ანემია ქრონიკული დაავადების დროს
- მიმოხილვა
- თეორია
- დიაგნოზი
- მართვა
- მეთვალყურეობა
- წყაროები
მკურნალობის ალგორითმი
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულა/შეყვანის გზა და დოზა შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდის, ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით: იხილეთ გაფრთხილება
მსუბუქიდან ზომიერამდე სიმძიმის ანემია (ჰემოგლობინი [Hb] 80 -110 გ/ლ [8-11 გ/დლ])
ფონური დაავადების მკურნალობა და დაკვირვება
ანემიის სიმძიმე კორელაციაშია ფონური დაავადების აქტივობასთან და მისი მკურნალობა ჩვეულებრივ, აუმჯობესებს ან აღმოფხვრის ანემიას.
პაციენტების მართვა, რომელთაც აქვთ ქრონიკულ დაავადებასთან ასოცირებული მსუბუქიდან საშუალომდე სიმძიმის ანემია და ისეთი ფონური მდგომარეობა, რომელიც არ ინკურნება, ან არ ექვემდებარება თერაპიას, რკინის დეფიციტის კორეგირების მიუხედავად, შესაძლებელია ჩვეულებრივ, უბრალო დაკვირვებით.
სისხლის წითელი უჯრედების ტრანსფუზია
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ტრანსფუზია განიხილება პაციენტებში, სიმპტომური ანემიით, რომელიც მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს მათი სიცოცხლის ხარისხზე; ან თანმხლები დაავადებებით (მაგ., გულის უკმარისობით, ფილტვის მძიმე დაავადებით ან ცერებროვასკულური დაავადებით). ასეთ პაციენტებში მსუბუქიდან ზომიერამდე სიმძიმის ანემია დამატებით ზრდის რისკს.
ყოველთვის უნდა შეფასდეს ერითროციტების ტრანსფუზიის შედეგად მიღებული სარგებელი იმ პოტენციურად მნიშვნელოვან რისკებთან, რომელსაც მიეკუთვნება: მოცულობითი გადატვირთვა, პოსტტრანსფუზიული რეაქცია, მწვავე ჰემოლიზი შოკის განვითარებით, დაყოვნებული ჰემოლიზური ტრანსფუზიული რეაქცია, გადასხმასთან ასოცირებული ფილტვის დაზიანება, ალოიმუნიზაცია და რკინით გადატვირთვა.[62]KDIGO Anemia Work Group. KDIGO clinical practice guideline for anemia in chronic kidney disease. Kidney Int Suppl. 2012;2(4):279-335. https://kdigo.org/wp-content/uploads/2016/10/KDIGO-2012-Anemia-Guideline-English.pdf
სიმსივნისა და თირკმლის ქრონიკული დაავადების დროს ანემიის მკურნალობის გაიდლაინით რუტინულად არ არის რეკომენდებული ერითროციტების მიმდინარე ტრანსფუზია, ძირითადად რკინის სიჭარბის რისკის გამო.[62]KDIGO Anemia Work Group. KDIGO clinical practice guideline for anemia in chronic kidney disease. Kidney Int Suppl. 2012;2(4):279-335. https://kdigo.org/wp-content/uploads/2016/10/KDIGO-2012-Anemia-Guideline-English.pdf თუმცა, გადასხმა გონივრულია სიმპტომური ანემიის შემთხვევაში.[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com
ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტები (ESAs)
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტებით (ESAs) თერაპია განიხილება პაციენტებში, სიმპტომური ანემიით, რომელიც მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს მათი სიცოცხლის ხარისხზე; ან თანმხლები დაავადებებით (მაგ., გულის უკმარისობით, ფილტვის მძიმე დაავადებით ან ცერებროვასკულური დაავადებით). ასეთ პაციენტებში მსუბუქიდან ზომიერამდე სიმძიმის ანემია დამატებით ზრდის რისკს.
ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტების დანიშვნის გადაწყვეტილება მიიღება სპეციალისტთან კონსულტაციის შედეგად და საჭიროებს დაფიქსირებული ეფექტურობისა და არასასურველი მოვლენების შეფასებას.
ერითროციტული მასის ტრანსფუზია შეიძლება საჭირო იყოს ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტით მკურნალობის სარგებლის გამოვლინებამდე. ESA-ით მკურნალობაზე პასუხის არარსებობა მიუთითებს ანემიის დამატებითი მიზეზის ძიების აუცილებლობაზე.
ESA-ს გამოყენება შეიძლება განიხილებოდეს თირკმლის ქრონიკული უკმარისობის მქონე პაციენტებისთვის, რომლებიც არ იმყოფებიან დიალიზზე და ჰემოგლობინის დონე <10 გ/დლ-ზე. დიალიზზე მყოფ თირკმლის ქრონიკული დაავადების მქონე პაციენტებისთვის ESA თერაპიის გამოყენება შეიძლება, როცა ჰემოგლობინის დონე 9 - 10 გ/დლ-ია, რათა თავიდან იყოს აცილებული ჰემოგლობინის დონის დაქვეითება <9 გ/დლ-ზე. მკურნალობის დაწყების და დოზირების თაობაზე გადაწყვეტილება უნდა იყოს ინდივიდუალური.[62]KDIGO Anemia Work Group. KDIGO clinical practice guideline for anemia in chronic kidney disease. Kidney Int Suppl. 2012;2(4):279-335. https://kdigo.org/wp-content/uploads/2016/10/KDIGO-2012-Anemia-Guideline-English.pdf
გაიდლაინების რეკომენდაციით, ESA-ს გამოყენება შეიძლება განიხილებოდეს ქიმიოთერაპიასთან ასოცირებული ანემიის მქონე პაციენტებისთვის, რომელთა ჰემოგლობინის დონე <10 გ/დლ-ზე.[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com [68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx [85]Aapro M, Beguin Y, Bokemeyer C, et al. Management of anaemia and iron deficiency in patients with cancer: ESMO clinical practice guidelines. Ann Oncol. 2018 Oct 1;29(suppl 4):iv271. სურსათისა და წამლის სააგენტო (FDA) მკაფიოდ განსაზღვრავს, რომ ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტები (ESAs) არ უნდა გამოვიყენოთ იმ პაციენტებში, რომლებიც იტარებენ თერაპიას განკურნების მიზნით, სიმსივნის პროგრესირების გაზრდილი რისკის და გადარჩენადობის შემცირებული რისკების გამო; ეს ასახულია აშშ-ს გზამკვლევში.[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com [68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx როცა არ არის გარკვეული, ისახავს, თუ არა თერაპია განკურნებას, ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტებით (ESA) მკურნალობის დაწყებამდე უნდა განიხილოთ ერითროციტების ტრანსფუზია.[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com
ქიმიოთერაპიით გამოწვეული ანემიის დროს ESA-თი მკურნალობა ეფექტურია ჰემოგლობინის კონცენტრაციის გაზრდისთვის, აუმჯობესებს ჰემატოლოგიურ პასუხს, ამცირებს სისხლის გადასხმის საჭიროებას და აუმჯობესებს ჯანმრთელობასთან დაკავშირებულ ცხოვრების ხარისხს.[67]Crathorne L, Huxley N, Haasova M, et al. The effectiveness and cost-effectiveness of erythropoiesis-stimulating agents (epoetin and darbepoetin) for treating cancer treatment-induced anaemia (including review of technology appraisal no. 142): a systematic review and economic model. Health Technol Assess. 2016 Feb;20(13):1-588.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26907163?tool=bestpractice.com
[86]Leyland-Jones B, Bondarenko I, Nemsadze G, et al. A randomized, open-label, multicenter, phase III study of epoetin alfa versus best standard of care in anemic patients with metastatic breast cancer receiving standard chemotherapy. J Clin Oncol. 2016 Apr 10;34(11):1197-207.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26858335?tool=bestpractice.com
[ 
]
How do erythropoiesis-stimulating agents affect outcomes in people with cancer?/cca.html?targetUrl=https://cochranelibrary.com/cca/doi/10.1002/cca.544/fullსწორი პასუხის ჩვენება თუმცა აღნიშნული მკურნალობის რისკები გაურკვეველი რჩება.
თირკმლის ქრონიკული დაავადების და კიბოს მქონე პაციენტებისთვის ESA-ს გამოყენება შეიძლება მხოლოდ სიფრთხილით და რისკის და სარგებლის საგულდაგულო შეფასებით.[62]KDIGO Anemia Work Group. KDIGO clinical practice guideline for anemia in chronic kidney disease. Kidney Int Suppl. 2012;2(4):279-335. https://kdigo.org/wp-content/uploads/2016/10/KDIGO-2012-Anemia-Guideline-English.pdf პაციენტებში, რომლებიც იღებენ პალიატიურ ქიმიოთერაპიას, ტრანსფუზიასთან შედარებით შეიძლება სასარგებლო იყოს სიფრთხილით დოზირებული ESA-ს გამოყენება.[68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx ESA, ჩვეულებრივ, არ არის რეკომენდებული თირკმლის ქრონიკული დაავადების მქონე პაციენტებისთვის, რომლებიც იღებენ კიბოს თერაპიას განკურნების მიზნით, ან აქვთ კიბოს ან ინსულტის ანამნეზი.[62]KDIGO Anemia Work Group. KDIGO clinical practice guideline for anemia in chronic kidney disease. Kidney Int Suppl. 2012;2(4):279-335. https://kdigo.org/wp-content/uploads/2016/10/KDIGO-2012-Anemia-Guideline-English.pdf
აღრიცხული იყო, რომ ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტები (ESAs) ამცირებს საერთო გადარჩენადობას და კიბოს მქონე ზოგიერთ პაციენტში ასევე ამცირებს სიმსივნის პროგრესირების დროს. გაზრდილი სიკვდილობა და გაუარესებული გამოსავლები დაფიქსირდა ჰემოგლობინის უფრო მაღალ სამიზნე დონეზე (>11 - 12 გ/დლ).[69]Singh AK, Szczech L, Tang KL, et al. Correction of anemia with epoetin alfa in chronic kidney disease. N Engl J Med. 2006 Nov 16;355(20):2085-98. https://www.nejm.org/doi/10.1056/NEJMoa065485 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17108343?tool=bestpractice.com მიუხედავად იმისა, რომ ზოგიერთმა შემდგომმა კვლევამ აჩვენა კავშირის არარსებობა ESA-ს გამოყენებასა და გაზრდილ სიკვდილობას შორის, საკითხი მაინც გაურკვეველი რჩება.[65]Canadian Agency for Drugs and Technologies in Health. Overview of systematic review and economic evaluation of erythropoiesis-stimulating agents for anemia of cancer or of chemotherapy. April 2009 [internet publication]. http://www.cadth.ca/media/pdf/O0468_Erythropoiesis-stimulating_agents_to_e.pdf [70]Glaspy J, Crawford J, Vansteenkiste J, et al. Erythropoiesis-stimulating agents in oncology: a study-level meta-analysis of survival and other safety outcomes. Br J Cancer. 2010 Jan 19;102(2):301-15. https://www.nature.com/articles/6605498 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20051958?tool=bestpractice.com [71]Ludwig H, Crawford J, Osterborg A, et al. Pooled analysis of individual patient-level data from all randomized, double-blind, placebo-controlled trials of darbepoetin alfa in the treatment of patients with chemotherapy-induced anemia. J Clin Oncol. 2009 Jun 10;27(17):2838-47. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.2008.19.1130 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19380447?tool=bestpractice.com [72]Gergal Gopalkrishna Rao SR, Bugazia S, Dhandapani TPM, et al. Efficacy and cardiovascular adverse effects of erythropoiesis stimulating agents in the treatment of cancer-related anemia: a systematic review of randomized controlled trials. Cureus. 2021 Sep;13(9):e17835. https://www.cureus.com/articles/67562-efficacy-and-cardiovascular-adverse-effects-of-erythropoiesis-stimulating-agents-in-the-treatment-of-cancer-related-anemia-a-systematic-review-of-randomized-controlled-trials#! http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34527499?tool=bestpractice.com [73]Chung EY, Palmer SC, Saglimbene VM, et al. Erythropoiesis-stimulating agents for anaemia in adults with chronic kidney disease: a network meta-analysis. Cochrane Database Syst Rev. 2023 Feb 13;2(2):CD010590. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD010590.pub3/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36791280?tool=bestpractice.com
ESA თერაპია არ არის რეკომენდებული კიბოს მქონე პაციენტებისთვის, რომლებიც არ იღებენ ქიმიოთერაპიას ან მათთვის, ვინც იტარებს არამიელოსუპრესიულ თერაპიას.[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com [68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx თუმცა გამონაკლისი შეიძლება იყვნენ მიელოდისპლაზიური სინდრომის მქონე პაციენტები. იხილეთ მიელოდისპლაზიური სინდრომი.
ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტების გამოყენება დაკავშირებულია გულ-სისხლძარღვთა სისტემის არასასურველ ეფექტებთან, მათ შორის გაზრდილ თრომბოზულ მოვლენებსა და ჰიპერტენზიასთან. ESA-ით მკურნალობის დაწყებამდე უნდა შეფასდეს ვენური თრომბოემბოლიის რისკფაქტორები და არტერიული წნევის კონტროლი. ჭეშმარიტი ერითროციტული აპლაზია, რომელიც ვითარდება ერითროპოეტინისადმი განეიტრალებელი ანტისხეულების წარმოქმნის გამო, იშვიათად არის დაფიქსირებული, თუმცა ზოგიერთმა რეკომბინანტულმა ფორმულაციამ შეიძლება გაიზარდოს მისი ალბათობა.[68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx
ESA უნდა გამოვიყენოთ ყველაზე დაბალი დოზით, რომელიც საკმარისი იქნებაა ერითროციტების ტრანსფუზიის საჭიროების შესამცირებლად. თუ ქიმიოთერაპიით გამოწვეული ანემიის მქონე პაციენტებში ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტით მკურნალობის დაწყებიდან 6-8 კვირის შემდეგ არ ვლინდება პასუხი, თერაპია უნდა შეწყდეს. თუ თავდაპირველად გამოყენებული ESA არაეფექტურია, ერითროპოეზის მასტიმულირებელ სხვა აგენტზე გადასვლა არ არის სარგებლიანი.[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com
ეპოეტინ ალფა და დარბეპოეტინ ალფას შესახებ ანალოგიური გაფრთხილება ასევე შეტანილია მედიკამენტების ევროპულ ანოტაციებში ევროპის წამლის სააგენტო (EMEA) მხოლოდ იმ პაციენტების მკურნალობის რეკომენდაციას იძლევა, რომელთაც აღენიშნებათ სიმპტომური ანემია და ჰემოგლობინი არ აღემატება სამიზნე მაჩვენებელს - 120 გ/ლ (12 გ/დლ)-ს.[85]Aapro M, Beguin Y, Bokemeyer C, et al. Management of anaemia and iron deficiency in patients with cancer: ESMO clinical practice guidelines. Ann Oncol. 2018 Oct 1;29(suppl 4):iv271.[89]Jelkmann W. Developments in the therapeutic use of erythropoiesis stimulating agents. Br J Haematol. 2008 May;141(3):287-97. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18410567?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
ეპოეტინ ალფა: 40 000 ერთ კანქვეში, კვირაში ერთხელ; თუ ჰემოგლობინის მაჩვენებელი 1გ/დლ-ითაც არ მოიმატებს 4 კვირის შემდეგ, დოზა შეიძლება გაიზარდოს 60 000 ერთეულამდე კვირაში, რკინის დამაკმაყოფილებელი შემცველობის პირობებში.
ან
დარბეპოეტინ ალფა: 200 მიკროგრამი კანქვეშ 2 კვირაში ერთხელ; დოზის მომატება შესაძლებელი 2 კვირაში ერთხელ 300 მიკროგრამამდე
რკინის პრეპარატის დამატება
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
რკინის ინტრავენური პრეპარატები უპირატესია პერორალურთან შედარებით, რადგან მათი გამოყენება დაკავშირებულია ჰემოგლობინის სამიზნე მაჩვენებლის უფრო სწრაფად მიღწევასა და ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტის (ESA) გამოყენების ნაკლებ საჭიროებასთან.[53]O'Lone EL, Hodson EM, Nistor I, et al. Parenteral versus oral iron therapy for adults and children with chronic kidney disease. Cochrane Database Syst Rev. 2019;2(2):CD007857. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD007857.pub3/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30790278?tool=bestpractice.com [54]Rozen-Zvi B, Gafter-Gvili A, Paul M, et al. Intravenous versus oral iron supplementation for the treatment of anemia in CKD: systematic review and meta-analysis. Am J Kidney Dis. 2008 Nov;52(5):897-906. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18845368?tool=bestpractice.com [55]Littlewood TJ, Alikhan R. The use of intravenous iron in patients with cancer-related anaemia. Br J Haematol. 2008 Jun;141(6):751-6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18410455?tool=bestpractice.com [56]Auerbach M, Ballard H. Clinical use of intravenous iron: administration, efficacy, and safety. Hematology Am Soc Hematol Educ Program. 2010;2010:338-47. https://ashpublications.org/hematology/article/2010/1/338/96129/Clinical-Use-of-Intravenous-Iron-Administration http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21239816?tool=bestpractice.com ამჟამად ხელმისაწვდომი რკინის ინტრავენური ფორმულაციებისადმი ტოლერანტობა კარგია და დაბალია ინფუზიის რეაქციის რისკი.[57]Hayat A. Safety issues with intravenous iron products in the management of anemia in chronic kidney disease. Clin Med Res. 2008 Dec;6(3-4):93-102. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2670525 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19325171?tool=bestpractice.com [58]Auerbach M, Adamson JW. How we diagnose and treat iron deficiency anemia. Am J Hematol. 2016 Jan;91(1):31-8. https://www.doi.org/10.1002/ajh.24201 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26408108?tool=bestpractice.com [59]Adams A, Scheckel B, Habsaoui A, et al. Intravenous iron versus oral iron versus no iron with or without erythropoiesis- stimulating agents (ESA) for cancer patients with anaemia: a systematic review and network meta-analysis. Cochrane Database Syst Rev. 2022 Jun 20;6(6):CD012633. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD012633.pub2/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35724934?tool=bestpractice.com [60]Arastu AH, Elstrott BK, Martens KL, et al. Analysis of adverse events and intravenous iron infusion formulations in adults with and without prior infusion reactions. JAMA Netw Open. 2022 Mar 1;5(3):e224488. https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2790508 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35353168?tool=bestpractice.com
კოკრეინის ერთი მიმოხილვით მხარდაჭერილია მტკიცებულება იმის თაობაზე, რომ ნაწლავის ანთებითი დაავადების მქონე პაციენტებში რკინის დეფიციტის სამკურნალოდ ინტრავენური რკინის კარბოქსიმალტოზა შეიძლება უფრო ეფექტური იყოს, ვიდრე ინტრავენური რკინის საქაროზა.[61]Gordon M, Sinopoulou V, Iheozor-Ejiofor Z, et al. Interventions for treating iron deficiency anaemia in inflammatory bowel disease. Cochrane Database Syst Rev. 2021 Jan 20;1(1):CD013529. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD013529.pub2/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33471939?tool=bestpractice.com
კიბოთი დაავადებული პაციენტებისთვის, რომლებმაც ჩაიტარეს ESA-თი მკურნალობა, აშშ-ის გაიდლაინები რეკომენდაციას უწევს:[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com [68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx
ინტრავენური რკინის პრეპარატის შეყვანას, ქიმიოთერაპიასთან ასოცირებული ანემიისთვის. მიიღება რკინის სტატუსის მიუხედავად, რკინის შემცველობაზე კვლევების (საწყის ეტაპზე და პერიოდულად) ჩატარებასთან ერთად
რკინის ფუნქციური დეფიციტის მქონე (ფერიტინი 30-დან 500 ნგ/მლ და ტრანსფერინის სატურაცია <50%) პაციენტებში რკინის ინტრავენური შეყვანის განხილვა[68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx
თირკმლის ქრონიკული დაავადების მქონე პაციენტებისთვის, რომლებიც იტარებენ ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტით მკურნალობას, რეკომენდებულია ინტრავენური რკინის შემოწმება.[62]KDIGO Anemia Work Group. KDIGO clinical practice guideline for anemia in chronic kidney disease. Kidney Int Suppl. 2012;2(4):279-335. https://kdigo.org/wp-content/uploads/2016/10/KDIGO-2012-Anemia-Guideline-English.pdf
რკინის პრეპარატის დამატებამ ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტით მკურნალობასთან ერთად, შეიძლება გააუმჯობესოს ჰემოგლობინის მაჩვენელი და შეამციროს ერითროციტული მასის ტრანსფუზიის საჭიროება. რეკომენდებულია რკინის შემცველობაზე კვლევების როგორც საწყის ეტაპზე, ისე პერიოდულად.[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com
რკინის პრეპარატების დამატება არ არის რეკომენდებული ქრონიკულ დაავადებასთან ასოცირებული ანემიის მქონე პაცინეტებისთვის, ფერიტინის ნორმალური ან მაღალი დონით (რკინის ფუნქციური დეფიციტის ზოგიერთი შემთხვევის გარდა).[17]Weiss G, Goodnough LT. Anemia of chronic disease. N Engl J Med. 2005 Mar 10;352(10):1011-23. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15758012?tool=bestpractice.com რკინის პრეპარატების დამატება შედარებითი უკუჩვენებაა აქტიური ინფექციის შემთხვევაში.[58]Auerbach M, Adamson JW. How we diagnose and treat iron deficiency anemia. Am J Hematol. 2016 Jan;91(1):31-8. https://www.doi.org/10.1002/ajh.24201 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26408108?tool=bestpractice.com [62]KDIGO Anemia Work Group. KDIGO clinical practice guideline for anemia in chronic kidney disease. Kidney Int Suppl. 2012;2(4):279-335. https://kdigo.org/wp-content/uploads/2016/10/KDIGO-2012-Anemia-Guideline-English.pdf [85]Aapro M, Beguin Y, Bokemeyer C, et al. Management of anaemia and iron deficiency in patients with cancer: ESMO clinical practice guidelines. Ann Oncol. 2018 Oct 1;29(suppl 4):iv271.
მკურნალობის დაწყებამდე საჭიროა საცდელი დოზების მიცემა.
პირველადი პარამეტრები
რკინის ნატრიუმგლუკონატის კომპლექსი: დაუკავშირდით სპეციალისტს დოზირებასთან დაკავშირებით.
ან
რკინის საქაროზა: დაუკავშირდით სპეციალისტს დოზირებასთან დაკავშირებით.
ან
რკინის დექსტრანი: დაუკავშირდით სპეციალისტს დოზირებასთან დაკავშირებით.
მძიმე (Hb <80 გ/ლ [<8 გ/დლ]) ან სიცოცხლისათვის საშიში (Hb <65 გ/ლ [<6.5 გ/დლ]) ანემია
ფონური დაავადების მკურნალობა და ერითროციტების გადასხმა
ფონური დაავადების მკურნალობის დაწყება მნიშვნელოვანია, რადგან ანემიის სიმძიმე კორელაციაშია დაავადების აქტივობასთან და მისი მკურნალობა ჩვეულებრივ, აუმჯობესებს ან აღმოფხვრის ანემიას.
მძიმე ან სიცოცხლისათვის საშიში ანემიის დროს შესაძლოა, ეფექტური იყოს ერითროციტული მასის გადასხმა, რაც დამოკიდებულია თანმხლებ მდგომარეობებსა და ანემიის განვითარების სიჩქარეზე.[17]Weiss G, Goodnough LT. Anemia of chronic disease. N Engl J Med. 2005 Mar 10;352(10):1011-23. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15758012?tool=bestpractice.com
უნდა შეფასდეს ტრანსფუზიის შესაძლო სარგებელი და რისკი (მაგ., მოცულობით გადატვირთვა, ტრანსფუზიული რეაქცია, მწვავე ჰემოლიზი შოკის განვითარებით, დაგვიანებული ჰემოლიზური რეაქცია გადასხმაზე, ტრანსფუზიასთან ასოცირებული ფილტვის მწვავე დაზიანება, ალოიმუნიზაცია, რკინით გადატვირთვა).[62]KDIGO Anemia Work Group. KDIGO clinical practice guideline for anemia in chronic kidney disease. Kidney Int Suppl. 2012;2(4):279-335. https://kdigo.org/wp-content/uploads/2016/10/KDIGO-2012-Anemia-Guideline-English.pdf
ჰემოგლობინის კონცენტრაციის შეზღუდვა 8-დან 7 გ/დლ-მდე ამცირებს იმ პაციენტების პროპორციულ რაოდენობას, ვისაც დასჭირდება ერითროციტების ტრანსფუზია.[92]Carson JL, Stanworth SJ, Dennis JA, et al. Transfusion thresholds for guiding red blood cell transfusion. Cochrane Database Syst Rev. 2021 Dec 21;12(12):CD002042. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD002042.pub5/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34932836?tool=bestpractice.com ტრანსფუზიის გაიდლაინები გვთავაზობს ტრანსფუზიის შეზღუდული სტრატეგიის გამოყენებას და სისხლის გადასხმის დაწყებას ჰემოგლობინის დონეზე <7 გ/დლ-ზე.[93]Carson JL, Stanworth SJ, Guyatt G, et al. Red blood cell transfusion: 2023 AABB international guidelines. JAMA. 2023 Nov 21;330(19):1892-902. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/37824153?tool=bestpractice.com
მკურნალობის დაწყების შესახებ გადაწყვეტილება უნდა იყოს ინდივიდუალური; პაციენტთა ზოგიერთი ქვეჯგუფისთვის, ჰემოგლობინის უფრო მაღალი კონცენტრაციის შესანარჩუნებლად, შეიძლება სასარგებლო იყოს ერითროციტების ტრანსფუზია.[68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx
ფონური დაავადების მკურნალობა და ერითროპოეზის მასტიმულირებელი პრეპარატები (ESAs)
მნიშვნელოვანი პრევენციული თერაპია იმ პაციენტებში, რომელთაც შესაძლოა, დასჭირდეთ ურგენტული ტრანსფუზია, მაგრამ ადამიანთა გარკვეული კატეგორიისთვის ის შეიძლება იყოს მიუღებელი, მიუწვდომელი ან ჭარბი რისკის მტარებელი (მაგ., იეჰოვას მოწმეები, სისხლის იშვიათი ჯგუფის ან მრავლობითი ალოანტისხეულების მქონე პირები).
ასევე შესაძლოა გათვალისწინებული იყოს რკინის ინტრავენური პრეპარატის დამატება.
ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტების დანიშვნის გადაწყვეტილება მიიღება სპეციალისტთან კონსულტაციის შედეგად და საჭიროებს დაფიქსირებული ეფექტურობისა და არასასურველი მოვლენების შეფასებას.
ერითროციტული მასის ტრანსფუზია შეიძლება საჭირო იყოს ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტით მკურნალობის სარგებლის გამოვლინებამდე. ESA-ით მკურნალობაზე პასუხის არარსებობა მიუთითებს ანემიის დამატებითი მიზეზის ძიების აუცილებლობაზე.
ESA-ს გამოყენება შეიძლება განიხილებოდეს თირკმლის ქრონიკული დაავადების მქონე პაციენტებისთვის, რომლებიც არ იმყოფებიან დიალიზზე და ჰემოგლობინის დონე <10 გ/დლ-ზე. დიალიზზე მყოფ თირკმლის ქრონიკული დაავადების მქონე პაციენტებისთვის ESA თერაპიის გამოყენება შეიძლება, როცა ჰემოგლობინის დონე 9 - 10 გ/დლ-ია, რათა თავიდან იყოს აცილებული ჰემოგლობინის დონის დაქვეითება <9 გ/დლ-ზე. მკურნალობის დაწყების და დოზირების თაობაზე გადაწყვეტილება უნდა იყოს ინდივიდუალური.[62]KDIGO Anemia Work Group. KDIGO clinical practice guideline for anemia in chronic kidney disease. Kidney Int Suppl. 2012;2(4):279-335. https://kdigo.org/wp-content/uploads/2016/10/KDIGO-2012-Anemia-Guideline-English.pdf
გაიდლაინების რეკომენდაციით, ESA-ს გამოყენება შეიძლება განიხილებოდეს ქიმიოთერაპიასთან ასოცირებული ანემიის მქონე პაციენტებისთვის, რომელთა ჰემოგლობინის დონე <10 გ/დლ-ზე.[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com [68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx [85]Aapro M, Beguin Y, Bokemeyer C, et al. Management of anaemia and iron deficiency in patients with cancer: ESMO clinical practice guidelines. Ann Oncol. 2018 Oct 1;29(suppl 4):iv271. FDA მკაფიოდ განსაზღვრავს, რომ ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტით (ESA) მკურნალობა არ უნდა გამოვიყენოთ იმ პაციენტებში, რომლებიც იტარებენ თერაპიას განკურნების მიზნით, სიმსივნის პროგრესირების გაზრდილი რისკის და გადარჩენადობის შემცირებული რისკების გამო; ეს ასახულია აშშ-ს გზამკვლევში.[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com [68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx როცა გაურკვეველია, არის თუ არა თერაპიის მიზანი განკურნება, ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტით (ESA) მკურნალობის დაწყებამდე უნდა განიხილოთ ერითროციტების ტრანსფუზია.[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com
ქიმიოთერაპიით გამოწვეული ანემიის დროს ESA-თი მკურნალობა ეფექტურია ჰემოგლობინის კონცენტრაციის გაზრდისთვის, აუმჯობესებს ჰემატოლოგიურ პასუხს, ამცირებს სისხლის გადასხმის საჭიროებას და აუმჯობესებს ჯანმრთელობასთან დაკავშირებულ ცხოვრების ხარისხს.[67]Crathorne L, Huxley N, Haasova M, et al. The effectiveness and cost-effectiveness of erythropoiesis-stimulating agents (epoetin and darbepoetin) for treating cancer treatment-induced anaemia (including review of technology appraisal no. 142): a systematic review and economic model. Health Technol Assess. 2016 Feb;20(13):1-588.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26907163?tool=bestpractice.com
[86]Leyland-Jones B, Bondarenko I, Nemsadze G, et al. A randomized, open-label, multicenter, phase III study of epoetin alfa versus best standard of care in anemic patients with metastatic breast cancer receiving standard chemotherapy. J Clin Oncol. 2016 Apr 10;34(11):1197-207.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26858335?tool=bestpractice.com
[ ]
How do erythropoiesis-stimulating agents affect outcomes in people with cancer?/cca.html?targetUrl=https://cochranelibrary.com/cca/doi/10.1002/cca.544/fullსწორი პასუხის ჩვენება თუმცა აღნიშნული მკურნალობის რისკები გაურკვეველი რჩება.
თირკმლის ქრონიკული დაავადების და კიბოს მქონე პაციენტებისთვის ESA-ს გამოყენება შეიძლება მხოლოდ სიფრთხილით და რისკის და სარგებლის საგულდაგულო შეფასებით.[62]KDIGO Anemia Work Group. KDIGO clinical practice guideline for anemia in chronic kidney disease. Kidney Int Suppl. 2012;2(4):279-335. https://kdigo.org/wp-content/uploads/2016/10/KDIGO-2012-Anemia-Guideline-English.pdf პაციენტებში, რომლებიც იღებენ პალიატიურ ქიმიოთერაპიას, ტრანსფუზიასთან შედარებით შეიძლება სასარგებლო იყოს სიფრთხილით დოზირებული ESA-ს გამოყენება.[68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx ESA, ჩვეულებრივ, არ არის რეკომენდებული თირკმლის ქრონიკული დაავადების მქონე პაციენტებისთვის, რომლებიც იღებენ კიბოს თერაპიას განკურნების მიზნით, ან აქვთ კიბოს ან ინსულტის ანამნეზი.[62]KDIGO Anemia Work Group. KDIGO clinical practice guideline for anemia in chronic kidney disease. Kidney Int Suppl. 2012;2(4):279-335. https://kdigo.org/wp-content/uploads/2016/10/KDIGO-2012-Anemia-Guideline-English.pdf
აღრიცხული იყო, რომ ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტები (ESAs) ამცირებს საერთო გადარჩენადობას და კიბოს მქონე ზოგიერთ პაციენტში ასევე ამცირებს სიმსივნის პროგრესირების დროს. გაზრდილი სიკვდილობა და გაუარესებული გამოსავლები დაფიქსირდა ჰემოგლობინის უფრო მაღალ სამიზნე დონეზე (>11 - 12 გ/დლ).[69]Singh AK, Szczech L, Tang KL, et al. Correction of anemia with epoetin alfa in chronic kidney disease. N Engl J Med. 2006 Nov 16;355(20):2085-98. https://www.nejm.org/doi/10.1056/NEJMoa065485 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17108343?tool=bestpractice.com მიუხედავად იმისა, რომ ზოგიერთმა შემდგომმა კვლევამ აჩვენა კავშირის არარსებობა ESA-ს გამოყენებასა და გაზრდილ სიკვდილობას შორის, საკითხი მაინც გაურკვეველი რჩება.[65]Canadian Agency for Drugs and Technologies in Health. Overview of systematic review and economic evaluation of erythropoiesis-stimulating agents for anemia of cancer or of chemotherapy. April 2009 [internet publication]. http://www.cadth.ca/media/pdf/O0468_Erythropoiesis-stimulating_agents_to_e.pdf [70]Glaspy J, Crawford J, Vansteenkiste J, et al. Erythropoiesis-stimulating agents in oncology: a study-level meta-analysis of survival and other safety outcomes. Br J Cancer. 2010 Jan 19;102(2):301-15. https://www.nature.com/articles/6605498 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20051958?tool=bestpractice.com [71]Ludwig H, Crawford J, Osterborg A, et al. Pooled analysis of individual patient-level data from all randomized, double-blind, placebo-controlled trials of darbepoetin alfa in the treatment of patients with chemotherapy-induced anemia. J Clin Oncol. 2009 Jun 10;27(17):2838-47. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.2008.19.1130 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19380447?tool=bestpractice.com [72]Gergal Gopalkrishna Rao SR, Bugazia S, Dhandapani TPM, et al. Efficacy and cardiovascular adverse effects of erythropoiesis stimulating agents in the treatment of cancer-related anemia: a systematic review of randomized controlled trials. Cureus. 2021 Sep;13(9):e17835. https://www.cureus.com/articles/67562-efficacy-and-cardiovascular-adverse-effects-of-erythropoiesis-stimulating-agents-in-the-treatment-of-cancer-related-anemia-a-systematic-review-of-randomized-controlled-trials#! http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34527499?tool=bestpractice.com [73]Chung EY, Palmer SC, Saglimbene VM, et al. Erythropoiesis-stimulating agents for anaemia in adults with chronic kidney disease: a network meta-analysis. Cochrane Database Syst Rev. 2023 Feb 13;2(2):CD010590. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD010590.pub3/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36791280?tool=bestpractice.com
ESA თერაპია არ არის რეკომენდებული კიბოს მქონე პაციენტებისთვის, რომლებიც არ იღებენ ქიმიოთერაპიას ან მათთვის, ვინც იტარებს არამიელოსუპრესიულ თერაპიას.[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com [68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx თუმცა გამონაკლისი შეიძლება იყვნენ მიელოდისპლაზიური სინდრომის მქონე პაცინტები. იხილეთ მიელოდისპლაზიური სინდრომი.
ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტების გამოყენება დაკავშირებულია გულ-სისხლძარღვთა სისტემის არასასურველ ეფექტებთან, მათ შორის გაზრდილ თრომბოზულ მოვლენებსა და ჰიპერტენზიასთან. ESA-ით მკურნალობის დაწყებამდე უნდა შეფასდეს ვენური თრომბოემბოლიის რისკფაქტორები და არტერიული წნევის კონტროლი. ჭეშმარიტი ერითროციტული აპლაზია, რომელიც ვითარდება ერითროპოეტინისადმი განეიტრალებელი ანტისხეულების წარმოქმნის გამო, იშვიათად არის დაფიქსირებული, თუმცა ზოგიერთმა რეკომბინანტულმა ფორმულაციამ შეიძლება გაიზარდოს მისი ალბათობა.[68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx
ESA უნდა გამოვიყენოთ ყველაზე დაბალი დოზით, რომელიც საკმარისი იქნებაა ერითროციტების ტრანსფუზიის საჭიროების შესამცირებლად. თუ ქიმიოთერაპიით გამოწვეული ანემიის მქონე პაციენტებში ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტით მკურნალობის დაწყებიდან 6-8 კვირის შემდეგ არ ვლინდება პასუხი, თერაპია უნდა შეწყდეს. თუ თავდაპირველად გამოყენებული ESA არაეფექტურია, ერითროპოეზის მასტიმულირებელ სხვა აგენტზე გადასვლა არ არის სარგებლიანი.[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com
პირველადი პარამეტრები
ეპოეტინ ალფა: 40 000 ერთ კანქვეში, კვირაში ერთხელ; თუ ჰემოგლობინის მაჩვენებელი 1გ/დლ-ითაც არ მოიმატებს 4 კვირის შემდეგ, დოზა შეიძლება გაიზარდოს 60 000 ერთეულამდე კვირაში, რკინის დამაკმაყოფილებელი შემცველობის პირობებში.
ან
დარბეპოეტინ ალფა: 200 მიკროგრამი კანქვეშ 2 კვირაში ერთხელ; დოზის მომატება შესაძლებელი 2 კვირაში ერთხელ 300 მიკროგრამამდე
რკინის პრეპარატის დამატება
დამატებითი მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ზოგიერთი</strong> პაციენტისთვის შერჩეული ჯგუფიდან
რკინის ინტრავენური პრეპარატები უპირატესია პერორალურთან შედარებით, რადგან მათი გამოყენება დაკავშირებულია ჰემოგლობინის სამიზნე მაჩვენებლის უფრო სწრაფად მიღწევასა და ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტის (ESA) გამოყენების ნაკლებ საჭიროებასთან.[53]O'Lone EL, Hodson EM, Nistor I, et al. Parenteral versus oral iron therapy for adults and children with chronic kidney disease. Cochrane Database Syst Rev. 2019;2(2):CD007857. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD007857.pub3/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30790278?tool=bestpractice.com [54]Rozen-Zvi B, Gafter-Gvili A, Paul M, et al. Intravenous versus oral iron supplementation for the treatment of anemia in CKD: systematic review and meta-analysis. Am J Kidney Dis. 2008 Nov;52(5):897-906. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18845368?tool=bestpractice.com [55]Littlewood TJ, Alikhan R. The use of intravenous iron in patients with cancer-related anaemia. Br J Haematol. 2008 Jun;141(6):751-6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18410455?tool=bestpractice.com [56]Auerbach M, Ballard H. Clinical use of intravenous iron: administration, efficacy, and safety. Hematology Am Soc Hematol Educ Program. 2010;2010:338-47. https://ashpublications.org/hematology/article/2010/1/338/96129/Clinical-Use-of-Intravenous-Iron-Administration http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21239816?tool=bestpractice.com ამჟამად ხელმისაწვდომი რკინის ინტრავენური ფორმულაციებისადმი ტოლერანტობა კარგია და დაბალია ინფუზიის რეაქციის რისკი.[57]Hayat A. Safety issues with intravenous iron products in the management of anemia in chronic kidney disease. Clin Med Res. 2008 Dec;6(3-4):93-102. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2670525 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19325171?tool=bestpractice.com [58]Auerbach M, Adamson JW. How we diagnose and treat iron deficiency anemia. Am J Hematol. 2016 Jan;91(1):31-8. https://www.doi.org/10.1002/ajh.24201 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26408108?tool=bestpractice.com [59]Adams A, Scheckel B, Habsaoui A, et al. Intravenous iron versus oral iron versus no iron with or without erythropoiesis- stimulating agents (ESA) for cancer patients with anaemia: a systematic review and network meta-analysis. Cochrane Database Syst Rev. 2022 Jun 20;6(6):CD012633. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD012633.pub2/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35724934?tool=bestpractice.com [60]Arastu AH, Elstrott BK, Martens KL, et al. Analysis of adverse events and intravenous iron infusion formulations in adults with and without prior infusion reactions. JAMA Netw Open. 2022 Mar 1;5(3):e224488. https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2790508 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35353168?tool=bestpractice.com
კოკრეინის ერთი მიმოხილვით მხარდაჭერილია მტკიცებულება იმის თაობაზე, რომ ნაწლავის ანთებითი დაავადების მქონე პაციენტებში რკინის დეფიციტის სამკურნალოდ ინტრავენური რკინის კარბოქსიმალტოზა შეიძლება უფრო ეფექტური იყოს, ვიდრე ინტრავენური რკინის საქაროზა.[61]Gordon M, Sinopoulou V, Iheozor-Ejiofor Z, et al. Interventions for treating iron deficiency anaemia in inflammatory bowel disease. Cochrane Database Syst Rev. 2021 Jan 20;1(1):CD013529. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD013529.pub2/full http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/33471939?tool=bestpractice.com
კიბოთი დაავადებული პაციენტებისთვის, რომლებმაც ჩაიტარეს ESA-თი მკურნალობა, აშშ-ის გაიდლაინები რეკომენდაციას უწევს:[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com [68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx
ინტრავენური რკინის პრეპარატის შეყვანას, ქიმიოთერაპიასთან ასოცირებული ანემიისთვის. მიიღება რკინის სტატუსის მიუხედავად, რკინის შემცველობაზე კვლევების (საწყის ეტაპზე და პერიოდულად) ჩატარებასთან ერთად
რკინის ფუნქციური დეფიციტის (ფერიტინი 30-500 ნგ/მლ და ტრანსფერინის სატურაცია <50%) მქონე პაციენტებში რკინის ინტრავენური შეყვანის განხილვა[68]National Comprehensive Cancer Network. NCCN clinical practice guidelines in oncology: hematopoietic growth factors [internet publication]. https://www.nccn.org/professionals/physician_gls/default.aspx
თირკმლის ქრონიკული დაავადების მქონე პაციენტებისთვის, რომლებიც იტარებენ ESA-თი მკურნალობას, რეკომენებულია ინტრავენური რკინის შემოწმება.[62]KDIGO Anemia Work Group. KDIGO clinical practice guideline for anemia in chronic kidney disease. Kidney Int Suppl. 2012;2(4):279-335. https://kdigo.org/wp-content/uploads/2016/10/KDIGO-2012-Anemia-Guideline-English.pdf
რკინის პრეპარატის დამატებამ ერითროპოეზის მასტიმულირებელი აგენტით მკურნალობასთან ერთად, შეიძლება გააუმჯობესოს ჰემოგლობინის მაჩვენელი და შეამციროს ერითროციტული მასის ტრანსფუზიის საჭიროება. რეკომენდებულია რკინის შემცველობაზე კვლევების როგორც საწყის ეტაპზე, ისე პერიოდულად.[63]Bohlius J, Bohlke K, Castelli R, et al. Management of cancer-associated anemia with erythropoiesis-stimulating agents: ASCO/ASH clinical practice guideline update. J Clin Oncol. 2019 Apr 10;37(15):1336-51. https://ascopubs.org/doi/10.1200/JCO.18.02142?url_ver=Z39.88-2003&rfr_id=ori:rid:crossref.org&rfr_dat=cr_pub%20%200pubmed http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30969847?tool=bestpractice.com
რკინის პრეპარატების დამატება არ არის რეკომენდებული ქრონიკულ დაავადებასთან ასოცირებული ანემიის მქონე პაცინეტებისთვის, ფერიტინის ნორმალური ან მაღალი დონით (რკინის ფუნქციური დეფიციტის ზოგიერთი შემთხვევის გარდა).[17]Weiss G, Goodnough LT. Anemia of chronic disease. N Engl J Med. 2005 Mar 10;352(10):1011-23. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15758012?tool=bestpractice.com რკინის პრეპარატების დამატება შედარებითი უკუჩვენებაა აქტიური ინფექციის შემთხვევაში.[58]Auerbach M, Adamson JW. How we diagnose and treat iron deficiency anemia. Am J Hematol. 2016 Jan;91(1):31-8. https://www.doi.org/10.1002/ajh.24201 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26408108?tool=bestpractice.com [62]KDIGO Anemia Work Group. KDIGO clinical practice guideline for anemia in chronic kidney disease. Kidney Int Suppl. 2012;2(4):279-335. https://kdigo.org/wp-content/uploads/2016/10/KDIGO-2012-Anemia-Guideline-English.pdf [85]Aapro M, Beguin Y, Bokemeyer C, et al. Management of anaemia and iron deficiency in patients with cancer: ESMO clinical practice guidelines. Ann Oncol. 2018 Oct 1;29(suppl 4):iv271.
მკურნალობის დაწყებამდე საჭიროა საცდელი დოზების მიცემა.
პირველადი პარამეტრები
რკინის ნატრიუმგლუკონატის კომპლექსი: დაუკავშირდით სპეციალისტს დოზირებასთან დაკავშირებით.
ან
რკინის საქაროზა: დაუკავშირდით სპეციალისტს დოზირებასთან დაკავშირებით.
ან
რკინის დექსტრანი: დაუკავშირდით სპეციალისტს დოზირებასთან დაკავშირებით.
აირჩიეთ პაციენტების ჯგუფი ჩვენი რეკომენდაციების სანახავად
მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფორმულაცია/შეყვანის გზა და დოზირება შეიძლება განსხვავებული იყოს მედიკამენტების დასახელების და ბრენდების, წამლების ფორმულარის ან გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით. მკურნალობის შესახებ რეკომენდაციები სპეციფიკურია პაციენტის ჯგუფების მიხედვით. იხილეთ გაფრთხილება
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას