პირველადი პრევენცია

ასპირინი და სხვა არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო საშუალებები (არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო საშუალებები) უნდა იქნას გამოყენებული სიფრთხილით, განსაკუთრებით 60 წელზე უფროსი ასაკის ადამიანებში და მათ, ვინც ღებულობს კორტიკოსტეროიდებს, ბისფოსფონატებს ან სხვა ანტითრომბოზულ საშუალებებს.[24][25]​ ​ნაჩვენებია, რომ პროტონის ტუმბოს ინჰიბიტორის (PPI) ერთდროული გამოყენება ამცირებს კუჭ-ნაწლავის გართულებების რისკს პაციენტებში, რომლებიც იღებენ ხანგრძლივ ასპირინულ თერაპიას და/ან ორალურ ანტიკოაგულანტებს.[35][36][37]​​​

პროტონული ტუმბოს ინჰიბიტორები ხელს უშლიან პეპტიკურ წყლულების და გართულებებს განვითარებას იმ პციენტებში, რომელთაც ესაჭიროებათ ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული პრეპარატებით (NSAIDs) თერაპია.[38] თუმცა, გაიდლაინები გვთავაზობენ Helicobacter pylori-ს ტესტირებისა და მკურნალობის სტრატეგიის გათვალისწინებას არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო საშუალებების ხანგრძლივი თერაპიის დაწყებამდე, რადგან H pylori-ის ერადიკაციით ნაჩვენებია ასპირინთან ასოცირებული პეპტიური წყლულოვანი სისხლდენის დაცვა.[33][39]

პაციენტებში, რომლებიც იტარებენ ხანგრძლივ მკურნალობას არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატებით, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის წყლულების პრევენციის მიზნით პროტონის ტუმბოს ინჰიბიტორები შეიძლება იყოს უფრო ეფექტური, ვიდრე მიზოპროსტოლი (პროსტაგლანდინ E1-ის ანალოგი). [ Cochrane Clinical Answers logo ] მიზოპროსტოლის რეჟიმის დაცვა (განსაკუთრებით მაღალი დოზებისას) შესაძლოა დაირღვეს გასტროინტესტინული არასასურველი ეფექტებით, როგორიცაა მუცლის ღრუს მოვლითი ტკივილი და დიარეა.

PPI-ს პროფილაქტიკური გამოყენება მიზანშეწონილია ინტენსიური თერაპიის ქვეშ მყოფი პაციენტებისთვის, განსაკუთრებით მათთვის, ვისაც ესაჭიროება მექანიკური ვენტილაცია, განიხილება კუჭ-ნაწლავის სისხლდენის მაღალი რისკის ქვეშ ისეთი თანმხლები დაავადებებით, როგორიცაა ღვიძლის ქრონიკული დაავადება, ან აქვთ თანმდევი პირობები, როგორიცაა კოაგულოპათია, სეფსისი ან მწვავე თირკმლის დაზიანება.[34][40] ერთ-ერთმა კლინიკურმა გაიდლაინმა შეაფასა მტკიცებულება და გასცა დაბალი რეკომენდაცია კუჭ-ნაწლავის სისხლდენის პროფილაქტიკის გამოყენების შესახებ კრიტიკულად დაავადებულ პაციენტებში კლინიკურად მნიშვნელოვანი კუჭ-ნაწლავის სისხლდენის მაღალი რისკის (>4%) და სუსტი რეკომენდაცია პროფილაქტიკის არგამოყენების შესახებ პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ კლინიკურად დაბალი რისკი- სისხლდენა (≤4%). პანელი გვთავაზობს PPI-ს გამოყენებას, ვიდრე H2 ანტაგონისტის (სუსტი რეკომენდაცია) და რეკომენდაციას უწევს სუკრალფატის გამოყენებას (ძლიერი რეკომენდაცია).[34]

ერთი ორმაგად ბრმა რანდომიზებული კვლევის მტკიცებულება ვარაუდობს, რომ PPI-ს და H2 ანტაგონისტებს აქვთ მსგავსი ეფექტურობა კუჭ-ნაწლავის ზედა ნაწილიდან სისხლდენის ან წყლულების რისკის შესამცირებლად ადამიანებში, რომლებიც იღებენ ასპირინს დაბალი დოზით.[41]​ მეტა-ანალიზმა, რომელმაც შეაფასა H2 ანტაგონისტები, PPI-ები და პროსტაგლანდინის ანალოგები, აჩვენა, რომ PPI-ები უფრო ეფექტურია წყლულებისგან სისხლდენის თავიდან ასაცილებლად, ვიდრე H2 ანტაგონისტები და პროსტაგლანდინის ანალოგები.[42] ​PPI-ები ასევე უფრო ეფექტური იყო წყლულების სამკურნალოდ და განმეორებითი სისხლდენის და სისხლის გადასხმის საჭიროების თავიდან ასაცილებლად.[42]

მეორეული პრევენცია

მაშინ როცა ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატებისგან (NSAIDs) და თამბაქოს მოწევისგან თავის შეკავება ამცირებს რეციდივის რისკს, ალკოჰოლის მიღების როლი ცალსახა არ არის. მიუხედავად ამისა, ჩვეულებრივ რეკომენდებულია ჭარბი ალკოჰოლის მიღებისგან თავის შეკავება. ამერიკული გასტროენტეროლოგიური ასოციაციის ინსტრუქცია მხარს უჭერს პროტონ-ტუმბოს ინჰიბიტორების ხანგრძლივ გამოყენებას (8 კვირაზე მეტი) პეპტიური წყლულების მეორადი პროფილაქტიკისთვის პაციენტებში, რომლებიც იღებენ ასპირინს ან სხვა არასტეროიდულ ანთების საწინააღმდეგო საშუალებებს, რომლებსაც აქვთ კუჭ-ნაწლავის სისხლდენის მაღალი რისკი (მაგ., 60 წელზე უფროსი ასაკის). ასაკის, მძიმე სამედიცინო თანმხლები დაავადება, მეორე არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო საშუალებების გამოყენება, ანტითრომბოზული პრეპარატის მიღება ან ორალური კორტიკოსტეროიდის მიღება).[83]

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას