ეტიოლოგია
სავარაუდოდ შემთხვევათა 80%-90% გამოწვეულია ბაქტერიებით დაბინძურებული საკვების, ან წყლის მიღებით.[2]გავრცელებული ბაქტერიული დამნაშავეებია ენტეროტოქსიგენური E. coli, ენტეროაგრეგატიული E. coli, Shigella, Campylobacter jejuni და Salmonella (არა ნაწლავური სახეობები).ნაკლებად გავრცელებულ პათოგენებს მიეკუთვნება Yersinia, Vibrio (არაქოლერული სახეობები), Aeromonas და Plesiomonas shigelloides.
E coli ყველაზე ხშირი პათგენია, განსაკუთღებით ლათინურ ამერიკაში. Campylobacter-ით გამოწვეული ინფექცია ყველაზე ხშირია სამხრეთ და სამხრეთაღმოსავლეთ აზიაში, სადაც მოგზაურთა დიარეა შეიძლება გამოიწვიოს უფრო მეტმა ინვაზიურმა (და წამლისადმი რეზისტენტულმა) ორგანიზმმა.[4][15][16][17][18]
ვირუსები შეადგენს ინფექციების სულ მცირე 5-15%-ს, ხოლო პროტოზოული პათოგენები ინფექციების დაახლოებით 10%-ს შეადგენს.[2]ვირუსული ეტიოლოგიის TD მოიცავს ბავშვებში როტავირუსს, ნოროვირუსს (რომელიც ხშირად აზიანებს საკრუიზო გემებზე მყოფ ადამიანებს), ასტროვირუსს, საპოვირუსს და სხვა ნაწლავურ ვირუსებს.[2]
მუდმივი დიარეა (გრძელდება 14 დღეზე მეტ ხანს) შეიძლება იყოს პარაზიტული წარმოშობის და შეიძლება გამოწვეული იყოს Giardia, Entamoeba, Cryptosporidium, Dientamoeba ან Cyclospora.
თვითშეზღუდული პოსტინფექციური გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი გავლენას ახდენს დაბრუნებული მოგზაურების დაახლოებით 5%-ზე და შეიძლება გამოიწვიოს მუდმივი დიარეა.[4][5][6][7]
პათოფიზიოლოგია
საკვებში, ან წყალში მოხვედრილმა ბაქტერიამ თავისუფლად შეიძლება გადალახოს კუჭის შიგთავსი და გამოიწვიოს ენტერული ინფექცია მუცელში მოვლითი ტკივილებით და დიარეით. ინკუბაციური პერიოდი და ინფექციის კურსი დამოკიდებულია მიკრობული პათოგენზე.[19]ზოგიერთ ბაქტერიას, მაგალითად, შიგელას, სჭირდება მხოლოდ ერთი წუთიანი ინოკულუმი, ზოგი კი, მაგალითად, სალმონელა, საჭიროებს მრავალ ორგანიზმს. უფრო ინვაზიური ბაქტერიები აზიანებენ ლორწოვან გარსს და იწვევენ დიზენტერიას (სისხლიან განავალს), უფრო ხშირად სისტემური სიმპტომებით, მაგ. ცხელებით.
ენტეროვირუსული ეშერიხია კოლის ოთხი შტამი ასოცირდება TD-სთან:
ენტეროტოქსიგენური (TD-ის ძირითადი მიზეზი)
ენტეროაგრეგატიული (TD-ის მეორე ყველაზე გავრცელებული მიზეზი)
ენტეროინვაზიური (იწვევს შიგელას მსგავს დიზენტერიას)
ენტეროპათოგენური (იწვევს დიარეას ჩვილებში).
ენტეროტოქსიგენური E coli გამოიმუშავებს 2 ტოქსინს, სიცხისადმი მედეგ ტოქსინს და სითბოსადმი მგრძნობიარე ტოქსინს, რომელიც იწვევს დიარეას ნაწლავში სითხის გაძლიერებული სეკრეციით. ბაქტერიების დიდი სიმრავლე(> 10 მილიონ მიკროორგანიზმზე) დიარეას 24 საათში იწვევს.[20]
მეხუთე შტამი E. coli, ენტეროჰემორაგიული (E. coli 015:H7) იწვევს ჰემოლიზურ ურემიულ სინდრომს ბავშვებში. ასევე იწვევს დაბინძურებული საკვები, შესაბამისად მაგრამ ძალიან იშვიათად არის მოგზაურობასთან დაკავშირებული.
კლასიფიკაცია
კლასიკური მოგზაურთა დიარეა:[1]
მსუბუქი (მწვავე): დიარეა, რომელიც ატანადია და არ იწვევს დისტრესს, ხელს არ უშლის დაგეგმილ აქტივობებს.
საშუალო (მწვავე): დიარეა, რომელიც იწვევს დისტრესს ან ხელს უშლის დაგეგმილ აქტივობებს.
მძიმე (მწვავე): დიარეა, რომელიც ხელს უშლის ადამიანს და არ აძლევს გეგმიური აქტივობების შესრულების საშუალებას; დიზენტერიის ყველა შემთხვევა (სისხლიანი განავალი) ითვლება მძიმედ.
მუდმივი: დიარეა, რომელიც გრძელდება 14 დღეზე მეტი.
ეტიოლოგიური ფორმები ბაქტერიული მოგზაურის დიარეა:
მოგზაურის ბაქტერიული დიარეა: გავრცელებული ინფექცია, რომელიც ჩვეულებრივ გამოწვეულია ენტეროტოქსიგენური Escherichia coli (ETEC) და ენტეროაგრეგატიული E coli, Shigella, Salmonella (არატიფოიდური), Campylobacter jejuni.ნაკლებად გავრცელებული პათოგენებია Yersinia, Aeromonas hydrophila, Plesiomonas shigelloides და Vibrio spp (არაქოლერა).
ვირუსული მოგზაურის დიარეა: დიარეა გამოწვეული როტავირუსით (განსაკუთრებით ახალშობილებში და ბავშვებში), ნოროვირუსით (მაგ. საკრუიზო გემებზე), ასტროვირუსით და სხვა ნაწლავური ვირუსული ინფექციებით, განსაკუთრებით საპოვირუსით.
მოგზაურის პარაზიტული დიარეა: უფრო პერსისტენტული (> 14 დღე) დიარეა, გამოწვეული პარაზიტული ინფექციებით, კერძოდ Giardia, Entamoeba, ან Cryptosporidium.
ამ მასალის გამოყენება ექვემდებარება ჩვენს განცხადებას