ვარიცელა-ზოსტერის მწვავე ინფექცია
- მიმოხილვა
- თეორია
- დიაგნოზი
- მართვა
- მეთვალყურეობა
- წყაროები
მკურნალობის ალგორითმი
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება
დაავადების მძიმე ფორმის განვითარების დაბალი რისკის მქონე ბავშვები, რომლებიც სხვამხრივ ჯანმრთელები არიან
დამხმარე მოვლა
პარაცეტამოლით, კანის დამარბილებელი საშუალებებით და ანტიჰისტამინური საშუალებებით სიმპტომური მკურნალობა შეიძლება იყოს ყველაფერი, რაც საჭიროა ბავშვებში, რომლებსაც აქვთ დაავადების მძიმე ფორმის განვითარების დაბალი რისკი. ჰიდრატაცია მნიშვნელოვანია, განსაკუთრებით ცხელების მქონე ბავშვებში.
ასპირინი უკუნაჩვენებია რეიეს სინდრომთან ასოციაციის გამო.[77]Belay ED, Bresee JS, Holman RC, et al. Reye's syndrome in the United States from 1981 through 1997. N Engl J Med. 1999 May 6;340(18):1377-82. http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM199905063401801#t=article http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10228187?tool=bestpractice.com ასევე არსებობს მოსაზრება ვარიცელას დროს არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატების (NSAID) გამოყენებასა და A ჯგუფის სტრეპტოკოკური (GAS) სუპერინფექციის გაზრდილ რისკთან დაკავშირებით.[78]Zerr DM, Alexander ER, Duchin JS, et al. A case-control study of necrotizing fasciitis during primary varicella. Pediatrics. 1999 Apr;103(4 Pt 1):783-90. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10103303?tool=bestpractice.com [79]Lesko SM, O'Brien KL, Schwartz B, et al. Invasive group A streptococcal infection and nonsteroidal antiinflammatory drug use among children with primary varicella. Pediatrics. 2001 May;107(5):1108-15. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11331694?tool=bestpractice.com კანის და რბილი ქსოვილების ინფექციების პოტენციური მატების გამო, NSAID უნდა მოვერიდოთ.
კალამინის ლოსიონი ხშირად გამოიყენება ქავილის შემსუბუქების მიზნით;[75]Centers for Disease Control and Prevention. Chickenpox (Varicella) prevention & treatment. April 2021 [internet publication]. https://www.cdc.gov/chickenpox/about/prevention-treatment.html თუმცა, არ არის გამოქვეყნებული მტკიცებულებები, რომლებიც მხარს უჭერს მის გამოყენებას ვარიცელას ინფექციის დროს.[76]Tebruegge M, Kuruvilla M, Margarson I. Does the use of calamine or antihistamine provide symptomatic relief from pruritus in children with varicella zoster infection? Arch Dis Child. 2006 Dec;91(12):1035-6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2082986 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17119083?tool=bestpractice.com
ბავშვებში ვარიცელას ანტიჰისტამინური მკურნალობა ასოცირდება ატაქსიასთან, შარდის შეკავებასთან და სხვა გვერდით ეფექტებთან. გარდა ამისა, გამოიცა გაფრთხილება 2 წლამდე ასაკის ბავშვებში ხველისა და გაცივების ზოგიერთი მედიკამენტის (მათგან მრავალი ანტიჰისტამინური საშუალებაა) გამოყენების წინააღმდეგ.[81]US Food and Drug Administration. Public Health Advisory: an important FDA reminder for parents: do not give infants cough and cold products designed for older children. August 2018 [internet publication]. http://www.fda.gov/drugs/resourcesforyou/specialfeatures/ucm263948.htm მცირეწლოვან ბავშვებში რისკები შეიძლება აღემატებოდეს სარგებელს.
პირველადი პარამეტრები
პარაცეტამოლი: <12 წლის ასაკის ბავშვები: 15 მგ/კგ პერორალურად/რექტალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ საჭიროებისამებრ, მაქსიმუმი 75 მგ/კგ/დღეში; >12 წლის ასაკის ბავშვები: 500-1000 მგ პერორალურად/რექტალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ საჭიროებისამებრ, მაქსიმუმი 4000 მგ/დღეში
--და--
დიფენჰიდრამინი: 2-5 წლის ბავშვები: 6.25 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროების მიხედვით, მაქსიმუმი 37.5 მგ/დღეში; 6-12 წლის ბავშვები: 12.5 - 25 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროების მიხედვით, მაქსიმუმი 150 მგ/დღეში; >12 წლის ბავშვები: 25-50 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროების მიხედვით, მაქსიმუმი 300 მგ/დღეში
მეტი დიფენჰიდრამინირეკომენდებული არ არის <2 წლის ბავშვებისთვის.
--და--
დიფენჰიდრამინი ადგილობრივად: (1-2%) დაზიანებულ ადგილ(ებ)ზე სამ-ოთხჯერ დღეში საჭიროების შემთხვევაში, 7 დღემდე განმავლობაში
იყოს
კანის დამარბილებლები ადგილობრივი საშუალება: დაზიანებულ უბნებზე დატანა საჭიროებისამებრ
დაავადების საშუალო და მძიმე ფორმის მომატებული რისკი
პერორალური ანტივირუსული თერაპია
ამერიკის პედიატრთა აკადემიის მიერ პერორალური ანტივირუსული თერაპია რეკომენდებულია პაციენტებისთვის ვარიცელას საშუალო და მძიმე ფორმის განვითარების მომატებული რისკით. ასეთები არიან: სხვა მხრივ ჯანმრთელი 13 წლის და უფროსი ასაკის ბავშვები; კანის ქრონიკული დაავადების მქონე პაციენტები (მაგ. ატოპიური დერმატიტი); ფილტვის დაავადების მქონე პირები; სალიცილატით ხანგრძლივ თერაპიაზე მყოფი პირები; პერორალური კორტიკოსტეროიდების ხანმოკლე ან წყვეტილი კურსით მიმღები პირები .[41]American Academy of Pediatrics. Varicella-zoster virus infections. In: Kimberlin DW, ed. Red book 2021- 2024: report of the Committee on Infectious Diseases. 32nd ed. Elk Grove Village, IL: American Academy of Pediatrics; 2021; 831-43. https://redbook.solutions.aap.org/chapter.aspx?sectionld=247326949&bookld=2591
პერორალური ანტივირუსული თერაპია პირველი 72 საათის განმავლობაში აუმჯობესებს კანზე დაზიანებების განკურნებას და ამცირებს ცხელების ხანგრძლივობას მოზარდებში და მოზრდილებში.[82]Feder HM Jr. Treatment of adult chickenpox with oral acyclovir. Arch Intern Med. 1990 Oct;150(10):2061-5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2222091?tool=bestpractice.com [83]Wallace MR, Bowler WA, Murray NB, et al. Treatment of adult varicella with oral acyclovir: a randomized, placebo-controlled trial. Ann Intern Med. 1992 Sep 1;117(5):358-63. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1323943?tool=bestpractice.com [84]Balfour HH Jr, Edelman CK, Anderson RS, et al. Controlled trial of acyclovir for chickenpox evaluating time of initiation and duration of therapy and viral resistance. Pediatr Infect Dis J. 2001 Oct;20(10):919-26. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11642624?tool=bestpractice.com [85]Balfour HH Jr, Kelly JM, Suarez CS, et al. Acyclovir treatment of varicella in otherwise healthy children. J Pediatr. 1990 Apr;116(4):633-9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2156984?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
აციკლოვირი: >2 წლის ასაკის ბავშვები: 20 მგ/კგ პერორალურად ოთხჯერ დღეში 5 დღის განმავლობაში; ბავშვები > 40 კგ სხეულის მასით და მოზრდილები: 800 მგ პერორალურად დღეში 5-ჯერ 5 დღის განმავლობაში
დამხმარე მოვლა
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
ამ პოპულაციებში შეიძლება გამოყენებულ იქნას პარაცეტამოლით, კანის დამარბილებელი საშუალებებით და ანტიჰისტამინური საშუალებებით სიმპტომური მკურნალობა.
ვარიცელას გამო ჰოსპიტალიზებული პაციენტები უნდა მოთავსდნენ როგორც საჰაერო, ისე კონტაქტურ იზოლაციაში პოტენციურად მგრძნობიარე ადამიანებისგან, გამონაყარის გაჩენის დღიდან მინიმუმ 5 დღის განმავლობაში და სანამ არ დაიფარება ქერქით ყველა გამონაყარი.
ჰიდრატაცია მნიშვნელოვანია, განსაკუთრებით ცხელების მქონე ბავშვებში.
ასპირინი უკუნაჩვენებია რეიეს სინდრომთან ასოციაციის გამო.[77]Belay ED, Bresee JS, Holman RC, et al. Reye's syndrome in the United States from 1981 through 1997. N Engl J Med. 1999 May 6;340(18):1377-82. http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM199905063401801#t=article http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10228187?tool=bestpractice.com ასევე არსებობს მოსაზრება ვარიცელას დროს არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატების (NSAID) გამოყენებასა და A ჯგუფის სტრეპტოკოკური (GAS) სუპერინფექციის გაზრდილ რისკთან დაკავშირებით.[78]Zerr DM, Alexander ER, Duchin JS, et al. A case-control study of necrotizing fasciitis during primary varicella. Pediatrics. 1999 Apr;103(4 Pt 1):783-90. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10103303?tool=bestpractice.com [79]Lesko SM, O'Brien KL, Schwartz B, et al. Invasive group A streptococcal infection and nonsteroidal antiinflammatory drug use among children with primary varicella. Pediatrics. 2001 May;107(5):1108-15. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11331694?tool=bestpractice.com კანის და რბილი ქსოვილების ინფექციების პოტენციური მატების გამო, NSAID უნდა მოვერიდოთ.
კალამინის ლოსიონი ხშირად გამოიყენება ქავილის შემსუბუქების მიზნით;[75]Centers for Disease Control and Prevention. Chickenpox (Varicella) prevention & treatment. April 2021 [internet publication]. https://www.cdc.gov/chickenpox/about/prevention-treatment.html თუმცა, არ არის გამოქვეყნებული მტკიცებულებები, რომლებიც მხარს უჭერს მის გამოყენებას ვარიცელას ინფექციის დროს.[76]Tebruegge M, Kuruvilla M, Margarson I. Does the use of calamine or antihistamine provide symptomatic relief from pruritus in children with varicella zoster infection? Arch Dis Child. 2006 Dec;91(12):1035-6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2082986 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17119083?tool=bestpractice.com
ბავშვებში ვარიცელას ანტიჰისტამინური მკურნალობა ასოცირდება ატაქსიასთან, შარდის შეკავებასთან და სხვა გვერდით ეფექტებთან. გარდა ამისა, გამოიცა გაფრთხილება 2 წლამდე ასაკის ბავშვებში ხველისა და გაცივების ზოგიერთი მედიკამენტის (მათგან მრავალი ანტიჰისტამინური საშუალებაა) გამოყენების წინააღმდეგ.[81]US Food and Drug Administration. Public Health Advisory: an important FDA reminder for parents: do not give infants cough and cold products designed for older children. August 2018 [internet publication]. http://www.fda.gov/drugs/resourcesforyou/specialfeatures/ucm263948.htm მცირეწლოვან ბავშვებში რისკები შეიძლება აღემატებოდეს სარგებელს.
პირველადი პარამეტრები
პარაცეტამოლი: <12 ასაკის ბავშვები: 15 მგ/კგ პერორალურად/რექტალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ საჭიროებისამებრ, მაქსიმუმი 75 მგ/კგ/დღეში; >12 ასაკის ბავშვები და მოზრდილები: 500-1000 მგ პერორალურად/რექტალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ საჭიროებისამებრ, მაქსიმუმი 4000 მგ/დღეში
--და--
დიფენჰიდრამინი: 2-5 წლის ბავშვები: 6.25 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროების მიხედვით, მაქსიმუმი 37.5 მგ/დღეში; 6-12 წლის ბავშვები: 12.5 - 25 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროების მიხედვით, მაქსიმუმი 150 მგ/დღეში; >12 წლის ბავშვები და მოზრდილები: 25-50 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროების მიხედვით, მაქსიმუმი 300 მგ/დღეში
მეტი დიფენჰიდრამინირეკომენდებული არ არის <2 წლის ბავშვებისთვის.
--და--
დიფენჰიდრამინი ადგილობრივად: (1-2%) დაზიანებულ ადგილ(ებ)ზე სამ-ოთხჯერ დღეში საჭიროების შემთხვევაში, 7 დღემდე განმავლობაში
იყოს
კანის დამარბილებლები ადგილობრივი საშუალება: დაზიანებულ უბნებზე დატანა საჭიროებისამებრ
დაავადების მძიმე ფორმის მაღალი რისკი
ინტრავენური ანტივირუსული თერაპია
დროული ინტრავენური ანტივირუსული თერაპია რეკომენდებულია ვარიცელას გართულებების და მძიმე ფორმის მაღალი რისკის მქონე პაციენტებისთვის, მათ შორის: იმუნოკომპრომისული პირები, მაგ. პაციენტები, რომელთაც აღენიშნებათ ლეიკემია, ლიმფომა ან უჯრედული იმუნური დეფიციტები; ადამიანები, იმუნოსუპრესიულ თერაპიაზე, მაგ. როგორიც არის სისტემური კორტიკოსტეროიდები მაღალი დოზით ან ქიმიოთერაპია; ახალშობილები, რომელთა დედებს ჩუტყვავილა ჰქონდათ მშობიარობამდე 5 დღით ადრე ან მშობიარობის შემდეგ 2 დღემდე პერიოდში; ჰოსპიტალიზებული დღენაკლული ბავშვები, დაბადებული გესტაციის 28-ე ან მეტი კვირის პერიოდში, რომელთა დედებს არ გააჩნიათ იმუნიტეტის მტკიცებულები და ჰოსპიტალიზებული დღენაკლული ბავშვები, დაბადებული გესტაციის 28-ე კვირამდე . ასევე, დღენაკლები, რომლებიც იწონიან 1000 გრამს ან ნაკლებს დაბადებისას, დედის იმუნური სტატუსის მიუხედავად ვარიცელას მიმართ; ორსული ქალები.[41]American Academy of Pediatrics. Varicella-zoster virus infections. In: Kimberlin DW, ed. Red book 2021- 2024: report of the Committee on Infectious Diseases. 32nd ed. Elk Grove Village, IL: American Academy of Pediatrics; 2021; 831-43. https://redbook.solutions.aap.org/chapter.aspx?sectionld=247326949&bookld=2591 [60]Centers for Disease Control and Prevention. Chickenpox (varicella). For healthcare professionals. Oct 2022 [internet publication]. https://www.cdc.gov/chickenpox/hcp/index.html
მკურნალობის დაყოვნებას შეიძლება სერიოზული შედეგები ჰქონდეს ამ პაციენტებისთვის.
პროსპექტულმა კვლევებმა, რომლებიც აფასებდა აციკლოვირის გამოყენება იმუნოსუპრესიულ ბავშვებში, აჩვენა გავრცელების ნაკლები რისკი და ჰოსპიტალიზაციის ხანგრძლივობის შემცირება.[86]Carcao MD, Lau RC, Gupta A, et al. Sequential use of intravenous and oral acyclovir in the therapy of varicella in immunocompromised children. Pediatr Infect Dis J. 1998 Jul;17(7):626-31. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9686730?tool=bestpractice.com [87]Kunitomi T, Akazai A, Ikeda M, et al. Comparison of acyclovir and vidarabine in immunocompromised children with varicella-zoster virus infection. Acta Paediatr Jpn. 1989 Dec;31(6):702-5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2516397?tool=bestpractice.com [88]Balfour HH Jr, McMonigal KA, Bean B. Acyclovir therapy of varicella-zoster virus infections in immunocompromised patients. J Antimicrob Chemother. 1983 Sep;12(suppl B):169-79. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6313596?tool=bestpractice.com [89]Nyerges G, Meszner Z, Gyarmati E, et al. Acyclovir prevents dissemination of varicella in immunocompromised children. J Infect Dis. 1988 Feb;157(2):309-13. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2826611?tool=bestpractice.com [90]Prober CG, Kirk LE, Keeney RE. Acyclovir therapy of chickenpox in immunosuppressed children - a collaborative study. J Pediatr. 1982 Oct;101(4):622-5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6750068?tool=bestpractice.com
ნაადრევი ახალშობილებისთვის შეიძლება საჭირო გახდეს ალტერნატიული დოზირება.
პირველადი პარამეტრები
აციკლოვირი: ახალშობილები და 1-3 თვის ბავშვები: 10-20 მგ/კგ ინტრავენურად, ყოველ 8 საათში ერთხელ, 7-10 დღის განმავლობაში; ბავშვები 3 თვიდან 12 წლამდე: 250-500 მგ/სხეულის ზედპირის კვ მეტრზე ინტრავენურად ყოველ 8 საათში ერთხელ, 5-10 დღის განმავლობაში; მოზრდილები: 10 მგ/კგ ინტრავენურად ყოველ 8 საათში ერთხელ, 5-10 დღის განმავლობაში
დამხმარე მოვლა
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
ამ პოპულაციებში შეიძლება გამოყენებულ იქნას პარაცეტამოლით, კანის დამარბილებელი საშუალებებით და ანტიჰისტამინური საშუალებებით სიმპტომური მკურნალობა.
ვარიცელას გამო ჰოსპიტალიზებული პაციენტები უნდა მოთავსდნენ როგორც საჰაერო, ისე კონტაქტურ იზოლაციაში პოტენციურად მგრძნობიარე ადამიანებისგან, გამონაყარის გაჩენის დღიდან მინიმუმ 5 დღის განმავლობაში და სანამ არ დაიფარება ქერქით ყველა გამონაყარი.
ჰიდრატაცია მნიშვნელოვანია, განსაკუთრებით ცხელების მქონე ბავშვებში.
ასპირინი უკუნაჩვენებია რეიეს სინდრომთან ასოციაციის გამო.[77]Belay ED, Bresee JS, Holman RC, et al. Reye's syndrome in the United States from 1981 through 1997. N Engl J Med. 1999 May 6;340(18):1377-82. http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM199905063401801#t=article http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10228187?tool=bestpractice.com ასევე არსებობს მოსაზრება ვარიცელას დროს არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატების (NSAID) გამოყენებასა და A ჯგუფის სტრეპტოკოკური (GAS) სუპერინფექციის გაზრდილ რისკთან დაკავშირებით.[78]Zerr DM, Alexander ER, Duchin JS, et al. A case-control study of necrotizing fasciitis during primary varicella. Pediatrics. 1999 Apr;103(4 Pt 1):783-90. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10103303?tool=bestpractice.com [79]Lesko SM, O'Brien KL, Schwartz B, et al. Invasive group A streptococcal infection and nonsteroidal antiinflammatory drug use among children with primary varicella. Pediatrics. 2001 May;107(5):1108-15. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11331694?tool=bestpractice.com კანის და რბილი ქსოვილების ინფექციების პოტენციური მატების გამო, NSAID უნდა მოვერიდოთ.
კალამინის ლოსიონი ხშირად გამოიყენება ქავილის შემსუბუქების მიზნით;[75]Centers for Disease Control and Prevention. Chickenpox (Varicella) prevention & treatment. April 2021 [internet publication]. https://www.cdc.gov/chickenpox/about/prevention-treatment.html თუმცა, არ არის გამოქვეყნებული მტკიცებულებები, რომლებიც მხარს უჭერს მის გამოყენებას ვარიცელას ინფექციის დროს.[76]Tebruegge M, Kuruvilla M, Margarson I. Does the use of calamine or antihistamine provide symptomatic relief from pruritus in children with varicella zoster infection? Arch Dis Child. 2006 Dec;91(12):1035-6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2082986 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17119083?tool=bestpractice.com
ბავშვებში ვარიცელას ანტიჰისტამინური მკურნალობა ასოცირდება ატაქსიასთან, შარდის შეკავებასთან და სხვა გვერდით ეფექტებთან. გარდა ამისა, გამოიცა გაფრთხილება 2 წლამდე ასაკის ბავშვებში ხველისა და გაცივების ზოგიერთი მედიკამენტის (მათგან მრავალი ანტიჰისტამინური საშუალებაა) გამოყენების წინააღმდეგ.[81]US Food and Drug Administration. Public Health Advisory: an important FDA reminder for parents: do not give infants cough and cold products designed for older children. August 2018 [internet publication]. http://www.fda.gov/drugs/resourcesforyou/specialfeatures/ucm263948.htm მცირეწლოვან ბავშვებში რისკები შეიძლება აღემატებოდეს სარგებელს.
პირველადი პარამეტრები
პარაცეტამოლი: ახალშობილები: 10-15 მგ/კგ პერორალურად/რექტალურად, ყოველ 6-8 საათში ერთხელ საჭიროებისამებრ, მაქსიმუმი 60 მგ/კგ/დღეში; <12 ასაკის ბავშვები: 15 მგ/კგ პერორალურად/რექტალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ საჭიროებისამებრ, მაქსიმუმი 75 მგ/კგ/დღეში; >12 ასაკის ბავშვები და მოზრდილები: 500-1000 მგ პერორალურად/რექტალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ საჭიროებისამებრ, მაქსიმუმი 4000 მგ/დღეში
--და--
დიფენჰიდრამინი: 2-5 წლის ბავშვები: 6.25 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროების მიხედვით, მაქსიმუმი 37.5 მგ/დღეში; 6-12 წლის ბავშვები: 12.5 - 25 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროების მიხედვით, მაქსიმუმი 150 მგ/დღეში; >12 წლის ბავშვები და მოზრდილები: 25-50 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროების მიხედვით, მაქსიმუმი 300 მგ/დღეში
მეტი დიფენჰიდრამინირეკომენდებული არ არის <2 წლის ბავშვებისთვის.
--და--
დიფენჰიდრამინი ადგილობრივად: (1-2%) დაზიანებულ ადგილ(ებ)ზე სამ-ოთხჯერ დღეში საჭიროების შემთხვევაში, 7 დღემდე განმავლობაში
იყოს
კანის დამარბილებლები ადგილობრივი საშუალება: დაზიანებულ უბნებზე დატანა საჭიროებისამებრ
ორსულთა კონსულტაცია და მიმართვა
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ორსულ ქალებს უნდა გაუწიონ კონსულტაცია დედის და ნაყოფისთვის შესაძლო არასასურველი შედეგების, ანტენატალური დიაგნოზის ვარიანტებისა და ნაყოფისთვის გადაცემის რისკის შესახებ. რეკომენდებულია კონსულტაცია ნეონატოლოგთან და ინფექციური დაავადებების სპეციალისტთან, თუ მშობიარობისას ადგილი აქვს ვარიცელას მიმართ ექსპოზიციას, პროფილაქტიკის ან მკურნალობის სტრატეგიების ოპტიმიზაციის მიზნით.[50]Shrim A, Koren G, Yudin MH, et al; Maternal Fetal Medicine Committee. Management of varicella infection (chickenpox) in pregnancy. J Obstet Gynaecol Can. 2012 Mar;34(3):287-92. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22385673?tool=bestpractice.com
დაავადების მძიმე ფორმა
ინტრავენური ანტივირუსული თერაპია
პაციენტებმა, რომლებსაც უვითარდებათ ვარიცელას სერიოზული გართულებები, უნდა მიიღონ ინტრავენური აციკლოვირი. იმ პაციენტებში, რომლებსაც გართულებებზე მიმანიშნებელი კლინიკური სიმპტომები აქვთ, მკურნალობა უნდა დაიწყოს ემპირიულად.[21]Marin M, Güris D, Chaves SS, et al; Centers for Disease Control and Prevention. Prevention of varicella: recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR Recomm Rep. 2007 Jun 22;56(RR-4):1-40. httphttp://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr5604a1.htms:/ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17585291?tool=bestpractice.com [64]Gilden D. Varicella zoster virus and central nervous system syndromes. Herpes. 2004 Jun;11(suppl 2):89A-94A. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15319095?tool=bestpractice.com [91]Schlossberg D, Littman M. Varicella pneumonia. Arch Intern Med. 1988 Jul;148(7):1630-2. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3382308?tool=bestpractice.com [92]El-Daher N, Magnussen R, Betts RF. Varicella pneumonitis: clinical presentation and experience with acyclovir treatment in immunocompetent adults. Int J Infect Dis. 1998 Jan-Mar;2(3):147-51. http://www.ijidonline.com/article/S1201-9712(98)90117-5/pdf http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9531661?tool=bestpractice.com [93]Haake DA, Zakowski PC, Haake DL, et al. Early treatment with acyclovir for varicella pneumonia in otherwise healthy adults: retrospective controlled study and review. Rev Infect Dis. 1990 Sep-Oct;12(5):788-98. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2237118?tool=bestpractice.com [94]Davidson RN, Lynn W, Savage P, et al. Chickenpox pneumonia: experience with antiviral treatment. Thorax. 1988 Aug;43(8):627-30. http://thorax.bmj.com/content/thoraxjnl/43/8/627.full.pdf http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3175975?tool=bestpractice.com [95]Morales JM. Successful acyclovir therapy of severe varicella hepatitis in an adult renal transplant recipient. Am J Med. 1991 Mar;90(3):401. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2003524?tool=bestpractice.com პაციენტებს შეიძლება დასჭირდეთ მკურნალობა 7-10 დღეზე მეტხანს აციკლოვირით, თუ მათ აქვთ მძიმე დაავადება ან ნევროლოგიური გართულებები.
პირველადი პარამეტრები
აციკლოვირი: 1-3 თვის ბავშვები: 10-20 მგ/კგ ინტრავენურად, ყოველ 8 საათში ერთხელ, 7-10 დღის განმავლობაში; ბავშვები 3 თვიდან 12 წლამდე: 250-500 მგ/სხეულის ზედპირის კვ მეტრზე ინტრავენურად ყოველ 8 საათში ერთხელ, 5-10 დღის განმავლობაში; მოზრდილები: 10 მგ/კგ ინტრავენურად ყოველ 8 საათში ერთხელ, 5-10 დღის განმავლობაში
დამხმარე მოვლა
მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში
ვარიცელას გამო ჰოსპიტალიზებული პაციენტები უნდა მოთავსდნენ იზოლაციაში გამონაყარის დაწყებიდან მინიმუმ 5 დღის განმავლობაში, სანამ ქერქით არ დაიფარება ყველა გამონაყარი.
ამ პოპულაციებში შეიძლება გამოყენებულ იქნას პარაცეტამოლით, კანის დამარბილებელი საშუალებებით და ანტიჰისტამინური საშუალებებით სიმპტომური მკურნალობა.
ჰიდრატაცია მნიშვნელოვანია, განსაკუთრებით ცხელების მქონე ბავშვებში.
ასპირინი უკუნაჩვენებია რეიეს სინდრომთან ასოციაციის გამო.[77]Belay ED, Bresee JS, Holman RC, et al. Reye's syndrome in the United States from 1981 through 1997. N Engl J Med. 1999 May 6;340(18):1377-82. http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM199905063401801#t=article http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10228187?tool=bestpractice.com ასევე არსებობს მოსაზრება ვარიცელას დროს არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატების (NSAID) გამოყენებასა და A ჯგუფის სტრეპტოკოკური (GAS) სუპერინფექციის გაზრდილ რისკთან დაკავშირებით.[78]Zerr DM, Alexander ER, Duchin JS, et al. A case-control study of necrotizing fasciitis during primary varicella. Pediatrics. 1999 Apr;103(4 Pt 1):783-90. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10103303?tool=bestpractice.com [79]Lesko SM, O'Brien KL, Schwartz B, et al. Invasive group A streptococcal infection and nonsteroidal antiinflammatory drug use among children with primary varicella. Pediatrics. 2001 May;107(5):1108-15. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11331694?tool=bestpractice.com კანის და რბილი ქსოვილების ინფექციების პოტენციური მატების გამო, NSAID უნდა მოვერიდოთ.
კალამინის ლოსიონი ხშირად გამოიყენება ქავილის შემსუბუქების მიზნით;[75]Centers for Disease Control and Prevention. Chickenpox (Varicella) prevention & treatment. April 2021 [internet publication]. https://www.cdc.gov/chickenpox/about/prevention-treatment.html თუმცა, არ არის გამოქვეყნებული მტკიცებულებები, რომლებიც მხარს უჭერს მის გამოყენებას ვარიცელას ინფექციის დროს.[76]Tebruegge M, Kuruvilla M, Margarson I. Does the use of calamine or antihistamine provide symptomatic relief from pruritus in children with varicella zoster infection? Arch Dis Child. 2006 Dec;91(12):1035-6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2082986 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17119083?tool=bestpractice.com
ბავშვებში ვარიცელას ანტიჰისტამინური მკურნალობა ასოცირდება ატაქსიასთან, შარდის შეკავებასთან და სხვა გვერდით ეფექტებთან. გარდა ამისა, გამოიცა გაფრთხილება 2 წლამდე ასაკის ბავშვებში ხველისა და გაცივების ზოგიერთი მედიკამენტის (მათგან მრავალი ანტიჰისტამინური საშუალებაა) გამოყენების წინააღმდეგ.[81]US Food and Drug Administration. Public Health Advisory: an important FDA reminder for parents: do not give infants cough and cold products designed for older children. August 2018 [internet publication]. http://www.fda.gov/drugs/resourcesforyou/specialfeatures/ucm263948.htm მცირეწლოვან ბავშვებში რისკები შეიძლება აღემატებოდეს სარგებელს.
პირველადი პარამეტრები
პარაცეტამოლი: <12 ასაკის ბავშვები: 15 მგ/კგ პერორალურად/რექტალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ საჭიროებისამებრ, მაქსიმუმი 75 მგ/კგ/დღეში; >12 ასაკის ბავშვები და მოზრდილები: 500-1000 მგ პერორალურად/რექტალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ საჭიროებისამებრ, მაქსიმუმი 4000 მგ/დღეში
--და--
დიფენჰიდრამინი: 2-5 წლის ბავშვები: 6.25 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროების მიხედვით, მაქსიმუმი 37.5 მგ/დღეში; 6-12 წლის ბავშვები: 12.5 - 25 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროების მიხედვით, მაქსიმუმი 150 მგ/დღეში; >12 წლის ბავშვები და მოზრდილები: 25-50 მგ პერორალურად ყოველ 4-6 საათში ერთხელ, საჭიროების მიხედვით, მაქსიმუმი 300 მგ/დღეში
მეტი დიფენჰიდრამინირეკომენდებული არ არის <2 წლის ბავშვებისთვის.
--და--
დიფენჰიდრამინი ადგილობრივად: (1-2%) დაზიანებულ ადგილ(ებ)ზე სამ-ოთხჯერ დღეში საჭიროების შემთხვევაში, 7 დღემდე განმავლობაში
იყოს
კანის დამარბილებლები ადგილობრივი საშუალება: დაზიანებულ უბნებზე დატანა საჭიროებისამებრ
აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას