პირველადი პრევენცია
საყოველთაო იმუნიზაცია დიფტერიის ანატოქსინის შემცველი ვაქცინით წარმოადგენს ერთადერთ ეფექტურ ღონისძიებას. ამ მიდგომის ეფექტურობა მტკიცედ არის ნაჩვენები ისტორიული მონაცემებით; 1920-იან წლებში შეერთებულ შტატებში ყოველწლიურად 100,000-200,000 შემთხვევა დაფიქსირდა, მაგრამ 1940-იან წლებში დიფტერიის ტოქსოიდის შემცველი ვაქცინების შემოღების შემდეგ შემთხვევების რაოდენობა შემცირდა და ახლა საშუალოდ <1 შემთხვევა წელიწადში დაფიქსირდა აშშ-ში[24] დიდ ბრიტანეთში, 1940 წელს, დაფიქსირდა 61000-ზე მეტი შემთხვევა, მაგრამ 1957 წელს, მას შემდეგ რაც იმუნიზაცია დადგინდა, მხოლოდ 38 შემთხვევის შესახებ აცნობეს.[30] ათწლეულების განმავლობაში მსოფლიო გამოცდილებამ დაადასტურა დიფტერიის ტოქსოიდის ვაქცინები, როგორც უსაფრთხო და კარგად ტოლერანტული.
დიფტერიის ვაქცინები მზადდება უჯრედებისგან თავისუფალი გაწმენდილი ტოქსინისაგან, მუშავდება ფორმალდეჰიდით და ადსორბირდება ადიუვანტზე. ისინი ხელმისაწვდომია ორ დოზით, რაც დამოკიდებულია დიფტერიის ტოქსოიდის შემცველობაზე;უფრო მაღალი დოზით არის შემოკლებით "D" და დაბალი არის შემოკლებით "d". ზოგადად, ტოქსოიდის (D) უფრო მაღალი დოზის შემცველი ვაქცინები გამოიყენება მცირეწლოვან ბავშვებში დამაკმაყოფილებელი პირველადი იმუნური პასუხის მისაღწევად. ტოქსოიდის (d) დაბალი დოზის შემცველი ვაქცინები გამოიყენება ხანდაზმული ასაკობრივი ჯგუფებისთვის და ბუსტერისთვის, სადაც ისინი უზრუნველყოფენ დამაკმაყოფილებელ იმუნურ პასუხს გვერდითი რეაქციების დაბალი რისკით (მაგ. ტკივილი, სიწითლე და მგრძნობელობა ინექციის ადგილზე).[31][32] მონოვალენტური დიფტერიის ვაქცინები არ არის ხელმისაწვდომი, ამიტომ იმუნიზაცია შეიძლება ჩატარდეს მხოლოდ კომბინირებული პროდუქტების სახით.
დიდ ბრიტანეთში, დიფტერიის ვაქცინაცია ჩვეულებრივ უტარდებათ ჩვილებს, როგორც დიფტერიის, ტეტანუსის, უჯრედული ყივანახველას/ინაქტივირებული პოლიომიელიტის/ჰემოფილუს გრიპის ბ/ჰეპატიტის B [DTaP/IPV/Hib/HepB] ვაქცინის ნაწილი) 2, 3 და 4 თვის ასაკში., ამას მოჰყვება ბუსტერ დოზა DPT/IPV სკოლამდელ ბავშვებში 3 წლის 4 თვის ასაკში და DTP/IPV-ით 14 წლის ასაკში. უფროსი ასაკის ბავშვები და მოზარდები, რომლებსაც არასოდეს გაუკეთებიათ იმუნიზაცია, უნდა ჩაუტარდეთ ვაქცინაცია d-შემცველი პროდუქტის სამი დოზით (მაგ., Td/IPV) შეყვანილი 1 თვის ინტერვალით. თუ პირველადი კურსი შეწყვეტილია, ის უნდა განახლდეს, მაგრამ არ განმეორდეს, დარჩენილ დოზებს შორის იგივე ინტერვალით 1 თვე. ბუსტერ დოზა უნდა გაგრძელდეს, იდეალურია პირველადი ვაქცინაციიდან 1 და 10 წლის შემდეგ. მოგზაურებს და მათ, ვინც აპირებს იცხოვროს ეპიდემიურ ან ენდემურ რაიონებში, უნდა მიიღონ შემდგომი Td/IPV გამაძლიერებელი დოზა, თუ მათი ბოლო ვაქცინა შეყვანილი იყო 10 წელზე მეტი ხნის წინ.[30] dTaP/IPV-ის ერთჯერადი დოზა ასევე რეკომენდებულია ქალებისთვის ყოველი ორსულობის დროს გესტაციის 16 კვირიდან მოყოლებული ყივანახველას იმუნიტეტის გასაძლიერებლად. NHS Choices: vaccinations and when to have them Opens in new window
შეერთებულ შტატებში, იმუნიზაციის პრაქტიკის მრჩეველთა კომიტეტი (ACIP) რეკომენდაციას უწევს DTaP ვაქცინის 5-დოზიან სერიას 2, 4 და 6 თვის ასაკში, 15-18 თვესა და 4-6 წლის ასაკში.[33] DTaP-IPV-Hib-HepB ვაქცინა ასევე დამტკიცებულია აშშ-ს სურსათისა და წამლების ადმინისტრაციის მიერ 6 კვირიდან 4 წლამდე ასაკის ბავშვებში გამოსაყენებლად და ნაჩვენებია პირველადი ვაქცინაციის სერიებისთვის ჩვილებში 2, 4 და 6 თვის ასაკში.[34] ACIP ასევე უზრუნველყოფს ვაქცინაციის განრიგს უფროს ასაკობრივ ჯგუფებში, რომლებსაც არ აქვთ დასრულებული პირველადი კურსები.[33]
ACIP რეკომენდაციას უწევს, რომ მოზრდილებმა ყოველ 10 წელიწადში ერთხელ მიიღონ Td ან Tdap ვაქცინის გამაძლიერებელი დოზა.[31][35] Tdap-ის ერთი დოზა უნდა დაინიშნოს ორსულ ქალებში ყოველი ორსულობის დროს (სასურველია ორსულობის 27-დან 36 კვირამდე) განურჩევლად იმისა, თუ რა დრო გავიდა Td ან Tdap ვაქცინაციადან.[35][36] Tdap (დიფტერია, ტეტანუსი, ყოვანახველა) ვაქცინიაცია ორსულობის დროს არ არის დაკავშირებული ნაყოფის ჰოსპიტალიზაციის ან სიკვდილობის რისკის მომატებასთან სიცოცხლის პირველი 6 თვის განმავლობაში.[37]
როგორც დიდ ბრიტანეთში, მოგზაურებმა აშშ-დან ეპიდემიური ან ენდემური დიფტერიის მქონე ქვეყნებში უნდა უზრუნველყონ პირველადი იმუნიზაციის გრაფიკის დასრულება და საჭიროების შემთხვევაში მიიღონ შესაბამისი გამაძლიერებელი დოზები.[10]
მეორეული პრევენცია
პირებს, რომლებიც მოგზაურობენ დიფტერიის ენდემურ კერაში, თან უნდა ჰქონდეთ ვაქცინაციის დამადასტურებელი და ვადიანი დოკუმენტი.[10][26]
პაციენტების ახლო კონტაქტები და ოჯახის წევრები ექვემდებარებიან მეთვალყურეობას ინკუბაციური პერიოდის განმავლობაში ინფექციის სიმპტომებზე დაკვირვების მიზნით. ბაქტერიოლოგიური კვლევა უნდა ჩატარდეს ნაზოფარინგულ, ოროფარინგულ და კანის დაზიანებიდან აღებულ კლინიკურ ნიმუშებზე.[2][26] უნდა დაინიშნოს პროფილაქტიკური ანტიბიოტიკები, მიუხედავად იმუნიზაციის სტატუსისა, თუმცა ეფექტურობა არ არის დადასტურებული.[2][26] პირებს, რომლებიც სრულად იმუნიზირებული არ არისსნ (ანუ მიღებული აქვთ 3 დოზაზე ნაკლები ვაქცინა), ან რომელთა იმუნიზაციის სტატუსი უცნობია, უნდა ჩაუტარდეთ ვაქცინაციის სრული კურსი. ბავშვებს, რომელთაც მიღებული არა აქვთ ვაქცინის მეოთხე დოზა, უნდა ჩაუტარდეთ იმუნიზაციის სრული კურსი. ადრე იმუნიზირებული პაციენტებს უნდა გაუკეთდეთ ბუსტერ ვაქცინა იმ შემთხვევში, თუ არ არიან აცრილი ბოლო 5 წლის განმავლობაში.[2][26]
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას