჰიბიტორების გამოყენებისას ყველაზე ხშირი არასასურველი რეაქციებია: ერითემა, ქავილი და კანის გაღიზიანება, ასევე კანის დამწვრობა მედიკამენტის წასმის ადგილზე.[51]
არსებობს თეორიული რისკი ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორების გამოყენებისას ავთვისებიანი მდგომარეობის განვითარებისა. აშშ-ის სურსათისა და წამლის სააგენტო აღიარებს, რომ მიზეზობრივი კავშირი არ არის დადგენილი. ამასთან, გვირჩევს, რომ ამ პრეპარატების გრძელვადიანი უსაფრთხოება ასევე არ არის დადგენილი და რეკომენდაციას უწევს მათი გამოყენების შეზღუდვას და გრძელვადიანი დანიშვნისგან შეძლებისდაგვარად, თავის შეკავებას.
ეგზემით დაავადებულ დაახლოებით 8000 პედიატრიულ პაციენტში (44,629 ადამიანი/წელიწადში) ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორების გრძელვადიანი უსაფრთხოების პროსპექტულმა შეფასებამ დააფიქსირა ავთვისებიანი მდგომარეობის ექვსი დადასტურებული შემთხვევა.[99] კიბოს გამოვლენის შემთხვევები დაემთხვა მოსალოდნელს,გასათვალისწინებელია თანხვედრი გამოვლენილი მონაცემები (დაავადების სტანდარტული კოეფიციენტი1,01, 95% CI 0,37-დან 2,20-მდე); ლიმფომები არ გამოვლენილა. ავტორებმა დაასკვნეს, რომ პედიატრიულ პაციენტებს, ეგზემისთვის კალცინევრინის ინჰიბიტორების გამოყენებისას, არ აღენიშნებათ ავთვისებიანი მდგომარეობების განვითარების მომატებული რისკი.[99] ამის საპირისპიროდ, ლიმფომის რისკის შესაფასებლად შემდგომმა სისტემატურმა მიმოხილვამ , რომელიც დაკავშირებულია ადგილობრივ კალცინევრინის ინჰიბიტორებთან მკურნალობასთან, დაასკვნა, რომ ადგილობრივი ტაკროლიმუსის ან ადგილობრივი პიმეკროლიმუსის გამოყენება მნიშვნელოვნად ზრდის ლიმფომის რისკს.[100] ქვეჯგუფის ანალიზებმა აჩვენა, რომ ადგილობრივი ტაკროლიმუსი და ადგილობრივი პიმეკროლიმუსი მნიშვნელოვნად ზრდის არაჰოჯკინის ლიმფომის რისკს, მაგრამ არ აღმოჩნდა ჰოჯკინის ლიმფომის გაზრდილი რისკი.[100]
პირველადი პარამეტრები
ტოპიკური პიმეკროლიმუსი: (1%) 2 წლის ასაკიდან ბავშვებსა და მოზრდილებში: დაიდეთ დაზიანებულ ადგილებში დღეში 2-ჯერ
მეორეული ვარიანტები
ტოპიკური ტაკროლიმუსი: (0.03%) 2 წელზე უფროსი ასაკის ბავშვებსა და მოზრდილებში: დაიდეთ დაზიანებულ ადგილებში დღეში 2-ჯერ; (0.1%) მოზრდილებში: დაიდეთ დაზიანებულ ადგილებში დღეში ორჯერ
კანის დამარბილებლები
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
დამარბილებლები აუმჯობესებს კანის ბარიერულ ფუნქციას და გამოიყენება ყველა პაციენტისთვის კანის მოვლის ყოველდღიურ საშუალებად.[78][83]
[ ]
სიმპტომების მართვისთვის დამარბილებლები შესაძლოა პაციენტთა მხოლოდ მცირე ნაწილისთვის იყოს საკმარისი ყველა დანარჩენ პაციენტს კანის დამარბილებლები ენიშნება მკურნალობის სხვა მეთოდებთან კომბინაციით. სიმპტომების მართვისთვის დამარბილებლები შესაძლოა გამოვიყენოთ ხშირად და უმეტეს შემთხვევებში,ვიდრე სახვა სამკურნალი საშუალებები,ასევე შესაძლებელია მათი გამოყენება კომბინაციაში.[46] დამარბილებლებით რეგულარულმა თერაპიამ აჩვენა კორტიკოსტეროიდების დამზოგავი ეფექტი.[51]
დამარბილებელი შესაძლოა შეიცავდეს დამატენიანებელს (მაგ., გლიკოლს ან შარდოვანას), რაც ხელს უწყობს რქოვანი შრის ჰიდრატაციას და ოკლუზიური აგენტის (მაგ., ვაზელინის) მიერ აორთქლების შემცირებას. უფრო თანამედროვე დამარბილებელი საშუალებები შესაძლოა შეიცავდეს ენდოგენური შემადგენლობის მსგავს ლიპიდებს. მათი ინგრედიენტები ასევე შეიძლება იყოს კერამიდებისა და ფილაგრინის დაშლის პროდუქტები.
გამოშრობის შემცირებისა და კანის ბარიერული ფუნქციის გაუმჯობესების გზით კანის დამარბილებლები ამცირებს ქავილისა და ტკივილის სიმპტომებს, აგრეთვე ამცირებს ბაქტერიებსა და მასენსიბილიზებელ ანტიგენებთან ექსპოზიციას. გადაწყვეტილება განსაზღვრება ინდივიდუალური არჩევანით; შერჩეული დამარბილებელი არ უნდა შეიცავდეს დანამატებს ან მასენსიბილიზებელ აგენტებს (მაგ., არომატიზატორებს ან პარფიუმერიას).[51]
მტკიცებულებები, სხვადასხვა დამარბილებლების უპირატესობასთან დაკავშირებით, არასაკმარისია.[78][83] თუმცა, ლიპიდების მაღალი შემცველობა დაკავშირებულია კანის ჰიდრატაციის გაუმჯობესებასთაn. ვაზელინი ეფექურია წყლის კარგვის პრევენციისთვის და შეიძლება შეამციროს ატოპიურ კანში T-უჯრედული ანთება.[84]
ზომიერიდან მძიმე ეგზემის მქონე ბავშვებში, სველი სახვევის გამოყენებით თერაპიის დამატება ტოპიკურ თერაპიასთან ერთად შეიძლება უკავშირდებოდეს სიმპტომების უფრო სწრაფად კუპირებას.[83][85] თერაპია სველი სახვევის გამოყენებით შეიძლება დამხმარე იყოს ტოპიკური აგენტის შეღწევის გაძლიერების, წყლის დანაკარგის შემცირებისთვის და ამასთანავე მოქმედებს, როგორც ფიზიკური ბარიერი ნაკაწრების საწინააღმდეგოდ.[83]
ამერიკის დერმატოლოგიის აკადემიის (AAD) გაიდლაინები იძლევა პირობით რეკომენდაციას სველი შეფუთვით თერაპიის გამოყენების შესახებ ზომიერი და მძიმე ეგზემის მქონე მოზრდილებში, რომლებიც განიცდიან გამწვავებას, თუმცა მონაცემების უმეტესობა პედიატრიულ პოპულაციებზეა. ისინი აღნიშნავენ, რომ სველი შეფუთვით თერაპია მოითხოვს გაზრდილ დროსა და ძალისხმევას, ასევე პაციენტის განათლებას, ამიტომ მსუბუქი დაავადების სარგებელი საჭირო ძალისხმევასთან შედარებით საეჭვოა.[83]
გაერთიანებული სამეფოს გაიდლაინები გვირჩევენ, რომ ოკლუზიური სახვევები (მათ შორის სველი შეფუთვით თერაპია) შეიძლება გამოყენებულ იქნას ბავშვებში ქრონიკული ლიქენიფიცირებული ეგზემის ლოკალიზებული ან მთლიანი სხეულის სამკურნალოდ, ემოლიენტების, ან დამარბილებლების და ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების გარდა.[46]ლოკალიზებული სახვევები დამარბილებელი საშუალებებით და კორტიკოსტეროიდებით უნდა იქნას გამოყენებული მხოლოდ მოკლე ვადით (7-14 დღე). მთლიან სხეულზე საფენები უნდა დაიდოს მხოლოდ სპეციალისტის მიერ, ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების გამოყენებით 7-14 დღის განმავლობაში, მაგრამ შეიძლება გაგრძელდეს მხოლოდ დამარბილებელი საშუალებებით, სანამ სიმპტომები არ გაკონტროლდება. კალცინევრინის ინჰიბიტორებთან ერთად სველი შეფუთვით თერაპიის გამოყენება უნდა განხორციელდეს მხოლოდ სპეციალისტის რჩევით.[46]
ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორი
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორები (პიმეკროლიმუსი და ტაკროლიმუსი) ანთების საწინააღმდეგო აგენტებია, რომელთა გამოყენება ეგზემის მკურნალობისთვის შეიძლება როგორც მონოთერაპიის სახით, ასევე კორტიკოსტეროიდებთან კომბინაციით. ისინი განსაკუთრებით სასარგებლოა სახის ეგზემისთვის ქუთუთოების ჩართულობით.[83] ისინი განსაკუთრებით სასარგებლოა სახის ეგზემისთვის ქუთუთოების ჩართულობით.
დიდ ბრიტანეთში, ადგილობრივი კალცინევრინის ინჰიბიტორები არ არის რეკომენდებული მსუბუქი ეგზემის სამკურნალოდ, ან როგორც პირველი რიგის მკურნალობა ნებისმიერი სიმძიმის ეგზემის სამკურნალოდ.[46] ადგილობრივი ტაკროლიმუსი რეკომენდირებულია, როგორც ზომიერი და მძიმე ეგზემის მეორე რიგის მკურნალობა მოზრდილებში და 2 წელზე უფროსი ასაკის ბავშვებში (ბავშვებში ლიცენზირებულია მხოლოდ 0.03% სიძლიერე); აქტუალური პიმეკროლიმუსი რეკომენდირებულია 2-16 წლის ბავშვებში ზომიერი ეგზემის სახეზე და კისერზე მეორე რიგის სამკურნალოდ. ორივე მკურნალობა განიხილება მხოლოდ იმ პაციენტებისთვის, რომლებიც რეფრაქტერულნი არიან ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების მიმართ ან სადაც არსებობს გვერდითი ეფექტების სერიოზული რისკი ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების შემდგომი გამოყენებისგან, როგორიცაა კანის შეუქცევადი ატროფია.[46] სახის ეგზემის მქონე პაციენტებისთვის, რომლებიც საჭიროებენ ხანგრძლივ მკურნალობას მსუბუქი ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდებით, შეიძლება განიხილებოდეს მკურნალობის გაძლიერება ადგილობრივი კალცინევრინის ინჰიბიტორებით.
ერთ-ერთი მეტა-ანალიზის მიხედვით, რომ ეგზემასთან დაკავშირებული ქავილის შემცირების მხრივ კალცინევრინის ინჰიბიტორები ყველაზე ეფექტური ტოპიკური აგენტებია.[97] 20 სხვადასხვა კვლევის მიმოხილვამ აჩვენა, რომ 0.1%-ანი ტაკროლიმუსი უფრო ეფექტური იყო, ვიდრე პიმეკროლიმუსი, 0.03%-ანი ტაკროლიმუსი და ნაკლებადძლიერი კორტიკოსტეროიდები..[98] ამასთანავე გამოვლინდა, რომ ტაკროლიმუსი (0.03%) უკეთესია მსუბუქ კორტიკოსტეროიდებსა და პიმეკროლიმუსზე.[98]
[ ]
კალცინევრინის ინჰიბიტორების გამოყენებისას ყველაზე ხშირი არასასურველი რეაქციებია: ერითემა, ქავილი და კანის გაღიზიანება, ასევე კანის დამწვრობა მედიკამენტის წასმის ადგილზე.[51]
არსებობს თეორიული რისკი ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორების გამოყენებისას ავთვისებიანი მდგომარეობის განვითარებისა. აშშ-ის სურსათისა და წამლის სააგენტო აღიარებს, რომ მიზეზობრივი კავშირი არ არის დადგენილი. ამასთან, გვირჩევს, რომ ამ პრეპარატების გრძელვადიანი უსაფრთხოება ასევე არ არის დადგენილი და რეკომენდაციას უწევს მათი გამოყენების შეზღუდვას და გრძელვადიანი დანიშვნისგან შეძლებისდაგვარად, თავის შეკავებას.
ეგზემით დაავადებულ დაახლოებით 8000 პედიატრიულ პაციენტში (44,629 ადამიანი/წელიწადში) ტოპიკური კალცინევრინის ინჰიბიტორების გრძელვადიანი უსაფრთხოების პროსპექტულმა შეფასებამ დააფიქსირა ავთვისებიანი მდგომარეობის ექვსი დადასტურებული შემთხვევა.[99] კიბოს გამოვლენის შემთხვევები დაემთხვა მოსალოდნელს,გასათვალისწინებელია თანხვედრი გამოვლენილი მონაცემები (დაავადების სტანდარტული კოეფიციენტი1,01, 95% CI 0,37-დან 2,20-მდე); ლიმფომები არ გამოვლენილა. ავტორებმა დაასკვნეს, რომ პედიატრიულ პაციენტებს, ეგზემისთვის კალცინევრინის ინჰიბიტორების გამოყენებისას, არ აღენიშნებათ ავთვისებიანი მდგომარეობების განვითარების მომატებული რისკი.[99] ამის საპირისპიროდ, ლიმფომის რისკის შესაფასებლად შემდგომმა სისტემატურმა მიმოხილვამ , რომელიც დაკავშირებულია ადგილობრივ კალცინევრინის ინჰიბიტორებთან მკურნალობასთან, დაასკვნა, რომ ადგილობრივი ტაკროლიმუსის ან ადგილობრივი პიმეკროლიმუსის გამოყენება მნიშვნელოვნად ზრდის ლიმფომის რისკს.[100] ქვეჯგუფის ანალიზებმა აჩვენა, რომ ადგილობრივი ტაკროლიმუსი და ადგილობრივი პიმეკროლიმუსი მნიშვნელოვნად ზრდის არაჰოჯკინის ლიმფომის რისკს, მაგრამ არ აღმოჩნდა ჰოჯკინის ლიმფომის გაზრდილი რისკი.[100]
პირველადი პარამეტრები
ტოპიკური პიმეკროლიმუსი: (1%) 2 წლის ასაკიდან ბავშვებსა და მოზრდილებში: დაიდეთ დაზიანებულ ადგილებში დღეში 2-ჯერ
ან
ტოპიკური ტაკროლიმუსი: (0.03%) 2 წელზე უფროსი ასაკის ბავშვებსა და მოზრდილებში: დაიდეთ დაზიანებულ ადგილებში დღეში 2-ჯერ; (0.1%) მოზრდილებში: დაიდეთ დაზიანებულ ადგილებში დღეში ორჯერ
კანის დამარბილებლები
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
დამარბილებლები აუმჯობესებს კანის ბარიერულ ფუნქციას და გამოიყენება ყველა პაციენტისთვის კანის მოვლის ყოველდღიურ საშუალებად.[78][83]
[ ]
სიმპტომების მართვისთვის დამარბილებლები შესაძლოა პაციენტთა მხოლოდ მცირე ნაწილისთვის იყოს საკმარისი ყველა დანარჩენ პაციენტს კანის დამარბილებლები ენიშნება მკურნალობის სხვა მეთოდებთან კომბინაციით. სიმპტომების მართვისთვის დამარბილებლები შესაძლოა გამოვიყენოთ ხშირად და უმეტეს შემთხვევებში,ვიდრე სახვა სამკურნალი საშუალებები,ასევე შესაძლებელია მათი გამოყენება კომბინაციაში.[46] დამარბილებლებით რეგულარულმა თერაპიამ აჩვენა კორტიკოსტეროიდების დამზოგავი ეფექტი.[51]
დამარბილებელი შესაძლოა შეიცავდეს დამატენიანებელს (მაგ., გლიკოლს ან შარდოვანას), რაც ხელს უწყობს რქოვანი შრის ჰიდრატაციას და ოკლუზიური აგენტის (მაგ., ვაზელინის) მიერ აორთქლების შემცირებას. უფრო თანამედროვე დამარბილებელი საშუალებები შესაძლოა შეიცავდეს ენდოგენური შემადგენლობის მსგავს ლიპიდებს. მათი ინგრედიენტები ასევე შეიძლება იყოს კერამიდებისა და ფილაგრინის დაშლის პროდუქტები.
გამოშრობის შემცირებისა და კანის ბარიერული ფუნქციის გაუმჯობესების გზით კანის დამარბილებლები ამცირებს ქავილისა და ტკივილის სიმპტომებს, აგრეთვე ამცირებს ბაქტერიებსა და მასენსიბილიზებელ ანტიგენებთან ექსპოზიციას. გადაწყვეტილება განსაზღვრება ინდივიდუალური არჩევანით; შერჩეული დამარბილებელი არ უნდა შეიცავდეს დანამატებს ან მასენსიბილიზებელ აგენტებს (მაგ., არომატიზატორებს ან პარფიუმერიას).[51]
მტკიცებულებები, სხვადასხვა დამარბილებლების უპირატესობასთან დაკავშირებით, არასაკმარისია.[78][83] თუმცა, ლიპიდების მაღალი შემცველობა დაკავშირებულია კანის ჰიდრატაციის გაუმჯობესებასთაn. ვაზელინი ეფექურია წყლის კარგვის პრევენციისთვის და შეიძლება შეამციროს ატოპიურ კანში T-უჯრედული ანთება.[84]
ზომიერიდან მძიმე ეგზემის მქონე ბავშვებში, სველი სახვევის გამოყენებით თერაპიის დამატება ტოპიკურ თერაპიასთან ერთად შეიძლება უკავშირდებოდეს სიმპტომების უფრო სწრაფად კუპირებას.[83][85] თერაპია სველი სახვევის გამოყენებით შეიძლება დამხმარე იყოს ტოპიკური აგენტის შეღწევის გაძლიერების, წყლის დანაკარგის შემცირებისთვის და ამასთანავე მოქმედებს, როგორც ფიზიკური ბარიერი ნაკაწრების საწინააღმდეგოდ.[83]
ამერიკის დერმატოლოგიის აკადემიის (AAD) გაიდლაინები იძლევა პირობით რეკომენდაციას სველი შეფუთვით თერაპიის გამოყენების შესახებ ზომიერი და მძიმე ეგზემის მქონე მოზრდილებში, რომლებიც განიცდიან გამწვავებას, თუმცა მონაცემების უმეტესობა პედიატრიულ პოპულაციებზეა. ისინი აღნიშნავენ, რომ სველი შეფუთვით თერაპია მოითხოვს გაზრდილ დროსა და ძალისხმევას, ასევე პაციენტის განათლებას, ამიტომ მსუბუქი დაავადების სარგებელი საჭირო ძალისხმევასთან შედარებით საეჭვოა.[83]
გაერთიანებული სამეფოს გაიდლაინები გვირჩევენ, რომ ოკლუზიური სახვევები (მათ შორის სველი შეფუთვით თერაპია) შეიძლება გამოყენებულ იქნას ბავშვებში ქრონიკული ლიქენიფიცირებული ეგზემის ლოკალიზებული ან მთლიანი სხეულის სამკურნალოდ, ემოლიენტების, ან დამარბილებლების და ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების გარდა.[46]ლოკალიზებული სახვევები დამარბილებელი საშუალებებით და კორტიკოსტეროიდებით უნდა იქნას გამოყენებული მხოლოდ მოკლე ვადით (7-14 დღე). მთლიან სხეულზე საფენები უნდა დაიდოს მხოლოდ სპეციალისტის მიერ, ადგილობრივი კორტიკოსტეროიდების გამოყენებით 7-14 დღის განმავლობაში, მაგრამ შეიძლება გაგრძელდეს მხოლოდ დამარბილებელი საშუალებებით, სანამ სიმპტომები არ გაკონტროლდება. კალცინევრინის ინჰიბიტორებთან ერთად სველი შეფუთვით თერაპიის გამოყენება უნდა განხორციელდეს მხოლოდ სპეციალისტის რჩევით.[46]
აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას