კლასიკური მოგზაურის დიარეა (CTD) განისაზღვრება, როგორც ≥3 ფხვიერი განავალი 24 საათის განმავლობაში მინიმუმ ერთი შემდეგი სიმპტომით მოგზაურში, რომელიც სტუმრობს მაღალი რისკის ადგილებს: გულისრევა, ღებინება, კრუნჩხვები, ცხელება, დიზენტერია.
ძირითადი რისკ-ფაქტორები მოიცავს ასაკს <30 წელზე, სათავგადასავლო მოგზაურობაში, მარშრუტებს არასანიტარული წყაროებიდან საკვებისა და სასმელის მოხმარების მაღალი რისკით, მოგზაურები, რომლებიც ადრე ცხოვრობდნენ მაღალი რისკის ადგილებში, სტუმრობენ მეგობრებსა და ნათესავებს, სამხედრო პერსონალს, რომლებიც განლაგებულია მაღალი რისკის ადგილებში და მოგზაურობა . ცხელ და ნოტიო სეზონებში.[2]Centers for Disease Control and Prevention. CDC Yellow Book 2024: health information for international travel. Section 2: preparing international travelers - travelers’ diarrhea. May 2023 [internet publication].
https://wwwnc.cdc.gov/travel/yellowbook/2024/preparing/travelers-diarrhea
[4]Adler AV, Ciccotti HR, Trivitt SJH, et al. What's new in travellers' diarrhoea: updates on epidemiology, diagnostics, treatment and long-term consequences. J Travel Med. 2022 Jan 17;29(1):taab099.
https://academic.oup.com/jtm/article/29/1/taab099/6316240
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34230966?tool=bestpractice.com
[9]Steffen R, Hill DR, DuPont HL. Traveler's diarrhea: a clinical review. JAMA. 2015 Jan 6;313(1):71-80.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25562268?tool=bestpractice.com
[11]Barrett J, Brown M. Travellers' diarrhoea. BMJ. 2016 Apr 19;353:i1937.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27094342?tool=bestpractice.com
[12]Pender MA, Smith T, Brintz BJ, et al. Weather variables as important clinical predictors of bacterial diarrhoea among international travellers. J Travel Med. 2022 Jul 14;29(4):taac012.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9282096
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35134202?tool=bestpractice.com
[21]Bacaner N, Stauffer B, Boulware D, et al. Travel medicine considerations for North American immigrants visiting friends and relatives. JAMA. 2004 Jun 16;291(23):2856-64.
http://jama.ama-assn.org/cgi/content/full/291/23/2856
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15199037?tool=bestpractice.com
მოგზაურთა დიარეის დიაგნოზი მოგზაურობის დროს
მოგზაურობისას თვითდიაგნოსტიკა ჩვეულებრივი მიდგომაა.[1]Riddle MS, Connor BA, Beeching NJ, et al. Guidelines for the prevention and treatment of travelers' diarrhea: a graded expert panel report. J Travel Med. 2017 Apr 1;24(suppl 1):S57-74.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5731448
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28521004?tool=bestpractice.com
მოგზაურები ინფორმირებულნი უნდა იყვნენ, რომ TD კუჭის თხელი ან თხევადი ხშირი მოქმედებაა, რაც უეცრად იწყება. შესაბამისი თერაპიის შესარჩევად მნიშვნელოვანია, რომ მოგზაურმა გაიგოს, როგორ შეაფასოს მისი ავადმყოფობის სიმძიმე.[1]Riddle MS, Connor BA, Beeching NJ, et al. Guidelines for the prevention and treatment of travelers' diarrhea: a graded expert panel report. J Travel Med. 2017 Apr 1;24(suppl 1):S57-74.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5731448
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28521004?tool=bestpractice.com
ატანადი (მსუბუქი): არ არის შემაწუხებელი, არ არღვევს დაგეგმილ აქტივობებს
შემაწუხებელი (ზომიერი): არღვევს დაგეგმილ აქტივვობებს
დამაინვალიდებელი (მძიმე): სრულიად წყვეტს დაგეგმილ აქტივობებს
პაციენტების ნაწილს შეიძლება გამოუვლინდეთ დიზენტერია (სისხლიანი ფაღარათი) სიცხით > 38.5°C (101°F), რაც მიუთითებს უფრო ინვაზიურ და უფრო სერიოზულ დაავადებაზე. მუდმივი დიარეა ( > 14 დღის ხანგრძლივობა) საჭიროებს შემდგომ სამედიცინო გამოკვლევას.
მოგზაურთა დიარეის დიაგნოზი მოგზაურობის შემდეგ
დიარეით დაავადებული მოგზაურების დაბრუნებამ შეიძლება მოითხოვოს განავლის გამოკვლევა გამოვლენის და იდენტიფიკაციისთვის; ამასთან, კლინიკური მტკიცებულებები, რომლებიც ხელს უწყობს ხარჯთეფექტურობას და პრაგმატულ მიდგომას, არ არის საკმარისი.[1]Riddle MS, Connor BA, Beeching NJ, et al. Guidelines for the prevention and treatment of travelers' diarrhea: a graded expert panel report. J Travel Med. 2017 Apr 1;24(suppl 1):S57-74.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5731448
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28521004?tool=bestpractice.com
მწვავე TD-სთვის, რომლისთვისაც შესაბამისი ემპირიული ანტიბიოტიკოთერაპია არ ჩატარებულა, თერაპია უნდა დაიწყოს დაავადების სიმძიმის მიხედვით. მიკრობიოლოგიური ტესტირება შეიძლება ჩატარდეს დაბრუნებულ მოგზაურებში მძიმე ან მუდმივი სიმპტომებით, და დაბრუნებულ მოგზაურში, რომელიც ჯერ ისევ ავადაა, ბაქტერიული ეტიოლოგიის შესაბამისი ემპირული თერაპიის მიუხედავად.[7]Centers for Disease Control and Prevention. CDC Yellow Book: health information for international travel. Section 11: posttravel evaluation - persistent diarrhea in returned travelers. May 2023 [internet publication].
https://wwwnc.cdc.gov/travel/yellowbook/2024/posttravel-evaluation/persistent-diarrhea-in-returned-travelers
[28]Riddle MS, DuPont HL, Connor BA. ACG clinical guideline: diagnosis, treatment, and prevention of acute diarrheal infections in adults. Am J Gastroenterol. 2016 May;111(5):602-22.
http://gi.org/guideline/diagnosis-treatment-and-prevention-of-acute-diarrheal-infections-in-adults
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27068718?tool=bestpractice.com
[29]Shane AL, Mody RK, Crump JA, et al. 2017 Infectious Diseases Society of America clinical practice guidelines for the diagnosis and management of infectious diarrhea. Clin Infect Dis. 2017 Nov 29;65(12):1963-73.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5848254
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29194529?tool=bestpractice.com
თუ ტესტირების ჩატარების გადაწყვეტილება მივიღეთ, ტესტირების სტრატეგიებს შესაძლოა დასჭირდეს ბევრი მეთოდი, მათ შორის კულტურა, იმუნოანალიზი, მიკროსკოპია და/ან მულტიპლექს პოლიმერაზული ჯაჭვური რეაქცია (მრაავლობით პოტენციური ეტიოლოგიის გამო, როგორიცაა ბაქტერიულიმ ვირუსული, პარაზიტული).[11]Barrett J, Brown M. Travellers' diarrhoea. BMJ. 2016 Apr 19;353:i1937.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27094342?tool=bestpractice.com
[28]Riddle MS, DuPont HL, Connor BA. ACG clinical guideline: diagnosis, treatment, and prevention of acute diarrheal infections in adults. Am J Gastroenterol. 2016 May;111(5):602-22.
http://gi.org/guideline/diagnosis-treatment-and-prevention-of-acute-diarrheal-infections-in-adults
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27068718?tool=bestpractice.com
მოლეკულური ტესტირება ერთი ან მეტი მრავალ პათოგენური პლატფორმის გამოყენებით, შესაძლოა უფრო კლინიკური იყოს, როდესაც საჭიროა სწრაფი შედეგების მიღება, ან როდესაც ტრადიციულმა მიკრობიოლოგიურმა მეთოდებმა ვერ მოახერხა ეტიოლოგიის დამკვიდრება.
მოლეკულური დიაგნოსტიკის მაღალი მგრძნობელობის გამო, ხშირად გამოვლენილია მრავალი პათოგენი.[4]Adler AV, Ciccotti HR, Trivitt SJH, et al. What's new in travellers' diarrhoea: updates on epidemiology, diagnostics, treatment and long-term consequences. J Travel Med. 2022 Jan 17;29(1):taab099.
https://academic.oup.com/jtm/article/29/1/taab099/6316240
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/34230966?tool=bestpractice.com
შედეგების განხილვა უნდა მოხდეს ეპიდემიოლოგიურ, კლინიკურ და წინასწარი ტესტების ისტორიასთან ერთად, მკურნალობის გონივრული გადაწყვეტილების მისაღებად.
განავლის ანალიზის უარყოფითი შედეგები ძალიან სავარაუდოა და მწვავე მოგზაურის დიარეის კლინიკური სცენარის დროს, ემპირული თერაპიის კურსი უნდა ვცადოთ. მოგზაურობის შემდეგ მუდმივი ან ქრონიკული დიარეის შემთხვევაში, დიფერენციალური დიაგნოზი მოიცავს ინფექციურ მიზეზებს (ჩვეულებრივ, პროტოზოულს), და პოსტ-ინფექციურ პროცესებს (მაგ., ლაქტოზის მეორადი აუტანლობა, წვრილი ნაწლავის ბაქტერიების ჭარბად ზრდა, ნაწლავების ფუნქციური დარღვევა, ტროპიკული სპრუ). გასათვალისწინებელია აგრეთვე სტრუქტურული ორგანული დაავადება (მაგალითად, ცელიაკია, ნაწლავის ანთებითი დაავადება, მსხვილი ნაწლავის კიბო, მიკროსკოპული კოლიტი) და ინდივიდუალური პაციენტისთვის საჭიროებს მიზანმიმართულ დიაგნოსტიკურ მიდგომას.[6]Connor BA, Riddle MS. Post-infectious sequelae of travelers' diarrhea. J Travel Med. 2013 Sep-Oct;20(5):303-12.
https://academic.oup.com/jtm/article/20/5/303/1810882
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23992573?tool=bestpractice.com
[7]Centers for Disease Control and Prevention. CDC Yellow Book: health information for international travel. Section 11: posttravel evaluation - persistent diarrhea in returned travelers. May 2023 [internet publication].
https://wwwnc.cdc.gov/travel/yellowbook/2024/posttravel-evaluation/persistent-diarrhea-in-returned-travelers
[29]Shane AL, Mody RK, Crump JA, et al. 2017 Infectious Diseases Society of America clinical practice guidelines for the diagnosis and management of infectious diarrhea. Clin Infect Dis. 2017 Nov 29;65(12):1963-73.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5848254
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29194529?tool=bestpractice.com