პროგნოზი

შეერთებულ შტატებში, სავარაუდო 5-წლიანი ფარდობითი გადარჩენის მაჩვენებელი ყველასთვის არის 72.0%. (2014-2020 მონაცემები).[10]

​ზრდასრულ პაციენტებში შედეგი ასაკზეა დამოკიდებული. 5-წლიანი ფარდობითი გადარჩენის სავარაუდო მაჩვენებელი (2014-2020 მონაცემები) არის:[10]​

  • 81.6% <50 წელზე უფროსი ასაკის პაციენტებისთვის

  • 50-64 წლის პაციენტებისთვის 41,7%.

  • 25.3% 65 წელზე უფროსი ასაკის პაციენტებისთვის

პროგნოზული ფაქტორები

ნეგატიური პროგნოზული ნიშნებია ხანდაზმული ასაკი, სისხლის თეთრი უჯრედების (WBC) მომატებული რაოდენობა პრეზენტაციისას, სრული რემისიის (CR) წარუმატებლობა და არასასურველი ციტოგენეტიკური ანომალიები.

საუკეთესო პროგნოზი აქვთ იმ ახალგაზრდა პაციენტებს, რომელთაც აღენიშნებათ ლეიკოციტების რაოდენობა >30 x 10^9/ლ (30,000/მიკროლიტრი) და პასუხობენ მკურნალობას თერაპიის დაწყებიდან 4 კვირის განმავლობაში.[1][87][169][170][171][172]

ინდივიდუალური რისკი დამოკიდებულია სხვადასხვა კლინიკურ თუ ბიოლოგიურ ფაქტორებზე, მათ შორის:

  • ასაკი: ბავშვებში 1 წლამდე ასაკის ბავშვები განიხილება ძალიან მაღალი რისკის ქვეშ, ≥10 წელზე უფროსი ასაკის ბავშვები განიხილება მაღალი რისკის ქვეშ, ხოლო 1-9 წლის ასაკის ბავშვები განიხილება სტანდარტულ რისკზე.[74][173]​​ 35 წელზე მეტი ასაკის მოზრდილები განიხილება მაღალი რისკის ქვეშ, თუმცა ასაკის გავლენა უწყვეტი ცვლადია.[75][76]

  • ლეიკოციტების რაოდენობა პაციენტის მომართვის დროს: უწყვეტი ვარიაბელური; >30 × 10⁹/ლ (>30,000/მიკროლიტრი) მწვავე B-ლიმფოციტური ლეიკემიის დროს და >100 × 10⁹/ლ (>100,000/მიკროლიტრი) მწვავე T-ლიმფოციტური ლეიკემიის დროს ითვლება მაღალ რისკად მოზრდილებში, ხოლო >50 × 10⁹/ლ (>50,000/მიკროლიტრი) მწვავე B-ლიმფოციტური ლეიკემიის დროს განიხილება მაღალ რისკად ბავშვებში.[74]

  • ციტოგენეტიკური და მოლეკულური დარღვევები. იხ დიაგნოსტიკური კრიტერიუმები.

  • იმუნოფენოტიპური ქვეტიპი: CD20-ის ექსპრესია დაკავშირებულია ცუდ პროგნოზთან.[77]

  • პასუხი ინდუქციურ თერაპიაზე: პაციენტები, რომლებიც იღებენ ინდუქციურ თერაპიას, რომლებიც ვერ აღწევენ CR, ან რომლებიც ცუდად რეაგირებენ, განიხილება მაღალი რისკი.

  • გაზომვადი ნარჩენი დაავადების არსებობა (MRD; მაგ., ≥0.01%) ინდუქციური თერაპიის შემდეგ: მუდმივი MRD ინდუქციის შემდეგ დაკავშირებულია ცუდ შედეგებთან.[78]

ცენტრალური ნერვული სისტემის (ცნს) ჩართულობა

ცნს-ის ჩართვა არის ALL-ის ძირითადი გართულება, რომელიც დიაგნოზირებულია პაციენტების 5%-დან 7%-მდე; სიხშირე უფრო მაღალია პაციენტებში T-ALL (8%) და სექსუალურ B-ALL-ით (ბურკიტის ლიმფომა/ლეიკემია, 13%).[50][51][52][53][54] ცენტრალური ნერვული სისტემის ჩართვამ შეიძლება გამოიწვიოს მძიმე ნევროლოგიური ავადობა (ანუ კრანიალური ნერვის დამბლა) და წარმოადგენს განკურნების მთავარ დაბრკოლებას, რაც კლინიკურ კვლევებში პირველადი რეციდივების 40%-მდეა.[79][80][81] კვლევებმა აჩვენა, რომ ინტენსიური სქემების გამოყენება ცნს-ის ჩართულობის მქონე პაციენტებში დიაგნოზის დროს იწვევს მსგავს შედეგებს (მაგ., CR, დაავადებისგან თავისუფალ გადარჩენას და საერთო გადარჩენას) პაციენტებს, რომლებსაც არ ჰქონდათ ცნს ჩართულობა დიაგნოზის დროს, განსაკუთრებით მოზრდილებში.[50][51][82][83][84][85] თუმცა, შედეგები ხშირად ცუდია ცნს-ის რეციდივის მქონე პაციენტებში (საერთო გადარჩენის საშუალო მაჩვენებელი <1 წელი).[86] ცნს-ის ჩართულობის მქონე პაციენტები (განსაკუთრებით ცენტრალური ნერვული სისტემის რეციდივი) ჩვეულებრივ ითხოვენ განხილვას პოსტ-რემისიის ალოგენური SCT-ისთვის.[59][69]

რეციდივი/რეფრაქტორული დაავადება

რეციდიული ან რეფრაქტერული დაავადების დროს პროგნოზი, ძირითადად, არაკეთილსაიმედოა. საშუალო გადარჩენა 1 წელზე ნაკლებია და პაციენტების 25%-ზე ნაკლები გადარჩება გრძელვადიან პერიოდში.[138]

გრძელვადიანი გადარჩენა დამოკიდებულია სრული რემისიის მიღწევაზე (CR) შემდგომი ალოგენური ღეროვანი უჯრედების გადანერგვით (SCT).

ინდივიდის რისკი დამოკიდებულია სხვადასხვა კლინიკურ და ბიოლოგიურ ფაქტორებზე, მათ შორის:[174][175][176]

  • ასაკი: ახალგაზრდა პაციენტებს უფრო მეტად აღწევენ CR და აქვთ უკეთესი გადარჩენა.

  • პირველი CR-ის ხანგრძლივი ხანგრძლივობა: გადარჩენა უკეთესია მათთვის, ვისი პირველი რემისიის ხანგრძლივობა 2 წელზე მეტია.

  • რეციდივის ადგილი: თუ ადგილი აქვს დამატებით უბნებს.

  • დაავადების სტატუსი SCT-ზე: პაციენტები, რომლებსაც ჩაუტარდათ SCT CR-ში გადარჩენის შემდეგ უკეთესად მუშაობდნენ, ვიდრე ისინი, ვინც არ იყვნენ CR-ში SCT-ის დროს. პაციენტებს, რომლებიც აღწევენ MRD-უარყოფით რემისიას სამაშველო თერაპიით SCT-მდე, ასევე შეიძლება ჰქონდეთ უკეთესი შედეგები, მაგრამ ეს არ არის საბოლოოდ დადგენილი პერსპექტიულ კვლევაში.

ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას