გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი

რამდენიმე კვლევამ დაადგინა რომ სხვა გასტროინტესტინური დაავადების მქონე პაციენტებთან შედარებით ფიზიკური და/ან სქესობრივი ძალადობის ანამნეზი უფრო ხშირია გაღიზიანებული ნაწლავის მქონე პაციენტებში. ბოროტად გამოყენება დაფიქსირდა IBS-ის მქონე პაციენტების 32%-44%-ში.[20]Walker EA, Katon WJ, Roy-Byrne PP, et al. Histories of sexual victimization in patients with irritable bowel syndrome or inflammatory bowel disease. Am J Psychiatry. 1993 Oct;150(10):1502-6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8379554?tool=bestpractice.com [21]Drossman DA, Talley NJ, Leserman J, et al. Sexual and physical abuse and gastrointestinal illness. Review and recommendations. Ann Intern Med. 1995 Nov 15;123(10):782-94. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7574197?tool=bestpractice.com [22]Kanuri N, Cassell B, Bruce SE, et al. The impact of abuse and mood on bowel symptoms and health-related quality of life in irritable bowel syndrome (IBS). Neurogastroenterol Motil. 2016 Oct;28(10):1508-17. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5042818 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27151081?tool=bestpractice.com

ერთ-ერთი მეტა-ანალიზით დადგინდა, რომ ტრავმის შემდგომი სტრესული აშლილობა (PTSD) დაკავშირებულია IBS-ის მომატებულ რისკთან (ჯამური შანსების თანაფარდობა 2.80, 95% CI 2.06-3.54, P <0.001).[31]Ng QX, Soh AYS, Loke W, et al. Systematic review with meta-analysis: The association between post-traumatic stress disorder and irritable bowel syndrome. J Gastroenterol Hepatol. 2019 Jan;34(1):68-73. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30144372?tool=bestpractice.com

გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომის სიმპტომები შესაძლოა დაიწყოს მოზარდობისას ან ზრდასრულობის ადრეულ ასაკში. გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომის გამოვლინება > 50 წლის ასაკში უჩვეულოა და ამ ასაკობრივი ჯგუფის პაციენტებში საჭიროა სიმპტომების ეტიოლოგიის კიდევ უფრო ფრთხილი შეფასება.[15]Lovell RM, Ford AC. Global prevalence of and risk factors for irritable bowel syndrome: a meta-analysis. Clin Gastroenterol Hepatol. 2012 Jul;10(7):712-21.e4. https://www.doi.org/10.1016/j.cgh.2012.02.029 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22426087?tool=bestpractice.com [16]Chey WD, Kurlander J, Eswaran S. Irritable bowel syndrome: a clinical review. JAMA. 2015 Mar 3;313(9):949-58. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25734736?tool=bestpractice.com

არსებობს 2:1 ქალის/კაცთან თანაფარდობა იმ პაციენტებს შორის, რომელთაც მოითხოვეს სამედიცინო დახმარება გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომისთვის.[14]Saito YA, Schoenfeld P, Locke GR 3rd. The epidemiology of irritable bowel syndrome in North America: a systematic review. Am J Gastroenterol. 2002 Aug;97(8):1910-5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12190153?tool=bestpractice.com

გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომის სიმპტომები შესაძლოა გამოვლინდეს მწვავე ბაქტერიული გასტროენტერიტის შემდეგ პაციენტთა 30%მდე რაოდენობაში.[24]Klem F, Wadhwa A, Prokop LJ, et al. Prevalence, risk factors, and outcomes of irritable bowel syndrome after infectious enteritis: a systematic review and meta-analysis. Gastroenterology. 2017 Apr;152(5):1042-54. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28069350?tool=bestpractice.com [32]Kellow JE, Azpiroz F, Delvaux M, et al. Applied principles of neurogastroenterology: physiology/motility sensation. Gastroenterology. 2006 Apr;130(5):1412-20. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16678555?tool=bestpractice.com

გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომის რისკი იმატებს, თუ პირველი რიგის ნათესავს ასევე აღენიშნება ეს დაავადება (OR 2.75).[19]Saito YA, Petersen GM, Larson JJ, et al. Familial aggregation of irritable bowel syndrome: a family case-control study. Am J Gastroenterol. 2010 Apr;105(4):833-41. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2875200 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20234344?tool=bestpractice.com

სტრესული ცხოვრებისეული მოვლენები ზოგჯერ დაკავშირებულია სიმპტომების გამწვავებასთან, მაგრამ ამ კავშირის ბუნება გაურკვეველია.​[2]Longstreth GF, Thompson WG, Chey WD, et al. Functional bowel disorders. Gastroenterology. 2006 Apr;130(5):1480-91. http://www.gastrojournal.org/article/S0016-5085(06)00512-9/fulltext http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16678561?tool=bestpractice.com