ვაქცინის შემოღებამდე ყბაყურა იყო გავრცელებული ბავშვთა დაავადება, შემთხვევების ყველაზე დიდი რაოდენობა 5-9 წლის ბავშვებში დაფიქსირდა.[2]Hviid A, Rubin S, Muhlemann K. Mumps. Lancet. 2008 Mar 15;371(9616):932-44.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18342688?tool=bestpractice.com
ყბაყურის იმუნიტეტის შესაფასებლად მსოფლიო სეროგამოკვლევების მიმოხილვამ აჩვენა, რომ 4-6 წლის ბავშვების 50% და 14-15 წლის ბავშვების 90% სეროპოზიტიური იყო, რაც მიუთითებს იმაზე, რომ თითქმის ყველა ადამიანი არავაქცინირებულ პოპულაციაში დაინფიცირდება. იმ ქვეყნებში, სადაც არ არის ვაქცინაცია ყბაყურის ვირუსის წინააღმდეგ, სიხშირე რჩება მაღალი, ეპიდემიის პიკს ყოველ 2-5 წელიწადში ერთხელ აღწევს.[3]Galazka AM, Robertson SE, Kraigher A. Mumps and mumps vaccine: a global review. Bull World Health Organ. 1999;77(1):3-14.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10063655?tool=bestpractice.com
ევროპაში MMR ვაქცინის დანერგვამ გამოიწვია ყბაყურის შემთხვევების შემცირება; მაგალითად, ყბაყურა ფინეთში აღმოიფხვრა.[7]Peltola H, Davidkin I, Paunio M, et al. Mumps and rubella eliminated from Finland. JAMA. 2000 Nov 22-29;284(20):2643-7.
https://www.doi.org/10.1001/jama.284.20.2643
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11086376?tool=bestpractice.com
დიდ ბრიტანეთში შემთხვევები, როგორც წესი, გვხვდება ხანდაზმულ აუცრელ პოპულაციაში. 2019 წელს, ინგლისსა და უელსში დაფიქსირდა ყბაყურის ინფექციის 5718 ლაბორატორიულად დადასტურებული შემთხვევა, რაც ყველაზე მაღალი მაჩვენებელია 2009 წლის შემდეგ, 15 წლამდე ასაკის პაციენტების მხოლოდ 5% და 15-29 წლის ასაკის 75%.[8]UK Health Security Agency. Confirmed cases of measles, mumps and rubella in England and Wales: 1996 to 2022. Nov 2023 [internet publication].
https://www.gov.uk/government/publications/measles-confirmed-cases/confirmed-cases-of-measles-mumps-and-rubella-in-england-and-wales-2012-to-2013
დაფიქსირებული შემთხვევები უფრო დაბალი იყო 2020 წელს (3738 შემთხვევა, თითქმის ყველა პირველ კვარტალში) და 2021 წელს (დროებითი მონაცემებით მოხსენებულია 18 დადასტურებული შემთხვევა), სავარაუდოდ COVID-ის შეზღუდვების გამო.[8]UK Health Security Agency. Confirmed cases of measles, mumps and rubella in England and Wales: 1996 to 2022. Nov 2023 [internet publication].
https://www.gov.uk/government/publications/measles-confirmed-cases/confirmed-cases-of-measles-mumps-and-rubella-in-england-and-wales-2012-to-2013
1967 წელს ყბაყურის ვაქცინის დანერგვის შემდეგ, დაავადების სიხშირე შეერთებულ შტატებში თავდაპირველად 99%-ით შემცირდა შემდგომში,ყბაყურის ეპიდემია დაფიქსირდა 1986-1987 წლებში იმ ადამიანებში, რომლებიც ადრე დაიბადნენ სკოლაში შესვლის სავალდებულო ვაქცინის მისაღებად.იწვევს ვაქცინაციის გაიდლაინების გადახედვას მცირეწლოვანი ბავშვებისა და კოლეჯის ასაკის მოზარდებისთვის.[9]Watson JC, Hadler SC, Dykewicz CA, et al. Measles, mumps, and rubella - vaccine use and strategies for elimination of measles, rubella, and congenital rubella syndrome and control of mumps: recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR Recomm Rep. 1998 May 22;47(RR-8):1-57.
https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/00053391.htm
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9639369?tool=bestpractice.com
ამას მოჰყვა ყბაყურის ისტორიულად დაბალი მაჩვენებელი და 2010 წლისთვის მისი აღმოფხვრის მიზანი.[10]Dayan GH, Quinlisk MP, Parker AA, et al. Recent resurgence of mumps in the United States. N Engl J Med. 2008 Apr 10;358(15):1580-9.
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa0706589#t=article
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18403766?tool=bestpractice.com
თუმცა, 2006 წელს აშშ-ში 6584 ადამიანი იყო ყბაყურით (მატება 2005 წელს 314 შემთხვევისგან).[11]Centers for Disease Control and Prevention. Mumps cases and outbreaks: reported US mumps cases by jurisdiction and year. Jan 2024 [internet publication].
https://www.cdc.gov/mumps/outbreaks.html
ამ შემთხვევების უმეტესობა დაფიქსირდა შუა დასავლეთში და გამოვლინდა 18-24 წლის ადამიანებში, რომლებიც სწავლობდნენ კოლეჯში. გარდა ამისა, შემთხვევების უმეტესობა დაფიქსირდა ვაქცინირებულ პირებში.[12]Marin M, Quinlisk P, Shimabukuro T, et al. Mumps vaccination coverage and vaccine effectiveness in a large outbreak among college students - Iowa, 2006. Vaccine. 2008 Jul 4;26(29-30):3601-7.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18539365?tool=bestpractice.com
2006 წლიდან მოყოლებული, რიცხვები მერყეობდა, 2012 წელს შემცირდა 229 -მდე და კვლავ მიაღწია პიკს 6000 -ზე მეტს, 2016 და 2017 წლებში.[11]Centers for Disease Control and Prevention. Mumps cases and outbreaks: reported US mumps cases by jurisdiction and year. Jan 2024 [internet publication].
https://www.cdc.gov/mumps/outbreaks.html
2020 წელს დაფიქსირებული შემთხვევების რაოდენობა მკვეთრად შემცირდა 2019 წელთან შედარებით (3780-დან 616-მდე შემცირდა), შესაძლოა, COVID-19 შეზღუდვების გამო, შემთხვევები დაბალი დარჩა 2021, 2022 და 2023 წლებში (154, 322 და 436, შესაბამისად). .[11]Centers for Disease Control and Prevention. Mumps cases and outbreaks: reported US mumps cases by jurisdiction and year. Jan 2024 [internet publication].
https://www.cdc.gov/mumps/outbreaks.html
მამაკაცებსა და ქალებში ყბაყურას პრევალენტობა თანაბარია. თუმცა, მამაკაცებს უფრო ხშირად აქვთ გართულებები, განსაკუთრებით ნევროლოგიური გართულებები.[2]Hviid A, Rubin S, Muhlemann K. Mumps. Lancet. 2008 Mar 15;371(9616):932-44.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18342688?tool=bestpractice.com