მანეკროზებელი ფასციტი

ნეკროზული ფასციიტი გადაუდებელი ქირურგიული ჩარევის საჭიროების მქონე დაავადებაა და სასურველია პაციენტის დაუყოვნებლად გადაყვანა საოპერაციოში სიცოცხლის უნარდაკარგული დაინფიცირებული ქსოვილების ქირურგიული ნეკრექტომიისათვის.[3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

ქირურგიული პროცედურის დროს, ქირურგიული განაკვეთები კეთდება ნეკროზის ხილული არეების მიღმა, მთლიანი ნეკროტული უბანი ექვემდებარება ამოკვეთას.[3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

მიკრობიოლოგიური კულტურისთვის უნდა მოვიპოვოთ ინტრაოპერაციული ქსოვილი და სითხე.

ინტენსიური ჰემოდინამიკური მხარდაჭერა ინტრავენური ინფუზიის სახით ქირურგიული მართვის მნიშვნელოვანი ასპექტია.[2]Sartelli M, Guirao X, Hardcastle TC, et al. 2018 WSES/SIS-E consensus conference: recommendations for the management of skin and soft-tissue infections. World J Emerg Surg. 2018 Dec 14;13:58. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-018-0219-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564282?tool=bestpractice.com [3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com [5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com

უმრავლეს შემთხვევებში საჭირო ხდება ქირურგიული შეფასების და ნეკრექტომიის ჩატარება, ხოლო მთლიანი ნეკროზული ქსოვილის ამოსაკვეთად შესაძლებელია საჭირო გახდეს რამდენიმე პროცედურა.[5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com არ არსებობს ხელახალი ქირურგიული ჩარევის ოპტიმალური შუალედური დროის განსაზღვრის რაიმე სახელმძღვანელო. შეიძლება მიზანშეწონილი იყოს , სერიული ქირურგიული დამუშავება და გასუფთავება ყოველ 12-24 საათში , ვიდრე ნეკროზული ქსოვილი მინიმუმამდე არ შემცირდება ან არ ალაგდება სრულად.[2]Sartelli M, Guirao X, Hardcastle TC, et al. 2018 WSES/SIS-E consensus conference: recommendations for the management of skin and soft-tissue infections. World J Emerg Surg. 2018 Dec 14;13:58. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-018-0219-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564282?tool=bestpractice.com [3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

ნეკროზული ქსოვილის სრული მოცილების და საბოლოო დებრიდაციის შემდეგ, ჭრილობის უარყოფითი წნევით თერაპია შეიძლება გამოყენებული იყოს გრანულაციისა და შეხორცების ხელშეწყობის მიზნით.[15]Hua C, Urbina T, Bosc R, et al. Necrotising soft-tissue infections. Lancet Infect Dis. 2023 Mar;23(3):e81-94. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36252579?tool=bestpractice.com

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

მიკრობული ეტიოლოგიის და მგრძნობელობების დადგენამდე აუცილებელია ფართო სპექტრის ისეთი ემპირიული ანტიბიოტიკების გამოყენება, რომლებიც ფარავენ მანეკროზებელი ფასციტის ყველაზე გავრცელებულ ეტიოლოგიებს. ეს არის I ტიპის ინფექციების ხშირი ეტიოლოგიები (შერეული ინფექციები ანაერობები ( როგორიცაა Bacteroides ან Peptostreptococcus) პლიუს ფაკულტატური ანაერობები (როგორიცაა ზოგიერთი Enterobacterales (Escherichia coli, Enterobacter, Klebsiella, Proteus), MRSA, ან არა A ჯგუფის სტრეპტოკოკი) და II ტიპის ინფექციები (A ჯგუფის სტრეპტოკოკი [ე.ი. Streptococcus pyogenes]). გასათვალისწინებელია ადგილობრივი რეზისტენტობა (მათ შორის ფართო სპექტრის ბეტა-ლაქტამაზას ან კარბაპენემაზას წარმომქნელი ორგანიზმები).

რეკომენდებული ემპირიული რეჟიმები მოიცავს ვანკომიცის, ლინეზოლიდს, ტედიზოლიდს, ან დაპტომიცინს, კომბინაციაში რომელიმესთან: პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი ან კარბაპენემი (მაგ. მეროპენემი, იმიპენემი/ცილასტატინი, ერთაპენემი).

A ჯგუფის სტრეპტოკოკული ინფექციის გამორიცხვამდე, საჭიროა ტოქსინის წარმოქმნის მაინჰიბირებელი ანტიმიკრობული მედიკამენტების ემპირიული ჩართვა. ტოქსინის წარმოქმნის მაინჰიბირებელი ანტიმიკრობული აგენტების შესახებ მტკიცებულებები ყველაზე ძლიერია კლინდამიცინთან დაკავშირებით; ალტერნატიულ საშუალებად მოიაზრება ლინეზოლიდი. A ჯგუფის სტრეპტოკოკული ინფექციის გამორიცხვამდე, თუ ლინეზოლიდი უკვე არ არის დანიშნული, როგორც ემპირიული ანტიბიოტიკოთერაპიის ნაწილი , ემპირიულ მკურნალობას უნდა დაემატოს კლინდამიცინი. [5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com ​[34]Bonne SL, Kadri SS. Evaluation and management of necrotizing soft tissue infections. Infect Dis Clin North Am. 2017 Sep;31(3):497-511. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28779832?tool=bestpractice.com

როდესაც ხელმისაწვდომი ხდება დამატებითი ინფორმაცია და ეტიოლოგიური აგენტი განსაზღვრულია, ანტიბიოტიკოთერაპია ექვემდებარება შესწორებებს გამომწვევი მიკროორგანიზმის სპეციფიკის გათვალისწინებით.

რადგან ამჟამად განმსაზღვრელი კლინიკური კვლევები არ არის ჩატარებული, IDSA-ს მიერ რეკომენდებულია ანტიბიოტიკოთერაპიის გახანგრძლივება მანამდე, სანამ აღარ იქნება ხელახალი ქირურგიული ნეკრექტომიის საჭიროება, გაუმჯობესდება პაციენტის კლინიკური მდგომარეობა და 48-72 საათის განმავლობაში აღარ აღინიშნება ცხელების ეპიზოდი.[5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com [54]Terzian WTH, Nunn AM, Call EB, et al. Duration of antibiotic therapy in necrotizing soft tissue infections: shorter is safe. Surg Infect (Larchmt). 2022 Jun;23(5):430-5. https://www.liebertpub.com/doi/10.1089/sur.2022.011 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35451883?tool=bestpractice.com ​

ნეკროზული ფასციიტი გადაუდებელი ქირურგიული ჩარევის საჭიროების მქონე დაავადებაა და სასურველია პაციენტის დაუყოვნებლად გადაყვანა საოპერაციოში სიცოცხლის უნარდაკარგული დაინფიცირებული ქსოვილების ქირურგიული ნეკრექტომიისათვის.[3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

ქირურგიული პროცედურის დროს, ქირურგიული განაკვეთები კეთდება ნეკროზის ხილული არეების მიღმა, მთლიანი ნეკროტული უბანი ექვემდებარება ამოკვეთას.[3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

ინტენსიური ჰემოდინამიკური მხარდაჭერა ინტრავენური ინფუზიის სახით ქირურგიული მართვის მნიშვნელოვანი ასპექტია.[2]Sartelli M, Guirao X, Hardcastle TC, et al. 2018 WSES/SIS-E consensus conference: recommendations for the management of skin and soft-tissue infections. World J Emerg Surg. 2018 Dec 14;13:58. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-018-0219-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564282?tool=bestpractice.com [3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com [5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com

უმრავლეს შემთხვევებში საჭირო ხდება ქირურგიული შეფასების და ნეკრექტომიის ჩატარება, ხოლო მთლიანი ნეკროზული ქსოვილის ამოსაკვეთად შესაძლებელია საჭირო გახდეს რამდენიმე პროცედურა.[5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com არ არსებობს ხელახალი ქირურგიული ჩარევის ოპტიმალური შუალედური დროის განსაზღვრის რაიმე სახელმძღვანელო. შეიძლება მიზანშეწონილი იყოს , სერიული ქირურგიული დამუშავება და გასუფთავება ყოველ 12-24 საათში , ვიდრე ნეკროზული ქსოვილი მინიმუმამდე არ შემცირდება ან არ ალაგდება სრულად.[2]Sartelli M, Guirao X, Hardcastle TC, et al. 2018 WSES/SIS-E consensus conference: recommendations for the management of skin and soft-tissue infections. World J Emerg Surg. 2018 Dec 14;13:58. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-018-0219-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564282?tool=bestpractice.com [3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

გადაუდებელ ქირურგიულ ნეკრექტომიასთან ერთად, აუცილებელია ისეთი ანტიბიოტიკების გამოყენება, რომელნიც ფარავენ I ტიპის მანეკროზებელი ფასციიტის ყველაზე გავრცელებულ ეტიოლოგიებს (ანაერობების, მაგ. Bacteroides ან Peptostreptococcus-ის გამოწვეული შერეული ინფექციები ფაკულტატურ ანაერობებთან, მაგ. Enterobacterales-თან [Escherichia coli, Enterobacter, Klebsiella, Proteus], მეთიცილინის მიმართ რეზისტენტულ Staphylococcus aureus-თან ან არა A ჯგუფის სტრეპტოკოკთან ერთად).

I ტიპის შერეული ინფექციების სამკურნალოდ რეკომენდებული ემპირიული რეჟიმები მოიცავს ვანკომიცინს, ლინეზოლიდს, ტედიზოლიდს, ან დაპტომიცინს, კომბინაციაში რომელიმესთან: პიპერაცილინი/ტაზობაქტამი ან კარბაპენემი (მაგ. მეროპენემი, იმიპენემი/ცილასტატინი, ერთაპენემი).[2]Sartelli M, Guirao X, Hardcastle TC, et al. 2018 WSES/SIS-E consensus conference: recommendations for the management of skin and soft-tissue infections. World J Emerg Surg. 2018 Dec 14;13:58. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-018-0219-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564282?tool=bestpractice.com [5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com

როდესაც ხელმისაწვდომი ხდება დამატებითი ინფორმაცია და ეტიოლოგიური აგენტი განსაზღვრულია, ანტიბიოტიკოთერაპია ექვემდებარება შესწორებებს გამომწვევი მიკროორგანიზმის სპეციფიკის გათვალისწინებით.

რადგან ამჟამად განმსაზღვრელი კლინიკური კვლევები არ არის ჩატარებული, IDSA-ს მიერ რეკომენდებულია ანტიბიოტიკოთერაპიის გახანგრძლივება მანამდე, სანამ აღარ იქნება ხელახალი ქირურგიული ნეკრექტომიის საჭიროება, გაუმჯობესდება პაციენტის კლინიკური მდგომარეობა და 48-72 საათის განმავლობაში აღარ აღინიშნება ცხელების ეპიზოდი.[5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com [54]Terzian WTH, Nunn AM, Call EB, et al. Duration of antibiotic therapy in necrotizing soft tissue infections: shorter is safe. Surg Infect (Larchmt). 2022 Jun;23(5):430-5. https://www.liebertpub.com/doi/10.1089/sur.2022.011 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35451883?tool=bestpractice.com ​

ნეკროზული ფასციიტი გადაუდებელი ქირურგიული ჩარევის საჭიროების მქონე დაავადებაა და სასურველია პაციენტის დაუყოვნებლად გადაყვანა საოპერაციოში სიცოცხლის უნარდაკარგული დაინფიცირებული ქსოვილების ქირურგიული ნეკრექტომიისათვის.[3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

ქირურგიული პროცედურის დროს, ქირურგიული განაკვეთები კეთდება ნეკროზის ხილული არეების მიღმა, მთლიანი ნეკროტული უბანი ექვემდებარება ამოკვეთას.[3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

ინტენსიური ჰემოდინამიკური მხარდაჭერა ინტრავენური ინფუზიის სახით ქირურგიული მართვის მნიშვნელოვანი ასპექტია.[2]Sartelli M, Guirao X, Hardcastle TC, et al. 2018 WSES/SIS-E consensus conference: recommendations for the management of skin and soft-tissue infections. World J Emerg Surg. 2018 Dec 14;13:58. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-018-0219-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564282?tool=bestpractice.com [3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com ​[5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com

უმრავლეს შემთხვევებში საჭირო ხდება ქირურგიული შეფასების და ნეკრექტომიის ჩატარება, ხოლო მთლიანი ნეკროზული ქსოვილის ამოსაკვეთად შესაძლებელია საჭირო გახდეს რამდენიმე პროცედურა.[5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com არ არსებობს ხელახალი ქირურგიული ჩარევის ოპტიმალური შუალედური დროის განსაზღვრის რაიმე სახელმძღვანელო. შეიძლება მიზანშეწონილი იყოს , სერიული ქირურგიული დამუშავება და გასუფთავება ყოველ 12-24 საათში , ვიდრე ნეკროზული ქსოვილი მინიმუმამდე არ შემცირდება ან არ ალაგდება სრულად.[2]Sartelli M, Guirao X, Hardcastle TC, et al. 2018 WSES/SIS-E consensus conference: recommendations for the management of skin and soft-tissue infections. World J Emerg Surg. 2018 Dec 14;13:58. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-018-0219-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564282?tool=bestpractice.com [3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

ნეკროზული ქსოვილის სრული მოცილების და საბოლოო დებრიდაციის შემდეგ, ჭრილობის უარყოფითი წნევით თერაპია შეიძლება გამოყენებული იყოს გრანულაციისა და შეხორცების ხელშეწყობის მიზნით.[15]Hua C, Urbina T, Bosc R, et al. Necrotising soft-tissue infections. Lancet Infect Dis. 2023 Mar;23(3):e81-94. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36252579?tool=bestpractice.com

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

ურგენტული ქირურგიული გაწმენდის გარდა, აუცილებელია სტაფილოკოკის საწინააღმდეგო ანტიბიოტიკები.

კულტურით დადასტურებული მგრძნობელობის დადგენამდე ინიშნება მეტცილინ -რეზისტენტული სტაფილოკოკის საწინააღმდეგო ანტიბიოტიკი . ეფექტური ვარიანტებია: ვანკომიცინი, ლინზოლიდი, ტედიზოლიდი ან დაპტომიცინი; ასევე გონივრული არჩევანია ცეფტაროლინი, ტელავანცინი; ან დელბავანცინი, თუმცა მათ შესახებ კლინიკური მონაცემები მწირია.[2]Sartelli M, Guirao X, Hardcastle TC, et al. 2018 WSES/SIS-E consensus conference: recommendations for the management of skin and soft-tissue infections. World J Emerg Surg. 2018 Dec 14;13:58. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-018-0219-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564282?tool=bestpractice.com [5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com

თუ მეთიცილინის მიმართ მგრძნობელობა დადასტურდება, შეგვიძლია ნაფცილინის, ოქსაცილინის ან ცეფაზოლინის გამოყენება.

ნეკროზული ფასციიტი გადაუდებელი ქირურგიული ჩარევის საჭიროების მქონე დაავადებაა და სასურველია პაციენტის დაუყოვნებლად გადაყვანა საოპერაციოში სიცოცხლის უნარდაკარგული დაინფიცირებული ქსოვილების ქირურგიული ნეკრექტომიისათვის.[3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

ქირურგიული პროცედურის დროს, ქირურგიული განაკვეთები კეთდება ნეკროზის ხილული არეების მიღმა, მთლიანი ნეკროტული უბანი ექვემდებარება ამოკვეთას.[3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

ინტენსიური ჰემოდინამიკური მხარდაჭერა ინტრავენური ინფუზიის სახით ქირურგიული მართვის მნიშვნელოვანი ასპექტია.[2]Sartelli M, Guirao X, Hardcastle TC, et al. 2018 WSES/SIS-E consensus conference: recommendations for the management of skin and soft-tissue infections. World J Emerg Surg. 2018 Dec 14;13:58. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-018-0219-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564282?tool=bestpractice.com [3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com [5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com

უმრავლეს შემთხვევებში საჭირო ხდება ქირურგიული შეფასების და ნეკრექტომიის ჩატარება, ხოლო მთლიანი ნეკროზული ქსოვილის ამოსაკვეთად შესაძლებელია საჭირო გახდეს რამდენიმე პროცედურა.[5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com არ არსებობს ხელახალი ქირურგიული ჩარევის ოპტიმალური შუალედური დროის განსაზღვრის რაიმე სახელმძღვანელო. შეიძლება მიზანშეწონილი იყოს , სერიული ქირურგიული დამუშავება და გასუფთავება ყოველ 12-24 საათში , ვიდრე ნეკროზული ქსოვილი მინიმუმამდე არ შემცირდება ან არ ალაგდება სრულად.[2]Sartelli M, Guirao X, Hardcastle TC, et al. 2018 WSES/SIS-E consensus conference: recommendations for the management of skin and soft-tissue infections. World J Emerg Surg. 2018 Dec 14;13:58. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-018-0219-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564282?tool=bestpractice.com [3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

რისკფაქტორებია: ღვიძლის დაავადება, შაქრიანი დიაბეტი, თირკმლის ქრონიკული უკმარისობა და თირკმელზედა ჯირკვლის ქრონიკული უკმარისობა.[9]Kuo YL, Shieh SJ, Chiu HY, et al. Necrotizing fasciitis caused by Vibrio vulnificus: epidemiology, clinical findings, treatment and prevention. Eur J Clin Microbiol Infect Dis. 2007 Nov;26(11):785-92. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17674061?tool=bestpractice.com

ნეკროზული ფასციიტი გადაუდებელი ქირურგიული ჩარევის საჭიროების მქონე დაავადებაა და სასურველია პაციენტის დაუყოვნებლად გადაყვანა საოპერაციოში სიცოცხლის უნარდაკარგული დაინფიცირებული ქსოვილების ქირურგიული ნეკრექტომიისათვის.[3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

ქირურგიული პროცედურის დროს, ქირურგიული განაკვეთები კეთდება ნეკროზის ხილული არეების მიღმა, მთლიანი ნეკროტული უბანი ექვემდებარება ამოკვეთას.[3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

ინტენსიური ჰემოდინამიკური მხარდაჭერა ინტრავენური ინფუზიის სახით ქირურგიული მართვის მნიშვნელოვანი ასპექტია.[2]Sartelli M, Guirao X, Hardcastle TC, et al. 2018 WSES/SIS-E consensus conference: recommendations for the management of skin and soft-tissue infections. World J Emerg Surg. 2018 Dec 14;13:58. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-018-0219-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564282?tool=bestpractice.com [3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com [5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com

უმრავლეს შემთხვევებში საჭირო ხდება ქირურგიული შეფასების და ნეკრექტომიის ჩატარება, ხოლო მთლიანი ნეკროზული ქსოვილის ამოსაკვეთად შესაძლებელია საჭირო გახდეს რამდენიმე პროცედურა.[5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com არ არსებობს ხელახალი ქირურგიული ჩარევის ოპტიმალური შუალედური დროის განსაზღვრის რაიმე სახელმძღვანელო. შეიძლება მიზანშეწონილი იყოს , სერიული ქირურგიული დამუშავება და გასუფთავება ყოველ 12-24 საათში , ვიდრე ნეკროზული ქსოვილი მინიმუმამდე არ შემცირდება ან არ ალაგდება სრულად.[2]Sartelli M, Guirao X, Hardcastle TC, et al. 2018 WSES/SIS-E consensus conference: recommendations for the management of skin and soft-tissue infections. World J Emerg Surg. 2018 Dec 14;13:58. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-018-0219-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564282?tool=bestpractice.com [3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

Aeromonas hydrophila-ს ინფექცია იწვევს მანეკროზებელ ფასციიტის პირებში, რომელთაც აქვთ იმუნოსუპრესირებული მდგომარეობა, დამწვრობა და ტრავმული დაზიანება წყლიან გარემოში.[10]Markov G, Kirov G, Lyutskanov V, et al. Necrotizing fasciitis and myonecrosis due to Aeromonas hydrophila. Wounds. 2007 Aug;19(8):223-6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26110366?tool=bestpractice.com

ნეკროზული ფასციიტი გადაუდებელი ქირურგიული ჩარევის საჭიროების მქონე დაავადებაა და სასურველია პაციენტის დაუყოვნებლად გადაყვანა საოპერაციოში სიცოცხლის უნარდაკარგული დაინფიცირებული ქსოვილების ქირურგიული ნეკრექტომიისათვის.[3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

ქირურგიული პროცედურის დროს, ქირურგიული განაკვეთები კეთდება ნეკროზის ხილული არეების მიღმა, მთლიანი ნეკროტული უბანი ექვემდებარება ამოკვეთას.[3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

ინტენსიური ჰემოდინამიკური მხარდაჭერა ინტრავენური ინფუზიის სახით ქირურგიული მართვის მნიშვნელოვანი ასპექტია.[2]Sartelli M, Guirao X, Hardcastle TC, et al. 2018 WSES/SIS-E consensus conference: recommendations for the management of skin and soft-tissue infections. World J Emerg Surg. 2018 Dec 14;13:58. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-018-0219-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564282?tool=bestpractice.com [3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com [5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com

უმრავლეს შემთხვევებში საჭირო ხდება ქირურგიული შეფასების და ნეკრექტომიის ჩატარება, ხოლო მთლიანი ნეკროზული ქსოვილის ამოსაკვეთად შესაძლებელია საჭირო გახდეს რამდენიმე პროცედურა.[5]Stevens DL, Bisno AL, Chambers HF, et al. Practice guidelines for the diagnosis and management of skin and soft tissue infections: 2014 update by the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis. 2014 Jul 15;59(2):e10-52. https://academic.oup.com/cid/article/59/2/e10/2895845 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24973422?tool=bestpractice.com არ არსებობს ხელახალი ქირურგიული ჩარევის ოპტიმალური შუალედური დროის განსაზღვრის რაიმე სახელმძღვანელო. შეიძლება მიზანშეწონილი იყოს , სერიული ქირურგიული დამუშავება და გასუფთავება ყოველ 12-24 საათში , ვიდრე ნეკროზული ქსოვილი მინიმუმამდე არ შემცირდება ან არ ალაგდება სრულად.[2]Sartelli M, Guirao X, Hardcastle TC, et al. 2018 WSES/SIS-E consensus conference: recommendations for the management of skin and soft-tissue infections. World J Emerg Surg. 2018 Dec 14;13:58. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-018-0219-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30564282?tool=bestpractice.com [3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com

ნეკროზული ქსოვილის სრული მოცილების და საბოლოო დებრიდაციის შემდეგ, ჭრილობის უარყოფითი წნევით თერაპია შეიძლება გამოყენებული იყოს გრანულაციისა და შეხორცების ხელშეწყობის მიზნით.[15]Hua C, Urbina T, Bosc R, et al. Necrotising soft-tissue infections. Lancet Infect Dis. 2023 Mar;23(3):e81-94. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/36252579?tool=bestpractice.com

მკურნალობა, რომელიც რეკომენდებულია <strong>ყველა</strong> პაციენტისთვის შერჩეულ ჯგუფში

მიუხედავად იმისა, რომ მანეკროზებელი მუკორმიკოზი დიდწილად იმუნოკომპრომისულ პირებში გვხვდება, ინფექცია შესაძლოა იმუნოკომპეტენტურ პირებშიც განვითარდეს.[12]Jain D, Kumar Y, Vasishta RK, et al. Zygomycotic necrotizing fasciitis in immunocompetent patients: a series of 18 cases. Mod Pathol. 2006 Sep;19(9):1221-6. http://www.nature.com/articles/3800639 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16741524?tool=bestpractice.com [13]Neblett Fanfair R, Benedict K, Bos J, et al. Necrotizing cutaneous mucormycosis after a tornado in Joplin, Missouri, in 2011. N Engl J Med. 2012 Dec 6;367(23):2214-25. http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1204781 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23215557?tool=bestpractice.com [14]Ribes JA, Vanover-Sams CL, Baker DJ. Zygomycetes in human disease. Clin Microbiol Rev. 2000 Apr;13(2):236-301. http://cmr.asm.org/content/13/2/236.long http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10756000?tool=bestpractice.com

დამხმარე ქირურგიული ჩარევები, როგორიცაა კოლოსტომია, ფურნიეს განგრენის შემთხვევაში ,ფეკალური კონტამინაციის თავიდან აცილების მიზნით, ან ტრაქეოსტომია სახე-კისრის არეში .ნეკროზული ფასციიტის შემთხვევაში , შეიძლება გამართლებული იყოს.[3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com [18]Ord R, Coletti D. Cervico-facial necrotizing fasciitis. Oral Dis. 2009 Mar;15(2):133-41. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19207484?tool=bestpractice.com ​

თუ მანეკროზებელი ფასციტის გამო ჩატარებულ გავრცობილ ქირურგიულ ნეკრექტომიას შედეგად მოჰყვა ფუნქციური და კოსმეტიკური დეფექტების განვითარება, შესაძლოა საჭირო გახდეს რეკონსტრუქციული ქირურგიის ჩატარება.[3]Sartelli M, Coccolini F, Kluger Y, et al. WSES/GAIS/WSIS/SIS-E/AAST global clinical pathways for patients with skin and soft tissue infections. World J Emerg Surg. 2022 Jan 15;17(1):3. https://wjes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13017-022-00406-2 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/35033131?tool=bestpractice.com ​[Figure caption and citation for the preceding image starts]: მანეკროზებელი ფასციტის გვიანი ნიშნები გავრცობილი ცელულიტის, გამკვრივების, კანის ნეკროზის თანხლებით და ჰემორაგიული ბულების ფორმირებითFrom: Hasham S, Matteucci P, Stanley PRW, et al. Necrotising fasciitis. BMJ. 2005 Apr 9;330(7495):830-3 [Citation ends].

ხანგრძლივი ჰოსპიტალიზაციისა და განმეორებითი ქირურგიული ჩარევების შემდეგ გარკვეული პაციენტებისათვის ,შესაძლოა , საჭირო გახდეს ფიზიოთერაპია და რეაბილიტაცია .